Google This is a digital copy of a book that was prcscrvod for gcncrations on library shclvcs bcforc it was carcfully scanncd by Googlc as part of a projcct to make the world's books discoverablc onlinc. It has survived long enough for the copyright to cxpirc and thc book to cntcr thc public domain. A public domain book is one that was never subjcct to copyright or whose legal copyright term has expircd. Whcthcr a book is in thc public domain may vary country to country. Public domain books are our gateways to the past, representing a wealth of history, cultuie and knowledge that's often difficult to discovcr. Marks, notations and other maiginalia present in the original volume will appear in this flle - a reminder of this book's long journcy from thc publishcr to a library and fmally to you. Usage guidelines Googlc is proud to partncr with libraries to digitize public domain materials and make them widely accessible. Public domain books belong to thc public and wc arc mcrcly thcir custodians. Nevertheless, this work is expensive, so in order to keep providing tliis resource, we liave taken stcps to prcvcnt abusc by commcrcial partics, including placing lcchnical rcstrictions on automatcd qucrying. Wc also ask that you: + Make non-commercial use ofthefiles Wc dcsigncd Googlc Book Scarch for usc by individuals, and wc rcqucst that you usc thcsc filcs for personal, non-commercial purposes. + Refrainfivm automated querying Do nol send aulomatcd qucrics of any sort to Googlc's systcm: If you arc conducting rcscarch on machinc translation, optical character recognition or other areas where access to a laige amount of tcxt is hclpful, plcasc contact us. Wc cncouragc thc use of public domain materials for these purposes and may be able to help. + Maintain attributionTht GoogXt "watermark" you see on each flle is essential for informingpcoplcabout thisprojcct and hclping thcm lind additional materials through Google Book Search. Please do not remove it. + Keep it legal Whatcvcr your usc, rcmember that you are lesponsible for ensuring that what you are doing is legal. Do not assume that just bccausc wc bclicvc a book is in thc public domain for users in the United States, that the work is also in the public domain for users in other countrics. Whcthcr a book is still in copyright varies from country to country, and wc can'l offer guidance on whether any speciflc usc of any speciflc book is allowed. Please do not assume that a book's appearancc in Googlc Book Scarch mcans it can bc uscd in any manncr anywhere in the world. Copyright infringement liabili^ can be quite severe. About Google Book Search Googlc's mission is to organizc thc world's information and to makc it univcrsally acccssiblc and uscful. Googlc Book Scarch hclps rcadcrs discovcr thc world's books whilc hclping authors and publishcrs rcach ncw audicnccs. You can scarch through thc full icxi of ihis book on thc wcb at|http://books.qooqle.com/| ^. ^^ '9 Mf/L l CURTn SPRENGEt HISTORIA I I MHERBABIAE T O M U S !• AMSTELDAMI BVXnmVB TABBAirAB LIBAARIAE fiT ARTIUM. ^ l i A . 4 • - f f- i VI R O COM HDNERIS SPLENDOKE >TlfM ANOC VIRTUTIBU9 X X Z H I O» CAROLO FRIDER. BEYMIO, 'EXGIS OPTXMX AM.ICO9 BOKAKUM ARTIVM PATX10K0> /■ VINERATIONIS BT GRATITUDINIJ MONUMENTUM HOCCE Plk MENTE ' FOzriT A U C T O R. / * « t ■IMHIi«MMB«i V /Lei herbariae fata confcribere adgreeUor, inpeditum opus etfacuruUae tninime capax: prae/ertim cum me natura tn mediOcrihui^ tjfe 7?oImt hominibaSf quXbus facultates lar^ gUa eft cotligendi, obfervamU^ inveniendi vero fere negavit. Inten^e/iivae tamen madeJHae notamfubirem , Ji neqwyjuam me idoneum iudicaremy qiU haec JhuUa tractemr oi fiae natura ipfa et voluntate ferri me ab- ineunte- adolefcentia fenfij in quibus etiam ntae tabernaeula ponere decrevt^ ut, prae- fentis aevi pertaejus 9 in^ntiquo mundo d^' vere pojf&nv Ex quo enim iuvenis ejfe coepi^ aeftates fere amnes in invejhiganda planta^ i0it natura , hyemum otia in tractandis me* ditate cogUMeque veterum fcriptis confumfi. Quo interius hanc doctrinae partem hiftori- cam oognovi, quo magis auctae funt eorum, quae collegeram , explicaveram, Tiotaveram, divitiaCy eo magisfenfi^ opus mlhi effe otia diuturno et vacuo^ ut digererem coUecta, excerpta iudicarem, tractata retraetarem, eoque rnodo princeps meum ac palmarium opus mihi proponerema quo nomini meo com^ mendationem ep opud eg^t^ros quaererem^ quodque meae aeta^i itq proharem, ut ne fe^ rae quidenf pojheri^atis iudi^ium extimefce* rem^ Qtium id ab omni interpellatidne va^ cuUm^ quod liberam animi cogitationem et diligentiam cogitandi efjiceret, conjceffit taw» 4em befli fors et gratia victoris, Itaque Chaerephoniis Socratici Ulius^ (r^ol^tytl i(p' o> m oiifii(Tw^fimUemmeyideriftudui, omnes^ que intendi nervos , ut dignum opw ederem et probdbUiter fungerer hac fpriptione* Qualem autem tractandi fcribendique ra^ ticnem fequupus /ueri»ff brevibus indicffrm ibet. FMileintBHext, proiatfertptores, qui. poft Cicerefhan aut Hpppoorattmfuerunt, ne^ m inteUigere poteji, nijz q%ti 7>eteres. illof » numerato habeat^ ita omnem plantarum^ aforiptoribusferiorum faeculorum memora^ Imm, cognitionem a Theophra^o et Diofco^ ride proficifci debere. Itaque acriori indies Theophrqfii Jhtdio incitabar^ ut eum per iuasfere hyemes de manibus non deponeremm (^r^erendae etiam erant Theophra/ii et Dio^ f^ridis plantae cum ferioribus omrubus^ ut epparerety quis alterum fequutus fit , quid tieo habeat ae rstinueriti five omiferit, five fddiderit^ quamodo dlter ex altero fupplert^ iiSy interpretandas , corrigendus fit. Id ^i^duum Jiudtum eo valuit, ut, tandem cla^ rioramulta maioribus meis viderem, melius 'ifiman planfas explicarem , vejhigia prima pMntorimf detegerem, loca qhfcura multa. ^idarem ,idque prcuftarem, ipiod ab au* fiore probabiliter in his ftudiis verfato pofci HTrf. Summum etiam in fyaonymis dUi* i.'* 3»« fent^ffime trmctandis fiadium 9oS»MttU ^uotf ut profpert •cefferit atque Ui utUitatem rA herbariaej magnopere cupio* Luxum Uterarium^ ijuem iuvenis amavi^ iamfpemo: loreolam enim nolo in rnuftaceo quaerere : memora^pi fola fcriptorum loea% ipiaefere clafficafunt. Namque aUo^pdn vo* luminum plurium feriem edere debuiffem^ UctorUmsip^ farraginem mol^am obtuli/^ fem. Id maxime in hijioria plantarum bi* hlica vitare ftuduiy utpote quae tot tamqus variis modis tractata fuit% ut bibliothecam fere integram libri de ea- eonjcripti confHm tuant. Plantae a fcriptoribus clafficiSy Herodo^ tOy Diodoro, Straboney Theocrito^ Tnemto^ ratae pq(fim memorantur. Neque enim hi fcriptores propria fibi capita pqflulare pom teranty mfi plantarum adeo infignem co^ piam tractaffent% ac e. g. Firgilius. Sibthorpii floram graecam » tamdiu a±« fpectatatn, tandem accepi^ in isfusque huiue i3r Sh4 eonverU^ 'fotiifuot in pHmo fafciculo ctmiinaUur pUmtanan Uluftrationes. Ne^* fue tamm onuum oo Utbore tolli difficultti^ tan tnteUeoUz plures enbn pUmtas cum ve^ kribus absipie uUa rattone camponit 9 aUas iKdde dubias^ oppofitis temere fyTtonymis^ haudqusupiom indubias Unquii: ui cwvfrf* X6v, }jarfx,(rA^ exempUi docent. Interea haud infidory plurimis plantis lueem foefi^ rari infignem , in/igniorem etiam exfpectari * poffe, fi totius operis pretiofiffbni ambitus int laeem prtKUerit. m \ irabumfi/ira novam lucem ex itinere ac^ €i/n^9 quod in transoxanam et bactrianam pminciam Ruthenorum imperatoris iufju Juscipitur» Cum typis fiic Uber exprimeretur , equi^ iemy cui rerum publiearum eura demandata iraty iter Juscipere debui, quod, quomiruif Ipfe impr^fioni invigUarem , tmpcdivU. Un^ defphalmata pUira fuperfuerunt ^ quae ad tdcemoperis indieOid* X Oratias affi Jintef-rimas Us dmnihiSs iju^ nu in hac hijtoria conforibenda adiuvurunti maxime vero amico vener^tbiU LEY^sino; eollegis anUciffimis, ScHHAvzKoGdttin^enfi,. ScHWAGRiCHEiTio Upjienfii Wxio.sxio(. t^resdenfi^ Sghrakxxo LandsfuUenfi^j • V o^^ GEiio AUorfino^ Bokato Patavinos iMU» thecarHs denique ineritiffimff ^ ^ BiEST^EEor BerpUnenfiet Reussio Gcttingeftfi» Quivi* ri, ut officiafiut ^tfiudia non malm colbfQtUta txifiimentj magnopere oupio ao optg. Non defunJt plantae^ quarum prima vejti* mia fero inveni» Vidgares c^utem in Os ad* iungamt dpnd HEAHotAv.iff Bar^aJaitm primit Jit menfio Crupialis, quc^ WfHLmiid^eJl Cra« ciata. Apud BAtrKFBLszirM obveniunt: Salvia pratenji^ lagreftis): officimUis (maior.)* • % Scabiofa Succija (MorXoa diaboli)r • # MMigo .\ Plantago M^nceolata. /• Mefi^UuM germtmica* « « FotentUla dnferina* • • Anem^ MeHepatica.. • Nepeta Cataria (Mentha non adorifBra). . . Melampyrum €$rvenfe iJTnlf^ finm ]Daiua> •* » ScrqfiUaria^wftb^ • « S)9ar- tkan fcoparium (Genifta)* dpfud TftAGiric: Circaea lutetiana (Lap* pa fylv.)* «, » Campanula Trachelium, (Uvtt* laria maior). • • Lonicera Xylofieum (Ha« limus). Phytwma Jpicatum (Rapunculttni fylveftre). .« • Rhamtius catharticus* • • CAe- nopodmm rubrum (Blitum it.)« Cheru oli^ dum (AtripleKCianin»). Chen. polyfperfmwt (Blitom m.).. . PheUandrium afuaticum (Li« gtftieam fyhreftre)» Ar.yeUc^fyivefhris. Ru» mex aquaticus ( palufirifi ). • # Ae&rcampe^ ^e^ .*. k..i!iMCiM^ yUis idaea (Myrtillus exigaua).. • • Ertca vulgariSp . . Daphne Mem wereum (Daphnbides). . ^ 6edianacre (Pw* tolaoa t9rtia)* • # Potentiiia rupi^ris iFrm garia 2F.)> argmtea (Fentaphyllum exiguum^ wna (Puiii^uefoliaiD u)^ ^ 0 Ham^nmlut \ iilis (•Alga prim^)- • • Stachys fylvatUa (Heraclea). . • HMekonssfoetidus (Pedieu«. laria foetidla nh\ • • Mdampyrum nemoro* fam (Farietati^ Lipfenliam). * . Gent/ia ger^ manica -(Geniftella). . . Ervum hirfutum (Vicia miniina). , • Sonefms arvenfis (Inty^ btid fylveftria n. ). • « Tragopogon pratenfis (Barbula hirci). • . Bidens tripartitU (Ver- bena fupina). Apud Mattriolitm: Campanula perfid^ /elia(Jfhyte\me.%^^.y • • Rhamnus Frangu» ^ (S75)<^ * • Chenopodtum gla^eum (Atri-^ plex fylv. i;. 362.). . . Slatice Umonium (6g6.)« r • raeeimum Myriillus ( 196;). • Jpud Valer: C o a d v m; Rumexfmgui^ neusy obtufifolius. • « Polygonum amptubium {Pbyllida lacuftri6.> « « Rammeulus repens u.. (WI.)* if/7w/ TnALtvM^: Rumex eri/pus (minor so2«)* . • Ranunculus lungua (wXMik^AAtftf Too.), fbsviatHis (Myridphylli fpec colictt* Hs fluitantibua. )# • • Lamtium f* p' '*' tm • • Camtpafuda rapuwyJoitks (Cerwr c^mcr. 163.). « • Ufiome montana {SoaUch (a minor xas. >^ • • Chenepadium maritimurt^ (Kali albun 8i)- • • Spergula ar^enfU {537)- Thalictrum flavum (in^iud m. 58- )> ^quiUr iifolium (iT. ib.). . . Helieborus hjremalif (Aconitom luteum minus 440. )• • . Hieraciunt mbdlatum. (i. 638. > . . Feratrim nigrw» (383-). dpud LoBstttras: Agroftis Spica venti (ici, 3.). Polypodium lyc^^odioides (Vi- lcasiindiicum adv. 452*). Apud CLTTstvM: Melica nutans (hift. n. 219.). . • Bumax alpinus (Lapathum foliid anh xir plis 2, 69, )• • • Limofella aqudtica (Plantaga aquatica minijBa 2» txo.). . . TUiia CractuB ifylv. n. a, 235.> Jpud C o Lv Mnf Aid: ' lungennannia epi^ phylla et Turgionia hypophyUa (ecphr. u 332^ 333). Apxui lo. Baubxkttu: Sdrpus lacujhris Cluncus maximud holofchoenus h|f(. 2, 522.), maritimus (Oramen cyperoides a , 495. ) , fyl* ^aticus ( Cyperus gramineus 2 , 504, ). . . Ho^ tofteum umbellatum ( Caryophyllus arvenlis 3 , 564. ). . • Galium uUginofum ( Rubia quae<» dam minorS, 716.). . . Plantago ferpensina Vill. (Coronopus Mafliliotum 3 , 5io.). \ \ Jiuga genevenjis (Confolida media 3, 432.), ^ina (Conrolida^pinaib.)* y-' C O N S P E G T U S. tozA I. Prima rei herbariae rudiznenta. Caf. I. Flor« biblica • . • ^ • • p* 6— t§ a, — Hom«rica ^ • , • 19— a^ 5. Moniimenta artia antiquae at m,ythi deplantif ag— yg 4. Flora Hippocratica • , . 3^«^ ^^ 5. Frifcorum pbiloropborum res berbaria 49— 55 6. Arifiotelea , , « , . 55. 69 7. Bhisotomi ^ 4 . ^ « Ga— 6Q LiBSH IL Bei herbariae incrementa* Cir. 1« TbeophraHus £re/Iu« • , ^ G6— -119 a« Schola Alexandrina •' , • 'iS^^iSf S. Bee berbaria fub Romanorum imperio 134— ai<^ LuE& in« Rei herbariae decrementum» Cav. I* Bomana-ac Graeca barbariee . « aii— aig a. Caroli Magni capitularia 5« MonelUca res berbaria • 4. Arabum ree berbaria 5. Latinobarbara aetaa 4 Aaa — a2g aa9— 275 474—299 Ijb.IV. Reiherbariaepoftrenatasliteras inftauratio« jCar, I. Vetemm fontium examen • « Soo—- 510 d. Patriarnm herbarum examen « S 10 -^359 5. Hortorum cultura • • • .. S59— 364 4* PereKrinationee et itinera» quae rei berbartae amplificandae infervierant 365—597 'ff Inftauratio , coliectio et di«poiitio in« yentorum • . . . n 588—465 >«• « REI HERBARIAE . H I S T O R I A. Toif. I. r ' * • .A / 1 L I B £ R I. PRIMA REI HERBARIAE RUDIMENTA. - In duas natoraliter disciplinas rei herbariae fcien* tia didodtDr : quarum altera comp]ectitu!r forma* mm varianHn differentias ) Ipecierum generumque &tribiitioDem fyftematisque cognitionem, altera nro verfatur in plantarum fabrica exponenda p^r- tiamque ufu iDveftigando. Illa^ ^iAoriae naturalis pars; haec potiflimum ad phyliologiam refertun Quod£ in utriusque disciplinae hiftoriam inqui* nmos, aetate prior phyfiologia plantarum necef-- Wefle debet. Priftinum enim hominum genus ^l patriae terrae hactenus adhaefit« ut remotarunr fegionam natura ac corpora naturalia eos plane la- tereAt; vel, dum pervagarentur etiam alias terras» Yitae tamen fustentandae ac quotidianorum folum- Qodo emolumcntorum curam habuerunt. Gentes oe «vTfX-^ow fructus fine dubio horaeos fylvarum ^pornmque pafcuorum gramina cognoverunt^ ^ma victum praeberent quotidianum. Ea vero ^tiO) e folo adfpectu pro&cifcensi notas haud« T^uam characterifticas complectebatur, nequo tui^ disciplina tradi poterat. 4 LIB. L Coniitiunjs ea iDtelligentia ad fojum ufam qao tidlanum iutenta ad fcientiae dignitatem evehi ne quaquaiii poteral:, nifi liberalior naturae adfpectu meditalioni anfatn praeberdt. Quod noftrfs de mum temporibus factum efi, quum rei herbariai . cliscipliiia, a vili illo quoddiani ufus refpectu libe ra, maiori itudio agitari coepit et nobiliori* Neque reticenda cft alia cauffa impediti apm prifcas gentes huius ftudii, niirabilium nimirua aaior» quo irretitos videmus Uomines literarun rudes atquc ab animi cultu alienos. Capitur omnii infantia generis humani adco miraculortin; itudio, ut nusquam caiiffas naturales, fcd divinam ubiqu^ eFGcaciapi, nexum nusquam naturae operam, feci mira ubique quaerat ac incrcdibilia. IVIutationei fpecicrum» ortus plantnrum cx animalibus, anima' lis ipfa vegctabilium indolcs iafantiii huuiani gene^ ris aotate creduntur et defenduutur. Ilifto^icam plantarum cognitiqnem aetate aa tecellerc pbyfiologia neceffario debet. Protinuj enim ut in cauffas rerum naturalium iuquiri cbepif fet, plantarum etiam, hominibus quotidie obvia rum, ortus hominum nientes excitavit* Ortum au- tem vegetabilium earumque naturam infdntilis illi aetas> comparatis femper animalibus» ex iisdem fere foatibus deduxit. Inertia enim humano gene* ri eo carior , quo rudius eft : inexplicabilia fugit faciiiorem ubique expofitiouem ia viribus divinij PRIMA REI HERBAR. RODIMENTA. 5 ct aniiTiatis petit, quas mythologia iam fuppedi- 0 tat; abhorret autem ab operofa iUa et clifBciliima fingularum rerum inquif^tione , e qua verum proii- cifcitur ratiocinium. Inde exponendus eft arctifli- mus ille nexus mythicae, theogoniae et phyfiologiae, qoam prifcum philofophorum genus protulit, Ante autem, quam haec ulterius perveftige- mvs^ necellarium arbitramur in antiquifnmis lite- rarum et artium monumentis plantarum veftigia perfequi , ut eo melius pateat , quantus fucrit an- tiquarum cog^^konum ambitu^ , ac quales inprimis plantae ab antjquitate fuerint aeftimatae/ Omne quidem id disputationis genus difficultates plurimas habet, tum quod remqtiflima iUa tempora funt, tum qaod regiones eae, quas prifca mortalium gens in- colebat, haud fatis etiamnum pervefiigatae funt, tum deniqae, quod plantae ab auctoribus antiqulljlimis ohiter duntaxat et quafi aliud agatur , noniinari fo- lent« Hegiones orientales, quas generis humani vocaveris incunabula , a Rauwolfioy Belonio, BuxbaumiOi Tournefor tio^ Haffelqui'* ftios Forskoleoy Billarderio et Sibihor" pio peragratae, plantarum feraciflimae, pluriun^ ridentur faeculorum labores requirere , .priusquam toia anliquitas fufBcienter illuftrata fuerit. OL Celfii ^t CLud. Salmafii ftudia, di- gpiflima quidem, non poffunt tamcn non defide- nom excitare ulteriortlm inquiiitionum. 6 > tIB.I. CAP.I. , CAP. I. FLORA BIBLICA; •*•;'' « « • • • • Tum Wettii tum l^aceri miperrimis dis- putationibas antiquiffima aetas variorum capitum biblicorum tantum abeft ut penitus negetur , ut po- tius adfirmari etiamnum debeat, Molaicorum li- brorum nonnuUa loca aetate omnino priora ceteris omnibos humani generis monumentis effe : licet ad- fperfa fint plurima e iariorey praefertim regum Ifraeliticorum aetate. ji^ Gens, cuius antiquifBmar literarum monumen- ta hic percontamur, e Perfide orientali, f. Ara* chofia (quae ab oriente Candaharam cOntingit, feptentrionali fui parte Bactrianae contermina) aut Cafchmirae vallibus, ut Herdero placuit et HarcmannOi in Mefopotamiam , d^in in Palae- ftinam migravit, unde in Aegyptum duota, faecu- lis quinquo elapfis demum Palaeftinam iterum habi- tavit. Sub potentiffimo eius geritis rege , Salomo- ne, vicinae Tyri exemplo. incitatum commercio* rum et navigationum ftudium effloruit/ ut naves Salomonis cum tyricis oras maris rubri et perfici finus ipfasque maris indici infulas appellerent. Ex eo inde tempore piantarum et aromatum , quae in India oricntali proveniunt, cognitio ad eam gen- tem transivit. , Quum tandem fato acciderit, ut regnum Ifraeliticum a Mediae,- Babyloniae et Affy' N. FLDRArfilBUQJI. 7 riae regibu^ ever teretiir , captBTaeqne tfibus in con-. taineliofo exilio per ducentos fere arnios degere rfeberent, divitiarum, quas India fert et Perfia^ cogfljdonem haurire faciJe potueruQt» Sequentem libet indicem plantarum HbHcarun^ exhibere, qui* fyftema Linfiaeanum fequefls, pro- bbilibus ut plurimum coniectnris nititur» Oleaeuropaea (ri^I) ex ailtiqi»ffiinisieft> quae in diluvio Noae iam meuioratur ( Qeitefj 8 , n.) Eins feradtas ac optimus proventus in terra pro-. miffioms maxime ceiebratur (Dent.S, 11. 28, M Id Theophrajti (hift. 1, 18 J ieftimoDio confirinatur, qui oleam maxime fyriacgm praedicat. Crocus factvus {U)i213) per totum Oricntem fpontecrefcens, ob odorem (Cani.4^ ^4*) fv^- Wm laudatur, ficut ct Jlomeridae eum (hymn. in f«fl.25J cum hyacinthQ fimul nominant. Cyperus Papyrus fN^) ^^ Wrrio. Nili et Eu- pbratis proveniens , faepius laudatur in priftinis iis ites, Bildadus apud lobem fS, 11 J quaerit, poffitne Papyrus crefcere absque limo ? Et obfcu- roilioloco (Efai. j8, 2J navig^a e papyro fa- tacata citantur , quoruni antiqui omnes, maxime ^^^ophraf^us (hift* 4? 9-J meminerunt. Anmdo vulgaris , modo V)H modo H^JS dictai ^ fccile determinatur. Complectitur autem paroina et cyperoideas, quae in Nilo , mari rubro '^Sjriae fluminibus crelcunt: nimirttin Cypermn 8 .LIB.E J3AP.X ' I niloiloumf Umgum etfafiigianim; Scirpum ani* eulatum et maritimum; Arundinem Donacem; Saccharum eylindricum Va hl; bijlorum Forsk.y Andropogonem arundifUMceum Schrad.^ annula^ ium Forsk, Andropogon Nardus (T)5 ) gramea radlce fra- grantiiBma, culus folummodey Cane* i , i4* 4> ^^' ttientio flt, . lonefius quiflem ( Tremsacs^ of tlie foc. of Bengal , 2. p^4o5i) probare ftudet, Vale^ rianae Spicae VahL radicem Nardum veterum exhibere. Perperam autem id fieri , patet e Dio- fcoridis ( ij 6»j Avicennae (lib.Uy 22'J.J inaxlme vefo ex Abu* l Fadli (Ceif. hierob.^y 3, ) defcriptione , qui gramen effe Nardum , difer- te aiunt. Copiofiflime autem provenit ea planta in Gedrofiae provincia, hodie Mekran dicta, quae Sndico oceano contermina, a feptentrione Turan contingit : ubi Alexandri exercitus tanta abundan- tia eam deprehendi , ut pedibus calcata aSrem fra* grantia^mpleret (Arrian, exped. Alex. 6 ^ 22.^. INaves punicae , Arriano eodem tefte , inde Nar* dum advehebant, quo factum ^, ut et Salomonis kempore gens IfraSlitica eam' obtineret. •Frumentorum fpecies, in f. fcriptjs, obvia, £ant Hordeum vulgare (n^^^ytD), antiguiOimum frumisntum (Plin. 18, 7.), quod fponte fua cre* icere ad fiumen Araxen (Kur j in Phaetacarania (Oeorgiae parte orientiiii) teliatur Mofas ChQ* I PtORA BIBLICA. 9 reneofis '{ geogr. p.Z6o.) Hordeum nudum ^nte nafci in Balafcham, provincia Indiae ma- rime boreali Marcus Paulus /aec. XIIL vidit. (Ramujzo viaggi 2. /. 10. aj TrUieum aeftivum f.hybernum, (ntDrt) quod laetiffime et abundantiffime in terra proraiffionia (Deuier.ii, 8J proveniebat. Id fine dubio ex India priftini Ebraei. In Muficani enim regiono fpontefiiacrefceretefi:atur Scrabo (x5. p.ioij.% dndreas Michaux Triticum Speltem fponta- neum invenit anno 17S2 in Perfiae provincia Ha- madan (Lamarck. encyclopid. m^th. 2, 56oJ. TricicumSpeha (nODS), quod ferotinum fru- mentum (Exod, 9, 32.^ vocatur et Sorghum Tulgare Perf {\m), quod peciiliarem Fors^ koleus fpeciem credidit, Holcus Dochna dic- tam. Et noftrorum temporum Arabes {j6aJ Sor- ghum appeUant (Celf. i, 455. ^. « Ficus <:arica (n:3Wi) ex vulgaribus arboribus fructiferis carum terrorum, quas gens Ifra5litica iocoJuit. Ficus Sycomorus (D^rpTlt) in Aegypti et Pa- laefiinae couvallibus et pafcuis frequentiffima. Ge- cirorum (D^tlN) taiitam copiam procreafCe Salo- mo ciicitiir (2, Reg. 10 , 27. j quanta Sycomoro* nun fit in convaljibus. Tanquam materiem vilio* Temligno cedrino f/a/ax (9, lo.J Sycomoros memorat: nnde, quaiito in errore verfatur Sick* lo 1.16.1. CAP.r. / \ I lertts (Gefch der Obficuhury 117.^ Moros ha- bens eos Sycomoros , patet. De Syoomoro vid. Warnekrofii collecfanea in Rspertor* fur bibL lit. 11,7. 12,3, Solanum infanum (P^JH) citatar Mtehy^ 4» et proverb. 1 5 , 19., quod fpinis horridum fit^ Vocatur autem pari nomine «rabico (l}h.Xc^) fru- tex» in Phoenicia abunJans, qui Melongenae fatis fimilis fit (AbuH Fadli apud Celf.2. p. ^i. 42. ;. Zizyphus vulgaris (yW^EJ?) per totam Sy- riamabundans, velut vulgaris vepres PinuiCembrae opponitur (Jif55y i3.J. Zizyphus Paliurus C^I^IH) in arvis ftcrilibus crefcens, (Prov. 24^ 3i.J unde et The&phra^ ' ftus (hifi. 3, 17.J cum Rubo componit, et Virgilius (ecL5^ 38.J dicit: ^ Pro molli vioU, pro purpurea narcifld ^ Carduuft et fpinU furgit paliurua acaua» Vitis vinifera (|33) fponte in Armenia et Georgla crefcens^ ubi Chardinus» Taurne^ fortius et G aldenft&dtius coHes prope- modura omnes ea obfitos inyenerunt. (Cf. Anna-- les hortioulturae, quas fub titulo Gartenzei^ eung- edidiy voLZ, p.121,) Ibi et colult Noa priniu^: provenit etiani per Syiriam et Aegyptuni inferiorem. Nerium Oleandrum effe arborem iUam^ de FLORA BIBLICA. 1 1 t « qa^ Ddvides (pf.i, 3.J canit, ad rivos planta- iam feinper virere , ar bitrator H affe Iquiftius \ii. falaeft. 2,2,6:) qui frequentiffimam eam invenit. Bubon gummiferum exhibet Galbanum, (HSS*/'^ quod (Exod. 00 y 34. j inter fuffimenta citatur, Ex Abyflinia , ubi fponte pr ovenit planta , Gummi- refina haec Nilo provehitur. Cuminum Cjminum {]^tiO) in Palaeftina cul- tam (EfzSy 2.5. J. Coriandrum fativum (*1^) culus femina ro<^ tonda cum Manna comparantur (Exod.iGy 3j.^« Optimum ex Aegypto venire P/i/2iiif fso, 20. J teftatur : ubi et hodienum colitun (Forsk. flon aegypt^ p. LXIV.) linum ufttatiffunum (iTnTSS)' ex antiquiflimis iode teznporibus in Aegypto coleb:.I:ur (Exod^ 9, 3i.^. lllium candXdum (nSTlJW) funt amoeni con- ralBuni flores (Cant.2y 1,). Plinius (21^ 5.) Palaeitiiiae vallem, Phafelida nominaty tanquamli- lionim feraciffimam. Artifex tyrius, quem SaJo- mo iuffit tempJum exftruere, columnarum templi apicibus formam liliorum dedit. Narcifjus orientalis f calathinus f lonquilla ln*7S2n) intelliguntur (Cant.2^ i.) iuxta fen" teDtiam interpretum antiquorum ChaJdaici et Ara^ bicL Abundavit autera iis floribus Pakeftina. Acarus Calamus, var. indica ejft D1D*1 n^^ 1 2 LIB. I. CAP. t • (lerem, 6, 20. J, quam e remotillimis tcgioriibus apportabant. In Guzurate et Goa provenire et coli, auctor efl: Garcias (aronu c. 32*, apud Cluf. ^xoe, 77. 200. J; > Allium afcalanicum (D^^tS^^) Cepa ( 0"» ^Sa ) ^ Nwn. 11,12. — - Porrum (TSH) Diospyros Ebenum (V^Xl^). Liter mercimo- nia, tyriis navigiis apportata ex infulis (Ezech, 27, i5.^ lignum ebeni citatiK. Crefcit autem ea arbor iu Ceylonae fylvis : quam infulam tyriae na* ves attigerunt. Amyris gileadenjls (N33 2 Sam. 5, 20.) ad explicationem faltem, quam Abu*l Fa dli (Ce IJ. 1, /7.339.^ exhibet. Ealfamum ipfum, ex hoc frulice ftiUans DtoS dicitur (ExodL 3o , 23 J. AmyrisKafal (Forsk. p. 80 J cfl arbor tu- rifera, qi>ae H^ilv largitur. Crefcit inArabia* Ex- hibuit iconem mancam /*. Buuh. hifi. 1, 3o3. Exemplar arboris turiferae, quod Adanfonius apportavit,' examinatum fuit a Lamarkio (en* cycl. 2, 626. )• Lawfonia inermis {^BiS). Flores racemofi fragrantes Cane. 1, i4* iaudantur. Efi: xuTfpo^ Diofc. 1, 125. (^ Belon. obf.o.^ 74. Laurus Caffia (Hip etn^lJTSp fxocf. Zo^ 2,^ ly 45 > 9* ) ob fuavitatem odoris ceiebratur* Ar- I ' FLORA BIBLICA. iS I i f bor in Ceylona crefcens corticem largitUTy quam i tyiiae naves advehebant. Idmrus Cinnamomum (t^O^j!) f^ro^ 3o, 23.)« De Caffia et Cinnamomo antiquiflima rclatio apud Herodot. 3, iio. 211, Ibi avium ope femina' propagari refertur, quod egregie confirmat nuper- rimns teftis Thnnbergius (re/a4i i85.)» Fagonia arahica {l!T(l Genef.Z, 18.). Efl: tribuliis ille, quibus ager, cui lehova nialedicebat) abandare debebat. Forskoleo tefte (Jlor. ar* p. 88* J fpinas fert longifiimas verticillatas. Amygdalus commuhis (^jS^) per totum Orien- tem vulgaris > faepius citatur in libris veteris tefta- menti. Quin et virgae, quas lacobus ex iirboro n/rcfecuit, ad antiquiffimorum interpretum fen- tentiamy ad amygdalum referuutur (Genef. 5o, 37.^4 Pyrus Cydonia ( ITIBn) et Cant. 2 , 3. 5. 7, 8. et aliis locis ob fragrantiam laudantur. In Pa* kefiina fat frequens arbor* ' Punica Granutum ( |iOT ) in Palaeftina (Deuc. 8, 8.^ et Aegypto (Num. ao, 5*) vulgaris, fruc- tus fert colore pulcherrimos , quibuscum genae amafiae componuntur (Cant. 4^ ^«^ ^^ ^ quibus %iaum ipfum conficitur (Cant, 8, 2.^. Labitur opinione Sicklerus (L c. p. 1 19.^ dum malum fonicum pro perfico malo habet. lucundiffimos certe fiructiis punicae eCtej patet e teftimonlis , quae t4 XIB. I. CAP. I. Bergius (von hsckereyen^ me inierprete, tonu i , p. 2.55.^ congeffit, Perfica mala.miilto ferius o Ferfia in Aficmfi minorem et Aegyptum migrarunt. Fallitur infuper Sicklerusy dum eadem mala cum fructibus Cordiae Myxae f. nve^cmokq Aegyp- tiorum commutat. Myrcus coinmunis (C^H)» Rubus faHctus (HiDO D^2/^..33, 16.), quem Tourn efo rtius in Oriente in venit , in Arabiae monte Sinai ea copia crefcit, ut inde is nomen ac- quifiverit. Capparis fpinofa (n'N Ef^,i^). Eft fal- tim infigiiis inter hebraicum nomen et vocem ara^ hicam (^jiaI confenfus, quam poiteriorem Abu''^ Fadli (Celf 1, p. 192.^ ita exponit, ut ad nuUam aliam facile plantam refpicere pofGs. Ciftus creticus largitur Ladanum , (07) quod Ifmaelilae et Giiead cum balfamo provehebant (Gefiefbj j zS.). De ladauo hircorum id depa* fcentium barbis inhaerente Herodot. o^ iia. Plin. 12, 17. Corchorus olitorius (niv23 /oA.v3o, 4*) olus Arabum fatis commune. Cf Abdollatif mem. Aegypt, p. 8. Alpin. de plant. Aeg. ^tSg. 4o* Nigella fativa. ( nSjJ Ef 28 , 25. ) Rabbini eam vocem fic explicaut, et hodienum Nigellac fe- mina in Oriente pro condimentis ciborum babeut. Thymbrafpicata fine dubio Hyffopus elt Salomo* FLORA BIBLICA. i5 fiis. Namque Arabs Ifaac eb&^n Amram l*i^ A ftiuni ad Hierofolymas frequentiffimum ita defcribit, ut de hac fpecie dubitatiorii fere nuUus fuperfit locus (Bochari. hieroz. i, 674. ed. Ro/enmGllerJ. Haf/e Iqu ift ius ^fexiftimavit , Gymnoftomum truncaium fuiOe, quod is mufcus muros et rudera Hierofolymitana habitet. Boinbax goffypiAum et Goffypium arboreujn, ex antiqnis inde temporibus in Aegypto culta, la- Bam xylinam largiuntur , e qua pretiofdm byffum Aegyptii texuerunt (Cf Forfterum de byjfo teterumj LontL tyyS. 8.). Duplici nomine , 13 antiqno copiofe, Y^-^ frecentiori femel ParaL i5, 23. ea byilus citatur. Byfliim Ebraeorum flavam fidfie,teftatur Paufanias f5, 5J, Herodotus (3, io6. J easdem arbores defcribit» Male fabu- lo&s Philoftratus (vit. ApolloiUQ,^ 2.0.) fo- ba £d]cis fimilia facit. Pterocarpus fantalinus exhibetlignum deprae- dicatum fantalinum, (Q^Z?}'?^) quod tyriae na* Tes e Ceylona apportabant. Nec poftmodum id lignam in Palaeflina unquam occurrebat ( 1 R^g. 10, ii.), Koenigius eam arborem primus in Ceylona et Indiae montibus detexit (Linn. fuppL p. 3i8« 3i9«^. Cicer Lens (D^Tlh:^). VidaFaba (^«). Hedyfarum Alhagi (tf^-^p, l*»^!??.). Fro- i6 UB. I. CAP. L verb. z4i 3 1 • Cel/ius, auctoritate R. Melech firetus (hierob. a, 207.^ Urticam habet. Sed Babbinus Petachia^ ubi de montibus Ar arat lo* * quitur, hoc nomine manifeilo Hedyrarum Alhagi defcribit (itinened. Wagenfeil. p*iQi* 192-^ Artemijia iudaica L Abrotanum {i^^lSp, le^ rem. 9, i5.). Pinus Cedrus fine dubio PM eft, cedrus Dei% altiffima arbor, quam Ebraei cognofcunt, mate* Ties optima. Regerit quidem Celfius, Salo- monis iuffu (q ParaL ti^ 18.^ 80/O00 hominum in montes abiiffe ut ligna haec fuccider ent , nofixis vero temporibus paucilfimas cedros in Libano fu- pereCfe. At infirmatur ea obiectio ^ fi obfervamus» Vateri et Wettii inquifitiombus auctoritatem librorum Paralipomenorum fatis labe&Gtatam elTc« Heque numeros in iisdem obvios ad amuffim intelli^ gendos effe. Dein etiam fieri facile potuit, ut an- te hos 5ooo annos fylvae cedrorum montes obte<« gerent) dum hodie paucae fuperfmit* Pinus Ce^nbra (^'na) ab E£aia cum cedroi ob venuflatem et altitudiuem femper uominatur» Etiamnum frequens in Libano eft* Pinus Picea dicitur T»^n Y? ob terebinthinae « topiam I quae inde ehcitur. Fagus Ca/tanea forte iniH etBuxus Jhmpcr'» virens "H^NQ eft, quas Efaias (419 19-^ inter elegautes numerat arbor^s. FLORA BIBLICA. 17 luglans regia feinel (Cant* 6 , 1 0« J nomim fW citirtur. QuercusIIex (nnnf/^^, 14.). Quercus Efculus {t)^_ Ezech 44 , 6.) in Ba* lanitica regione firequens, ad navigionim materiem adkibita. Cupreffiis Jempervirens dicitur IBS fiiifTe , quo .\'oa ad arcam conftruendam ufus fuit* Creditur ob levitatem commodiffimam materiem fuiffe. Tltuanus orientalis intclligitur ab antiquiflimis iaterpretibus fub t^C^P > qnae Ezecfu 3 1 , 8. ot> bndes venultas laudatur. Ricinus communis fine dubio eft l')'']!'^^, fub cuios umbra cubavit lonas. Cucumis Dudaim ob fragrantiam et bellam for- wm efb D^^Nll^ Leae (Genef 5o J videtur. Rab- liifii ()uidem cunl fcriptoribus medii aevi plerisque iiropam Mandragoram effe arbitrantun Quo* "iB fententias expofuit Hieron* Tragus ;?. 891. ^S^* Neque tamen de hac radice dici potefi, vel ^raatem eife vel efui gratam* Cucumeres Melones et Chase (D^^PlpaN ef ^p) anxie defiderarunt Ifraelitae in defcrt(| f^unLii^ 5,X Utraque fpecies, ForskoleQ ^ ^enouio teUibus etiamuum frequenter in Ae^ Wo colitur. Cucumis frQphefarum nbP|3E (o, Heg' 4 > p9* 4^ iS LIB.I. CAP.L' dTe videnttir! naingue Colocynthides in Palaefti- na haudquaquam proveniunt* Pifiacia vera^ cuius fructus 0^303 ^nomine (Xienef*^'^) tanquam Palaeftinae peculiares I^co- bus iubet in Aegyptum avehi. Pifcacia Terebinthus nominibus /N', H*?!^ et l^l/N frequenter occurrit. Piftacia Lentifous maftichen largitur , quae '^■^SC dicta, cum piftaciis et balfamo nonTinatur. Excoecaria Agallocha lignum aloes cft, qw>d b^7n>f (Num, 24 > 6. J diclum ob odoris fuavita- tem laudatur, Salix bakylonica f. aegyptiaca (D^l^ny). Boraffus JlabeUiformis L Lontarus domeftica Gartn. largilur, tefte Herberto de lager apud Kampfer amoen. exot»66S,hdeJHum nT13 CGe^ hef2.y i3. NuTTU iiy ^,)^ quod in Paradifo ter- reftri fuit. Crefcere autem hanc palmam in' Ara- hia felici et Perfiae litoribus auftralibus teftatur praeter Kampferum Forskoleus Jlor* arab* p. CXXVL luniperus Oxycedrus (Gr)'^ loh. 3o , 4« 1 Iteg, 19, 5.). Sed Forskoleus (Jlor> arab. 214«) huc trahit Genift^e fpeciem, quam Raetam di« citj^partium forte angulatum. Neque tamen alti^ tudo ea eft , ut fub umbra fcdere quis polSt. Populus alba (ilJ^^) deacla vera f. arabica Willd,» (nOQt) ob FLORA BIBLICA^. 19 aiateriein praeftantiflifnd^m et olim et nnn<^ etiam reiebrata, noftris temporibus fimili nomlne ]Sr\kn Arabibus dicitur. Fhoenix dactylifera (^ltiR)* En Qoram biblicam , quatenus coniectura pf o- bahili plantarmxi nomina confequi poilumns* Di- tior omnino eft Homericd , haec tamen mniore certjtttdine definiri poteft. CAP. U, PLORA HOMERICA, Oka europa^a. Binae varietates occufftrntJ oleafter ((py>jiy) et olea culta {ikcikc Od. 5, 477- )• h hortis La§rtis \et Aicinoi haec laudaturir Eu- plorbum , Panthei filium formofum componit pog- tJcum olea, in agris humidis crefcente et floribus ^lteomifta (ILiJi 55- J. Ad fiimm Phorcyos feenfem olea erat umbrofa facra (Od.iZ, 102. ^22j. Ulyffis thorus coniugalis e trnnco olcae nmbrofae conftructus erat (Od. 23, 190.^. Va- ria inifarumenta ex oleae liguo fabrefacta erant : cla- ^iCyclopis (Od. 9, 320.A trabes, qua Ulyffed ffionftro oculum extoT^tJOd. 9, 378.^, fecurium ieaicpe tnanubria (Od.Cu 236* /iiS, 61 2 J. ^raxinus excelfior {pi^TJciL) et nemoribus mon* s provenit f //- 1 6 , 7 67* 13,178.^. E ligrio ■^nceae et iacula fcnlpebantur (II 2, 543. 5, 666.^, ito LIB. I. CAS.IL quae ideo (kepius rd iisf}j¥d aut fisktou appellantnr : iinde et belUcofi viri et fortes Tocaatur ivfiiisKfM (11.4, 47- ;• Crocus fa^ivus ctun hyacintho et loto inter fira- grantes fiores nmneratur , quibus lupiter tellureni ornaverit (II, i4y 34?"^* Gladielus communis eft is hyacinthus. Scirporum fpecies variae fub ayoivi^ intelligim- tur, qui fluviorum ripas ^r^ftit (Od. 5, 465- A Cyperus forte mucronacus aut longus , in Ita- lla et Graecia frequentes funt Tcv^ei^ov Hoinericum, quod perferam a Voffio ad Oalangam refertur, Cyperus Papyrus funes largiebatui- , qui tc?v (h(iKhm iiomine, ad portas occludendas adhl- bebaiitur (Od. q.i^ 39i-^* Cf. Tkeophr. idfi'4y 9- Arundo Donax, liwxo^ nomine obvenit. £ culmis eius giaminis heroSs Homerici fagittas para- runt (II 1 1, 584* j quemadmodum noftiae aetatis Itali fiflulas inde aliaque conficiunt uteufilia. Fueritne Arundo an Eriophori quaedam fpe- cies, qua Achillis tentorium tectum erati ambigo. £ paludibus autem A.a%y9$cyT^ iUum o^o(pov college- runt (IL 24, 45o.J. Frumenti fpecies ab Homeridis memoratae funt praeprimis Triiicum hybernum f, aefst^um (icv^og)y quod cum Hordeo vulgari (x^^?) ut- l^urimum coniuogitur (Od.4> 604. 9> 110.^. FLORA HOMERICA. ai Pendopes anferestritico fagiiianttir (Od. 19, 53 6 J. IplbsHector equos tritico pafcit, vino fimul pro- pinato (ILS, iSS.Jr Galenus arWtrans, non m noxa equos tritico vefci , fJLix^cvg Tfu^ovg i- e. %? f. Secale intdligit (facuU. allm. 1, 3i3J, Variae regiones , ut Buprafion (IL ii^ 755J, Ar- gosrfl.i5, 372.;, Dulichion Wi4, 335J et Sjriae infula (OtL 1 5 , 4o5 J ob tritici f raeftan- &m celebrantur. Hordeum infuper , %^iBrj ia xg? '^fltracto, hac voce appellatur, ad.ditl$ ej^ithetis /iyjccJetiil^j^vovf (Od.^ 4k 604. HS, agfi.A TrUicum' SpeUa aut Z?a Hoft vocantur c^ P et jaa; Utr aque pro pabulo equis datur (IL 5» ^95- 8, 56o. ^?i4, 41 J. Hinc Herodo^ ^^s de Aegyptiis refert, animallum more vefci ^'%, quam alii ieav appellent ("2, 34.; (?a- '?awf (expo/: voc Hipp: p. 478J utrumque ^^em habet, ut et Diofcorides (z, ii3.J, ^'i«itt j fere folus 08, 8.j discrimeu agnofcit ^ter utramque fpeciem, quod, fi Hofcium . ^pm.aufir.Z. ^.29. 3oJ fequimur, defentU jKiteft Tritijcum enim Speltu habet intemodia '^Tilas aequantia margine glabra ; 7>. Zea ver o in- ^ia fpiculis longiora margine pilofa. ficm Carica {kqmo^) faepius occurrit. Ly- ^) Priami filius, ipfe in patris horto putalfe fi- ^dicitnr. ^rmis mafcula (xg»yafij) Fructus Glrce Ulyf- \ s^a ' LIB. L CAP. H. . £s coniitihus, velut fuillQm pabuluni} eschibrdt, (Od. lo^ 2.4^. )p Sylvarum dicitur arbori r^vv- (py^oio^ (cortice protenfo ) //.16, 767. Viola odorata et Apium grtweolens {ciXjvov) prata Calypfus nymphae adeo ornabant) ut Her- , nies ipfe mirabundus pedem figeret (Od. 5, 72.^. Apinm vocatur paludofum (sXficS^geirrov //. 2, 776.). 1 > Piis infernis , facrum , in ifthmicis ludis ad donfi* cienda victorum ferta adhibebatur (Findar» i/thrrt »,a3» 8, 137.^. Tamarix gallica {fAv^fKi/i) frutcx hamiliora trunco tamcn fatis valido, appellatur (Il'6y Sg- Zlzyphus Lotus {harog)^ cuius av&ivov «TSag (fructum florentem) Ulyflis comitcs hactenus ce- perunt, ut ipforum patriae oblivifcerentur (Od* 9, 83. J, eadem arbor efl, cuius fructus in Barbarhi Fontanefius noftris temporibus guftavit ( Cf\ antiqu» bot* p> 5i*X Vitis cultura Homeridarum tempore latiflimii ▼igebat per Afiam minorem et aegaei maris infui las. In hortis Alcinoi infulae Srheriae uvae foii calore torrefactae largiebantur dulce vinum (Od, 7 121» Cff Seumii ambulationem ad Syracuja^ Cf P' %^<^p), Pramnium vinum dulce etiam fuilT videtur , nomen merito derivatnr a monte Caric< Pramne (Vi lloifon fchol ad II. iiy 638. C hiftoiiam meam medioM }, p. i&z,), In Xa^v^ FLORA HOMERICA. 2^ m hortis vineae adeo feraoes erant , ut UlyfS , infan- ti, a patre quinquaginta vites promitti ipotuerint (Oi. 24) Zi^Q..). Achillis clypeus vindemiae ico» Mmreferebat f/i. 18, 5Gu). Uhnus campefiris ( mcrnkiioi ) in Iliade bis oc- CBrrlt ("6, 4^9« 21» 242» >)• Nymphae montico- lae eas arbores fepulcro Eetiouis circumponunt* Molyy quod Hermes Ulyffi, velut antidotum ebrietatis commendat (Od, 10, 3o^,^ in maxi^ aiam iamdudum contentionem veuit , varieque ex^ pofitum fuit. Nigram ipfi poiSta tribuit radicem» lacteum florem, effoffu difBcile habct. Thfio-^ fhraftus (hift,^, i5*) paullo curatius hanc plantam deiiuiens, radicem contandit efle rotun- ^ 1122.J. Plantam hanc Clufianam cum plnrimis aliis neglexit Linnaeus, fed eadem efk omnino cum ipfius Allio nigro et il monspeffulano Goua^ ni (illufir* t. \^.). Omnes enim a veteribus, ex- cepto uno Plinio, indicatae notae ad hanc fpeciem iure referuutur : radix uigra, folia latiuscula radi- calia, fios lacteus: quid, qubd iplae radices , dum exarnit planta, aegerrime effodiuntur. Crefcit au* tem per totam Europam aufbalem et in ipfis ba* learicis infulis^ qiiarum una fine dubio Aeaea, Cir* ces doniicilium , fuit. Afphodelus in OdyfTea, ut planta infernonim occurrit. Uaud procul a rupe leucadica ^Gibral- iar hoclie) ad Oceani undas ct portas Sc^s, regio infomniorum incipit , uhi homines bcatc vivunt ad Inftar Deorum, ubi et prata florent afphodelorum (0(L ii^ 5Zq. ^4) i3. i4-^* Per auftralem au- tem Hifpaniam , C l ufi o (hifi. 2 , Sg. /^ 1 9 6. J et Loflingio (fpan. lander, p. 25. j teftibus, ralti c^mfi Afphodelo ramofo confiti» c^ervantur FIX)RA HOMERIGA. a$ Tttbera ra<^i$ a priCca Graecorum gente com^de- bantur (Hefiod. op^etdiesy ^o.) etPorphy-» rius memiiiit (nAt* Pyshng. p, 1^5. )y Pythago- ram etiam hoc cibo vofci folere. Sacer itaque afphodelus is apud Graecos veteres exiftimabatur, uiileetad tumulos plantari confuevit ( Porphyr. §pui Euftalh. adOd.iOy SjZ,). lauri nemuscula memorantur in Sicilia (Od* 9» i83J ^ Arbores fructiferae in hortis Alcinoi et La6r- tis funtPjri', quae oTXvas", Mali, quae fA?A.a et hnicaey quae ^ouc^ ferimt. Pyra eo nomine ap* pellari, ob adftringentem indolem {itd ro ^7XW)i Euffaihii eR fententia, nimls artificiofa, et QOQ iatis plaufibus digna (Euft. adOiLjy i20.^« Crasaegi probabiliter fpecie^, quae forte ifsn* r 0 lus hiity femel nomine «%/(9Soti (Od. i^y lo^) occurrit, quum arbuscula fpinofa facile manus lae~ ilat (ix^^^y Jf oCx oiypa^rS-oU icm x^^i^* ^""' /u/&. adh. L). Rubi {orte fpecies i3aT0f eft (Od. jL^y aSo.^ fed poteft etiarn^ quivis frutex fpinofus intelligi. Papaver fomniferum {fi^m) in hortis cole* katur (IL 8 , 3o6. ). In Aegypto a /priftinis inde temporibus caulis largiebatur fuccum, opium no» &rttm/ quod inr^sih^ig dictum, Helena a Polydam* fiaaccepit (Od. 4y 220 J. fifumfE^^inum (f^^Siy^&of) ttViciaFaha (xytfh 2« LIB. L CAP. tt ' ftdi fitkxvcx^oe^) ferebantur Homerldaniin aevo T/i/b/ii fpecies , quaenam iit, quam XflWdu no- jniiie ri/. 2, 778. 0 Aluus oblongataWilld. (tOJi&^ Od.5^ 64« 239. J axillis venarum in facie folionim infera nu- dis a boreali Alno, glutiaofa differt: illa in auftrali Enropa obTia. Quercus Homericae ad duas potiflimum fpe- cies reduountur: Qu. [leopj cuius fructus »xv* }Mj et Qu. Efculusy cuius (id)^¥Oi nominan* tur. Primus fere Vuler. Cordus (annot. in Diofc» j, i44*/ monuit, (pif/ev Graecorum quercum potius effe orientalem , quam fagum no- firam fylvaticam. Efculus enim, nonfagus, lovi iacra fuit (IL 5^ 695.^. A^t7^ vero utplurimum ilicem lignat: maxime ubi nigra materiei medulia Itc iis/jX¥ i^jo^ ) memoratur (Od. 1 4 » 12.^. Platanus orientalis femel voce if^Mrxwrov (llcty doy.) laudatur. Qui acera intelligunt , ad verba: c&ev ^eu dyXuov u^o)^, et ad laticis aquofi ex acerum alburno ftillantis indolem coniiiium transtuIiiTc videntur. Neque tamen iure, quum odef non ad arborem , fed ad folum umbrofum re- ferendumfit: fic enim Cicero vertit: ttSuh piatano nmbrifera» fons nnde emftnu aquai,'' Aceris nomen Jnfuper longe aliud apud Graecosi c^Psifiafivo^ nimirum. Caricis fpecies quaedam B^ov elt, quae oum cx^iv^ ad fiuminum ripas provenit (IL 21, 35iJ» Pinus Picea aut alia fbrte fpecies, quod ube« rins in flora Theophjafti dJiudioabitW; eft ^iv* 28 tlB.L CAP. n. %$l. Materies (IL 23, S^S.j laodatw, quoct ''pluvja nunquam putrefcat. Pinus harix (or/rvf )» Excelfa (/3>cAf^^) di- citur f//. i3, 390. 16, 4^3.^, quam in moA~ tium cacuminibus fuccidant ad trabes navigiorum. Pinus Abies {i^joini). Excelfa eft (IL 5, 5So.). Idam habitat ( IL i4i 287. J: materiem lai^itur le- vem, ad trabes et repagula commodam (IL 24^ 45 o»), Ex ea etiam rami politi et ipii mali lu-* vium conftruebantur (IL 7, 5« Od, 2, 4^4* J* Theophra/ius (hi/i. 3, 10. J mafcukm et fie- mininam distinguit. Cf. etiamhi/^. 1, i^. Prior poteft etiam ad Pinum Pina/trum referri, cuius folia cum criftis galearum comparat boeoticarum. Cuprejjus Jempervirens femel (Kvicd^nrog^ 9umy,^ 0(L 5, ^4-) memoratttr. Lignum eft fua- veoJens. Salices (Irsou) vocantur «A^^/xagTroi (0(L lo^ 5tio» quod femina comata fiacillime delabantur, .mafculae etiam arbores ameuta tota citifiime amlt* tant CCf. Theophr. hi/t. 3. 2.J. , Populus alba^ ad fcholiaftarum fententiam efl *hX2^(iitgy quod Hercules , ad infernos defcendens, ex Acheronte eam fecum adduxerit f JT/.iS, SS^. 16, 4^2* ^- Populus nigra eft ccty&oQg, Aquam amat fOii. 17, 2o8.^ et aetherea voqatur (OtLj^ 106, J uU perpepam Va//ius ^iopuluiii ^lbam fanbet. FLQRA HOMERICA. ^ Certiffime aotem noitram fpeciem intelligi mani- fe&o e Uiofcoride (xy ii5.^ eluoet, qui refi- sae &agraiitis meminit) e gemmis arboris elici* tae, quae ob flavidum colorem cum electro com* miitaretur* Buxi Jempervirentis ligmim ad iuga armento* mm adhibebatur (IL 2,4 y 268. ^. PJupeniz: ductyliferu femel tantum (Od. 6, 1 63 J is Delo iufula memoratur. Phucagrofiis moior Caulin. aut Zofiera mari" na 9 utraque maris ipeditaaranei incola , (f>v%ou no- nuDe infignitur (11. 9 , 5. )* Litus vocatur (^ vnciv (//. 23 , 695.^. Seriore aevQ Fucorura fpecies in- telligebantur,. qui partim a DiofcQride C4> 100.^ et Theqphrafto f4> 7-) notantur. GAP. in. MONUMENTA ARTIS ANTIQUAE. Pauculae funt plantae in artis autiquae reliquiis delineatae; eae autem nonnunquam tam negligen- ter fculptae aut exaratae aut pictae, ut coniectiura tantum confequji, haud certo fcire poffimus> ad guamnam pertineant fpeciem, I. AEGYPTIORUM. Aegyptiorum monumenta lotum mythicam fire^ ^mlilfin^ hafanet. £4i ^a N^lumbium fpeciofum y "N. 3o 'LiB.i. cAp.m. ; Willd. t Cyamus Smith.y facra Aegyptlis plan- ta, quod elegantiffima foliorum rbtundorum for- ma, pulcherrimus flos et myfticus ortus quotidia- Aus e Nili undis ad divinam naturam fpectare vide- retur. Ifis ipfa loti folio coronata confpieitur (Po* cocks Reife, i. tak 60. 61. j. E loto Ofiris ortus, in foliis loti tanquam in na%igiis natare dii veteres dicebantur. Harpocrates loto infidebat: in ipfis numismatibus Ptolemaeorum ea planta oc- currit (d» antiqu. meas boi* p.56.).\ FVuctus edebantur {xvctfiog »hfvtmo^)^ fed, facerdotibiis* et Pythagoricis , eorum aemulis , interdictum pu- tabatur, ne fabis his vefcerentur (Cic. divirui. 3o. Cf. Smith^s exot. bot. n.y. tab. 5i. Z2..). Perfaeae arboris etiam et Papyri partes exhi- bfnt monumenta Aegyptia. Illa Ifidi facra (Plw tarch. If et Ofir. p. SjS. j huius iconibus fta- tuisque et ipfarum mumianmi integumentis appin- gitur. Arbor eacumprimis Aegyptit incolis cx Aethiopia advenerat (Diodor. Sicul. i^ 54* SchoL Nicandr. thenyG^* p*5i.), 0^3 cordatam foliorum formam et gratum fructutim faporem praefertim grata. Eli autcm Cordia Myxa , quod Schreberus erudltiffime probavit (UfterVs Magaz. 5, i4J» IVuctus fiv^^Ui funt (Dio* dor. l c Hefych. fivd^ix), in qtdbus interpre- tes tantopere defudanmt. Scilla maritima^ Tt^of^^iAvov nomine, Aegyp- MONUMEI^A ARTIS ANtlQtJAl. 3« I tiis carlffimiim et antlqmffitnuTn remedium eontra TTphonis pc^ftem y a£r^nl paludofum , Peiufii graf^ lantem, et bydropes inde ortos exhibuit. Hiiic Pelufii templam x^ofifiuov luit (Lucian. lupU^ trag.p.j5ti* Sexi. Em-pir^Z^ 2.7.^). Ty- phonis ornilus ipfe bulbus allegorice ab Aegyptiis somiDabiitur* £0 hieratico fermone confcriptos^ plures de hiftoria uaturali libros femet vidifTe tefta'' tur Heliodorus (aethiop. 4^ ^4^*)y Plutar* ehus etiam ct Jamblichus ( myfser. Aegypt.' 7, i5o.) haizd paupas eiusmodi appellationes evul^ {arunt. Sycomoms iii antiquo opere caelato, quod tiordenius ( voy, en Egypc. 1 . r. 58. J exhibet/ imica fere eft» n. GRAECORUM. Incredihilis ac paene divina iJla Graecorttnl vifl ia arte fculpendi, Alandi et pingendi folas fere deorum imagines aut hjftoriae patriae capita aut etiam animalixmi icones complectebatur , plantas autem fere neglexit.; Neque tameu defunt, utut pauca, plantarum vefUgia. De antiquiffimo Achillei clypei artificio, in niade defcripto iam fermo fuit. Similia fere fcu- tom Herculis Hefiodeum continel* Aeiqva^ quo« qjne Cypfeli , in templo lunonis Olympiae fervatus^ cadata opara.plurima habebat, iuter quae Atlas 3a LIB.L CAP.in. Qonfpiciebatur , Hefperidun> mala portansa Bac- Ceres fpicis frumenti» Pan pinuum ramis coi^onati* lovi efculus (VirgiL georg. 2, i5»): Diti cupreffus (Plin. 16, 33«^: Veneri myrtus : Cybeli pinea arbor : Qfiri faedera CD^iod, Sic.i, ly.): ApQJixnitammx(Nicandr» ^hfrictc^v^GiZ.JchoL): Hermetipopulusni^afacrae* „Popiilaf Alcidae grattCQma, Tida laodio» „ Formorao myrtut Venari , fua laurea Phoebo. ** (Virg. ecL jy 6xJ. . Ipfura plantarum ortum . poStae et Graeci et Romani Diis tribuerunt. Earum celeberrima ex- empia haec funt: Hyacinthi 3partani formofifiimi mors Apollini ^moris furore agitato adfcrJMtur. Ortus ex eo flos W feu AIAI infcriptas literas habuit, quod tum in Delphinium Aiacis > tum in Gladiolum com- munem quadrat (Ovid. metam.iOj 212« f.^. Flot oricur » formamque captt « quam lilia ; 11 noii purpureut color hic , arj^enttus elTet in illit. «,Non raiis hoc Phoebo e£t, is enim fuit auctor honorii. . fflpfe fuos gemitus foliis inrcribit» etai ai n flos babet infcriptum » fuaellaquo ium diicta aiL '' Similiter fabulam narrant Apollodorus (Z^ 10» 30 et Lucianus (diaL daor.xi^). Ex ASa^ MYTHI DE PLANTIS. 33 cis autem Telamonii cruore natum effe floremi cum Nicandro (Athen.iS, /i. 683 J alii fiibu- lantur. Narciflus , fui ipfms amore flagrans > in florem cognominem mutatus eft (Paufan. g, 3i. OvlcL wf. 3, ^io.^. Effe vero Narciffum poSticum^ patetex Ovidii veriibus! „ Crocenm pro corpore florem »,2iirenia]it» foliie medium ciDgenubut albit. " Lauriortus e Daphnes mutatione ab Apollo* nio (argon.iy 12.) et ab aliis ( E uftaeh^ ad HomenlL 1, i4* Geopon. 11, 2.) et in ipfis gem- m (Maffei 2, /^44«^ celebratur. Heliadum, Solis filiarum, mutatio in populos ^as, quae electrum exfudcnt> fatis nota eft (^irgil, aen. lo^ 190. Diodor* Sic.Sy 23, ^^id. metam. 2, S^o.J. Alii vohint, alnos in- «le ortas fuiffe (Strabo^Sy Sijg.;. Hamadryadum febula , a Pindaro primo exco- gitata (SchoL Apollon. argon. 4> 479')^ cuique vbori fuam tribuebat nympham > cuius vita hc^sy* ^ fit. Inde cognomen id in Orphico hymno (^ i\) iuniorem pfodit originem. Virgilius ^en (ecL 10 f 62. j eas cognofcit. Dryadum nomen et Epimelidum ab Arcadibu^ Primis Naiadibus tributum fiiit (Paufa n. 8 , 4. J. Mintham peUicepi in Meutham mutatam effe ToM, I. . 3 34 LIB.L CAP. m. a Plutone , cecinit Oppianus (halieut.Zy 38G.J Cf. et Strab.S^ 53o. Cupreffus e Cypariffo , ApoUinis aniafio , Tiimis lugente (Ovid. iiiet.io, i36.;. Plures Cupreffi aliis Eteoclis filiae cUQuntiir ( Geopon. 1 1 , 4* J- Pinus puella fuit a Borea et Pane pariter ad- amata , ab illo vero trucidata (Long. paftor. 2, p. 57. Geop.iiy lo.^. Violam primam ortam fuiffe , cum lona, Xuthi filiiim, Nymphae effeiit coronaturae, Nicander fabulatur (Athen. i5. p. 683. j, Rofa vel e Veueris fauciae vel ex Adonis cruo- re (Bion.iy 66. Geop.w^ 17.^. Anemonen e lacrimis Veneris (Bion.\y 66.^. Adonin ipfam aeliivalem e cruore Adonis, cjuem Venus deperibat > Ovidius canit (metam. 10, 725.^. >Iyrrha, Cinyrae filia, in patrem amore fu- rens, mutata fuit in cognominem arbusculam (Id. 10, 490.;. Clytie nympha in florem verfa, quem Hefpe- rin habeo matronalem (Id.^y 267. j LeucothoS virgo, ab Apolline adamata^ in ar- l)orem turiferam mutata (Id, 4> ^5o.). Myrtus e Myrfine puella occifa (Geop. 11,6.^. Tandem Pherenicum^ poitam Heracleoten MYTffl DE PLANTIS. 55 epicnm celeberrimum fuiile his metanxorphofeon bboJis ferimt. Oxylum, Hamadryadis fororis con* cabita genuiffe cecinit Ficum, Cornum> Fagum, Populum , Ulmum , Vitim , et omnes has arbores Hamadryadas vocari: Txade > Hipponaceem dixiflii» siQnt, ficum elTe vitis fororem (Aihen^Z^ 5.). In operibus ipfis antiquorum variae plantae ob fonnaram elegantiam aut ob ufum praeftantem figu-' rantnr* Acanthum mollem, quem l^itruvius cafu fculptoribus innotuifTe refert, et poculis et columnis et aliis initrumentis caelatum addebant [Virgil. ecLZy ^S,). Ferula tingiitana, cuius {accimi pretiofum, Siiphii nomine, maximi aeili* mabant, Cyrenes incolae in numis ipforum cum Batd antiftitis imagine figurare confuerunt (SchoL dri/toph. plut» 2i8.^. CAP. IV. FLORA HIPPOCRATICA. Poft Herodotum primus fere profaicus auctor, qjii fuperefi, Hippocrates Cous putatur. Libro- rum tamen ipfius nomine circum latorum coUectio Tariis omniiio auctoribus remotiorum temporuni. a:lfcribenda eft* Etenim ex Afclepiadum familia, qni templo Coo praefecti erant , feptetn fere >iip- pocratis^nomini appellantur : eorum primus > Cno- 3* 3S LIB.I. CAP.IV. fidici fiHtts, Miljtiadi tempore aequalis, 'ultimi au- tem, Thymbraei et Praxianactis filii, Ptolemaei Philadelphi tempore vixerunt. Per totum id du- centorum quintjuaginta annorum fpatium compofiti funt libri illi) qui unius Hippocratis, Heraclidis fUii nomen gerunt (CL hifi. meain mecL i > p.ZSG LJ» Univerfa pl^tarum cognitio his medicis aucto- ribus fohimmodo valet ad medicamenta inde peten- da. Nusquam defcriptio occurrit, qualem nofira tempora eam volunt. Nomina nonnimquam omit- tuntur ipfa, e. g.: ^Planta» cuius folium Aro fimile ,,elt) fed album et lanuginofum, atque hederae fo* „lium magnjtudine aequat" (ulc» p. 878. J. Alibi (morb. muL i, 62 6 J „dulcis okowavirig ^*' citatun Galenus (expofvoc. Hipp* 5d4*) ali- ter eam vocem' explicare nequit, quam per oleris cuiusdam fylveftris fpeciem. Hanc plantam MelcTu Guilandinus arbitratur ( ad Conr. Gefiier. 1/1- ier^MatehioL epife. 2 , 85. J, Cyperum efcnlentum effe. Ipfi etiam Conr* Gefnerus adftipulans, Moly omnino Diofcoridis adiungit ( ib, p. 92. ). Sed refutat uberrime et fufficienter Ma eehiolus (ib. p,c^S.). Sic bis (morb» muL^j 644* ^pid» 5, ii5i.^ „ radix " x«T* 6 Joxjyv laudatur. Gale* nus (L c. 554*) arbitratur, plantam intelligi finecaule> ilore ac fructu, cuius terna folia duos digitos lata humi procumbant. £ qua quidem ex« plicatione nemo poterit plantarum fpeciem deter« FLORA HIPPOCRATICA. Z7 minarc: itaque fumma florae Hippocratioae diffi- cnhas iade. patet. Neque tamen eo minus experiamnr, quid, Ero* dano^ GalenOy Theophrafto et Diofcorid^ adiu- nadbus, in his obftaculis praeftare pbflimus. Blitum capuatum (/3?JToy, affect. 626. ) ole- ribus adnumeratur, quae alvum ducant : confirina- turid Diofcoridis tefiimonio (2.^ i^S. j. Amomum Cardamomum {%x^lciiioi>fiovy morb. muLiy Soo.) ante Alexandri «WjSacrtv Graecis ijnotum fiiiffe videtur. Libri etiam, in quibus memoratur, Ptolemaeorum aevum fapiunt. Amomum Zingiber^ Meneftheo et Henocrati dicitur IvS^xov (pdq/iocKOv '(morb. muL 2, 66G.^. Alii vero perhibuerunt, plantam effe Piperi fimi' lem, caius fructus fiv^i^Uvog audiat. Piper nigrum (ir/wg*, vioi. acui^^oi. morb. 3, 494- >>• Olea europaea. Kow«V ( morb. 3 , 49-5. ) vi- dctur fructus oleaftri effe ((falen. expof voc. Hipp. 5o6.^ • Salvia officinatisy cretica et triloba* Tre$ hae fpecies i>je}Jir((>oi,%ov. videntur fignificare, quocf feepius occurrit. Iris Jlorentina (fg laudatur. Distinguit eam Theophraftus (hifi.Sy 4*) fpicis ipfi folio in- iidentibus et graiiis fatis ponderofis. Rub/ia tinctorum {i^&qoimogy vict. acut^ 407./ Convolvulus Scammonea (o^lifMOvtoVy morb* mul 1, 59; .) Hyoscyamus albus (vo^xvafiog). AtropaMandragora {/JUZviqotiyc^oCy Jiftul 890.). ' Anchufa officinalis (oiyx^^^i i//c. 879.). Anagallis arvenfis {dvoiya)0^ ib.). Solanum^nigrum {a-r^vxyoVi ulcSiS.). Cyclamen europaeum {xvxkPsfinvo^ morb* muh 1, 6] 2.). Drafticum fuccuni exhibebaot* Ferbafium. Boerhaavii {(pT^Jfiog 26. )• Fiola odorata {}Mwtov Tc fiOMVi naf» muL 570. Cf. antiqu* meas bot* p. 4> ^*)- Zizyphus vuigans {qoifiyp^y affect.SaS. Cf. Diofcor. 1, 1 19. Bupleurum rocundifolium dicitur quibusdam (iovTf^Trt^ (morb.mul. 1, 619.J effe. Theo- phfaftus (hift.jy 8.^> Plinius ("22, aa.i FLORA HIPPOCRATICA. 5^ et Ga lenus ( L c. 45o. ) olus fyl veftre habent Tordylium officinale f. Ugufticum pelopon» nenfe complectitur cscs^j. (vict. acut. ZSj^JiftuL 884.^. IHud dicitur Diofcoridi f 3, (33.^ cre- ticuiTij hoc COi 62.) Sefeli peloponiiefiacum. Peucedanum ofjicinale (TrfvxeSavcv). Coniummaculatwn (xo^vs^ov). Aihamania cretenjis (oauKo^) cuius feminaro-' borantia dicuntur et calefacientia. Athamanea Meuiii nonnullis videtur fiMW q(^fl cffe ( vice. acut.^^S,). Sed Caelius Aure*^ lianus (acut.Z^ %.) interpretatur bryoniam. CuminumCyminum {kv[hvov ccl^idfiTCovy morb. muLjj 6o3.). Cachrys cretica («Wftj^^f , nat* muL 5yS.). Cachrys ficula {l^VTeofidqa&^oVy nai. mttASya.). CrUhmum maritinium {ic^&fiovy morb. muL h Sgi.). * Smyrnium Olus atrum ^{VKito^ihvov ^ morb. muL ly 6o3.)* AneshumFoenieulum {[loi^a&qov^ morb.muL h 597.). / Ferula tingUftina {cik^Piov)^ cuius icmen, muL 2, SafJ, 65i. 670* nat. niuL S^jS.). Optimum Silphlum erat Cyrenaipum ( Cf^ annales meos hifi. med, i.J. Multo ferius inuotuit o-iro^ M^^hxa^i e 46 LIB.r. CAP.IV. Ferula Afa foetida , ciiius ineminenint Strahm (i\. ;?. 797.J et Euftath. dA Dionyf Perie^ get. V, 1 o 1 7. Bubon Galbanum (y^cOJ^wi vict. acut. 4o2-)* Thapjia Afdepium. Acris et caufticus fuccus» &cl\^og drafticum purgans conitituit, faepius ob- vium. Apium PetrofeHnum {csTjvoVy praefertim 17- fie^ov.y Aplumgraveolens {cOjvov eXewv, affect^ST.^* velo^/ov.). Cf. An guillara p. 122« PimpineUu Anifum {oivw\(rov^ mori.3> 49o0* . Paftinaca Opopanax (ntcivxiugy vict. acut. 4o6.). Seriores addito 'H^xxkettfi id distinxe- runt ah *AiBrxhf}7f((f (Laferpitio hirfuto) et jj^i^w- y/<^ (Laferpitio Chirqnio). Sed L. ChiroBiuai L. valde dubium eft. Gouanus enim (iltjuftr. p.2.0^) contenilit, idem effe cum Paltinaca Opo^ pauace. Addit £tiam fe ex bac planta nullum prin* cipiuni relinofum elicere potuiffe. Quod concedi- tur, quum clima mon$peliacum a graeco long^ dif- ferat (C£, Savigny in EncycL 4y 7*9-. 7^0* -^*. Atriplex hdrtenfis K dv^dAJ7, vel etiam tryjvoqy mrb. mw/. 2 , 670. Cf. Pliitarch. PericL 1 53. Oalen. L c. 576.). dfphodelus ramofus (oiiTCpoisXo^ ulc. 882. )• Narciffus poecicus {voi^TUoa^ogy Bulbi ofBci* Mles erant (Diofc.^y 162J. Acorus Calamus var. indica ( wxXxfio^ /ttu^e^^i- ^ morb. muL 2, 65i ). Quae in Guzurate fpon' te crefcit, poft Alexandri demum expeditionem Graeciam adlata fuit. Daphae Cneorum {xvijffr^ov) Galeno fic ex« plicante. Daphne Gnldium. Semina (xoxxoi Vivitoi) «Iraftica. Erica arborea f» fcoparia (flg^Jfi nac. muL 572.)- Polygonum Perfcaria icoXviuc^irov (morh. ww/. 1, 6i5.J effe videtur, quum Galenum cog- DomeD iUi %^CLr(it,iG^ovov putat. Hoc autem Dio- fcorides Cdy i38.;,* Plinius ("27, 8.; et ^alenus ( fac.fimpL y y ^^) itaexponunt, vX Dbnifefta fit linnaeana fpecies. haurus Cinnamomum et CaJJ^ , Tuw^fx^difiou cft 4* .' LIB.L CAP.m • Xtf&o^o-^ nomine ftmel occurruM (morh* muhi^ 609. ^. Ruta graveolens ( isvf^OLvcv ). / Saxi/raga Cotyledon (xcKTvXiyXetJv). Gypfophila Struthium (tTr^ovdioVy 9iat. muU 5j\.). In Andro infula litus habitare. » . Sedum Anacampferos {rfiXe^P^oVi nat- muL SjZ.y Cf, Diofcor. 2, 2.1-}. L Bauh. hift. 2, 682. Sedum album f. acre {iwirer^oVy ulc. 875. ). Eupkorbia Characias {rt&viiO(.\o^). Euphorbia Apios et Peplis videntur fuccum acreni praebuiffei qui ntiisXov et itBieXfov nomine toties occurrit Similem fubftantiam , firiTcmviov f. fiypLmcc ^.a^xi^v largiebatur forte Euphorbia Para^ lias fCf. Fd^f. oecon. Hipp. p.a^Q^)- Sempervivum tectorum {x^ivdv&efioVi ro rjri rSv oliutav (pvofuvovy nat. mul. 570.). Myrtus. communis {fiv^tv^i^ morb. mul. i, 599«) cuius baccae adhibebantur. ' Punic^i Granatum* Fructuum cortex adftrin- gens ciduov dicitur, grana vero xoTCKCoveg (morb. muL i>. 606. J. Crataegus Azarolus forte eft dfictfiriki^ (morb. mul. ij 607. Fructus cum melle componitur. Athenaeo tefte (i^y ^^o.^ eft dulcis et ^w- ^voq'. arbor cuni malis fimul floret. Galeno haud facile adfentiri licet, dum (facult. ftmpL 6, S3.J dfio^i4,n)Jict, eaiiidciu l^ab^t ac n7C^}Ji^ et FLORA HIPPOeRATICA. i{8 Arhutum Unedonem. Haec enim autuxnno floret^ nec cuxn malis componi poteft. Sorbus domeftica , cuius fructus ovcL appellan' tur (vicc- acut. 4^5. )• Roja canina i%vvcg(iciLTog ulc. 87.5. )• Potentilla argentea eft 7revT«(Pu>Aov illud, quod albidum et tomentofum Tormentillam altitu- dine fuperat ( ulc, 880. Cf. Grimmii interpre* tat. germanicam. ). Tormentilla erecta in(f)nd(pvXkov (ii}sjxv.\ Capparis fpinofa. Foliis et radicis cortice cau- fticis utebantur externe (Jift. Sqo* Diofc. 2, 167. Galen. fac. fimpL 7 , 88. ^. Ciftus creticns (xi^doj', morb* muL ij 6i40« DelphiniumStaphis agria {Tra(pig dy^ta, nac. muL 5840* Nigella fativa (fiehty&ioVi fteriL 675. Cf. Diofc^ 3, 93-)' Paeonia officinalis {yXvxvdtiyi Xi/i^onilg et ft/- }jU9tty morb. muL 1 , 6 1 1 . )• Anemone coronaria {dvsfioivvit morh muL i^ 598O. Aednitum Cammarum {xoififict^ovy loc. in horru 4i 1 •). Di ofc orides faltem Hippocratis 7cd[ifut* ^ idem exiftimavit ac Axovij&v (Erotian. glojf 214 j* Hecates Aeetae filiae inventum aconitum {Diodor\ Sic 4> 4^0* Nelumbium fpeciofum {%va[iog o^iyv^imog*)^ 44 LiB. r. C AP. IV. . Ranunculum crettcum et grandijlorum com- plectitur i3aT^%*oy, quod (nat. muL Sjo.J ob aprem indalein commendatur. Helleborus orientalis eft celeberrimus ille «X- - Xifio^og fJtJXct^y qui optime proveniffe in infula An« ticyra, haud procul ab Euboea, et in Olympo Afiae minoris dicitur. Ibidem et TourneforUus noltram fpeciem obfervavit, quae a viridi foliis fub- tus pilofis , cjiule ramofo et fioribiis fubru]>icundis difrert (hamarck. encycLZ^ gS. Hayne offic. trewdchfe, ^ 2.J. Melampodium dicebatur, quod vatem illura antiquum Melampum Proeti filiabus huius radicis ope medicinam feciffe ferebaiit (Diofc. 4> i5i.J. Qxiid, quod Pavfaniae (lo, 37,) teftimonio, Amphictyones , Solonis tem- pore Cirrham obfidione tenentes , fontem flumiuis PlJfti ea radice venenarunt. / Teucrium Scordium (axogSwv.). Teucrium Pfeudhyjfopus (vcacaTtog, morb. 3, 40O-) Teucrium Polium (TroXiov^). , Mentha Pulegium {y}JiX<^h morb. muLi , 606. et X^-^C^ clicta , affeot. 5'25. ). Menchafativa {fih&o^^ ttfftsct.SaQ.) etfidvoa-f liQif (nat. muL Sjo.)* Origunum creticum (d^/^avov,- morb. muL i, 609.). FLORA HIPPOCRATICA. 45 ^Origarmm Diciamnus (>/xT«ftwx^j6f, ulc. 879.). Acris fuccus of&cinalis erat, Speciofa planta Thraciae incola, apud Morifo^ aum (hift. 3. fect. 7. t. 33. /.17.^ icone' con- fpicitur. Ariftolochia crenca ( d^KTrokyxto^ ). Cytinus Hypociftis (vntoxicTTi^, nat.muL5jQ.^. Arum maculatum (x^ov fJLsyu^ morb.Z, 493.). Arum Dracunculus (S^axovr/bv, intern* ad^ fect. 552.). Radix g/^a XevxiJ. Corylus Avellana: thafiae nuces (morb. 3, 490 J- I7mca dioica (dTCCchj^vi et xvJSj?). lunthium orientale (^avi^fov^ ^morb. mul.d. I I 4< LIB.I. CAP.IV. 673.)* Nonne tamen melius' cumfCalvo legeris: Itd rov d(nm)^x&ov ^av&Jig (i^ftgt Pinus Pinea: fructns xoxxaA.oi, vici. acut. 409* Cf« Athen, 2,16. p»5y* Cucumis faiivus (xoA.oxJv^&^f ). Cf« Ariftot. yrobl. 20^ 1 4« Cucumis prophetarum (orixuif)) qu4m Gale' ' nus et l2ovl26i)^jov dici ait* Cucumis Melo (aixyp^ isi^sm^ adfect. 529. C^ Achen. 2, 27. Cucurbita Citrullus {ir^o^ if^icm £i.)- Ricinus communis (x^oraiy morb. muL 2, 649- )• Idem docet effe Galenus ac x/)a. He- rodotus ^2, 94. >^ T« «r^XAixJ-Trgwfc vocat, quae Aegypti nominent x/m. Hippophae rhamnoides O^^^^o^OLs^^, Populus graeca (^aXyei^og x^)fr*xij ndt* muU S^it)* Commendantur gemmae relihofae fragran- tes xoxxwv nomine (Ct Stapel. ad Theophr* 3, i4« P'2i8,J. j Mercurialis annua (Xivo^worif). Olos vefcum. Piftacia Terebiathus ire^fJLivQog y JiftuL888.). Tamus communis {oiixitskog oiyqut^ ^v tvw* x«>y.ov i63. MoJov vic^ oci/^ 4o3. Caelius Aure* lianus (acut. d y i.J Bryoniam interpretatur. Rufcus aculeatus {fiv^^ixn dy^dfiy ulc* 880. Cf. Diofc.A^ 129.}. W-ORA HIPPOGRATICA. 4^ Celiis auftruUi OsSinig. Cf. antiqu. meas bot. h 49- ) Icacia wra Willd. (axav&o^ alyvxrtnij morb. wd.ij 61 40 Adiaruum Cafillus {dltanoy^ ffi^l- 888. )• Zofierm marMa (/3^oy ^ak/ut^Mj nai. muU ^>^-^ — —— •^ CAP.V. PHIBCORUM PHILOSOPHORUM RES HERBARIA. ^^aan Afiae minoris incolae , libertatej victus co^pia et conimercio navigationis gaadenteS) pri« niun jdiilofopbari coepifTent, Deonun natura et nundi ortus et generatio hominum , animalium et fbq^fum, eos praecipufl admiratione adfecerunt« Caepenoit enim^ nt cnm Arifiotele (ptetapJL i| 2i) loqnar , ab admiratione omnes , prifcigue phi- lofopbi. (pAXcfcti^ci &ienmt, quod /jl-j&oi eum ani- ni «ifiep:t«im producunt , deductis effectibus , qust^ fA IwChs cadunt, e divinis^ quae haud obfervantm> cttfficu. PauUatim fere » & ad verum res exlgaturp i^ftMogiaHomeridarum etHeiiodi abiit in cofm^ fpoim lonicorum: de iisdem rebus et eodem fer^ Bodp ac poibM»^ jphiloipphabaiitiir fapientiae mfk fctes. . t Toai, Jm 4 5o UB. I. CAP. V. PRtSCOHUM r Prius autem phyficam plantarum doctritiamy quam hiftoriam earum naturalem coluerunt. Va« riarum, quas monftrant corpora naturalia, fbrma* Vum cognitione deftituti, aHeni a fpecierum et ge* nerum informatione et a conftructione fyftematum, multo faciliorem et generis hunlaniinfantiae magid congruam incefferunt viam , qua orturii et genera- tionem credideront poetice explicare^ Qumn i»^ ftrumenta et encheirefes eos laterent, quibus fa- brica plantarum interna detegitur , fubftiterunt fere in comparandis animalibos., guae Ipiis projpiora videbantur, cum plantis, et in revelandis legibus, quas fequuntur divinae naturae et animalia et plan- tas regeutes. Prior itaque phyfiologia plantarum poSfeos potius pliilofophicae pars fuit , quam ratio- ciniorum concentus , quae ex obfervationibus pro- Bcifcerentur. Sapientiae omnis antiftes Thales Milefius» in imiverfo corporum ambitu, quae viribus inter- nis moventur,- nil nifi animas, daemones et di- vinas naturas invenit. ( Arifiot. de aninL i ^ 2. 5.^. Ut in Iliade (i^? 200.) Oceanus Dlsorum ^ater Dearumque omnlum, materque fertur Te- ^thys , ita ej^ aquaThales omnium rerum ortiim de- "duxif. Arbitratur autem Ariftoteles, riutrimen- . torum humldam naturam et feminum omnimn or- fiim e guttula liquida ii opinioni tmlam praebuiffe (meiaptu 1 » 3«/ PHILOSOPHORUM RES HERBARTA. 6i Primum otnDiiun, qiios memoria novit, Oa* tnzv^ de herbis curiofius aliqua prodidiffe> P/i* nius ( 2.5 , 2, J teftatur. Neque tamen thraci- co illi hierophanti, Oeagfl filio, adfcribere po* tueriSy quae impoflorum caterva, divo illius no- Dune abutens, multo ferius confarcinavit. (CL luft. meam medic. i » p. 1 1 b« J. PrTBAooRAs Samius^ clarus fapientiai pri- mus volumen de herbarum effectibus compofuilTei Apollini Aefculapioqud et in totum Diis immorta« libus inve&tione et origine adfignata j Plinio dicitur [lc) A Perfidis Aegyptique Magis eos efFectus aceepiiTe ^ adeoque ad hos attonita antiquitas fuiflo fertur , ut adfirmaret etiam dictu incredibilia. Sic aquam congelari docuitPythagoras plantis, quas Co^ racejiam et Calliciafn appeilavit, dubio in his et ipfo P/inio (^4^ i7»J* £x Aegypti facerdotibua luufit Pythagoras. cum Epinienide Cnolfio Scillae nuritimae ofum) quem in fua ipfius vita protraben» da, aceto condito bulbot praeAantiffimum invenifie didtnr : aceto enim fcillitico ad centefimum et de«* cimnm feptimum usque annum vitam prolongaf*' fe (Pfeudo ^Oalen. de euporiJi*4^Z.) Brafficae qcoque laudes non parcius ab ipfo celebrabantur {Pliiu 20) 9« ^4 Laudatif&mum ipfi et anifum» fiiauine adverfus fcorpiones vino bibitum (Plin. 20, i7*^* Sinapi principatum habert ex his^ quo- rum Sablime vis feratUTi iudicavit, ^quoniam noji 4 * • 5« LIB.I. CAP.V. PRISCORUM t aliiiil «lagis ia nare$ et ccrebrum penetret (^lin. Empsdocus Agrigentiniis > e Pythagorae -^dem fcholsi profedns, pecuJiarem tamen ele- mentonim quatuor doctrinam poimatibus prodidit. £ terra et igne potifBmiun plantas oriri, furfum per ignem, deorfum in terram <:refcere {Arifi. de anim. 2 > 4* ^- I^ quod Theophrafius ita exponit {caujjl 1 > i3.J: aethera diffundi per ramos> ter- ram per radices. Ea autem elementaris tbeoria efo- tericis maxime tradebatur, qui> iam inidati, ma- terialismum baud amplius refpuebant. Exoterici vero i^ nifi prifcam po6dcam phila- fophiam^ quae populo placeret, ab ipfo haufe* runt. Animatas elTe plantas» qutn animalia fta» tuebat, quod nutent et ramos habeant directos^. qui Infiexi fi remittantur,* ilico repetant locum fuum tc recdtudinem (Plutarch. phyfic. phil decret^ S> 26.^. Priores etiam wtu animalibus effe plan^ tas > iMiicifiS^ enim okmO^otKi et cimfi^vsm toSs jioqio$^ iu^jSUyfA^W elTe, ^uum in animalibus par-^ tes iam coalitae, vitaque eiusmodi propria euius- vis partis in animaHbus defit ff6. 5, icf,). Hinc ctiam recte dicere potuit: fe quondam fruticen]] BVem et pifcem fuiffe (DiogejuLaen. 8, 77. C/em AlexAJidr. firdm. 6, 627. dthen. 8, 17. p. 365, ^j quod cnm Pythagorae metempfycfaofi congrmc £am autem doctrinam imbibifliB^ et inde patet, quod PHILOSOPHORUM RES HEMIAIIIA. 53 laanun putaverit digittffijtiam arborem> io ^am homo traasiturus fit (Aelian. hi/t. anim. 12, 7. tluimrchi fymfiofi 3» i» n.). £i7e vero fexum «trtunqiie mixtum in plautis et unituini fecedero laudem, dum e jdaotis aniinalia fia&t (Jtrifi* §&• Mer» aainu i^ 23. ad quem locum expiicandunt e£ Philopom h h et Stitrzii KmpedocL /x SSy.). Ceteroquin ammam iueffe pkuitis fiiam , quae mtet" ligentia et ynia^u, appetitu et feufatione polleat (Ik. 1 > i,^. Ipia rationefrui, Sextus Empirhcu^ (adv. Maihem. 8, 2&6*^ addncto Empedoclis ip^ io verfu, teftatur. Hinc etiam cooroiuhy ova pa^ rere more aBimalium) dixit» et folia cum copillis beftianun et pifcium fquaniis congruere (Arifo^ me* ieor^4y 9* gener* amm,i^ 23* Theophr, caujjlii i6.^. Badicem vicem capitis et orifi gerere» cui^ mitrimenta accipiat (Themifo. ad Arifo de aninu ^t 4) q«ae Ariftoteles ferc repetit. Sjmilia fi^re tradidit Akaxaqoaas dazome- sitts , Hippocrati Heraclidis filio tempore aequalis» Terram eile matrem, patrem {(laAtarum vero fo- lem. Animalia effe plantas , intelligentia et yvw^a fnedita* Ipfum quoque mirabiles et magieas herbarum virtUi- l. 54 LIB.I. CAP. V. PRISCORUM ' tes oelebraiTe dicitur (Plbu ii4r i7*J* Compo-^ fuit etiam libnim , in quo incognitas illas et mira*. biles tradidit vires. Eflie e« g* herbam » cuius con- tactu illatae ab ave quadam exiliret cuneus a paiio- ribus arbori adactus: quae» etiamfi fide carent, ad- xniratione tameu implent, coguntque confiteri» multum elTe, quod vero fuperfit (Flln, 25, 2,. )• Neque abefb ab his Democriteis fuspicio ferioris, Alexandriiiae forte, originis, quum (pvtTHMi Tcai fivairi%dy quae ipfius nomen ferunt (ed* Pizimen* tiiPatav. iSyS. 8.J, Saporem, Perlarum regem, • quarto (aeculo , nominent. ExftalTe tamen prae* terea et phyfio]4>giam plantarum Democriteam Theophrafii et Diogenis temporibus, inde patet, guod^ille (cauff. a, 16.J opinionem Democriti adleget: plantas rectas aut ftrictas vitabrevioregau- dere et maturlus fiorere: Diogenes autem difertis verbis eos libros nominet (9, 47- )• Fuifle hos eosdemhbros, quos Af. ^arra lcge- x\\, (de re rufi* i,'i.J quosque excerptos habe- mus in Geoponici^ credibile eft. Democriti Oeor- gica cilat Columella (11, 3. )• Serioris tamea xnulto aetatis eOie hos libros, patet e loco Geopon: io, 73. ubi pruna armeuiaca/3e^/x99c«», r^^fJUvQ^oi nq^iy&ev vocat, ac (i Latinus fuerit iaeculorun^ primorum aerne noftrae. £ Democriti adfeclis Apollodorus plantam feu^ Stivam^ Aegypliam aut Arahicam, obfervavit, quaiC PHILOSOPaORUM RES HERBARIA. 5S Uetam fogeret:, collabeatibw foUis (Y/m. 24> 17^» AverrluM fit Cammb^la Sv^ Mimoja pofyacanihii» smbigitiir» III iiiii i CAP, VI. ARISTOTELES. Saminus iUe Graeconim philofophus, totam renim mturam amplexus, a fepiarum et iiautilo* mm aHorumque pftra.codprmatum fiructura et ge- oeratione, ad elephantum usque et dipodes et ca« oes aureos immenfo ingenio ac fagacitate inctedi*- bili iMniiia percontatuS) ad confpectum totius na* turae et adfinitatum obviarum ea applicavit* Tan* tom abeft ut plontas neglexerit> ut potius duos in* tegros libros de iisdem confcripfirTe ipfe fateatur* Theoriam vegetabilium vocat hos libros (ki/i* aninu 5, 1.) et alio loco (de hrevit. vii.c.S*) uberius ea lemet explicaturum efie in libris de vegetabiU* bos poHicetur. Citant eos libros Didjgenes LaSr* tius(5.9 q5.) Athenaeus (\^y 18. p. 652.) etfcho« liafies Nicandri (v^ 645* p. 4^^)* Neque tamen genuini iJIi libri etiammun exr ftant» neqoe cum g^avitate; cUgnitate^terudition^ Ariftotelis vilia illa cooipiktio congruit , quam d^ fiUauis vulgo inter Arifiotelicos librofi reperimuf^ quod mox uberins ^ robabitur. 56 MB.L CAP.VI. Arifionfles i pfe , anf eqtiam Piatmtfff Cchok iper» U effet, eorum temporom more, racDces et herba» quaefivifTeet officinam.inftituiiTe fertur, utide £pi« curo (pa^fJLCLxoTfmXjfig audlit (Athen. 8, i3. p. 354« ^. Nec negari poteft, et in genuinis ipfius fcriptis experientiam rei herbariae apparerb haud vulgarem, maxime vero rattocinia fpeciofa de na* tura plantarum ac confenfu cum animalibus aut dif- ferentia ab iisdem. Incredibili ingenii vi ac fo- lida fubactaque doclrina inquifivit tum in gradus et adfinitates organismorum , tum in functicmes phm* tarum et phaenomena fingularia , quae ex ipfius fy« ftemate philofophico exponere fatagebat. Intimo animo Ariftoteles ingentem illam.ideam conceperat de ferie continua organismorum, qua fenfim per&ctiores abeunt in minus perfecta. „Na- • fytura," inquit, >,continuo progreditur ab in^ma- ))tis ad animalia, per viva qiddem, quae tamen haud 9 animalia funt, ut (atis exigua fuperfit diffei^entia vi- ^cinorum fati^ fibi corporum, Inter marina anima* *9)lia plura funt» quorum membra foluta vitam pro- yitrahunt, ficut iisiittr^^v dictum (SeduM acre ) ^yclavis appenfum diu vitam protrahere potell. i>Taiia mavina corpora quorfum pertineant» amfai* pgitur^' (pari. aninui^ 5.). 8t alio loco (k$fi. S^ *i.) eadem repetSt, addita oor^MoSe^fM^rw cttm • identis comparatione» Effe eadem omnin» i^n*' tas, refpectu anima^ttm reKquorum gredhattain ilRISTOTELES. Sj Buiicupaiida. Senfosi etiain alia marina corpora minime , alia perobfcure manifeftare. Tertio lo«* co ( generat. arunu 3 , 1 1 . ^ plantas confiderat ve- lut wr^xoo^^fUtrrcb terreiiria, haec vero velat jkmtas marinas. Quanto ^wrixors^ov fit aqua ter- ri , tant» vifvaciora etiatn efle ofbracoder mata plan* tis. Cum infectis ettam plantas comparat, guod illomm membra feiuncta pariter ac plantarum par- te% poifint vitam protrahere. Appcrere id prae* primis in d%o(pvrztc(, vegetabilium : eas enim partet omnes vivere , guae «^ify 'njf ivvdfiu i^oih^w in fe contiDeant ( de brevU. vU. c* 6. )^ Infignem credit di£Perentlam utriusque regni ftatni poiTe, quod pIiMae nuliis excrementis (irt- ^rtrmfMm) gaudeant; unde et radicem attrahere ncMuiifipraeparataiam nutrimenta: terraenim, et falore eins uti velut ventriculo (pan. aninu tiyZ.). Exiguam in^iTTft^fM, qno plantae gaudeot, fud- vem fMTodncere ipfi videtur odorem , quem in plaii' tis pluribns , in knimalibi» vero perpaucis animad* vnrteris. Cdllda enim et ficca eft plantarnm nata-* ra , ficut Anaxagorat iam monuerit , tfnrram ma- trem , • folem i vero plantarum patrem efle. Unde exponenda ipfi videtur fragrantia frequentior her- barum , fpuctuum et fuccorum , quae fub ferveatio* ri love et in terra aridiore gignuntur ( prpblen^ Uttienm ^gnofcit Arifiotelet totiu^ vefetationfs 58 JIB»L ^OAP.:Vl finemy fructaum geuerationem» ^HSnc etlam, quo im^erfectiora animalia, eo magis plantss hoc re- fpectu fimilia ipfi vidQUtar (lufe. aninu 8, i.^* Omnis nutritio^ omneque plantarum ioeremen' tum ad fructificationem tendere ipfi videtor (ge-^ nen i, 8.^, Semen quoque plantarum hactenuK differre a feminibus animaUnm , cjuod illa non ex omnibus partibus proveniant, fed quod per fefiab- fiftant^t in aliuJ abeaut individuum ( gen^r. aninu I, i8J. Radlcem plantarum et oris et capitis vlcem ge« rere, fi aliena liceat componere organa} fi ii^dem gandeant functionibus (de aninu a^ 4*)* Senfum in attractione nutrimentorutfi et in nutritioiie ipia negandum plane non effe , hinc etiam vhmre plaxi- tas (de aninL 2, o..). Sexus differentiam in plantis nuUam agpovit Arifeoteles» ut gradus iterum ad mimss perfecta animalia ftatuat :» namque et in his iam connuhium fexus utriusque in eodem individuo ofafervatur (gener* atUnu 1, 23.^. Mixtio haec utriusque fe* xus ab Empedocle iam adfumta » axioma^s loco ab Ariftotele coliocatur (genen aninu 3 , 1 oO* Sed liceat ad fingulas transire obfervaUones* Eminet autem ea praecipue de fem|nibus vetuftiori* biis> £siciIiMS gorminantibus quam recentiora» quod* haec contineant Tfe^irr^ofia et debiliora fint (probU ^o^ 17- j« Qu4^ de olerum feminibus hic intelli- < • ARISTOTELIS. 59 ^t, B09 pracprimis de cncumerum alionunqae pin« gnibus femiiiibiis ejcperti fumus. Radiculas (^c&ip^t- itiieg^ eo acriores effe, qua tenuiorcs fint (probU 20, 11. Cf. Afhen. 9, 2.j* . Si quis ^sXivcf radice temis circumfoderit ot xax^vhoL circurapo-' fuerit, multo maiores et craffiores fieri radices. Ea xax^i^ vertunt Geoponici f 1 2 , 23. J in «xu-» ^a, ut vel paleae fint vel hordeum foftum (pro^ hlem. 20, 8»^. f Quae florfent, fructu nonnun- qoam carere videntur , ut triwo^ (Cucumis Melo) et Jud^D»uv^ig (Cucufjiis ftuivus) et qocc (nonne ^ctV CotmusT) feu forba ax^^ira^, fed his tamen £ruetum efle: pericarpium eire«florem in Cucume^ re Melone (probL 20, Z.)» Rofas umbiliqo afpe* ro (germine hi/pido) infliructae (nonne R. mufco^ fa aut^mofchaia) fuarius olere quam quibus ger- men laieve fit (probhiZy 8.)» Inquirit etiam in rztioxieni^ cur l^pSTCo^riyjvov (Smjrnium Olus atrum) bienne fit? (probl. 2.0 ^ y.) Non defuJlt t^nien exempla, ubi genio aevi fui et mirabilium amori indulget. Sic rutam pulcher-* rimam et plurimam enafci arbitr.atui^ fi ficui infe- ratur, quod fide omnino vacat (probL 20, i8.^* P^EUDO-ilRISTOTELES D£ FLANTIS. Haud neceiTarium arbitroi , quod JTii/. Caef Scaliger immenfam eruditioiiis fupellectflem, inter grique voluminis laborem in eo coUocaverit> ut 6» LIB.I. CAP.Vt ; • fuppoCtitios efle hos Ubros inultogae iunioris aetatis ) doceret. I\ainque cniyis , qui Tel pritnis tantunimodo labris linguae graecae rudimenta gu- ftaverit > vel pauci0imos Stagiritae genuinos libr os legerit , luce meridiana clarius apparcre neceffe eft, tum fumme indignam efle tanto pbtlofopho ratioci- niorum (fi quae funt) et ipfius orationis ratio* fiem y tum nec Graece primitus fcriptos effe hos 11« bros, fed e, nefcio quo medii aevi, fcholaftico li* hello verfos tandera in Graecam linguam* Fuerit jls interpres ineptus avit impoftor , Maximus Plm* nudes (ut SeaRgero) aut Theodorus Metoclusn (ua mihi) aut Gennadius, aut alius quispiam Graeculus faeculorum XIV et XV, perinde efiTe videtur. Ineptum *voco interpretem, aut, fi mavisi auctorem^ quod ni^ibi ,,lucidi brdinis^' amor, ilul]ib[i fubacta doctrina , nusquam deamm gravitas fermonis ac orationis dignitas apparet* Nugfs fcholafticls de anima vegetabilium inci- pit» iisdem panllo jintermilfis dein petgit, iisdem denique finem orationi imponit. NuJlum sqtiparet argumentum cuiusvis eapitis, buIIus fiois totius orationis, nuUa cpgnitio plantarum. . Ubi enim, ut paucula exempla abfurditatis adfieram , de plan» tis vel annuis vel perennibus negatur , ahnipta protinus oratione, addit: ^Neque pofiuniiis haec ^omnia £cire^ nifi por fyllogismM*^ £t fwii» A1UST0TELE& 6i poft: fyNon debemus perjEcrutari definitiones per ^fingulas.^ Sermo barbarus: (pn^ov /ponit pro XAvXy. De antiquorum rci herbariae fcriptorum libris loquons , barbafe iatis adiungit : ird?^ ccip inth fu} ut quam fiitiiis et contemtu dignus (it is liber , quam panun cuin AriTtotelicis comparandus > pateat» tJAP. m RHIZOTOMI. Peculiare hominum genus^ quod a fadicibtur eSbdiendis nomen habet , a tota antiquitate Grae« ca fatis celebratum, neque indignum prorfus no* fira attentione > licet maxima ebrum pars , litera- irum rudis» fuperftitioni dedita, radicibus et lier- bis magicas tribueret virtutes, goStica arte eas fe* caret , praepararet ac venderet* Namque qui rhi^ 20tomi eranti (poL^fJLOLX^fiXcu etiakn nominaban^ turi iicn^ay^iohvts^ ^ ut Theophraftus (hift. 9^ 9*^ ait, inventa fua oftentantes. Praeceperunt enim alias radices vento averfo , alias corpore per* tuicto effodere, alias noctu, interdiu alias. Ag« gravare nonnuUas caput aut oculos laedere> mide allia comedere et vinum fbrbere necelTe fit, prius* <}uam adgrediantur radices* Precari autem in £e« BHIZOTOML «8 cando^ nec aroncov ipfe Theophraftus iudicat. In- eptuin autem vult praeceptum rhizotomorunH qood enfe acuto ter circumfcribi r.adix debeat, aut' qtiod circumfaltare ac plurima nfe^l cKp^ciicrfm fsL^ bulari. Inepta exiilimat praecepta, quod^ qui helieborum fecet, debeat aquilam cavere tam a dextra, quam a iimftra, ortum folis fpectare et, plurima predari. £a tameA fuperftitiofa barbaries rhizotomo* rom noBi impedirit quosdam , quin curatius in na- turam inquirereirt vegetabjlium bonasque pubUca* Tentde iis obfervationes. Exftiterunt iam Thea^ fhrafdi magis etiam Athenaei et fcholiaftarum temporibus ojperar ^t^orofuauiy qaae citare ii fcri-» ptores haud fuperfl(ium putarent. Tbaas yAv Mantinenfem primum *vocat Theopkrajius (hijt. 9, i8.^ ex imovaroif rci ifi^ Tftc ^(^(Bt^f ^ui naturas plantarum «t vires indagana^' eamdem plnntam mcdo pharmacum efle, modo non efie, pro ratione hominis, qui ea utatur> prae^ eepit Ipfe etiam difovov vliv dnohjoriv^ ope toxici «x papaver e et cicuta parati , invenit (ib.^y ^7*X Qaod imitati Hifpani e fola eicuta (herba Apio.pe^ ^ojelino JimUi) id toxicum ppaepararunt (Strar Thrafyae discipulum Alsxivk, magis peri- tnm in medicina itrdicat Theophr^fius (^y ly*^» Eunsisvs (pa^fiaxovcikifig in fe ipfo tentavit 64 tlB.I. CAF.m berbarum Tf rtates ( Theophr. hyi* 9 9 . i &• ^* De akribus fcripfit (if ^Aen. 9 ) 2. ^SG^J et brafjQcani distinxit in tres fpedes , cOiiivfAc^ xod XBU(f>v}sjM %ai a^eXiycvwy ^ illam fuaviffimain» hanc crifpam. Fnerit idem Rhodius» qui de phyfica fcripferit, Ariftoteljs discipiihis, nefcio (Signplic^ in Arifi* ArzstophiluS) et is 0«^f<4Hwr<^Xnr 'Platai* «ns, ad coitum xwmedia habuit (ib*Qj xg«^* ' Videator ex his rhizotonus /OfCNmnUi pby£ca^ ipfi ct oeconomiae operam dedtffe» ut^ yariis Ari^ Jiotetis et TheophrafA locis paliet* Sic C lb x x> £- arvs, qui de caufla comfcationis et fulminis ratio- dtnatus eft .(Jrifcoit. mtifsor* Zy $• A morbos plaj»* tarum indagaturus^ ficum feabiei oleam lickene) tkti r^ ^m affici prodidit (Thet^hr. caujf. 5 , 1 2 J. feic iisdem etiam paitibus confiare plantas ac axn- tfmdia dwoit (Theaphr. hift. 3 » 2 J. Sereoda eCb fromenta occidenlibus vergiliis (Theop^. wuJJ'. \ 12 2 J citat. Omne^ fylveltres plaiitas cicu-» res reddi poffe et vice verfa, obfervavit, unde fpe- de haud differr^iure effecit (Theophr* hifi* i, 6j. D ijD G E N £ s qupque, five fuerit ApolIoDiates> fiv0 alins, qiiexA Ariftoteles( de gener. et corrupt. i^ 6.J nominat ^ ex aqua putrdfcente et mixtione cum^ terra plantas oriri docuit (Theopjir^ hife, 3, aj. li£O^^HAK£S quis fuerit, latet^ Ariftotete^ (genet. aninu^i ^O ^uni nomindt> dum de fubligan'* do tefie alterutro ad procreandam fobolem loqui-^ tar. Theophraftus (cauff 2f 6iJ citat eius fen- tentiam , quod humus atra optimum plantarum nu^ trimentum iit« Andkotion oedonomus fuiffe videtui** Nam- que quae de oleae et iiiyrti amicitia (Theopht: tauff 3, i5. j et de purgatione neceffaria earum arborum (hlft. 2j 80 reliquit, eo fere red^unt.* Eius de ficuum fpeciebus locum cit^tAthenaeus (Oi 5.J 7e&>^ixov uominat librum ^3, 7*^* Hi omnes Theophralto priofes* Quonam ve^ ro aevo vixerint ^i^&tOfiiicSif auctores f^quenteSi liaud £acil6 erui poteii« £ t^ M Ac li u s CotCylraeilS (Athefi. 1 S, 8< p* 68 i Js Ahacr£ok (SchoL Nicafidtk ther* i>* Sgo. MictoN (Uj* d. 6171 /* 4<>*^* Toni. 1« 66 LIB. n. CAP. I. LIBER II: REI HERBARIAE INCREMENTA. CAP. I. THEOPHRASTUS ERESIUS. jrliftoricae cognitionis funclamenta egerant et me« dici et rhizotomi: phflofophi de natura vegetabi- Iiuin ratiocinantes viam muniverant^ qua iacedi po* terat) li qui^ phyfiologiam plantarum ardentiori agitare ftudio cuperet: maxime vero Ariftoteles fcholam fuam eo ardore inquirendi imbuerat, ut quivis ex eadem progreJiens fchola naturam per- fcrutari ac nova moliri geftiret. Quid quod tan-. tiis naturae amor in tota Peripateticorum fchola viguit, ut ipfi rifui Luciani obnoxia effet ( l^U. auct* p.'Z86.). Celeberrimus autem omnium verus rei herba- riae parens, Theophrastus fuit Erefius^ de quo uberius agere noftrum eft. • ... VITA THEOPHRASTI. Erefius fuit, ex infulaLesbo, Melanthae fuUo-f' DJs filius. Nomen ipfius Tyrtamum fuiiTe» ab Ari- THEOPHRASTUS ERESIUS. 67 ftotele autem in Theophtafli mutatuin » ferunt va- riiauctores, difertis vero maxxme verbis Siraba (i3, 918.) et Diogenes (5, 58.), ipfo adnuente Cicerone ( orat. ig.J qui divinitate loquendi no« men invenilTe eum teftatur. AmiuS) quo natus fuit> iine dubio idem com* putatnr» quo proelium ad Leuctram commiiTum eft, nimirum OLCU. S^^Sjo. ante Chn Praeceptores tiominantur a Dzog^/itf f5, 36J Leucippus, cives ipiius (ergo non Eleates) Plato ct Ariltotcles. Cum hoc vero tanta pietate et fa- miliaritate coniunctus fuit> ut omnibus ille eum dis* cipulis praetulerit, ipfe quoque in teftamento iuffe- rit, dilecti praeceptoris imaginem in templo efTe engendam ( Diogen* 5, 5i.^* Quum Ariftoteles lu Chalcldem feceflilTet, no- &cr illi in fcholae regimine fucceDit, quod Oh CXIV* = 324* ante.Ghn accidit (Diogen.5, Z6.)* Tantaautem fuit ipfius auctoritaS) tanta gloria ia regenda Peripateticorum fchola» ut bis mille ad enm conflnerent discipuli: tanta etiam apud Athe« ideofes exiftimatio, ut> quum ipfum Agnonides im* pietatis accufallet) parum abfiierit, quin accufatot crimen in fe ipfum retorqnete [cogeretur* Apud txteros etiam in tan& excelfutn faipae theatrum cvectus eft, ut Ptolemaeus.Lagides eum Alexan« driam invitaret (Diogen* 5, 87* ^» Amphiclidae filio legem fantientfi^ 5 * 68 LIB.II. CAP.t ne quis pbflofophus fcholae praiseflfet, nifi fenatui •popuioque Athenieufi placeret , omnes fere philofo- phi et ipfe Theophraftus in exiliuhi abicrunt , quod Ol. CXVni. 3. = 3o6 aiite Chr. accidit ( Athen^ \ i3, 9. p. 61 oj. Abolita autem ea lege et So- phocle pilnitb reverfi funt exules et cum iis nofter fDidgen.Sj 38.^. Summam fenectutem attigiffe et plusquam cen- tum annos vixiffe, facile ex ipfius verbis in praefe- ' tione ad characteres effeceris, ubi femet XCIX an- nos natnm librum confcripfiffe, fatetur. Atiam- pridem animadverfum eft , probabiliter piro svv€V>j- xovra legendum effe i(iloiir[Konas non rectc im'* plens , ediditque libros a^fie^^oiim 'TrXsf^s^, Quum fiatim poft mortem Apelligontis » .Sylia Athena^ cepifiet, is etiam huius bibliothec^e potitus eft; a quo Tyrannio Qrammaticusi tulus ; Tc?v h ry ^^ r 17 /3//3X(p '^^i^xopthm cvo^«t« %») T^^^ ' iSi^o(p^oi fhiduit: Gazae verfionem ad- iunctam correxit, ac pleraque praeftitit, quae ab homine erudito, fed dfiorMokoyi^cp exfpectari poterant, Sequutus tandem eft lo. Bodaeus a Stapelj rei herbariae peritus et doctiffimus vir, qui in fola bi- ftoria plantarum fubfiftens, eam 1644« fol. ita edi- dit, ut ampIilBmos adderet commentarlos, textum' et yerfionem viriis locis emendaret. Sed inter- pretatia antiqua Theodori Oazae fatis negllgens et mendofa eft, ut e. g. 3, 18. rSif^ ^ov (Rhols Co^ riariae) Jluidarum reddat. Omiffa funt fere om- aia f ff. g. 4> 7*.) quae interpres non intelligeret. HISTOHIA PLANTARUM THKOPHRASTI, Difficillimum opus molior aleaeque plenum pe- . riculofae. Explicationem enim et determinationem periclitor plantarum omnium, quas rei herbarlae parens tiominat , ut, qu^lis f uerit; cognitrpnum eiuff 74 UB. n. CAP.L « temporis ambitus , pateat* Defudamnt in eo ope- re a priftinis inde temporibus doctiflimi viri, qud' rum labores vicit fere Bodaeus a Stapel, cuius commentarii dictu difficije eil, quantum auxilii mi- hi tulerint, quantum foeneraverint lucis, Neque tamen et id opus omne ita abfolvit, ut nihil fuper- fit negotii. Namque innumera loca obiter folum- modo legit, textui mire corrupto uimis confifus eit, plantarum ipfarum haud fufficieutem cognoyit copiam : haud raro etiam a Plinia^ peflimo Theo- phrafti interprete, feductus male plantas definivit. Ipfe Theophraftus in defcribendis> quas memo^ rat, plantis longe profecto alienus eil a nofborum temporum ratione. Neque enim certum quem- dam ordinem fervat, folum fere ufum fequens aut patriam ac locum , quem occupant* Aquatiles enim feorlim, et paraGtas, et olera et arbores fyl^ veftres et frumenta tractat; faepius repetitis ver- bis , faepius regrediens ad id , de quo iam fermo fiierat. Dein naturam ipfam parum cognovit, 4[iun- guam peregrinatus fiiiffe videtur. De ipfis graeeis plantis vel vulgaribus aliorum fide narrat, ut l^') in lacu Orchomenio. Liguftrum vulgare MXotcrrqov hifi. i, i5. 3, 4.)» 1*1 iocis montofis crefcere, fempervirens ef- fe, tarde florere. et virgas pro baculis infervire refert. Phillyrea angufiifolia {d(pA^xyi hifi. i, j5. 3, 6.). Phillyrea latifolia {XxxeiBti Ufi. 3, 4. 6.). Cf. Sibthorp. fion graec. f, 2. Praitinus Oriius et ro^undifolia forte (hifi. 3, ii.J cicfcribuntur jitiyX/af noiiiine, cuius duas dari fpecies ait traditque, quomodg inter fe difiFerant. Ornus Hne dubib arbor eft quercui fimilis, quae mel ftillet (Diodor. Sicul. 17, 75. Curc. 6, 4. ^Athen. 1 1 , 5oo. Pofyaeh. firat. 4, 3 , Z^.). CS. Sibchorp ft. graec. t.Z. Salvia crecica {(T^dTceXo^ hifi.6y 2.) foliis anguilioribus et • Salviii triloba (iWJ cdrtice externo ciocti, et nigri^* cortice deftituti , distiiiguuntur. Fabulofus Philo^ ftratus (viu ApolL 3 , 4» ^' plura narrat de Piperis cum Vltice fitnilitudine et de fimiarum cultura» ^od credulum viilgus delectare poteft. Crocum et odoratum et albidum et fpinulofum distinguit, inter primos veris flores numerat: alio loco Crocum au^umnalem (hift* 6, j,). Gladiolus communiSi fine dubio ^/6. yi i3.J per Graeciam frequens, id lingulare habet,^ ' qtft>d bulbus akci' alteri fuperpofitus fit« Cf.Sib^ thorp.Jl* graec. r. 42« Is licet Ixiani Bulbocodium arbitretur ffipv^yx^^ effe, bulborum indoles ta- men multo magis huc trahenda eft ^Cf, eamdem Jl. grucc* /". 36. )* Iris Jlorennna (r^V). Sed alia occurrit (hife. 7, 12.J flore minimo, quae forte /. gramineaU iuncea. Irisne tuherofa fit oLncviroi (hift. 9, 16J dy^taa^iii fimile et ntcodie^ radice tuberofa, ambi-' gitur (CL Schulte ioxicoL vet. p. 17. Sibthorp. JL graec ^. 4i- j» Schoenus riigricans {fMko^y^Avk, hift* 4f i3.) ^ « i 7* LIB.II. c/iaP>:tc : :••- • « ob atrum fexninum coloremi fUffert ab aliis craffitie et altitudine cubnorum* Scboenus mucroncuus {cxohog o^g ib,)» Cf« Sibthorp* £. 4^. Cladium germahieutn Schrad. Schoenus Ma« rifcus L. (^oKoTXfi^vog ib.^ cuius fpicas fafciculatas, ovo fimiles, fatis bene defcribit} ad ifX^jJMrcc ma- xime idoneas. Cyperus comofus Sibth. (%vit€i^og o ere^oc Jdft. 4> 11. et GXcl»og hift. 9, 19. J ob odoratai( radices infignis ( C£, Sibthorp^Jl* ^rxiec. t.44*) Cyperus fafiigicuus ( ^oi^i hift. 4 % 9») culmo. trigouo comaque Cyperum Papyrum aequare , Ito'' lones antem e radice digiti craflitie propellere di^ citur. • Cyperus Papyrus Cifd^^og i4.) optime de- {cribitur. Cyperus efculentus QA^yxaiov ib*). Idem (c. 1 o.) fttb nomine aegyptio pMhva^uXhi occurrit. Id nomen benis derivatur a p^oi^hjx et dyo^d^O^M Har^ duifi* ad Plitu 2 1 9 1 5. Tubera defcribuntur y qua- lia mefpili fructus, folia gladioU fimilia; illa et cru- - da manducari et cum hordeo cocta beUarioruni vi^ . oem gerere. Cf. Column. phytobaf p, 5. Trahino huc poteit TCuXccfiog , cuius fructus o^ofio^g 'A^ t;xo7r fimiles aCfantur? ( Diodor. Sicul. z , 5y.). Certe autem hi funt yaXa/ioi, quorum.radicibus vefciiUu-^ sophagos^tradit DiofiforM^ (3, 230* THEOPRRASTUS BRESIUS. 79 I 9 / zcum iialicum (>e^?of 6i/>. 8, 3.) ^o-i /3irr x^^^^ comMm hirfatam f» fpicam gerere di« citiir. PaTucum miliaceum (]iA/Xivoy Ai/^ 8, 3.)* Sorghum forte vulgare eft illuci triticum gigan* teum > quod ultra Bactrianam provenire ac granc^ olivaceorum mole ferre dicitur (hifi. 8, 4J* Idem forte eft frumentum, cuius Herodotus ( j > ig3.) iDemiuit, qnod foiia quatuor digitorum latitudinem habeant^ Cf. Bellofu o1^f> 2 ». i oo. Idem yidit in India Philofiratus (vh. Apollon* 3 ^ 5.), Andropogon Ifchaemum (r(r%0eiftay hift.Qy i5.) in Thra^ia crefcens* ArundpDonax {jMihxfiAq avhfVixcg hifi.^ 12.) nbiet Sova^ et ^ivyhtfi op copulationem tibianun ex eo confectarum nominatur. Iniigni copia cref* cere ad Cephifum. Optime et uberrime de his ca-»' lamis commentatur Harduin. ad Plin. 16, 36. Arundo Ampelodefmon CyrilL neapol* fafc, 2» t, 12. eit (p>W illa, quae et irkoxMfiog dicitur (hift.49 ^^*) culus foliis etiamnum. Itali utuntur ad vinciendas vites et ad cribra, cuius radix lixi^ Tium praebet.- Aliam ^Xpt]>v indicam habet Hero- icius Coy 98.;. Jrundo Phragmites (X0(^ax/ix^ At/^. 4» 12.}« Arundo epigeios {mi^fio^ iitiynog ib.). Siipa tenacijjima vel Lygeum Sparium eft Xi^c* ^Tc^op (hiff^ii Hf) quo^ ad cpnficiendas fp^rtu* 8<> tlB.li. CAM. hs et ftoreas utuntur ; alleuum''plan6 a ^d^tfArl* ftQ^elis (hiji* anim.^y 4^«) -cttitts floribos apes laetentur,^quod fine dubio eft Spctreiumjhoparium. Ckfficus iautem loctcrHie Stipd noftra extat in Stra* bone (3, 243.) vhide^crXMomtXcnwK^ cnfd^ca fer- jno eft , quae inter Saguntum et Setabin Hifpania- rum uberrime crefcat. Jve/ui fieriiis (cdy(XM\pf hift. 8, j^ 9.) ob col- morum copiam et molem terram extenuare di- citur« * Avenafatua C0^o/iogj hift. 8, g.)- Lolium temitlentum (af^a, hift^n^ S* 8, 7« 9.). In id Triticum fativum mutari- Sacchunim cyVindricum CdXoii^rt^dvqog ^ hiji*j% 10.). Cf* Dalechamp hift. 1 , 43o. Hordeum nudum (it^^a}, fidXtarx twv yvfi- VdiTitsqii^rm i hift* 8 s 40» Aliae fpecies ibidem, nimirum H. hexaftichonf vulgare et Zeocrithon (twv /A6V Tc^i^Sy ui /jlIv ilcl IhnxoO memorantur. . Secale villofum forte eft crukz^Cv^og (hi/i* j% lo.J qui fpicam ger^t tritico limilem fed hirfutam. Secale cereale (rtCPfi hift^Sf 1/2.4«) tritico fimilej fed femen foUiculis inclufum gerit« Secala cereale a Theophrafto prlmpm memoratum> iuAr^ menia fponte nafci dicitur a Clavijo (Hifroria. det gran TamorlaUs p* io3. Madr^ 1782. /^X ' Triticum hybernum et.aefsivum dlfv^efXl^ifle^ THEOPHRASTUS EKESIUS. I c^o^fievog %ul r^lfiifvo^ <^ouff. 4, 12*^ probe dis* tingnuiitur. lUud effe multi - hoc paucicnlme. Truicum Zea (^«/iXj hifc.B^ 9,). TrUicum Speltu {c/ju^, hifc 8, 4.). De ea« dem fub nomine irt^gov^&f^x/cv nto\v}\^J^Cfu (cauff* 4) 32O loquitur. Triticum repens {tirfft^TVt^ y hift. 1 ^ lo- 2, 2. 4, 11. Radice gaudere ycvxroi^, quae culmo» denuo edat» qui & abfcilB fiierint, cfie herbam vul* garem inter culta. Nutrimentum , ^aod ftolones cam radiculis praebent, antiguitus cogaitiim fuit* HiDc Aegyptios oturox^ow^ bac dy^mcmh nutri- to$, ac ddnde, manibus eam geftantes, Deos femper precatos tuiffe, Diodorus narrat (1 , 43*)« Neque tamen ncgandum, pofle et, hiftotici viri Mgligentia, Papyriim inteliigi« Ficus Sycomorus icrvTcdfiivo^ , hift* 4> 2.)- Fructus e trunco ipfo« Ct Norden voy* en Rgypte, 1. t. 38. Cornus mafcula {^^dvsM, hift. 3, 4« ^^.^* frictus edules ferr^ et org^Ky3>jfterroTar^v effe. Cornus fanguinea l'&jyXvx§avew, hift. 3, 64 12») paollo ferias florere / fruotas ferte noa edu-* les, Mgno gaudere flexili et laxo, Rubia tinctorum (i^v&^c^CLfo^j hift* 7, 9,}d At aU« loco ( hift. 9 , 2 4« i ^ planta eodem no« inine occurrit» foliis hedcraceis, fed rotundigrttiusil de qoft certi oliqttid dtfioire Mqu^o* 82 LIB.il CAP.I. Galium Aparine («^aftWj, fe*yi. 8, 8.)- . Plantago maior (d^voykwc^ov^ hijt.j ^ 9* lO.). Plantago Cynops (xiyvo);//, hift. J y 8.)» Plantago Coronopus (xcgwvcVw, hift^ 7, 9.)' Potamogeton ferratus (r^lfioXo^ iv To7g iKiiha-i rSv itorafiSv i hift. 4i i^-)* Heliotropium europaeum {^^jor^o^iovy hift.yy 8.). Anchufa tinctoria {oiyx^^^y hift. rj ^ gO* Convolvulus fepium (loLjn)Xog ^ ib.\ 2izyphus Paliurus {iScOJov^o^ y ib. 4,3.). Cf. ^uillara p. 54. Zizyphus Lotus i>jarog A^vxcg^ hift, 4, 3.). Sed Celtim auftralem fimul defcribit, ut AnguiU ^^^ (P' /4 f J recte obfervat. Evoajmus europaeus {svoowfJLOg, hift.Z^ i8.). Iledera Helix (h;ttoV, 16.). Betavulgarls {tivrkov, hift.jt 2.)* ^fclepias procera intellig^tnT (hift.^i qJ tlbi "«gyptia planta defcribitur, parallelis foliis gau-r Jfns, qua medicl or^oj' T(ji Tt/voixjw* utafttut, QEi "o^. if/;iiiL ei^tf plant. Aeg. c. a5. Norden voy. en ^sypte^ 1 , t* 59. Srfagium planum {^i^^W ^ htft. 6^ i,), 6* 84 LIB.n, CAP.I. Aupleurum forte rotundifolium eft ^v*n^r ^i^, olerum fpecies (hift»j^ 8.J. Coriandrum fativum (xe^/«vyov, hift.j^ 5.). Ferula tingitana (^a-O^JpioVy hift. 6, 3.j eftli- byca illa planta, quae o^ttov xv^i?vaVxcV largiehatiir. Foliu^i [idcnc^rov dictum, cum Apio Petrofelino comparatur, femen ob alas membranabeas (pv)^Xov cUcitur. Eam fpectem, alienam a perfica Afa foe- tida, primus defcripfit Hermannus ( parad. bot. V, i65.>) fimul etiam Rivinus (pentap. reg.)>. Lon- ge aliena eft a perfica , quam K&mpf^rus ( anwen. aZ^.) delineavit, quaecjue eadem fere oum ea effe videtur, quam Vrofp. Alpinus ( exot, 210. f.J e feminibus tbracicis edu.verat. Perficam fpecieni f. Afam foetidxtm^ in Caucafo nafci et a pecudibiis ad- amari Ariftobulus refert apud Arrianum {exp. AUx.^i^i 28. Jl In Media provenire 5^;-a6o ( ii^ P* 797'.^ ^^^* fupra ad Hippocr. De filphio cf. Lni/- rence new fyftem of agricuhure^ p. 384 — ^^^o. Noftra enim fo]ia«magis laciniata habet, quibus ad Petrofelini fimilitudinetn accedit. Nitida etiann funt et e petioi^s latiffime vagiuantibus furguut. Perfica autem fpecies, quae noftram Afam foetidam larsii- tur, habet foliola iDtegriuscida obtufiuscula alter- vaSCim finuata. Ferula communis et metudes inb nomlne vap* ^jpcof x^i va^dvtwaf (hift. 6, 2.^ egiregie defcri- buntur. Vtraque bie/misa foliorum decompoiito- THEOPHRASTUS ERESIUS. «5 nim capiUaceoram vaginis latiffiniis , floribus lutets et feminibus Auctho finiilibus infignitur. lUa au- tem iQaior > folia hafoet longiflima , haec minor fo« liola appendiculata fetacea» Cf. Dodon* pempt. 2. p-521. In infalis Archipelagi crefcit etiam Feru^ laglaucay vd^&yi^ noftratibus Graecis dicta (Tout^ nefort. u.i , gS.^. Lajerpitium ferulacewn (fWtTula^K, hift. 6^ 3.) cum Ferulis compouitur , fed tenerius eft Fe- mla tiDgitana, fucco dcfiitutum : femina tamen pari- ter alata. Deforibitur egregie a* Tournefortio ( it» -p. i2ij» CL Didym^ in Geopon. 2, 35» Laferpitium latifolium (^dva^ X^^f^^r hift^ 9) 12.). Folia iuniiia Xflstr^c-d^ov dicuntur^ pro qtio Nicandri fcholiafle» legit dfM^xou; melius iUud^ o^mque plantae noitrae folia multo magis cutn Rv- ^ice quam ciim' Origano Maioranoide comparan- ^t Bene eam fpeciem dclineavlt Dodonaeus (pempt. 2. p. Sog. J. hLfirpitium hirfutiim {ntdvct^ 'Ao^Ajtwcv, hift. 9) i2.) cuius folium Thapfiae fimile et caulis arti- ^tos praedicatnr. Haller ftirp. helv. 1. 1^. Co- ^mtuecphr.i^ 86. laferpitium formofum WiUd. puto d^BociXjvov ^e (hift.j^ a^) quum cum Anetho comparetur. Peucedanum officinale {itevxs^xvovy hift. 9, 1 8.). Tordylium of/iciMde (^sVsXi, <6.). Athamanta cretenjis (iavxo^, i6-)» ^^ "^" 86 LIB.n. GAP.L xiifefto corruptus locus , namque oaCpv^eioifr de nul« lo iavX(fi dici poteft. Cachrys panacifolia {TjficLvmk x^o^mfiGg^ hifi. 9, 12.) ita distinguitur^ ut ad fimilitudinem fo- liorum cum Apio graveolenti refpiciatur. Pictam babet Morifonias (voL 3. yT 9. /• 1 . /. ^). In mon- le generofo Cdmenfi fe inveniffe hanc X^|3aya)TiSa autumat ^/?^iii//ara Cp^S^^J vocari ab incolis Li- viftico falvatico. Oenanthe pimpinellifotia (o/vaydi^, Juft^&^ y.)* Thapjia Afclepium ( •8"a\^/(» , hift. 9 , 1 o. ). Pri- mus de]j neavit vM^rf&ioZi/x 545> Fafeinaca Opopanax (ffo^va^^H^axP^^iey, hift* g, i2<). Folium magnum latum r^tffitt&ccfiaiov et radices tuberofas defcrihit^ qvLdS Gouanus illufir* p* 20. etiam babet. Smyrnium 01 us aerum (iTPTtocik^fOv y hifi^ 7, 6.) radice atramagna, foliis Apii graveoleatis fimi- libus fed latioribus. dnethum graoeolens {oiwi^PVy hifi.y^ 6,)» Apium Fetrofelinum ( ashvov. ). Apium graveolens (^«Tavov «Xeiov, hifi.y^ 6.). Rhus Coriaria (^ouf, hifi. 3, i8.)» Egregie deftribuntur folia pinnata villofa, inflorefceiitia) fructus et ufus ad rem coriariam. Drypis fpinofa (J^UTrif, hifi. 1, i6,). - Sed Anguillara p* 1 47* Echinophoram fpinojam , ali Salfolam Trugum vokmt. THEOPHR ASTUS ERESIUS. ^7 Sambucus nigra '(d^jtji Mfi.^i^ i3. Egregia defcriptio. Leucoium vernum (^jBVKOioVy hifi» 6, 7.) ob radicem bulbofam praecocemque florem nil aliud cfle poteft. NarciJJus calathinits forte TO «^/vov J*«v^ff, qaod alterum florem alteri infertum gerit (hifi. i> Narciffus orientaHs (^yfd^ccog ^ Xst^iov^, hifi. 6, 6.)- Pancradum mariiimum (llftf^oxaAif , hiji» 6, Crtnum afidsicum videtiu» illud bu]borum gc- Bus faiffe, quod, in India crefcens, capiUos fiit> exterioribus fquamis gerat (Ufi. 7, \o.). Eo efiim znodo radio:: toxicaria a RumptUo (herb* am- hoin. 6. p. i55. j dcfcribitur, .: Bulbocodium vernum {(icXPiov TuShoVy hifi. 6, 7.). AUiumPorrum {ns^dfrov, hififj, 4-)' Alliumfatioum (o^cgoSov, lA.). Allium Scorodoprafum (ib.)* Allium afcalonicum {^xo^ohov d^xakmoVy ib.). Alia autem loeo (hrfi^ 1, 16 J nomine ynrvov d%€ 7- ErythrofUum Dens Canis QM^w ro nfo^^fh^cSy^ ibj. Scilla- hyacinihoides eft bulbus iUe fub fquamis lenafarctus, ad litora crefocns (hifi.jy \Z.). Pli- nius ( iQyZ.) nefcire fe fatetur, quid fit. Inve- .niffe tamen in exemplaribus eriaphoron id ippcl- lari. Dodonaeus f 692. j Lanariam plumo/am ct ^cHfam hyacimhoidem delineatw . Afphodelus ramofus, (hifi, 7, lo,.). Amhericum graecum (dv&i^^mvy }dfh. 1, 7. Afparagus aphylius (d 70- Cf. /. Bauhin. hifi.2, 729. ^So. . Veratrum album {e>JJ(io^os >jevxc^y hift. 9, Mufa paradifutca ( hifi. 4, 5.; ubi arborem effe in Indid refert, foliis duos cubitos longis, ftru- thiocamelorum pennis fimilia. Oryzafatim Ccft;^ov» i^O <»im Zea qoin»omt, granum cartilagineum efle. De cultura Orjzac THEOPHRASTUS ERESIUS. 89 apod Indos pritna relatio Arifiobuli apud Strabo^ nem (i5, ioi40- Rumex Patientia Chxi^uBovy hifi. 7, 2.^ Colchicum autumnale ii^pifii^oVy hife* g« 1 6.)« Sed videtur etiam d^Tsdhz^ ( hifi^ 1, ii*) efll^ quod talpae buibiim efiudere conftierciqtit. Amyris KatafForsk. {kil3av(0TcS iAiqeVi hif^ 9> 3.). De eo etiam Herodot. 3 , 107* Amyris gileadenfis {(ictkccLfiw S«y2^ov, hifi*^ 6.)- Defcribit et Paufanias (^9, 28»^ myrti mag- Qitudine, foliis Origani Maiorauoidis. Gytifo et Terebintho fimilem facit 5^r«6o fiG, ^. 1107.^. Epilobium alpeftre (^cho^^CL^ hift*Qy 20.)* Acer Pfeudoplatanus (a^^PsySa/xifOC, luft.Z^ 6. 10.). Cl Bellon. obf 1,17. 4c^ creticum ( yKivov y hift. 3 , 1 z . )• hiospyros Lotus (hiogifv^c^i luft*'^^ i3.) cum Cerafo comparatur. Diospyros Sbenajier S. Melanoxylon^ (.^(2svo$, ^ft* 4 > 50» Sed fimul graecam tractat , de qua nde fnb Anthyliide. Daphne Jericea f. oleaefolia ( Juft. i , 16. 4> n J ad lacum Orchomenium crefcera dicitur. Daphne Cneorum (xysa^^^v, Ai/^. 1, i6. 6, 2.). Erica Jboparia L arborea (B^eiwij hift. i^ 20.\ P^lygoaum forte marititnwn aut divaricatum eftircgS&ioy illud raJice ampla, quod a perdicibuj id qiiaereatibiis Aomeu habeat (hift. 1% i^^J*.^ £^'~ 90 LiB.n: cAP.r. l^nof faltem cognominem adienmt DiQfeorides (4$ 86.^ ct Galenus (fac.JimpLGi p* ijS-^- Butomus umbellatus (jSouTojxos', hift^iy ii.) 4 ) II-) maxime iu lacu Orchomenio. Cf. Pfeudo - J)emocrit. in Geopon. 2 , 6. Laurus Cinnamomum et Cajffia (hift. Qy 5») defcribuntur quidem peregrinatorum fide , fed ple- raque falfa. Frutices enim credit, in convallibus crefcere refert etc. Cajfyta Jiliformis fine dubio ro av^iaxov fioroi' viov eft , quod Kct^hvrot^ appellatur , arborSbus , ve- pribus ac allis plautis inhafccns (cauff 2, 23.^. Miram eam vocat et paradoxam , qualem Forsko^ leus (flor* aegypt. arab. p»84*) Volutellae aph)4- lae nomine, in Arabia iuventam defcribit. Cercis Siliquaftrum (xc^^ci^, hift. i, i8,) in- ter leguminofas numcratur. Hyperanthera Moringa {l3a}jxvov iAi^oVy hifi- 4) 2.) defcribitur trunco ita^e^^aiifisvd^y foliis xnyrti fed longioribus. Rhododendron ponticum ea atbor e(Te videtur, quae, rofas floribus geftiens^ mare ponticum {rrjv i^oD &oiKoLVtctv ) accolit (hifi. i , m.). ArbutusUnedo (xcfioL^y ?uft. ly x5. 3, i6.) cuius fructus iiefie^lxvXov dicitur , folium laurino et flicino Cmile fempervirens , flores myrtinis fimiles racemofi terminales. Arbutus Andrachne (d^^d^vyi^ hifi.iy i5. 3, THEOPHRASTUS ERESIUS. 9» • 16.}. Ob' paniculae peduxiculos hifpidos'fructuni k'KMircva'&cu refert. Sine dubio lacuna iu textn efu Forte de xoxxuyic^ (loco icoKXvfiTiXi^»^) fermo erat, cuius (Rhois Cotini) fructus i^vcLicmclvrciU Tribulus terreftris et Fagonia crecica (hifi* 6, 1. 5.^, noniine t^ifieXou defcribuntun Illa foliis cicerinis gaudet, haec etiam ^v}Xoi%XyBo^i lero proveniens et in filiqua femen gerit. Sedum Anacampferos Cinttiter^ovy hife. y ^ 8.), {edav«V'&o$', vitio forte librarii , dicitur. igrofcemma flos lovis {Aiog av^o^, hifs. 6, 6.). Agrofiemma coronaria i^pXo^j ib.^. Lychnis chalcedonica forte ncodog^ hifc, 6, 7. Euphorbia Paralias ( 0 fJiv^ivvi^ TMkcvfi^vo^ rh ivfLdXkjog Xiifxo^y hifi'^i 12, et ft)?xa)y fempervi- rens, hifi.iy i5.), foliis gauJere dicitur anguftis fetacds, montofa amare et fructum xa^a appelJari. Euphorbia Peplis ( 0 ^cc^dkso^ %WJKog , hlfi. 9, 12.), foliis fubrotundis. Euphorbia orientalis {0 c^^^tjv n^ficcKKog^ hift.Q^ 12.), foliis oleae fimilibus. Euphorbia antiquorumy hifi. 4^ 5. bene de-* fcribitur. Idem eft xayA.fiV fortibus fpinis, fucco copiofo ficulnei fimill , guem in India Ariftobulus memif Arrian. exped. Alex. 6, 22. ^, Rhizophora Mangle (hifi.i^ 12. 4^ ^*) ^^^ peregrinatorum defcribitur. De ea narrat et OfUf* ficritus ^fiidSirabonem (i5f iqi6*J. «. . ^a lilB. ir. CAP. L I • • ' » Sempervivum iectorum (m/t^tfov, hlfu i, 16, Punica Granatum (^oift). Fructus immatu- rtts %irmog C cauff. 1 , x6. Galen. comp. jnedia foc. loca^ 7, 2.56. J. Cacius Opuntia (hifc.iy 12.^. Opus Locri- dis patria: ficus indica guoque appellatur. Prunus domefiica (,9CoxxviJtt}}JXi hift^i^ 18.)» Prunus injiiicia {fXTioiidg^ hift.Zy 7.), ^uae fit relut prunus fylveftris. Prunus Cerajus (x«^««f , fei/i. 3, i3.). Vi- detur tameu haud adeo vuigaris in Graecia fi4[re> licet egregie Theophraflus defcribat def^antatio* nem corticis , florem et fructum. Prunus Padus iisdlog y kifi.4y i.). dmygdd' lus communis (hifc. 7,12.^. Pyrus Cydoniay cuias duplex varietasj or^ou- (&iay, Cydoniil oblonga et TCvidavfOVy Cyjdonia nioli- formis (hifi^ 2, 3.^ recenfentur. Cf. Aihen* 3, 81 • Pyrus creiica ( fi/^of 6\^>i&kxfrrortctrov , hifc. 3, 6. manifefto autem xoXvrea ryfg "^ivig hifc. 3 ,^ 17. ). •Frutex eft, foiio laurino, fubtus cano • tomeatofo norvofo: nec florem nec fructum ferre dicitur. Defcripfit tamen et florem ct fructum Aipinus esc^ oc c. 2. Pyrus Amelaucbier (avxii 'liccl!»^ hifc^i 17.). '.'. ^Pyrus corminalis {iiCfTiti^ dv^viim^ hifi.^i^ 12.) ob incijum ioliom ^t fplBiCum defectum. THEOPHRASTUS ERESIUS. §3ij Pyrus Aria id^lKy hifi.Z, 6^. Bene d^rcribit inguillara p. f}i* Mefpilus Co^neafter (ji^crmXo^, ofiyTfltMWf, hifi. 3, 12.). Mefpiltis Pyraoanthc^. (fi^cincii&cCy hift. 5, 4*' 6;)*? Crutaegus Azarolus i^oirettyogy hlft^ 3 , 1 50* Male Athenqeus (29 1 ij pro Cerafohabet; quod' 9mimd\erX\mX JiotUieus p. i3i. et Lefejbure de ViU lebrune ad Athen. /7. 187. Sorbus ,dornpfti(^a iotriy hift. 'i , 12.)» Spiraea fajicifolia {(TlSH^aXQt ^ hift. i ^ 23. Cf. Cluf hift* u, ,p, 84» )• * Rofa centifolia (hift. 6, 6.) ad Philippos Wnte crefcere. dicitur : . fponte crefcere in Macfe- donia iam Herodotus teftatur fS, i38.^. Et no- ftris temporibus inventa eft ad Kubam in Schirwan Perfiae torealis (Marfchall von Bieberftein 5e- fchreib. der Lunder am Kaukafus^ p. 78.^: odo- ratiflima Cyrenaica vocatur, quae forte R: mofcha^ ta: fcd femp^i^vireiVs etiam memoratur (hift. 1, t5.)y qualis in climate auftrali effe omnino poteft. Totu€ frutei^ ^dnowot rocatur, ficut /«v/bft, %^ymicc. Rubus frutieofus (jSa-Tof, fti/i.i, i50 fejmper- ' Tirens. - '• Rubus eaefius {hifi. 3 , 1 8. J repens. Rubus idaeus (ib*) erectus. T^r^miHa erecta («VT»Aav, hifi*S> i40« | Papaver Rhoeas iqotdg^ hifi.^^ i3.> ! / 94 i-rB. n. CAP. L Crlaucium phqenic&ujn.Xf^ii^m M^ccrhii^i ib,)* . Chelidonium maius ix^h^cviOVy hift.j^ i^.)- Corchorus olitorius C^^c^o^, hift. 7, 7.). Cf. Plin* 21 , 53. Anguinarap.Qtz. eamdem credit cum ciyayci)J^i Diorcoridis, de quo vehementer dubito. ♦ ' Cifti duae fpecies j inter quas C. cresicus flor^ purpureo (hifi-Sy 2.J obiter memorantur : mala lectio xi^a^cv pro Tcfcrrov* Tilia europdea iJu^a^ hifi, 3, 10. 5, 4-) manifefto eft, quae folio, cortice, materie, flore fructuque infigniter cum noftra' congTuit. • ^ Tilia atba forte ea eft, quae folia ampb'ora et sxXn/xorega (candicantia) habere (caujf 2.^ 26,^ dicitur. Non Americam enim folummodo, fed Hungariam etiam incolere , Kitaibelus nuper ( pl. hungar* t. '5,J docuit. lOraecia itaque incolam eam credere m\ vetat* Nymphaea alba (o'/Jjy, fczy^. 4> HO in lacu Orchomenio. Nymphaea lutea (vw/i.9, i3.). Njmphaea Lotus QXwto^y hifti^i lo.). Nelumbiumfpeciofumi^KuoLpiog^ htfi. 4, lO.^^ £t huius et Loti dfefcriptionem vide apud Herodot^ dnemone nemorofa (.dnp^iivifi kitfJUipUt^ h^fi^ S^ 7- 7> 8. THEOPHRASTUS ERESIUS. g5 I ■ Anemone coronaria forte alia d)fefd.eami quibus ad ferta conficienda utebantur. Ranunculus {orte Ficaria eft (Kptot, (Tufi. 7, 8J, quae fimul cum foliis florem prOmit, Helleborus oriencalis (i}JJfio^o^ fis^jx^^ hifi* 9> iij. Teucrium Polium {vp)jov, hi/i.i^ 16.). Teucrium creticum (iAiviOK, hifi. 6, 6.). Mif«». fam fibi e Cephalonia teftatur Aaguillara p.iya. Teucrium Chamaedry^ (x^fJLCLfh^^y hifi. 9, jio.). Satureia capitata C&vfio^, hifis^7 2.). .Hunc. thymum laudat praeprimis Galenus (antitL 1 , 427.) , ut optimam mellis materiam. • Satureia Thymbra (•&Jfti3ga, ii.). Gf. Beh lon» obfiij 2. MeUJfa cretica {'KatXoLfjJvdifi^ caujf. it^ 22.)- ■ Mentha fylvefiris (ai^ft/3gwy, hifi. 2, 5. tauff 2, 22.)« Mmthafativa (^fih^og^ ib.^. Marrubium f^eregrinum et creticum ( nt^oi(Tiov^ hift. 6, 20« Duae hae fpecies fatis bene distin- guuntur. Marrubium Pfeudo^ Dictamnus {^l^ivMtxro^fJL' y^, hift* 9, 16.). Origanum Maioranoides {dfkciqxxogj hifi. 1, OrigaTium creticum {o^(yo^vovkBvHov, hift. 6, 2.), Origanurn heracledticum {o^iyavov fiO^v^.ib.): g^ nB.H. CAPII. Origanum Bictamnus (i^Acrttfivof n^a^^ hifu 9, 16.). OrignnumTourneforcH {lixrafiv6^ r^hog y ib,) ob folia hirfutiora, qualia Meiitha fylveftris habet, diverfum. Cf. Touraefort. ic.iyQj* Thymus vulgaris {s^ftv^Xogy hift.S^ 7.). Lavandula Spica (itpuevj Ai/i. 6, 6.)- Ex auctoritat« Hefychii^ - -^i (ad h. v*) Xaj3«VT/3a, i. e. Lavandulam dici/* C£. Bod. ad Thecphr. p. 669. Ocimum Bafilicum i(S7U[JL0Vy hift.j^ 3. etaliis lodis-)* P^^ quidem> maxime ob radicem ligno- {4m haefitavi, effetne haec piaiita, neqtte tamen' alii adfignare poffum , quae Theophraftus illi tri- bait. Cf. ^c4o/. Nicandr. alex. 280., '^lwfTfKf IfiGiOV* Tragus (fdrp. hift. 2, q.5*) perperam Polygonum Fagapytum effe x^ult, quod pabulum ftierit, ptfiisqoam filiquas proferat, metendum (Varro r. r. 1, 3i.J. Certiores nos tamen facit Belonius ( obf 2, 4<^»A ocimum in oriente li- gnefcere, in triplo maiorem excrefcere altltudinem acolerum loco comedi. Cf. Amoreux in cu:i.focw reg. agricult. , Paris j 789. p. 62 £ . • Sefamum ofientale (cfi 7« Portulaca oieracea (dv^dxvriy 'ftifi'^% 3.)« dlthaea officinalis {'olk&cclx, hift^Qi 17.)* Vavatera arborea forte fictyAx^ f- AXifiov (hiftk 1, 4. 4, 20 J* ' Spartiwn Scotpius {(rlcc^triot^ hlftiGi l. 3« CL Anguillara, p» i^^O* Ononis antiquorum {ovcovi^j hift* G^ S.)* Anthyllis creeica (5/3$wfj SsvJgov d'XfivSoet^ tpce^ 0 itvTM^Of i hift. 4i 6-)* Ebenum hanc cre* ticam primus ftabilivit Honorius Bellus ( ad Ctuf lift» app. p. 309. Ji d^in Profp* Alpinus exot* ^% 32. addita icone p* 278« PhafeoluS vulgaris (JoAiJ^tfr* UJl. 8, 3.)* lam tmn ex Iildia forte cum Alexandri mllitibu^ adlatos fuiffe phafeolosi patet t defcriptiOne Theo** phrafii et e loco Galeni (fac* alhn* 1» p^^oiy.Jf libi a Diocle inde Caryftio , Theophrafto tempori lequali , defcriptos fuiild referti ^ . 58 LIB. n. CAP. I. • Dolichos forte Catiang (hifi* 4 7 5J. Fuiffe legumen quoddam in India, quod Graeci <^d%og appellaverint , foeno graeco fimile. Arachii hypogaea {oviY/ov^ hift. 1, 1. n.)- Fructum ftib terra ferre, (i^jxtrroy exilem, radi- ^em longam et vefcam, colligi Nilo redundante et aras eo coronari. haihyrusfativus iXdBv^o^y hift.Sy 3.)- Lathyrus Aphaca («(pa^ci?, hift.Sy 5. 8.). Lathyrus amphicarpos {d^ctx^vcCy hift. x, 1. 11.). Ridiculum, Solauum tuberorum a Clujio hnc relatum fuiffe. Lathyrum tuberofum habet Ct}- lumna ecphraf 1 , 1 3 6. /7. vjo 1 . Lathyrus tuberofus (agoocof, hift.8^ 8.), Cf. Galen. fac. alim, 1 , p. 3 1 6. Vicia Faba {%vapLOi y hift. 8^ 3.). Cicer arietinum ii^sfiivBog, hift.8^ 3. %^(og o, o. )• Pifumfativum {oititro^y hift.S^ 3. i^sfiivQ-o^ o^ofiuxXo^, 8, 5.). PifumOchrus (cwxgo?, hift.S^ 3.). Biferrula Pelecinus {mjksrjvog y hift. 8,* 8.) inter Lathyr os fpontanea- CoroniUam habet «Secu- ' ridacam Cluf. hift. 2, a36. aS?* Calutea cruenta {%okovr$x Tt^og A/iragav, hift.ii 18. 3, 14. ijO' Glycyrrhiza afperrima (yXvxslk qt^tx. irxvB-tK^^ hift.^y i3.). Narrat, hac radice vefci Scytha« THEOPHRASTUS ERESIUS. 99 cam hjppace. Idem adfirmat Pallafius (Reife, 1. app. n, 121.J, qui hamj fpeciem frequentiflimaiii io deferto ad laikum jnveiiit) quae a Calinuccis avi- ie coinedatur et theap loco infundatur. - Ervum Ervilia (^c^o(iog), Pabulum boum cul- tam. Cf. Ariftot. hifi, anim, 5, 21« Galen. faci alim* li P' 3o4« Jjiragalus credcus Lam. Qr^uyoixoLv&ay hifs. 5, 1.).* Wius foli Cretae peculiarem putafle, iam ?ero et in Achaide Peloponefi inventum fuifle. Hanc eile veram fpeciem gummiferam, Tourne» fortius docuit> invenit etiam nuper in Caucafo Marfchallius (Befchr. der Lund. am Cauc. ^.78.^. Medicago fativa (jW>;Ji3CjJ, hift. 8, 8.). Medicago arborea {xvr^cogf hift» 4» ^o.)* Ct tauiqu^ bot^ ^ Sy. Cisrus Tpedica ilif\)J(i fifilixyj ^irc^o-oci), hifi. 1, 22« 4> 40« Bene defcribitur, fed optimo protrenilTe in Graecla haud videtur) quum edules froctus Bon haberentury fed ob folam fpiritus zvoc' fm in ore fervarentur. Serebatur in vafis fictili* bos perforatisy ut radicem agere tutius poffet., Lactuca fativa ('&^iS«x/y3fi hift.i^ 26. 7, 40* Pkires aderant varietates ; candida, quae dulcior ac tenerior; rotundicauliS) Laconica, fo]io crifpo fpinofo ( quae f or te L cr///Mi ) et laticaulisj adea gigantea» ut pro vaHria hortorum haberetur, 7* 1 * 100 LIB.II. CAP.I. ^Prenanthes jiurpurea t&jrabernaenientaHa (^y 319O Xi/Savwris" axa^7ror> rA(A*9> 12-j. Tragopogon crocifolius (r^ayoisoiym y hift^j^ 7.)> foliocroceo, calyce ampliffimo et pappo pltt*> napib. Sonchus marUimus ( a^Gyxe^ 7 1 9* ) ^^^ ^P^" jiulofo. • * Leoniodpn Taraxacum {cKpdxni, hift* j ^ 0.), primo vero florens , per totum annum durat. Cichorium Intybus Cw%«giov, luft* 1, i6, et aliis locis.). Helminthia echioides (Tr/xg^, hifc.j, 11.). Hyofiris lucida {ifnoxoi^ig, hift. j ^ ii.)» Carthamus tinctorius (xv^xcg*, hift. 6, 3. 4-)* Carthamus mitiffimus (xv^xof iixkccx^arsqo^ »a2 XeioTFgof , hift.Gy 4-)» Carthamus arborefcens fine dubio gigantea il- la xvijxoi; fpecies eft, quae (hift.By ^) memo- ratui^. Carthamus lanatus {dr^x%rvkk ^ (Poyog, hift. 6, 4*)> qui vulneratus fuccum edat cruentum. Cf. Column. ecphraf fi. AnguilL p. i49« Onopordon Acanthiuin {oi%avo^^ hift.iy 16. 6, 1. 4* 9y ^S-^^' Cf, Honor* Belli efHft. ad C/m/ p. 3io. *0vo7w^ov dicit Nicanderi ther. 71« E Creta advectum defcribit Anguillara p.x&Q. . Carduus leucographus {}M%oiwvdog y hift. 6, 3.J. THEOPHRASTUS ERESIUS. >ol I Carduus arvenfis {^ ol%a9&» if 7te^vtj^&o^ ^ hift. 4) n.)* 'C£ Column* ecphraf, i^ 12. Anguilla" ra p. j4i. \ Scolymus maculatus ( ^O*" Maftichinum largiri laticem fanguineum. Cf. Co" lumiu ecphrafi. Bene defcribit, qualem in Um- briainvenerit, .AaguillUra p. i38. (X Alpin. elv* Bt. c 54* ic. p. 1 24. 1 ^5. « Acarna caneellata (Trrigv^J, hift. 6, 4»)' ^^ pitola florum iiivolucris fpinulofis et feminibus pap- poiis demtis, com^di, l^anc et antecedentem fpe* |oa LIB.n. CAP. L ciem Crette iacolae et hodie amant* ^%iOJci^ vo- cari , Scaleram aulem ab iocolia Tarenti AagulUi^^ ra teftatur p. lO-. Cf. Alp^. exoc. 2 , 2 1. p. 255. Santolina forte Chamaecyparijfus («/SgoTwav, hift. 6, 7.)' Gnapkalium Stoechas {ikfxj^^^^^ t^ft»7% 3. Inula vifcofa et Pulicuria {%ow§» oi^^sv Kxl •SnfXu, ?ii/r. 6) 20« Cf. SvhoL Theocritn itLjy 68. Seneciovulgaris (ijfi7f?»v, hifi.j^ 8.). - • Doronicumfcorpioides,(%hihjwv 'HqaxhBtaj hi/i. 9, |3*). Fa6^ Columna faltem huc refert ( physob. p. 74- t. Q.\.)m Brotera corymhofa Willd. (xoi,pm^Jm. fi/- Xa^, /u/r. 9, i3.). Primus eam in Sclavonia et Apulia viderat,' delinearique curavit optimus ifo« guillara p. iSg. i4o* Echinops Ritro ( ^vTf Of 6, . 3. ). Cf. Anguil* . lara p.1^2... Orchis Morio (c^<^, hifi.€^y 19.)- Arifiolochia cretica Cd^^roXpx^y' h^ft' $} &3» 22.). Ci. Nicandn ther.^io. THEOPHRASTDS ERESIUS. io3 Typha ladfolia Cni(pfi, htft.i^ 8. 4i^*jO» Sed corruptus locus : pro avxov yho^ rif iy^iATtiit ofiotovy hifi.4^ 7.). Cf* Caulin. in UfierVs Annal. ii, 33. Alind nomtn Cymodo^ eeae aequoreae largiuntur huic planue aactores a» nalium bot* angl. voL 2. p. 96» Alnus oblongata WiUd. (xXjfd^a, hift. 3, 4-)t Cocos nucifera ( xovMo(po^ot , hift. 4 1 2. ). A vulgari phoenice hanc palmam di£Ferre, quod fru- ticofafit, fructum ferat rotundum, mole infignem et latice gratiflimo plenum* Primus Anguillara (p^yo.) fructum huno verum.cognovit. Poterium fpinofum (^>ittf, aroifii/i KxXoviii" Wf, hift.Sy 1. 5.).^ Thelygonum Cynocrambe {(PvKKof difXvyoyov %xl d^^oyovoif y A1/K9, 19.). Arum Colocafia (oi^ovy hift. j y ^i.)* C£» inguillara p. 1 27. * ^ Arum Dracunculus {i^etxovrtov^ ib.)^ Corylus Avellana et tubulofa WilldH diftia* guuntnr \hift. 5 , 1 5. Effe enim , guae rotundam et aliam, quae oblongam nucem ferat* Carpinus Betulus i^tiyfoty hift.Z^ 4* ^* ^o.), Plinio fi6, j5.^ etFitruvio ("2, Q.) iu vcrtenr tibus. Quercusllex {itfvog^ Tnfisdy i6.)# to4 . LIB. n. CAP. L QuercUs cocpifera ('Trgfvoy , i Tci» s^i, hifi.Z, 8.). Quercus Cerris {c^ d^^kf»). Narhque fo' Jium hftbet folidvim mokjtjx^lhg (1. SiO^XjSif ), or^o- lifjTCicr^ov ^oilffcv wil s^ccmvBtf^ov OacinUi^ fQlio^ rum ftmi. mucronatde\ Ko^if^g fioiXxwiH^ iy •X% (calyx h\fpidus . orinipus ) xa2 qux (ag tf pinus (de plane, 2 , 3, J non fme difficult^te Faga fylvaticae tribujt, Cf. Bellon- obf 1,4^» Quercus Suber (^«A^cf, Ai/ii 3, jGt), Quercifs Pfeudo »• Sfiber Sauti (a>j^«A^owf, ^A 3, g.), Cf, praefertim Palechampii d^f^pripr tionem apud Bodf p, i54* Quercus 4egilops {dlyOsj^^py fci/i. 3, 9,), Quercus Efculus (cprypV, ftiAf3, 9.)- Quercus Ballo$a Desfonc. (.^fJ^e^k^ hife. 3, g,), De ea quercu loquitur Strabo f 3, 2i5.Jt Quer^us Toyrneforni (^sXctTui^u^Apf , iA.). Quercus faginea ( g:jwrA.«| ' A^x^S^v , /u/^ 5> j6, Haec forte eft 9r tiift, 2^ 3. TTiuia^rticulata (Svtov^&vtXi ^t(A.5, 5.)« In agro Cyrenenii copiofam effe Cupr^ffo fimilem, ra- dicem denfam» materiem denfiffimdm* Invenenuit in ooIUbus Barbariae et Shawius et Vahlius (fymb. 2. /. 48tJ et Fontanejius (Jl. atlant. e, ^ a52. JL Male fagaciffimus cetero Anguillara (p. 47*^ ^d Sabinam refert» Cucumis fativus ( xoXoxy v^&^f , )• Cueumis Melo {ctxvcg.}* Cuourbita Pepo ( o-ix;^'». ). Cucurbita CitruUus {viitm.). SaliosHelix {Irsxeh^, hift.d, i3.), ^a/iqp riparia ( /t6 fructu nullo* Ci* Rauwolf itin. p. 1 la, Vifcum album (/^a, cauffi 2, 23.)- luniperns communis (rffxn;3*fO« luniper us nana. i^^^k 9 hifi» 1, i5. l6#). Non arborefcit.. luniperus Oxyeedrus (xffd^o^» hift' 1, 16. 3, 12.). Nomine d^xsvSov fifyei^Ji^ defcribit Diofco' rides . ( 1 > 1 o3. ). Cf. Anguillar. p- 4^. 46* Taxus baecata (^fifko^ , hlft. 3 , 1 oO* Buxus fempervirens («tJ^r> hift.dj i50« Phoenix dactylifera ((P«?Vi|). Cycas circinalis (xvxof, hift. 2» 8.). Inde panes confici. Chamaerops humilis (x^F^^^^^» hift.tij 8.). In Creta et Sicilia inveniri', e radice germinai in* fervire adfportulas et vitilia. Anguillara p^ Ji* Cefaglione appellari in Sicilia. Tamus communis (^Aiiisskog *l9«/!x^ hift. 3. 17.) folio rotundo minori integro. Populus alba (Kivxj/f) et nigra («JVs^gof, hift. 3, 14.). Piftacia Lentifcus ( ^X^VO^ > hifi. 9 , i . )• Piftacia Tfirebinthus (r$^fJUvdo^^ hifi. 5 , 1 5.). Smilax afpera ((TfjUXct^, hifi. 1,16. 3, 18.) (pv}Jkov elg o^v it^oijnov xai iccc^aymvi^ov* ' Riifius aculeatus (Tnvr^/iv^qmi y hift.3, 17.). THEOPHRASTUS ERESIUS, io7 j t Rufcus racmnofus CB^av^JCCtXog , hifi. 3, 7» 4, a.). , ^ Rufcus Hypophyllum (id^ni 'AXf{«v8^«/iy tw (pv>J^j07(d^cg y Juft. 1, 16. 3, 17.)- Acacia Senegal {aiMLifBcg X^UKif) fci/}. 4 9 ^*)- Hnius flores^efle adipecta pulcros (fnlfureos) et odore fuaves: corouis ideo implectii qnod et tefta^ tur Hellanicus apud Achen. i5, 678. Aeacia arabica (olHM&og fisT^ivCty ifr.). IUam cortice albo, hanc fufco infigniri, utramque gum* mi largiri et egregiam materiem. Hanc materiem cum lignololino eomponit Herodotus (z^ ^6.) et ad navigia ftruenda adhiberi teltatur. Acacia Catechu {AiMtvdog T?f 'Agilxf X^^^^i Juft. 4y 5') quae lacrimam iundat. Miniofa poljacantha {v)^j/i/Aa Siiov m^l Msfi(piv^ Juft. 4> ^O* Totiis afpectus fpinis horridus, folia filicina, quae fi qms tetigerit) coUabi et poft ali- qitod tempus iternm erigL NuIIa, quod fciamp Mimofa Africae incola eft , quae fenfiti va fit , prae- ter lianc fpeciemi quam Brucius nomine Ergett el Krone (Reife^ 5, t.^j,) delineavit. Polypodium vulgare^ in arborum truncis quan* doque inveniri (cauff. 2, 23.^. Athyrium, Filix femina (•^ijXvirTeif^, htft./^^ 20.)p Afplenium Triehomanes {T^*X^/*«vif , hift. 7, i3. ).• Stipite toigro , foliis parvis oppufitis* ' . io8 tIB.n. CAP.L Affilenium Hemionids {i^fMmyy hifi.^y iQ.). Scolopendrium officinale (axoA.OTrsvJgov, ib.\ Adiantum Capillus {dliavrov ^ hifs.j^ i3.}« Fucus hulbofus Turn, {(pvnLov^ ysvo^i o xaXou- ^iVcmoi ns^cLtTOVi ciXhoi li ^^o^^Xy hift. 4» 7«) lati£olius , colore herbido , radice deula bulbo£a ex* tus hirta fupr^ fquamata/ Fucut aculeaius Tura. (to Si T^ ^^^^ ro fM^%St^ovy ib.). Fucus faccharinus {nc^Mov^ ib.). Nafci in oceano extra Herculis columnas, inlra.magnitu* dine , oriri autem velut ex umbilico. Eit hic co- tyledon , quali Fucum delineavit Gunnerus flor. Nor V. ^y t. Q. f 4* 5, ).' Fucus cartilagineus C<^t/xou^ 7/voc xoeXXitfToy iv K^vf , (fi /SaTTToueriv rd^ rouviot^ vla\ rd e^io^y i6.)* Fucus tamarifcifolius Turn, F. Myrica- GmeL fuc.*s.Zf (Xfuf , 'h^ (pvKkov fiv^auoldcreqov tmI keif' rov , ncoh) is %olI ovit dvofioiov rolg rHv oo^^m Xo- (ioHs , xoi>.ov ci svio&sv * vj is fio^^pii ow)jit}rd^» , d- x^ifiovof.g iy(j^i oTCoXicuT/f «f xai i3^«%Wffg«f mI kv- lcv«T/^«r, ib.). Fucus ftliguoJUs' {iXeirfii ?f (pvXKov 'tr^ofiffTu- ^e^ov xctl voLxvrs^ovy ij ^s fio^(pii fiovoxaXog^ xo^l P^&vjj ib.). In ramis aiiimalcula marina refidere- Fucus forte volubilis f: fpiratis Barr^l. ic. looo, efi £(iis$kof vovria y ib% * * THEOPHRASTi;rS ERESIUS. ura Fucus turbinatus GmeKfuc. p*S7* ^'Si/. i# Fucus palmoM GmeU a 3o. ^ ( plcrum- que tamen fimilitudines adfert, 'Jt^og€(i(pt^e^ rf T?f «Tf^sbtf, 8a(pvi?f , iX»(oLg. Ad marginem praeci- pue refpexit, ivTOfidg distinxit ab ^o^ftrro/f foliis : f/Ucxov (petiolum) fere ubique defcripfit. (hift. i, i6J. THEOPHRASTUS ERSSIUS. m> Arbores primus vocat iiofQaTihiX^ y Fruticeg rero ((p^t/yava) woXuaTtfA.«X€rf d^o ^i^ri^i poffe tamen et olera arbarefcere, quae S£yS^oA.a%av6& ic^ drco voceotur , et myrtum frutefctere , ni continuo purgetur (hifi. i , 5. j. Bguov fere femper gemmas^ (i/sjoi^^fiOL autem germen e femine aut gemma pro* dieiis (pouffe ou rejetton Gallorum) ikntM capreo-* lum , dx^iiiam^ ramos aut o^ov^ vocat. I>e fructibus agens pauciffimas arbores oa^n^im ferre aut gymno/permas effe exiftimavit: b)J\,o{3o* CKe^fiMW (JHujuo/as) optime distinxit ab i/ipkoio^ ffTfs^fjMtri et fsavnsoor^d^iK^ati (hifi. i, 18. 7, Z.). Ipfani vero plantae definitionem haud aufus eft prof«Te: bene enim perfpexit, adeo variam effe vegetabilium indolem, ut paucis verbis character eonmi exprimi nequeat. (*'OX«r os itoKvxovy to T«y (pvrSv xal isomkov x«l %«?if orov sl^iHv mJ^ cKofy hifi* ij 2.). Neque radicem enim neque caulem neque florem neque fructum omnibus fingu* lisque plantis tribui poffe. Ceteroquin, veterum philofophorum more , a comparatione animalium cum plantis proficifcitur, ut et £rf)ricam plantarum et partium ufum exponat. Uinc ad humidum radicale et calidum primigenium omnia reducere conatur (hifi. 1, 3. caujfi 1, i3.^. • Quum Ariftoteles in auimalibus ad fibras et ve- nas ubique confilium transtulerit, nofter fimili ra- tione haec principia in herbarum phyficam intru;- it> t!B.II. CAP.f. du^cit^ Defiaivit Mtemjibram (fn^) lengltudinale^ ^uid et continuumi et fiflile. negue regerminans (flt-TTa^rfjSA^^ToV): venas vero effc maiores et den* fiores et ramofion:s fibris. Intef utrumque priVi'' cipiiim femper carnem f. telam cellularem inveniri* Lignum maxime confiari i^ Ivc^ mlI iy^cnj*, Vxo^ gredi in folia et fibras et venas : e fibriUis folis con* ftare folia graminea, ubi isa^OiXhikpi,^ progredian* tur» . Sic flores et fructus modo e fibris et carnei iam e fibris et cortice conflari (hife. i , xj*)» Ve- nas et fibras omnium i.vy€V€CTUT(tg in abi^te inve- nit (hlfe* 5> 2,). E quo quidem apparet, fvoLg Tlieopbrafti effe fafciculos vaforum fpiralium , fub fanfus cadentes , atque ligni prima rudimenla con* itituentes , qui omnino non di viduntur* Venas au*' tem babet vafa peculiaria f. interilitia textus cellu- lofi ) quae hiimor es peculiares vehunt» Corticem plantarum, imprimis arborum^ di* vidi in duas partes, epidermidem ( eTriTroA.?^- ) et corticem proprium {(pkoiog xv^tog.)* Hunc ma« xime neceffariupi effe vitae , ut detracto eo plerae-* que arbores intereant (hife, 4» ^^* caujf 5y 24*^* Corticem facile fecedere a fubiacente ligno, quum humores adfcendant (hife* 1» 4« 5| i,^* Ligni duritiem variam efTe pro foli difFerentiai Quae enim in montium cacumiuibus creverint, xnulto meliorem habere materiem,' quam quae in paludolis locis et udis (hife* i^ ii»J. Unde et THEOPHRASTOS ERESIUS. ii» I i iftateriem Macedonicam praeftare Eaboica (hifi. 5» 3.^. Duriflkntim lignum buxi eredit et celtis (hlft. 5y 4*)» Duriorem etiam habet Jigni part^m eam, qiue proxime medullam: ambeat, fufir^amt ipia^iof dictum (hift.S^ 5. 6.). hk meduUae ufu fibi coufiare noiler haud vlde« tnr» Modo enim in ea d^X^ riva Tcal otntfxv vy^O' Tftc^ qtiaerit, et, ut Arcades referant, meduila penitns exemta, arborem necefiario interituram ef- fe perhibet (cauJfS^ 2,^)* lam yero haud necef« £niam effe ac eifentiaiem partism , qvum cavi trunci farre tamen etflores poflint et iructus (hifi,^^ iQ*)m Palmls nuUanl meduUam, jieque concentrica effe lignifirata, bene iam animadvertit (hifi^ i, g.J* Fdiorum virorem exponere quidem nequivit: memoratu tamen digna explicatio, quam de fem^ pervirentibus foliis exhibct: efie ea plerumque mi« noris mo^ et anguftiora et pinguia et fuaveolentia (hiji* ly i3.^. In Aegypto et Delta praeprimit tantmn non omnes fempcr arbores virefcere. Nul- Iflbn effe rationem inter frondefcentiae tempus et defolialioms : plura fero gernninar e aut frondefcere| ^e praecocius tamen folfa perdant. Ante ilorum et frnctiium proventum varias arborei) deiicere fo^ lia ( hifi* 1 9 \5.)- Nutriri plantas per folia egregie |am obfet'* vavit. NonnuUos arhltrafi> quod fupinae foUo« mm finiei advehflittt]; . nuttltfientiim .per partea^ tt4 LIB. n. CAP. L pronam, hane emm mnfidv tisi efle %al XVMoify* QiiLod non recte fieri exiftlmatj nullos enim effe fiieatiis> quae folium penetrent, fed utramque pa- giaam abforbere nutrimenta aSrea (Ju/t* l , x6* J* Folia feminaHa f. cotyledones probe iam differ* re animadverfit a rdiquia, formam enim eife ro- tuhdiorem fimplicioremquef quae praecedere de^ beat angulofam et compofitam (caujjl 2/ 22« J» In to Gi^hium Tov nfcifv habet adfeclam (von der Afe- tamorphojk ier Pfianzeiii p* x i. ^. De crefcendi modo plura eximie obfervavit» Radicem ubique primo propeUi: eam hyeme et au- tumnp, Tov jtS^rroy vero vere et adftate «ugeri ( caujf. i> z3J. Alternam effe actionem crefcen* di et fiructificandi. Qnae enim in ampliorem fuc* orefcant magnitudinem , raro fructus perficc»re> et dum hoc fiat^ augRientum phmtarum ftispeadi (caujjl z, l4*J* Bulbos ceparum etaltiorum rec- ti. deorfum radices peUere 9 nec > ut tubera verfus Itftera (hifi. 1, io.> De dnplici feitn plantamui multa occurnuit» fuae tamen cum nofi:ris ratioeiniis haud £idle con- grunnt. Vidit quidem fioree mafculoa melonum terminalesy fed fanplioes eos dioit > et tolli debere» quod (i}^dan/i9i>y impediant, Ibidiem distinguit pat marum femines a maribus (hift. 1 > 22. j. Sic et Leoniinus in GeopoH. lo, 4. 'O ^ (p^Tn^ i^ %ai THEOPHRASTUS EHESIUS. ttS MareeU. 24, 3. AcfdlL Toi. i , jh 57. NlKlIomi- ntts penrerjEqit habuilTe de eo fexa fententiatn, vel tade patet> quod nbique ferearbores etfylreftree et urbanaa diatinguat in feminas et mares» Has ef- fe nodofiores iUis , ut pateat ex x^anfag^ cum dfi^ hjK^vtt^ comparatione (}uft. i, tZJ. Hinc etiam non minun eft , fi mares fructibus onuftos ipfe jne< jnorat (hifi. 3, &> In eaprificaticMie multus eft. Antiquum Hlunt Graeciae moremt infecta, gnae \fAjv8C dicuntuTf ilcabus apponere, ut inde femina gignontur matu« ra» ftrenue defendit^ guod t putredine ^^c^di^ 4 ^Vfc poffit femina perficere. In folo m^cro «u« tem et aquilonio haud defiderari caprificationemy fohi propter alimenti penuriam fponte fiructus &o oentur, Hind etiam pulveris infperfionem iuvar^ (caujj: 2, 12. i3. 5, ij. Nec in Italia tamen neo in Leconia neceffariam effe hanc methodum ( fufts ^99*)* CLTontederaeanthol. 2, Z^i-^dS. Oll' irier voy. dans Pempire OihonL a^ p.tji* Qnam parum lucida fiierit Theopfarafti fenten« tia defexn plant«rum, tel inde effici poteft^ quod amcnta mafcuk aveHanae {lov)^) cum galiis Quer* etis coccifierae comparat nec eilezitiales habet par^ tea out flores (hifc^ 3 ^ 7« 8. ^. De TitaUtate femlniun obferrationes haud pau^ oas inftituit* Gus falummodo cref- cant et propageatur , neoefCario deteripres fieri, haudquaquaro ea«dem faltem qualitates fervare, ^uam quae ci^o ^ag»«"3r«X^ , • ^c«^x(pvdipg aut ^a/38wv. Phoenicem, quae nusquam nifi femini- btts propagetiir, propagari tam^n capite fecto ia 3abylonia (Cf. Houuuyn*s Pfianzenfyfc. i, l3o0» Cupreffiun e*t laricem rariffime a.caudice aut radici» bus progerminare, fieri autem id in CreU et Tar^ rha (hifc* 2, 3. 8.)« Generationem plantarun^ in Jo^, ubi ante non fuerunt, tum ex avium auxilio, quae feminibus vef^antur (caujf. 2, a4-J tum e fluviorum ripas inundantium graviditate declarat (hift. 3, 2.J. SoU et terrae efiKcaciam in plaotarum indole mutanda magua fecit. In agro Elephantino nec vi- %im nec ficiim folia perdere (hiji.i^ 6J: .aptt4 THEOPHRASXaS ERESIUS. ii«7 ^priyiiam Cretaa elle platanum fempervirentem (hifi* Xy i5j: punicam in Aegypto mulari in dulr cem^ circa Solos Ciljciae omnes friictus eHe dtsv^ ifW (hifi. 2, 3J. InMelo infula, quae fata fint^ . frumenta intra . triginta aut quadraginta dies metii iaciperie. Quamobrem dicere incolas confueviilec lo Qhalcia Rhodiorum infuia hordeUm, quod cont reliquis firugibus fatum fit, |iiet| 'iterun^que feri a^ iandem cum iisdem frugibus me.ti folere. ^SegeMi Salaminis lo^ge priu$ perfici quam in .cet^ris Atti- cae tractibus YAi/>* 8^3.^. £ Sicilia in Acliatam ' adyectam fiiiffe triti^i fpeciem bimeftren) , . quae v&- To oXrycxofif fit et o^iyov^» Ponderofif&jmum trl^ ticiun.ferire et Siciliam et Boeotiam (hifci S» 4*)] . Terram generatim eo fertiliorem effe» 'qu0 ai> ctias partes miftae fiiit. Namqu^ 7r>wvrr^/3«» qua £iIlones utantur» fierilem fere effe» fertiiiorem fa^ bulofam , . TiMXoyeta^ )(c^uff^ s , 5 J« Sales plantja in totum nocere : ^oonfuefcere tamen Indos .palma» rum proVantum fi^a.irrigatione promoyere (cauff^ 2> 7- 5i 22.^. Cf* fBCoHx de Flaix ia BibL oe^ con. phyf anri'. 3«. /i. a? 5. f. . I A^is et aiu^ temporum e$paciani>jn prpdib* cendis plantarum vicilfitudinibus egregie .obfety^;! vit« Vernum tentpus jncipit ab prtu Aorcturi npro- nyctico ('Tfo 'A^flfv^w) Martjo et terminatur or-f ta liellAco Pleiadum (iiri nV^) .MaiP*^ M^ ti8 UB.tt CAP.t aefias, In duas diviia partes» quanim dtera ad Sl^ tii h^Iiacum ortum CM m/vO IuUo, altera ad or* iitm usque Arcturi heliacum ( M 'A^rcv^^) Sep» tembri progreditur. Uudecoepit auHumnuSy oo» cafu pleiadum heliaoo (jurd Htnog Tiyjsidiw) Not* tarminatus. "- Neque tamen defunt menfes in Theo* pfarafto; yafiJifihSv (Ian.)> /»wv<%iwv (Mart), ^ofr ^hSv (Apr.)» «^u^o^y (Mai.)> hu^CfiifioLtmf (luiu), /uraymyt^ (lul.)i fio^l^ofu&jf (Aug.)^ «yw«^!l?F (Oct.). De morbU pUmiarum expQnendia optime me- rittts eft. Praecipue vero frigoriB efiectus fummo ftudio perfequitor (cauJJlSi xS^) lioet tmipefti^ vas hyemes prodefle arboribue antumet: pi^ x commimem ^e ^iwkriiucfiov. Oleam autem |iati praeterea nkcv , qiiem et ftvKHirct, aut kcnrdia •ppelUtent) quod a folis ardore oriatur* Flcum €./Mir> Eo* THEQPHRASTUS EKESIUS. ^if Ijglnein freqnentiorem eflJe in confalHbiis, qnae vento neguaquam perflentur (oaujf. 5» w*). Ad horti «t cgri ' culturam |deraque pertinentv foae in Bbris de caufiGs pknt^rum traetat. Maci; 9>e artificia quaedarp expiojiere^udet , ut rutam fe- ri cnm ficulnei ligni firagmentis (cuuffi&^ J*)' <^ ra terra obruta teneriora reddi et £qpidiora (joaujf* 5, S»)i ex amygdala amara dulcem gigni» dum cir- camcidator ( cauff. i, 21. j« Explicat etiam varie miracolofe: quod fiMuae ex aleae ligne fiibrefiRctae fiidare videantur (eauJJ^S^ 4^- qvod f>k|afier Afo- garenfis coatinuerit amifii^f (kift. 5» 3. j ete» GAP. IL SCHOLA ALEXANDRINA. j Ptolemaeomm liberaHtate et incredibiH lere emditiQnis omnigenae ftudio £ictuni eft» 4it Al#* xandriam, a«re faluberrimo gaudentem et commer' cio per omnem terrarom orbem extenfo florentem, confltferent at viri docti et qui doctrinam edftcta^ rent. Etenim regiis fumtibus in UaBao , regiantm aec&umparte, nutriti, peregrini ferafueruttt, qu^ munificentia regis adlecti, otio literario ibi indufr &nmt (Sfraboi4i 991. 17» 1^43 J* Oloriofa Attatorum et Ptolemaeorum aemulatione tnn im^ nenfii Ubrorum cuiusvis f^iieris oopi^ AkwftArtfi I t u» tiB.n. cAP.n. eoaeervata foit, ut boiiarain artiam madftrf ei fEo» diofa iuventus folum id fere officium duxerint at«- que in eo vitam fere confumferint, quanam ratione libri veterum fint exponendi ac commentariis aUu- ftrandi (Galen. comnu a. in libr* de nat. hum. je^ l6. 17. Ainmian. Marcell. Q^ j i6.^. Praeter ufum i^ngentis bibliothecae non deiuif- fe ' Aiexaudriae rerum naturalium mufea videatur. Namque ab ipfo inde Philadelpho (piXsind^oSrti et ob corporia infirmhatem novia femper fbidiis in* cumbente (Sirabo 17«, 11 38.^, omnes fere Pto- lemaei cbmmercium etnavigationem infigniter pror moverunt. Non nuwctiuitifM^c^av folummpdo re- giouem, fed iplam etiam Taprobanen ( Ceylonam Dionyf. Perieg. peripL u 593» J et Erythiam (Ma* deram ib. 558 J et Hefporios Aethiopes (Senegamr hiam) fr equentarunt navigia » resque naturalas non paucas inde Alexandriam advexeruat ( Athen* i4> 654« ^io Chryfofionu orai. ad Alex. p^ZyaL)» Ip£omm regum exemplo, hisque egregils fublidiis hiftoriae naturalis fiudium acerrimum e(Te Al^ xandriae debuifiet, quum ipfe Ptolemaeus Evergetes commentarios de rebus naturalibus fcripferit , un« de de pbafianis e Media Alexandnam adlatis locum excerpfit dihenaeus (L c.JL Aliter tamen accidit : nee res herbaria nec am« malium hifioria > profperrime ab Arifioiele agitata, fpmri^os progreffus AlejEandrlae fecerunt. Quod . % SCHOLA ALEXA]<7t>llINA: isi praeprimis ftudioruin rafioni tribiiendam eft. Nam^ que, qui libris legendis, transfcribendis et expD« nendis omhem fere vitam impendebant> neglex^* ' nmt natnram ipfam adeo > ut ^oTji^^rvMii folis in« haererent (Galem comnu 2. ip, Hbr- de nat* huuu jh 29 J. Quurti ipfi regee ludos Mularum et Apol* linis infiituiffent, quibus , qqi vicerit, Olympicorum victornin more, coronafetur (FitTuv. 7, praef.) disputationes etiam fophifticas , grammatioas argu^ tias, crilioos comiMntarios dmtiibus aliis fludiia sntepofuerunt. Quae Clearchus apud Athenaeum fio, ^iSj*) de griphis ac aliis ingenii iu&bu^ fero ptteribbus xiarfat» Alexandrinum fcientiarum fttt- dium egregie nobis pingunt. Hino hiftoriae natii* ralis dignitas mox adeo labe&ctata fiut , ut* nil nifi mirahilia quaeirerent, veterumque fcripta, Theaphraflx> fere teftnpdre aequaUs» quum ipfum Ariftotelem audiifllet (Aj^hen. 2, la.) libros rdiqmt if^KpvrSv (iJL a» |4«A e quibus locttin iumme memorabilem Aihenaeus fervavit ifs» 20* ^. Dari enim Phanias docuit» plantas, ut filices, fungos et tubera^ quae t9 0VS^- pMxanSf %o^wim Kmi .^m^fC«T«Vs» careant* > Doc^ tiflimo Le/ebuyio (Le banquei £AtMnie p^ aS^ )» qui antheras nofutfia^u et pollen nfoffiardm intel- ligi arfaitratur^ ad&ntiri niequeo» Germen enimj quod in GitriB cum ihMmf Theophrafius eompa» rat^ cum no^ujnf illa componitur et ^mof/idro^ai^ fiiciihatem figni&cat feniina produeendL Aliumlo- cum Phaniae J^Jk^Aoeitf (Z^ 8*) male infrMayjfle vidstor: loquitur enim de «^2(y ipinis armata» un« de adCitrum id transfiBrri debere grammajiaus exi- tUmatt qwaa WSifflf ipfia (luniperus OxycedrMis ) SCHOtA ALEXAPmtUNA. 1 1^ fmnfno folla aciita -fpuiofa habest. Idem Phanias primvs videtur , qui cra(f>v)Jf^ iiomen pro Dau* to Cfflrota vlurpaverit (Aihen*%y 2.); licet> qu| enm excepeniiit» Pafiinacam etiam ita nomimir Terint» DiocLss Caryftius, iecundus aetate &maqtte ab Hippocrate (Plin. zO, 2. Galen. diffect. ma- tr. 2x3.) ^i^OfUNtv c6nfcripfit (Sehol Nieandr* ther. V. 647* Athen. 2, xZ*). Ilxperientiae foli io daterminandls herbarum fiusultfttibus confifua (Galen*fdtsml^i%i ZoZ.) phafeolos lcXiX^y no* mine bene cbgnovit (ib.Zty.) Hippomarathruin foliis longiffimiSi feminibus Goriandri distinxit CP/i/i. 20»' flS.Jf quod Cachrys Morifoni e£fe vi* detur. DzpjiSLvs Siphnius , qui fub Lyfimacho Alexandri fuccelTofe vixerit (Athen. 2 , 11»^ tem^ poris ordJne fequitur. De alimentorum facultati*- bii^ fcripfit^ medicus Athenaeo dictul ("2, 12 J) Poema fecit^ e quo pliira grammatious Naucratitea loca addwit (2, x4« 2y.)f Maxime memorabi- lis eft differcntia ^ quam iiiter &iBgos edules et no» xids ftabilivit: illos vSe teneros> graciles et maxi^ mefiririxiles; hos autem lividos et duros^ eIixos-< cpe agnami picoo coloriB tingere (Aihen. 2, l9*/> Primus Df phiius afparagos odules memoravit» quos t^fum vocavit, poftea da^^d^arfoif tt^fipifis dio ttttt (a^ ^z.): Pfeimus ystlS^ mala, ^i iri^mi j«4 tIB.II. CAP.Hi »: . r ' * xoK»vtL7i\» memoravit f3, y.). -Caftaijea» appellaT vit quae Theophrafto iam inootaer rant (a:, ti.>. Staphjlinum idem defcriplit '. CLEAacBvs Teripatetic^s, Sn commentariis de re herbaria>. fructus Pruni i/{^^apjae deCcripiit 0^A(iuk(ov et xo^OLvfinKm nomine /Afe/^. 2, 1 o J. A5CI.SPI4VES Myrleanus» Alexandriae flo- reQS» Pruntim Chapiaecerafun^ , quae in BithynJ4 provenit) memoravfi; (A^hen. q^ tx^X. EvTHYt}ZMvs Athenienfis, in libro de olcri* bus melouem. vocavit aiTcuav iV&x^Jy^ quod tum &im femina ex India adferrentur. (Aif^n. 2 9 iS. J- S o Lo N Smyrnaeus, de re herbaria et de vic- tus ratlone f<^ipfit (Plin. 20, 20. «i. (xA/ra. con^cf,7ned*Jec*^l0ca) 3, ao2.>. . ApOLLOirx.uft Memphites, Stratonis Berytii •liisclpulus (Galen.diff. pulf ^y p.t5u) ve^l (ich rctmv fcripfit (Schol, Nicandr. ihen v. SS^J. £ p j c u A u M de. her bis fcripfiffe Ifiogenes La6r-. iBusteftatur fio, ^7.). Singulare deln ftudium reges., Pergamenuc nl* tjmas, ^^foi^ PUlometor ,et Miihridui&s Eupa^ tor in herbarun\ cultura et experiiDcntig circa ea^ rum fecultates coUocapujit. Hie in horto coluit veS amatas plmtm^ Hyoscyamutti A^oiutHm^ 13ot SCHOLA ALEXANORINA. laS ■niD , HbUelxnruin , quanun virtutes et noxas ftu* diofe inveftigavit^ antidotis fimul exhil^itis (PIu*. iarch. J)emen\ ^97' Galen, amid. X> 4^5 J« lis^ dem experimeiitis indaruit Mithridates» cui iini. excogitatam dicitm:, quotidie venenum bibere» praefumtis remediis> ut confuetudine ipfa inno- xium fieret (FVm^^Sy 2. Apffian. helU Miihri^ iai. 24S (.)• Commentarios» qiios doctifijmus fua aetate et maximus regum religuerat» in victo- ris Poxnpeii manus venerunt (PluiarcTu Femp. 639.^. Eius auctoritatem regiam habet planta£u^ patoria Pliaio (2.5y 6.)y nohis Agrimonia dicta. lidem infcripfit Cratevas rhizotomus aliam plav-. tani Miihridaiiam f cui folia duo a radice acantho fimilia » cauJis vero inter utrague fustinens rofeum florem (Plin. ib.)* Quam Anguillarm (femplici, p. 174*) in agro Foroiulienfi viderat^ Caefalpi^ Bus (de plam* xo, iB.) Erythrouium Dentem Canis eCTe docuit* Primum id certe exemplum. praemii, quod LiDnaeus tanti aefkiniavit, ut uni- cum id et immortale praedicaret. Noftris etiam temporibus cum Commerfonio Schreberus regis il* lius nomen plantae fatis fingulariy ad Dorfteniam accedenti , guam Tambouriffam Sonneratus appel^ hverat> dederunt. £t borum regutti cxcmplo et empirieaa fcholae dominio i^i^ofiic^ et rei herbaria itudium magi^ incenfiun fuit* lafi LIB.Q. GAP.n: CiKArmrAty Rhizotomm fere cdeberrimuii Imias aevi omnino e&.. Inter praeclarbs rei herbt- riae auctores ab Epiphanio (haeref i, p« 3.^ re^ Jatus, z Diofcoride (praef.) laudatiiS) guod «fx^i- fierri^ planias defcripferit, taxatur tamen a Pli^ niOf quod pinxerit effigies plantarutn, qiiae vero fidlacee fueriRt , et coloribus tam numerofis , prae« fertim in aemulatione natnrae , degenerafTe tr»is* fcribentium varlam fortem (25y 2.)* Ipfe etiam Diojcorides (^^ ^4^*)y Cratevam, quae ab alila au* dierit, de plantis referre» perhibet. Eiuf operis» quod ^i^QTOfAovp^vm nomine a va^ riis fcrlptoiihas citatur (Schol^ Nicandr. ther* v* 529» Bpipkan. haer* i« /»• 3«^^ codex exiiat etiam* num in bibliotheca Veneta, ubi Aloyfius dngiiilla^ ra eo ufus fiedt (Bl libr* de' femplicL Vineg, i56i« 8«J. Doctiffimus Carohis Weigeliut transfcripfit« dum Venetiis degeret» eum codicem» mecumque fragmenta nonnulla communicavit, e quibus liquet» recte Diqfboridem de eb iudicare^. quod air«^eif« fumrcvg phirimas liquerit herbas* Praeter nomen enim et ufum jiil defcriptioms adeft« In nominibus ipfis iatis facilis foifle videtar. ^lkifuv enim nomine , quo antiqui Verbafcum ap« pellaverant, infignivit umbellatarum genus, fbrte Athamantam, iique di^as adfignavit fpecies, alte* ram foeniculf > coriandri folio alteram (SchoL ^j» emndr* $her* v« &5ii.). Bryoniam a quibuftdam I SCHOLA ALEXANDRINA. la/ rm^pjAiPv, ab alHs dfiofskcif Jrf^iav^ ab diis autem X&^veiCf appellari (ib. v. 858.^. TU^i^m^gS^ i ^B^urrs^onra harbam, quae jioftra eft Verbena afficixialis, primus fere dixit (ib.v* 86o«J Dory« CDiain dixit Halicacabum ( Conim>lvulu4 Daryc* niumj (Diojc.49 7^)9 qnam egregie deline&vit dl/Hiu exoi. 73. Uelenittm aegyptiom defcrip« iit, quod Teucrium videtur creiicum (Diofc. j^ 28. ). Stum imgufiifolium primin iere neminavit (Diofc. 2 9 i54 Dominat, quam Anguillara doctiffimus ( p. i^.) eredit efle Ononidem antiquorum. Oa^ifgr^i^ defcripfit M Xl&w nod o^^cLmn iyof 9 quod Anguillara /^ 1 7 1 • nbique per Sclavo* Biam reperiiTe teftatun Fueritne id Fucus taU mcna Omelin. vel alatus f *lvifcf/Mnii de quo iam Theocrii. (id. 2 > 4^«^ dicit, (p%n.09 ^you Kc^^ ^ A^%d9i 9 Craiovas itA expo^ fnity ut ad Daturam Mesel confilhim transferra poffis (Anguillara p. 233. t^^.). Cuui eodem iungendua NicAiiPEa Colopho* iad UB. n. CA!^. It. oius , Damnaei filius » Apollinis Didymaei facefdos, qpi Oeorgica fua Attalo tertio Philomelori dicavit (Suid.v. N/xav^^o^. Cic* de orai^ i, 16.^. In eo poSmate Buniada inimns dixit, guae alias 707^ yuh^ (Braffica Napobrajffica) appellata fuerat (Aihen. 2, ig*^ primus (p^»KM (pipaclas) ov* igmiui iutroduxit (Athen. i4) 17 •) de fiapbylino (paftlnaca) egit (Athen. 9, 2*^ etdefimgis leti- feris (ib.2,^ 1 1 • ^. Aliud poSma , vaaifydou no- xnine» etiam periit (SchoL Nicandr* ther. v. 5&50* Quae fuperfunt, ^^iau&v et d^hij^a^tidMi^ Domine ad nos venerunt. Venena et antidota, tum ^imalia tum vegetabilia in iis tractantur, hexa- metris difficilibus et non iatis concinnis, dictione «fpera et dorica praefertim dialecto , qua imitatus efle Antimachnm quemdam dicitur (SchoL Ni^ absque iis> fhidio Bandini Florent. i564> 5. Scholia continent infignem notitiamm literaria- tum copiam, ipfae vero plantae male plerumqua illultrantur. Sic (alex. v^ 4o5. J Smyrnium cum Ferula communi comparant: alio \oco ( ther^ v« 3ii*J Ericae lolia tribuuntur hederacea. SCHOLA ALEXANmilNA. i2f Plantae, quae occurrtint, tatn antiqiiM funtj quas repetere roperfhium effet, tum primuni a no* ftro nominatae , in quihus parum fubfiftere llcet. Valerianam cehicam f. tuherojam primus na« mine N«fJw ^Tjxxirii^ (al^xiph. ^oZ.) pro- ferre tidetun' Epithetoo enim , quo ab indica dis- criminatur,, id (locet. Amhufa itallca {Ayx,ovca J^^P^umk , iher* « «38.;. Onefma orientalis (Xuxa^^dj* o^fiffvefi^y ib. 84o.)« Verhafcum forte Lychnitis (•&^a>JsJf hsw •^Bi^, ib. 896.;. fC^onvoivulusDorycnium {io^vxviovy atex.ZyG.)^ Sed de lacteo fucco nil nobis innotefcit. Cf* Schuh te toxicoL v^tBi p* 20. Invenit in Apulia AnguiU lara p, 270« Coriandrum e&fticulatum (xog/dv iu^ocXd-s^t ft. 1^7.). Cf- Schulze p* 3 1 . . Echium rubfum {ix^^^Vf ther» 65. 63 7.). f Chironia Centaurium (xe/^Ct^y^C ^l^o^ , ther* Soo.). > Campanula Rapunculus {h^ivoff ib. 647« }• Cl Column» phytob* p* 83« /. 23« Tordytlum officinale ie^inX0v$ ib% 84^t.')» Caucatis orientalis (xavTcakfi^ ib$ 843.). Uaphne oleaefolia (x^ejEicuX/ft Mi^aXi?V> a/e:t« 48-)- Ct^lehicum aunmnal^ (i^P^A^^v» i^« 849« )• ToM. 1« 9 ^Zm UB. n. . CAP. n. Fotygonum dharicanim QwcvhiyovQVi ib* 264«)« ' ituta graveolens i^vTTi^ ib* 3o6.)* I Oxalii Aceiofella («^AJf > ther. S^oO* Cotyledon UmbilictiS (xotuXjjJwf, ib. 680.). Euphorbia IParalias Qin^uay ^}jOt,%ky ib. 85o.)* Aconitum Napellus. De eo n^rrat (alex. 36. J> guod mures foleant radicem circumlamberei ^uod con&rmatur a Pallafio (nov. /piciL gllr. p* 219J. Aiuga Chamaepitys (x%fiwnirog^ alex. €5.)« Origanum Onites (^emi^ o^itti ^ 16. 56.). MeliJJa Nepeta C^nohixvflfiov y ib. 5j.). Melijfa cretica {v^fikiii 7ca}>jiiJUv&og ^ ther. 6o.). MeliJJa offieinalis {/uha^^cfiero^i ib. 677.). Thymus Tragoriganum (rga^p^/^aw, alex% 3io.). ' I i Thymus Zygis L Satureia graeca Xxovfhif tlier. 626.), dyq(ii^(yavov idem vult Diofc. f3, 34.JI. Ononis antiquorum Covmv ifohjymo^y ther. 872 J. Trifolium creticum (jEieTJXttTer, thier. SgG,)* J)oronicum fcorpioides (^TCo^iow^ alex.i45.y* Piftacia vera (mardTua,^ theriac» Bqi .) pri- mo fere noftro dicta iuter Graecos» quae repetun- tur ab Athenaeo (i^y 649*^ mutaute in (piaroi- Zfi: a Damogeronte vero ( Geoponi lo^ ^^*) in \l^iTrd7UX. Hic etiam primus in -Terebinthum in* feri. docet. Cf. omnino Niclas ad Geopoa. L c. SCHOLA ALEXANDRINA. idi HsRACLiDKS Tarentinus, celeberrimt^5; auc^ totf ister primarios rei berbariae fcriptores lauda- tus Dio/coridi et Epiphanio et Galeno^ Mantiaa discipuliCs 5 Empiricns, huius temporis eft. Pri-' mus nomiDe v}J\g lar^ii^ ubefrimum opus de re medicamentaria confcripfit, aliud (TJfiTCpaiov no^ minc (Aihens3y 33.^, fed defp-iptionem planta- rum omnino omififTe Diofcorldi dicltiir. Petaoi9xi7& ly v^MoXg laudatur ab Erotiano (expo/* 260,^ ct ah Epiphanio (haerefi. p, 3,J. Ansksas medicus dictus cum Cruieva cut^* tius botanicam partem materiae medicae expofuifTa fertur (Diofc^ praef.)* Na^i&iyxa nominat opus 5c/io/« Nicandr. ther^ G84* Alienus videtur ab Andrea Chryfari fiIio> qui uomina babylonicaj ara« bica et chaldaica Introduxit ac fuperftitiones pue« files (Galen, fuc* fmpL G^ G8. expof 484« ^»' Orchidem Morionem dixlt Serapiadai ob multi-' plicem bulbi ufum (Diofc. 3, i4^'J* Carduuin parviflorum xt^a^iOV dixity ob auxllium adverfus va^ tices (Diofc^ 4 > ^ 1 9* J* ' loLAYTS Bithynius, lidem SpiphaniO dictus et fcholiafti iVica/2(/ri f ^ft^r* 683J defcriptionem ta- men plantarum mancam dedit (Liofc, praef), 'Anfoirivs ^^v^irrofiog (Galen. compof medf fec» locmZy i84«J. Fuitne idem Antonias Cou9 (teios ecXi/ao^oy (Marrubium AlyfTon) Galenus (an* iidgi 2 , 11») citat ? Cf. Dodom p. B8* 9* •t t%it UB. II. CAP. n. AscixPxoDORtrt Alexandriims , magna in« * duftria et vulgares et rariifimas conquifivit planlas (Suld. voc. ^AoTO^jijifiohto^o^). Dalxon, herbarius fP/m, 20, 17. J. DioNYsius^' Utieenfis, ^i^oroftixa fcrip&t (Schul. Nicandn ther. 620. J. Pinxit etiam her- bas, Cratevae more (Plin. aS, z.). Transtulit Mmgonis Carthaginenfis libros de re ruftica in grae- cam linguam^ Sextilio Praetori dicatos (Varro de re ruft* 1 » i • ^. li libri '^m^ixm nomine citan« tur ab Athenaeo 04» />• 648.^. pAMFHiLvs, grammaticus potius fuiCTe vide* tur:. commentatus eft in A^icaoflfri ophiaca (Suid, V* Hfitfi^*) Athenc^eo faepius dictus (a^ 12. 3, 7.^. Inter fcriptores tamen rei herbariae citatur ab Epi* phaniOf icones herbarum dedille Suidas teftatur. Superftitiofus idem forte iityfiarGifoik^g , qui nec fomno quidem viderit plantas y quas. defcripferit ( Galen.^fac. fimpL 6, 68. comp* med. fec. locj^ sGG.^s e quo Geoponica multa habent excerpta, de IxpMTHt^Wfoig prunis Cio> Sg.j deque modo, quo femina > in disfitas r egiones amandanda» terras imniittuntur, ut prius germinent fio, 86. ^. Tryphonis hiiloria plantarum ab Athmaeo (Zy 5*) citatur. Mnesxthexjs Cyzicenus (Oribaf colL^^ 4*X mgi ihffrm fcripfit (iihen. 2, 16. J. Coofudit SCHOLA ALEXANDRINA. tW ttmen r/i^ret ikv^»v (S^ale et Speliam) (Qch Un.facaUm.iyZiQ..)* * Ambatas Macedo in ^i^eTCfiixif laudatus ab dthenaeo (iS^ S.). IvLivs Bassxts TylluSy Epiphanio dictus. Olavcias Empiricns, de herbis edulibu^ lcripfiffe Tidetur (Athen. 2 , 28« ). Plinio dicitur (zoy 2^.) drca carduos diligeatifliinus. , IcESivs, fcholae Erafiflrateorum raftitutas antiftes (Strabo 1 2 , 869. ) non parvae auctorita« tis medicus (Plin^ ttj , 4 J ^*f ^ «"Mf /^TJ^X?? fcripr fit (Aihen.i5, S.). Mekobojhvs, ipfiusamicus (^if ^&eis. 2 , 1 8 J« Idem forte cum Metrodoro , qui i^mrdfiTJv rSSv ^*^o-i rcfuviUvm edidit ("PH/i. 20, 20. J pictis iimul «£• figiebns plantarum (id. ^S^ o,.). Sjbxtius Nioer. Epiphanio laudatus, m- Ji uXw fcripfit (Erotian. 244- J> © quo quidem li- bro multa transfcripfit Didfcorides Phacad (Galen. txpof. 4o2.*J. VitJO ipfi vertit Diofcoridcs , quod volgares licet plantas non male delineayerit, cpn- faderit tamen rariores^ atquo alias pro aliis ven- ditaverit» ^ In eumdem errorem lapfi funt alii Alexandri- fli, qui cum naturam ignorarent, folisque gramma» ticis argutiis infudarent, peffima inde ortafuit con« fiifio. NicsRATUM quemdam et Diodotuic ■ Aominant Dio/c quam apud GraeooSi id valetetiam de hifto'« ria naturali. C^timus ille Marous Caio^ cnius auctoritati, nt com flinio Ioq«ar« cenfura ac triumphus mihi^ me conferunt, tanto plus in ipfo erat (^299 i-^; exemplo Cnrii, berois fnigalilBmi incitatus , iuxa femet abdicavit, praedium ipfe *eoluit etfiliisinfti* tnendis et vitibus arboribusque plastandis vitam fe* re confomfit (Plutarch. Cato^ "S^ol.)* De re mfiica*) quam tantopere amavit, reliquit commen* tarium » etiamnum fuperftitem , et cura Schneiderip emditiifimi et optiini viri , pereleganter editum. Qoanquam vulgo notiffimum fit eiu$ odium er» gH Graecoe pbilpfopbos» qnocl taotuxa fiiit» tt i56 lib.il CAP.nt I . filium a Graecis literis revocarerit, vadtinatiu^ qpnm cUscipliiii^ Graecis imbuti fuerint Aomani) ivor perium orbi^ terrarum amiffuros eGTe, ut omneiu etiam philoCophiam Graecanicam ludibrio ex ambi- Cione habua:it (Pluiareh* Cat(h 35o. Plin* 7, 3oJ; baud tamen plan^ ^ienus ab eruditione fuit Grae- corum* Ipfe enim> quum quondam Atheois de^ geret, crationem Graepam ad populum habuit: (cripta ipiitts e Grdecis auctoribus plura continent; ac e Thucydide Demoftheneque hauik decus ora* tionis et leppres (Plutarcfu L c. 343 •J- Communi fui aevi confelBone optimusagrico^ bacfineaemulo (Plin. i^y 4*)l fundo fubufbano arbufium masdme convenire iudicavit. Pira pri^ mum volema (Martyn^ ad Virg* gBorg-. 2, 88. ^ Aniclanay Jementina, tarentina^ nf,uftea «t cu^ eurbitina: Mala /truthca tt odtonia (PyrlisCy- donia varr* )> Quiriniana, Scantiuna, conditioa et punica ; oleas orcJute^ (Martyn^ ad Virg. georg^ % » 86« ) exforba ( Cato , c* 7* J : vUex. Aminaeas (Vojfdd Firg, georg*^^ 97.^ Margentinas, Api* oias, Lucanasy helvolas et gemiaas Euganeas (c. 6.): fwus Marifcas 9 A/ricanas, Uercultmas^ ' Saguntinas » hibernas . et Telinas atras recanfet. }n borto ouronamenti omne genus et bulbonun» myrtos, laurum Delphicam et Cypricam» xmces ealvas (luglandes» PraenefUnas et avellanas) co« hii^Q^BfJp SallceGra^ca (quaeforte babjloni» CATO. »5? ia) irites Tinclvit (c.^t.). Veratrum nlgrum dr*^ ca vites pkntavit (o.-ii6.). Brafiicae genera triai levem nimirum latifoliam magnoque caule; crifpam apiacon (felinuxfttam) et lenem minutis oaullbut teneram et omnium acerrimam cognovit (x5y*). Ocumm pro pabido» viciam j fabam, foenum Grae« cum, ervum feruit (Zj,). Sed fementes exfttge«* re hordeum ,. foenimi Oraeoum et ervnm : fterco* rare autem lupinum , fabam et viciam docuit C^*)» Inlitioms varios modoabene cognovit, ipfam* qoe ablactationem , quae vitibud femet contingen* tibus |iebat (4i*)* ^ ^u^as cftiam, aut in qualos pertufos vel calyces (vafa Jictilia ) plantavit ramu« los, ut propagarentur arbores fructiferae (52.)* Seq^itur Catonem Marcus Terent. Varro^ qui iiib magno Pompeio contra Mithridatem prima meruit Ikipandia > ubi corona navali decoratus fuit (Plm. 7 , 3o. ). ' Dein Pompeii. copiis in Hispania legatus praefuit (CUu adDolab* g, iS, Caef. bAU cw. 1 r 38. J). , Tandem cum Gaefare confuetudin# imiotus curam comparandorum et digereudor\un l&rorum» quos Caefar congeflerat , fuscopit (Suet. Caef 44« J. .Beiia merkus milea in otio iiteraria delituit^ donec fundus eiusC2afiiias ab Antoniodir * riperetnr (Cic. pMUp^ 2, 4o*)* Quo factoTut culanum migratrit, ubi plus qiiam octoginte anaoff nsitus deceffii. v Libros d^Tt rufiica^ qui fuperfiiAl, a S^hnek J f \ I»? . Lm.li: cAP.ni. varro. t dtro T$ icclw editas , atmo confcdpfit dctog^mo^ nt ipfe teftatur, i>farcinas coUecturus, priasguam » proficifceretur e tPita.^ Tum ex oHiniGraecaruin literarum dSscipIina, tum e fua ipfius experientia Yegulas collegit, quas fequi debeat, qui agro hor* toque colendo , fando€[ue rite adniiniflrando « ope« ram dat. Inter pabula refert etiam ocimnm 5 guod viri* de fecandum fit antequam generet filiquais ( 1, 3i.)$ dein erviliam (1 , 32«) cannabim, fpartum (i, 23.)* Rofeta concidit radicitus in virgulas paimares, ut viriradix fiat ( 1 , 3^5. )• Ablagueationem b^ne ita defcribit: Eil altera fpecies ex arbore in arborem inferendi imper animadveria kk arboribus propin* quis. £x arborej e qua qnis yv\t habere furculum, in eam, quam inferere vult> ramulum traducit et in eius ramo praecifo ac diffiifo implioat ( 1 > 4o-)* Medicam et Cytifum ferit pro pabulo; iIlaMadi:a« go lativa, haec arbore^ (i , 4^« 430* Taxandas itaque Sicklerus (GefehicJue der Obfr^^ 3aoO 9^ Citrus Med&am fubintelligit. Mimis fubtilem ar^ bitror Attgaillaram, qui (p. 8^.) qaod ilatuM ncintam altafit, quam £|ciunt Oraecd» dubitateam- dem effe Cytifum cum Medicagine arboreat At ^onCnuo dea>efia pabulo , haud eam ftaturam adi* ^cipoluit» ' Cerafum, quam Graeci iam cognove- rant , primus nofier e Romanis memdrat ; brumar libiis diebtf^fcri (ii-Sg.)- £« arbor n LucuUo DIOPHANES* VUIOILIUS. i5a pofk Mkhridaticam victoriam triumpho Romadl primum advecta fiiit (Plinf i5y 25« ^* Dio^HAMBft Bithynvs , lulio CgefarLaequaliSi iuterpretationem graecam librorum Magonis» au« ctore Dionyfio Uticenfi , in fex librorum epitomen redegit ( Colum, i, u) et Deiotaro regi mifit (Farro'i9 %•)* £x ea epitome muUa fervarmit Geoponici; inter ea mirabilia plura de iafitione fi*- cuum in platanos, niororum in cafbmeas , efculQS» malos I terebinthos i py ros , uimos et populum a)» bam» unde mora fieri alba (Geop^iOy yS,)^ VIRGILIUS, Immortalis pofita, Fublius Vrnaitius Maro^ Mantnanus^ inter rei berbariae fcriptores ohinino recenimdus eft. ^jTantus eni(n amor florum^ fuit, ul iniiumeris fere locis, maxime Geprgico»- rum,* eas praedicet« Quum agratia largitiond celebri patrimonium fuum Andinum perdidiCTet^ Neapolin tendit , ubi rufticari in campis phlegraeit aut Jiborinls (flin» l&, ilO et fumma ]^dmat4 canere perrexit. la gratiam Maecenatis receptus^i ab Augufto Imp. magui aeitimatus , Romam tamen femper vitavlt , donec tandem , A^neide confecta, Oraeciam tepderet) ut divinum opas pei' otia)n ex^ poliret, Srundufii tamen decelfit aetatis mno 52, luxta .viam ad P)iteoIos tnmulus ejQ: » lauro et Poiy* podii T%aria varii^tiite viteirbi^iifi obumiNratWt f i4ar UB. n. CAP.IIL • Martynii et Fojfii eruditibne illuftrtta elegatt- tiQima poSmata iniignem contiaent copiam planta* rum , quae tamen ulteriori etiamnum indigent exa* ftiine. Experiamur> quid cJonBerri et noftra opera poffit ad explicandas iuventutis nofirae pari^er ae virilis aetatis delicias. In Amomo Virffhi ^ quod manifeite (g^org^^ «50 ^SfyTium vocaty exponendo defudarunt tot tantique viri, ut disfuadeatm* fere qtuvis novus co-» liatus. Et plurimas quidem difficultates gignit Dio- fcoridis defcriptio\( i ^ i4«) flui fruticem efTe bryo- niae foliis et leucoii fioribus, crefcere ^utem tum in Armenia tum in Media traJit. Quod Vlinius fere (12, 10.) repetit. Pofremiis quSdem cum Salmw fio ,(^^^^<^* flin* 284*) autumare» cLfKi^fiev efTe iaepius aroma quodvis fincerum et incormptum. Hoc vero cafu certa quaedam ac determinata plan- ta intelligi vldetur. Longiffima certe abfuit a veri- lateEuric Cordusy qui (boianoL p. ig*), Amo* imm idem cum Anaftatiea oredit hierochuntica» de- |#afus a filio Valerlo (in Diojc. 1 , i^,) qaod folia confpici in ficcata planta nequeant. Refutarnot hanc opiBionem«iure fuo Amatus Lujiiaaus (in Diofc. 1, l4.) etAnUMufzfirafavoIus (exam.fimpL p. i56.X Ad veritatem vero proxime accedere Andr. Caef- mlpinus pluribus videtur, qul fiper Cubebam^ quod Oaroiaa abOrtp (arom^hifsi x^ 2*5.) primus de- fcrjp£t;ritt- furovAmomo veterum babet (Caejklfk vmoiLius. i4t ie jilant* 2» !z3«^« At ea fpecies Piperis nec iit Armenia, xieo in Media crefoit, neo &ciem eani habef; quam ' Amamo Diofcorides ^ tribnit. Ad primum refpondet L Bauhinur ( hifi. 2, 197*^ plures fructtts et plantas indicas a veterlbus nomif natas fuilTe ab efmporiis , e quflyus proxime eas ha- buerint. Siquidem .multls aliis exempHs conftatf Armeniam et Pontum delata fuilfe aromata Indica^ QQde denique Romam transvecta. ftierint* Nec t BusbequU (legkt* ^urc* i $ p. 34* J inde tempori* fauS quisquam in Armenia fimikm Amomo plantam iavenire potuit Quod fkciem Piperis Cubebae a defcriptione Diolcoridis plane allenam attinet (nam illud foUa oordata integra et flores omnino nulloe f habet) lo. Baulunus ientit, Diofcoridem nunquani vidiOe plantanxy fed peregrinatorum fide hanc de* dilTe defcriptionem. Adiungam verba Aloyfil i(»i guillaraey. e rariinmo libello: femplici (Vineg. l56i, 8» j p. 34# »Oggi nel regno di Benin ed a ^Manicongo fi tlrova una forte di Pepe , layuale i ^Portugkefi chiamauoPimenta dlKlRabo • • VlButi^ fo fi trova anco in Soria ed i chiamato Pepe fa« },vatico. ' E quefto un fottofrutice con foglie»di vi- j»te et fiori in grafpi di color bianco, che dopo il ^yloro disfiorire lafeiano ulcuni grani grandi come mUu granello di^vefcia di fapore acutiffimo/^ Ca- ftor Hurames (herbar* p> 24 J pi^^git quidem Amo- mum ^ fed forte ex imaginatione » quae Atriplicia 14* LtB.IL CAP.nt {lotius fpecies «ft Tandem Plukheihu (mant. p» a7-^ Arbusculam bucciferam cirottmpliccuilem huc trahit) quae Cijfus eft vitiginea* Eam aubem ve« irum fiitere Amomum» Arabed fecutums deinde ervincam. ligufarum mlgMte (ech^^ i8.j* f. Fraxinus Ornus (Rigida ornus, ecL.Gf^ 71« ^erilis > Ge0rg. 2 > 1 1 1. Antiqus fummis in moiH tibtts» nra. SLf'6a6*)* Valeriana celHca (baccar, ecL 4y 20.)» Valeriana Sulbmca » Alliom ^pedenu s* 70.^. x« ftft Sallunca humUiiy ecL 5» 27« Accedit ea pro* xime quidem ad Val. celticam , fed difGsrt foliis cu« Miformibus laridieiitatiS) quae integcrrimi obtufa in V. celtica funt, floribusque fubcapitdtis» fui ra« » cemofi in V* celtica font* Crefcit copiofe in Apen- aino monte. Cf* P/i/t* 2t, 7« . I Gladiolus communis eft Hyacinthus' Virgili^, fiiaye rubens ecLZ^ 63« ferrugineus, g^org*4s id3. Ob nectaroftigmatis lineas AI» Aiacis nomen lege- bant veteres in flore : unde exponendi verfus : toDic» qulbat in terria infcripd nomina regvm », Bftfcantur floret. " C ccl.fi, 100.^ M^rtynus (georg. p^'^z^) male Lilinm Martagoa hoc trahit. Cf. Theocrit^ id* lo^ 28. es fchoL Plin. 2 z > 11. Ang uillara p^iSiL Optimns Sib-» thorpius fl* graec. iw 38. varietatem habel, quam VIRGILIUS. 443 OL triphyllum dicit« elegantiffimo nectaroftiginatt coofpicuam» Crocus faduu^ , autunuio floreu^y ob fti^mar* tumcoloremy rubens dicitui georg. 4 1 ^^^o - lolium temulentum (infelix, ecLSy 37*)« Jhena fierilis (ib.). ' -^ Cornus mafcula (bello bcma» georg* 2| 447*)« Cerinthe maior ( ignofaile grameu , apibus tf» ' sien gratuih> g^org. 4^ 63*^. Zlzyphus Paliurus (ecL 5 , 4Pf )• Zizyphus Losus; Diospyrqs tofut : ( Gexnif haud ununiy g^org. 2, 84«^ Losus vero cor/iicnii^ /a^a, ovibus grata, gcorg.Z^ 3^4« Ferula communis. ( Silv«nu$ florentes ferulai quairans, ecLio^ 2.5.)* Cicuta virofa* ( Fiftula fep.tem coznpacta cipiK tis, ecL 2\ 36« 10, 85.^. £ fiftulofis caulibue poflunt tibiae coniicif Bubon gummiferum. ( Galbanum , georg. Z, 4i5. 4, 264.;. Apium graveolens. ( Virides apio xipae, georg* 4> 121. amarum, ecL 6, 68. ^. Anethum graveolens (bene oIens> ecl 2, 48.)» HederaHelix (modo pallens^ ec/. 3, 3 9. '^ 124- ian^ nigra dicta 2, 258. Solet enim quando- que folia babere nervis albis pallentia.). Viburnum Lantana (lentura, eoL l, i25.}# Tamarix galliea (myrica, McL^^ 2.). " 444 lIB.n. CAP.HL t \ Sdmbucus Ehulus ( ecL \ Q y ^j*)* Narciffus poedcus (purpureuSy ec/.5, 38. )• NartiJJus ferosinus ( fera comaos , georg. 4# Wiam candidum (Silvanus grasdia lilia quaf* ISuis, ecL lo, iz6»). Daphne Cneorum (Cafia, ec/. 2> 29. iriridi<;, georg*4f '^o^ htinillis apibos grata, gBorg*^^ 21^. Cf. Martyn, ad h. I. AnguUlara p.Zi,)^ Diospjrot Ebenum. (Sola India nigram £erl Cbenum , georg. 2 , 126*^. Distiiixerunt qiiidem aMHiopicum, guod afticatium putarunt , ab indicoi fed Harodosus (3, 97») manifefto aethiopicuiis ladiae ipfi tribuit» Amyris Kataf (Turifera arbor, g^org* 2, iSg. Sdlis eft turea virga Sabaeis , georg. s , 1 17O* Arbiuus Unedo (depulfis hoedis dulcis, ecl 3, 82. ^. Rofa damafcena (Paelti bis florensi georg.^ Papaver fomni/rrum ( vefcum , quod . terram emaciat, georg.i, 222.; lethaeam, georg*if 78« Tilia europaea (pinguis » apibus grata» g^org* 4, 283. 244- >>. Aconisum Napellus (georg. z^ j5aj Rejeda Luseola (trocanm hitum^ ecl. 4i 44*)* VIROrLIUS. • i4S hetphinium Aiacis (v&ccinia nigra> ecL 2j i8« inoUia, ecL 2, 5o.)- > Ranunculus hlr/ii(us Ait* Philonotis Retz* (Sairdoa herba^ ^«•/•7, 4^.). Dio/c* q , 206. Xw- mis^iqov dicit aliis fpeciebus. Vidiffe fe haxic plan« tam in EtPuria ad[ flumen, quod e Carrara vexiit^ iuxtaVenzam, teilatur cptimusAnguillarap. 178» Satureia eapitata CThynius hyblaeus, ecLy^ 37. Cecroplus, geotg* 4 5 270.). Satureia Thymbru ( Thymbra gTaviter fpiransij georg. 4i| 3i0- Thymus §erpyllum (Serpyllalate.olentia^ ge^ org. 4> 3o. ). Thymus vulgaris (apibus gratti^» eeL 5j 77*)* Origanum Dicsamnus ( aen* 1 > ^xn* ^iDicUtonulb getiitrit CreUfiA carpit ab I<1a« «fpnberibut caulem fbliit et Oore cortiaatem «tpurpureOi non ilU feris incogttita capriB A»gramina« cum tergo yoittcret haefere fagittae. "^* MeliJJh q^gSci/ia/ij' (Mellsphyllum, georg* 4%. 63.). Verhena ofjicinatis (ect. 8, G5*)* Acanthus mallis (^ch 3 j 45- g^Ofg^ 4i Iftaj* Xyftos hortorum eo decorare Cortfuerunt Romnnif quod et ex Plim ium €pifi* 5 i 6« })atet $ ubi Acctn^ tkus mollis in plano et , paene dixerim , VuluiduS i deln lubricus etjlexuo/us yo6atur« 0 i46 Lia IL CAP. III. Chelrantkus incanus (pallens v]oIa> ech o,, 46. Cf. Marcyn. ad bucot p. 66. )• Ahhaea officinalis (hibifcits viridiSi ecL z, 3o. gracili hibifco fifcellatn texere, ecL lo» 71 Cau- lium fibrae» cannabina methodo feparatae> fila prae* bent mollia, fubtilia, fortiai candida, quae rite- parata materiem praebent textotibus perutilem Ca" vdn» disf. a» p. 94* )• Bombax gojjypiaum L Goffypium arhoreum (nemora aethiopum molli canentia lana» georg, 2, 120. \ Spartium iunceum (Geniftaelen^e^ georg> 2f I2.)« Lupinus albus (triftis> georg. i^yS.)* ErvumErvilia (echZ, ioo«). Medicago arborea (Cytifus apibus et capris grata» ecL 10 > 3o.). Citrus medica (Hefperiduni mala, ecL 6, 68» t^MedU fert xiiStt% ruccot tardumqiie laporem », felicis idaIi • • • • • • » «^lpfa infeat arbot»' FAciem fimillimA lauro e{c/' Cichorium Endivia (Intubum potis gaudet ri- tis, georg. 4, 120.) Cichorium Intybus ( Amaris intuba fibrjs» ge- org* i » 120.) After Amellus y georg.J^, 271; VIROILIUS. 14^ mEA «titm Bo» in pr«ti«« cui nomen A1D0IIO •^fecere a^ricolae, /kcilis qttaerentibua beibas etc» '« Cf. Manyn. acl h. 1. ;i. 45o. tibi delineavit Cenfaurea Centaurium (centauria graveoIeiK ^» g^org. 4, 270.). Cf. C/i// Mft. 2. ;?. lo. Sqcchs radicis croceus graveolens. Calendula o/Jwinalis (caldia luteole, ecl 2, 5o.}. ifram Colocafiat ecL 4# 20. Cnrex acuta, georg^ 3, 23 1. Conf. Martyn. id h. I. /1. 323 f. Typha latifolia (ulva paltifbiS) georg. 3, ijS» fct 8, 87O. Pinus Ptnea (pinusin hortis, ecLj^ 65.). ^Pini/x i^ictf a ( abies in n\ontibus altis, ecL 7, 68. rojf. ad h. 1. • ' Quercus Ilex (argutaj ecL 7, li). Quercus Robur (Efculus, gcorg* 29 i5t Cf. lAartyn» adh* /.)• Acacia vera WiUd. (iemper £rondens acai^ thus, georg» 2$ iig.)* CupreJJus fempervirens (cypariffusidaea, ge^ org. 2j 84« aen* 3,.68o.). Salicem capream Anguillara p. 86. credit efl!ii ftfcr"Virgilli, georg.2^ 12. licet Plin. 2^9 10. femina medicamentum praebere perhibeat, tind# f^aefalpinus (plant.2y 5o.j Evouymum euTopaeuoi divinat. l4* LIB.It, CAPIIL SaUxvUeVina (lentafalix» ecL 5, 16.) flore« ^ apibus grati , ecL 1 , 55. Salix argemea j (glauca, georg. ^y i83.). Ru/cus aculeaius (horridus, ecLjy 43* )• Phucagroftis maior Caulin. (alga vilis proiecta^ ecL 7 , 4- )• Populus alba. (Herculeae coronae umbrofa ar- bor, georg»2,66. Alcidae gratiiBma, ffciy, 6i.)% Piftacia Terebinthus (aen* 10, 63i,). PoStae ceteroquin ignofcendum , fi nec generls Bec fpeciei veram informationem habet. Iniitio* nem enim et in alienis generibus fuccedere arbitra- tur: pruiium lapidofis cornis (georg. 2, Zci.) ma- la platanis, pira ornis, quercum ulmis inferi (ge" org. 2, 70 J. COLUMELLA. Non multo poft Virgilium , quem maximi £acit, Tiberii aetate , quod ipfe (de re rufe. 11, 3.J te- ftari videtur , L. lunius Moderatus Golumella 'vixit, Gaditanus, in Baetica faltem provincia> a patruo Marco Columella, diligentiffimo agricola et doctiflimo educatus (2, i6. 5, 5.). Ipfe ufu lon- go et experientia doctus , affidua etiam praeftantif- limorum auctorum lectione inftructus, itinera mul- ta fuscepit, ut Ciiiciam viderit etSyriam (2, 10.): prudens vir et a praeiudiciis fui aevi alienus, qiii ipfe contra aftrologos fcripfit ( 1 2 1 X* )• €OLUMELLA. t49 « In libris I2 de re ruftica 9 Schneidero noftro optime editis, inlitionis rationem primus egregi» flxponit* Omuem enim furculum poffe omni ar- bori inferi , cpi cortice et fructu limilis fit (3 , 1 1 •)« Liber decimus continet po^ma^de plantis hortenfi- bus, intellectu fere difficilius, quam Nicandri ver- ftts. Nihilominus et,hic plura mihiclarius videre Tideor. Inter plantas oleraceas et culinares recenfet pri* mus fere Sifer , quod Dajicus certe Caroja e{t. Paf^inacam htiv^m eodem nomine* ut etiam Staphylim* Chaerephyllum quod Scandix Cerefolium. Panax: haferpinum Chironium* Olus anum : Smyrnii fpecies faepius iam diota. Apium graveolens* Affyria radiXy^ quae forte Sium Sifarum. Beia pede candida : vulgaris. Atriplex hortenfis. Hyacinthi liivei et coerulei , qui fine dubio alie- ni a Virgilianis', videiitur ad uoftrum Hyacinthum orientalem ijeferri, debere, Altiifattvi varietatem habet Ulpicamy quam et punicum dicit et d(p^oc%o^ohv : praeterea Porrum lativum et capitatum et Cepam afcalonicam. Afparagi hortenfis, quem ruftici vocent Cor- rudam, cuUum uberius indicat , ut et Capparidis, l • t50 LIB.n. CAP.IIL quam cultoram omnem refpuere Oraeci autuma* Terant. Saiureiam honenfem cUstiuguit a Cunila irans* marinat quae Sai. capitata eft. Meniham fylve* ftrem pariter ac Graeci , iu Mt fativam transire ar* Mtratur* Erucam (Braf&ca Erucfa) Nafturtium (Lepi* dium latifolium) Lepidium (fativum) Sinapi (ni- gram forte ) Rapas et Napos et Raphanos optimft cognofcit* Primus, g\iod fciam pruna armeniaca pominat lo, 4^4« 2, i5. Inter legumina Phafeltum (Phafeolum vulga^ rem 2, lo.J Cytifum (Medicaginem arboream 5> 12.J Geniftam (Spartium iunceum 4^ Si.J, Lu- pinos et Fabas aliaque in vulgus nbta habet, If^ula eius I, Helenium effe videtun « Cynara Scolymus egregie defcrihitur libn 107 oHi[ee modo porpareo furgit glomarau corymbo« ,,myrtiolo modoicrine Tiret defloxaque collo »,nuiic adoperu manet, nuno pinea vertice pnngit» ^,nx^c limilit calatbo fpinisque minantibui borret» M.paliida oonnun^uam tortot imlutiir acaiiibot. ** . ' Humulusne noAer Lupulus inteUigatxn: fequen- tibus yerGbus , ignoro; ••Qoteque tuas andax imiutnr Nyfie ylteli* 9«ttec metnit fenteiet nam ▼epribna improba fuigens * a»4cbradoi indomitaifue biyoniM adligat uUaot»**. DI0SC011IDE& COLUMEtLA. iSl Vlmi a^/itiae. gallicae nomhie praedlcatur Car* pinus Betulus, cuius folia bubus iucundiora fojiit ulmi campeftris fint (5, 6.), Rumpodnum vocat (5, 7.) arbuftum gallicum fitibus fusteotandis idoneum , quod repetit Plinius (j4> I* 24> 1^0* ^ft autem Jcer Opalus vd campefsre. Salix viminalis et periicalis (vltellina) distixi>» guuntur (4, 3i.). Cucumeres (forte Melones) fub tcrra, fimo coacervato praecoces fieri, praecocioresfub fpecu^. laribus , quales Tiberius Caefar per totum annum babuerit* Cucurbita alexandrina CitruIIus e£fe vi» €letur (12 > 3.)» Inter frumenta denique adoreum celebrat (Tri- ticum Spelta) Hordeum hexaftichon et difcichon ttSiliginem (Secalcicereale). (2,6. .g.)« *" ♦ ^ ♦ , C«l4c, DIOSCOKIDES. Celeberrimus omnium , quotquot exftant vete- nun de plantarum hiftoria et materia medica fcri- ptorum, fingulare etiiam ftudium meretur , fi de fa« tis rei herbariae fermo efL Etenim per fedecim, et quod excu^rit» faecula^^huic uni fere tanta tri« buta eft auctoritas, ut ab eo proficifcerentur , in eius verba iurarent, quicunque vel rei herbariae operatn impenderent^ yel medicamentorum cogni* • • »5a EIB. n. CAP. m — tionem fibi domparare fhiderent. Ad faecuK de- cimi feptimi usque initium rei herbariae uniyerfum fiudium et academicum et privatum folius fere Dio- fooridis verbis Gomprebenfum ac finitum^ Hbera- lius tum demum agitari coepit , cum immenfa bo- ~ tanices augmenta> peregrinatipnes per disiitas re- giones doctae , ac examen curatiiBmum ipfius nia- turae manifefto docerent, quam angufti fint Jimites cognitionis , ^ua^ foli buic fcriptpri , ut^t doctiili^ mp, fid^t, Pedacium Diofcoridem Ana^arbeum Neronis I5erte aetate vixiffe, inde p^tet, quod Areus Afcle- piadeusi cui libros fuos dicavit, liicinii f« Lecaiui BaCK ponfulis amicu^ fuerit (Galen, comp. me4> Jec^ ^en, 5. /?. 293. Tacit. j5, 53. J» Ipfc fatetur fti- pendia meruilfe ac e^ercit^s romauos fQqautum f^Sh 'ipfraef* )n Oraeciam certo> Italiam totam, Afiam minorem, forte et Galliam narbonenfem ip^ fe peragravit, plantasque plurimas in iis provinciis cpllegit,^ MuIt^Q mcUorem ^ut^m popiam fid^ alio? rum defcripfit. Tie^l vkff^ ioLT^ix^ff exflant libri, quorum eodi- C9i manufcripti eeleberrimi fervantur ; l) Vien- pae; huic adiunctae fimt iconest quae vero haud praeftantes funt» Earum fpecimina inferuit Dodo- naeus ftirpium h|ftoriae, ut facile videas, veterum l^lwtas ind^ pdxum luci^ nccip^re ; «» gt Arctium ^« DIOSCORIDESl a55 149, CoroDO^us p, 109, Lotus aegyptia p. Zj% Stoebe p. 2 23. Scriptus effe fertur faec. 6. (Lcm* iec. bibL oaejan vindob. lib. 2* /1. 4^9* 619 f« WeigeL in Baldingers Journ. 32. p. 10 f.j* I< efi:« quem Busbequius, orator auftrlacus Conftantino- poli ad Matthiolum mifit : nomine Cantacuzeni ab hoc citatus; 2) Parifiis fervatur codex, a SaU mafio ( exercii. Fiin. /?< qS4^) laudatus» /aec.^. fcriptus. Adiunotae funt icones» ac nomina tuia arabica^ tum coptica, unde ihAegypto fcriptos ef« fe effidtur. (Cf. Milliniu ia Jourji* d'hift. nai^ N. 20. p. 281.). 3) NeapoKtaKius iam Viennae fer* vatur (Kollar fuppL ad Lambec bibL vindob. p^ 35 {.). Antiquior is primo putatur» Cf> ammna WetgeHus L c* 4) Leidae funt tres. Editus eft hic liber primum ab Aldo Manutio 1499. Venet. et fatis vitiofe quldem, Repetita fiiit haec editio» Venet. i5i8» 4» lanus Cornariis emendatius textuni edidit Bafil. xS^g. 4» Cum interpretatione Marc. Vergilii Colon. 1529« fol* Mdlto piiriorem prioribu^ textum refiituit I9C. Goupylus, editum cum verfionc Parif, 1649« .^« quem fequutus demum lan. Anton. Sarrapeaus ple-* xiirfimain dedit ct cafligatiffimam editionem Frcf. 1598» foL Hao ultima editipne et ego utor; fie-* gerrime autem femper tuli, nyllum rei herbariae peritum virum uti]il£mQ huic fcriptori Qpcr«uti ij:^- pendiffe. i54 LIB.II. CAP.m. Numeroiiffiini exflant > ut ftiidJbram ratio per faecula iufllt, in Diofcoridem commentariiy quo- rum copiofiffimus fere Macthioli eft, aeque ferc utilis eft Caefalpini et Aloif. Anguillarae» Bar* t\io\. Marantae etiam, Valerii Cordiy Remb. Do- donaeiy lo. Manardi et Fabii Columnae auxilio utf debet, qui plantas Diofcoridis explicare (atagit. Indicem Jocupietifrimum nominum omnium « qiiae •viri clariffimi iotroduxerunt, 'Cafp. Bauhinus in pinace exhibuit, cuius frater lo. Bauhinus incre- dibilifere induftria et ftudio fummo innumeras Diofcoridis plantas expofuit* Minima profecto fi« 'des- habenda Leon. Fuchfio^ Amat. Lufitdnoi *RuelUo, Tabernaemontano 9 Trago ^tjyalecham^ pioy cjui, vel quod alieni a rei herbariae effent pe^ ritia, vel quod Italiam nunquam perfcrutati eflent^ plerunique fere errant et lector>es feducunt. Bar* thoL Marania nemo uberius^ luculentius et difer- tius explicuit rationes illuftrandi et exponendi Dio* fcoridis. Italiae, y,magnae firugum pareatit magnae vi- ■rOm," ea laus tribuenda» quod rel herbariae ru* dimenta, poft literas reftitutas» prima pofuerit» quod Maiihiolosy Caefalpinos , Anguillaras» Co^ lumnas excitaverit, qni auguftae patrlae plantas CoUigerent» collectas cum veteribus compararent, comparatas eKponerent* Quodfi ii viri nonmiUas |Jantas Diofcoridis vel penitus filent» vel perperam DIOSCORIDKS. \SS cxpUcant , quodfi ipfe etiam , qui per quatuor fer^ luifara in principibus artisineae totus fum, fubinde lapfus fuero, vitio id auctori ipfi vertendum, qui son noflro eoque fyftematico modo plantas defcri- bere , fed hftbitu quodam feu nota aliqua pecullari dttntaxat indigitare^ confuevit. Quodl) enim ordinem fpectes^ qui afioquinlu* cis aliquid foenerare potuifTet, nuUus fere in Dio« fcoride eft , licet #oihaticas arbores et gummiferas alimentaque et cerealia feorfim tractet. Oblnominis- faepius adiinitatem /plantas alieniffimas coniungit» vt Medium et Epimedium , Althaeam cannabinam cnm Cannabi, Hlppophaeftum (Cnicum ftellatum) cum Hippopha£> Salfolam Tragum cum Hyperico hirclno et Pimpinella Saxifraga ( Tragio ) , Parnaf- fiam cum Tritico etc. Defcriptiones adeo mancae funt, ut variarum plantarum nomen tantummodo, praeterdSique nj- hily exftet. Quae fiierit Cinna f 4» 3a. j gra« men in Gilicla noxium^ ignoro. Talium planta* rum defcriptionem tcntavit Barthol. Maranta fm^-» ihod. cogn.JimpL 2, i^^) licet haud ubique felici eventu* Ubique comparat i)iq/c« habitum, foIia>.flo« rescumaliis plantis, nonnunquam fatis inepte: fic Elichryfo largitur folia Abrotani , Cnici folia habet insr^(i6vcCy Symphyto officioali eadem periodo tribuit Tutvkov Mv^ov ml iacria. Non raro a vo-» com fignificati;i aberrat > ut nuUa ipfi fiiifib c«rta Uih t56 UB.n. cAP.m. meuclatio videatur: fic kofio^ non legumen folum» fed quemyis fructuni , non femel quoque florem ip* liim aiueiiiov umbellam, fed et ftrobilum Origani et capitulum notat. Quod quidem bene Gale^ nK^ animadvertit (JimpLfacuh. ii, p»i44*)i vo» cum fignificatum Diofcoridem ignorafTe» et ipfe rogat (praef.) ne T^v iy Xfywf Wv^fwv lector fpectet. Eadem planta nonnunquann^el eodem nomine bis, utBromus, vel diverfis etiam> ut Lonicera Ca^ prifolium, occurrit. £rrores pl|irimos> quosincu* ria produxit » commififTe' palam eft. 6ic e ferula* cea arbore euphorbium ftillare f 3, gG.j,' Ono* £mam echioidem flore &uctuqu^ carere (^3, i^']*) femina filicum Vcrmiculos effe Co^ 12 ij perbib^l:.^ Infignis tamen thefanrus plantarnm italicaruni et graecarum, nonnuiiquam beoe obfia^vatarum, ac« curatan» meretur enumerationeni. ^ .>• iAmQmum hirfutumhsim* T^sjanaKua Rheedm jnaL 11, ^ 8. (HcVTOf), Tres facit Diofcorid^g (I9 l5f^ fpecics> quarum una arabica eft| levis, fdba» odorata; indica altera, craffa, levis» nigr^j ' ferulaicea; fyriaca tertia buxea, nigrdj graveolens. Primus animadvertit Ant. Mufa Braffavolus (ex" am. Jimph 238. J nuUam cofti fpeciem .recentiorl- bus cognitam effe, Sperat , Alphonfum Ferrariac Ducem verum coftum apportari iuffurum. At fpes eiun adeo fefeUitj ut et nofirae etiamn^m of< . DIOSCORIDES. iSy ficinae nullum omnino verum coftum poflirleant; coitum duJcem enlm, quem venditant, eumdem efle cum Canella alba iamdiu comperi. Indicu^ coftus forte eft radix Amomi fylveferis ^ * quae, etfi atra non fit , tamen obfcuri , fiiici eft coloris et no- dofa (Rumph. amboin, 6. t^ 63. J. Quae fyrlaca Gt fpecies^ plane ignoro^ (CtLam> encycLi^ i56.J. Zedoariae radicem eamdem effe cum CoftO) per« hibet Anguillara p» 34» ' Cf. Niclas md Geopon. 7, l3. • • ?Amomum Zedoaria {xA^ixficaiJLOv 1, 5.) • • Amomum Zingiber (^<77fl3f^i2, ^So.)- Ex Ara- bia traglodytica apportabatur. Phillyrea lan/olia i^OJjJ^ioL i, 125.). Fo-, lia. oleae fimilia fed latior^ : fructum cum Lentifco comparat. Gf. Sibthorp. fl, graeca ^ 2. • . ZJoj- marinus officinalis ( AijSixveoT/b 3 , 8g.}. • • Sal-^ via Horminum (o^fHvov Z, l45.)* ^* Sibthorp» fi. graec. t* 20. • . Salvia argentea {(libHarKlg 4> lo5.). Cf. Sibthorp.fi. graec. t. orj.. • tiper nigrum {ithr8^i2.y 189.). Valerlana Diofcoridisy Sibthorp* fi. g^a^c. t* 35., foliis omnibus pinnatis, radicalium foliolis ovatis dentato - repandis ) radice tuberofa) quam adLimyrum fluviumLyciae Hawkins, Sibthorpii comes, invenit: eft fine dubio (^ov Diofciy 10. Namque, nafci in Ponto, Smyrnio Oleri atro fimi- liahabere folia, flores ex albo - purpurafcentes , ra- dicem digiti minoris crafiitiidlne ? quae omnia cum J.5» LIB.n. CAP. ^ f • eiegantiflima Baueri apud Sibthorpiutn icone coii* fentiunt. • «^ Valeriana celtica (^vd^hog TtsXrixi^, i, 7.). In Liguriae alpibus et Iftria provenire. Cf» Plia» 12, 12. lacqu* coIL 1, p, 24* • • Valerkina /ii** berofa (vagSc^ i^dvvj «7 xpti 3t;X«)c/rK' 1, 8.)- Mani* fefto corruptum elletextum, Caefalpinus f4> 3.^ iam divinavit et Anguillam (p* ^4*) [emendare ftu« duit.^ Optima eft correctio, quam Mauhiol. p. 35. fuadet : loco q^ts hs JcavXov ovre TcoL^vof evre oiydog (pi^9i legendum ovre ii xauA.oc ^Te xoLOTCog ovrt otv^sg cvfi^Pi^u (fed fola radix). Delineavit /f/- pinus exoc. i32. Folia eryngio fimilia perhiben* tur, at molliora, neque fpinofa, dein vero nullum adeffe caulem dicitur, adferri autem e Cilicia. Certe Diofcorides plantam nunquam viderat. . . Crocus fadvus (Xj^exo^ i, 25- )• Optimum efle corycium 5 tum lycium. • . Gladlolus communU (|Apwv 4r- 20.). Cf. Sibchorp.fl. graec. t. Zj. . . Jris germanica (fgif ;, i.). Cf. Anguillara p^iy* Sibtkorp. e.4^. . • Iris foetldijfima ij^i^ 4> 22.). Cf. L Bauhin. hift. 2, yS. • • Schoenus mucro* natus {o^vp-xoiyog 4^ 52. )• Oramen marinum ey- peroides /. Bauh. hift. 2 , 498* Cf. Sibthorp. fl. graec t. 4t^. . « Schoenus nigricans (a^oTvo^ fji4* }jti ib.)» Scheuchz. agroftogr. ^ 7. /. 12 — 1*4. . • Cladium germanicum S^hrad. Schoenus Mari- fcus L. {okodxoivo^ (Ftt^%mh 669.) cre. dunt, negligunt altitudinem bipalmarem non qua* drare , neque patria hu^us graminis eo aevo cogni- tam fuiile. . . Arundo Donax {oovcij^ 1, ii4«). • • Arundo Calamagrofds (juO^pAy^iatrTig 4» 3 1 .). . , Auena faerilis («/7/A.«\^4> iSg.). . . Averiafa^ tiva ifi^Sfiog 2^116. 4> i4oO* • • Triiicum repens {Ay^taTt^g 4 9 3o.)* • • Triiieum Zea {^ilet 2,111.)... Triticum Spelta ( oku^ 2^ 11 3.). . • Lolium perenne (.(pofvt^^^ 43* )• Globuldria Alypum {aXvnrov 4> 180.). Cf. Actuar» metJu med, 5» 8. ubi et defcriptio. . • Dipfacus fullonum (3A|/«9(or3» i3.). . . /?«• naea mucrqnata. Ut Diofcoridis (Z^ 99*^ ^ noftris temporibus SarcocoUa e Perfia advehitur, huBc fruticem autem id gumml largiri Linnaeus au« tumat. • . Parietaria officinalis {i^Wi 4^ 86.)« C£. Caefalpin. 4i 38. • . Sanguifyrba qfficinalis c*Xj|gmf irsga 4> 34* )• C£ Columm etphraf 1, 37* p* X24n Hermodorum Liiiarchum primuni I • • r* • • xF# Llfi. 11. CAP* m. faiffe, qui hanc plantam detexerit, ddfitniBt Aft» guillara p, zSy* et infulis Archipelagi eam (fiOTi^i^ Tti» etiamnum nominari* • • * Galium Apatlne (diiA^ivri Z y io40« • • Gallum verum (ydXX^i^ 4, g6.). • • Rubla Hnctorum (^i^v&qcimo^ 3, i6o.)> Ravennae, in Caria et Galilaea ferebatur. • • Plantago media id^VGykwa^aovfitx^GV 2, i53.). Plantago aUiJJirna {d^vcyXiaocov fiii§0V2y j53.)' Plantago Coronopus (oXsTViov ^y ii.). . . Plan-^ iago Pfyllium (\^tJ>Aiov 4> 70.). . . Hypecoum procumbens (uTri^xoov 4> 68. .,. Trapa naians ' (/v^tfiokog iwi^og 4 > 1 5. ). . • Potamogeton na* ians ( 'Ttora.iJLoyetrm 4 > 101.). \Heliotropium europaeuni (ijAiOT^o^TTiov 4> i^S.). • Myosotis fcorpioldes {fdAjogoing 2^ 21 40* Htho* fpermum officinale {^j&ocits^iMov.Z ^ i58.). • . li- tkofpermum fruticofum (a^^ouo'» T^*Tfy4> 25. )• Cf. Alpinp exot* t. 68. BarreL 1168. Galenus (facuIt.JimpLSy 71.J ovcxA^iov vocat ct aliam, quae forte Anchufa tinctoria eft) d)M(iuliiov. • • Anchufa italica (^^Xouo-dS 4> 23.). • . Anchufa tinctoria (ayxovcoL irs^ 4y 24. )• • . Symphy^ tum ofRcinale ( o^ffc(pi;rov 4 , 10. )• . . CynogloJ^ fum officinale (xuvo^A.odo-o-ov 4> 1^29- )• • • ^^ rago offiQtnalis ( /3o J^Axao-o-ov 4, .128*). * • O«o- fmaechioides (ivocrfix 4, i4y.). . . Echium ita* lieum van 7. Lycopfis mqnspeliaca Morifon. hiji» »84. (Xt/xa\/;v 4> 26.). . . Echium ruhrum DI0SCORID£S. i6i Chc^^y 27.). Cf. Cluf. hift.2, 144. 145. . . Cyclamen hederaefoHum imjxkuiuvog ^y '94-). .* Hononia palufcris (a-T^xrtoirifig X^^^^^og 4, io3.). Mauhiolus (ySJ.) peflime huc Phellan- ilrium aqiiaticum retulit. In fimili errpre verfa- tur Arnatus' Lufuanus r446.>^ et Maranta ricfet etiam eos, qui aliter fentiant (^2, i5. p. lyS.J. dnagallis arvenfis (dmye^Xhg^, 209.). Phoe- niceam habet et coeruleam , aiteram putat marem cffe, feminam alteram. . ; Plum^ago europaea ' (T^Wk6fiog &fikeut 4, 104.). . . Ferbcif: cumfinuatum {(pXcfiog d^^tiv 16.). . . rerbaf- TO..L x6si UB. IL CAP. III. cumtychnitis {T^trvi (pkofilgy hjxv^rt^ ib-^* Reli- .quae autem funt verae Phlomides. . . Verbafcum ferrugineum icL^xriov^ dqytTov^og 4i io6.}. Noa credo effe Celfiam Arcturum, quae multo anguilio- ra Verbafcis folia habet : a^xrwv autem largiora ha- bere debet. . . Hyoscyamus redculacus (uofxua- fiogo dv&7ivif07i^G^(pveiCc(ps^€h (Pv>Jjx (TfitXetxictioicCy &'ns^(Kt [isAMV xo^l Tovg %vT(vovg (TxXri^otjg Mtl eixav' i&wJw 4, 69.). Cf. Cameran hort. p. 77. . . Hyoscyamus aureus [vogTi. ov Tcc oiv&Yl ^)?X.o«S3f, .y • . PAj- falis fomnifera ( (TT^vX^ov vVvwwcv 4 >• 75« )• ^^'^' mus deliuea\it Alpinus exot. c. 33. . . Phyfa* lis Alkekengi (aAixaxa/3cf 4> 72- )• • • Sola* num nigrum {(TT^vX^og %ifiTSCUog 4j 7i".)* EITe herbam innocentis guitus. Varietates orientales in Aegypto comeduntur. . . Solanum infanum j( 0'T^*j%vos' [icivixog 4-^ 74« )• • • Lycium europae* um {XvTUOv 1, i32.). Cf. Rauwolf it. «• 285. Haffelquift. it. 498- Berberin creticam putat effe Alpinus ( exot. c. li.); fed fuccum ex eadem ©lici non invenit. . . Chironia Centaurium {xev- TO^vpov /tixgcv i? }jfivotTov 3 > 9. )• « • Cordia Myxa Cir^^^yea I, 187.). . . Zizyphus vulgaris (^«fA- vog Xy 1I9*)^ • • Zizyphus Paliurus {*Ka}Jouqog 2, ^22.). • « Rhamnus infectorius etfaxMilis DrOSCORlDES- xSZ {^c^fiYOC irs^» Xevxors^x xal r^frti fie^jxvr^^cb i, iigO- Cf- Anguillara p. 54^ • • Cufcuta EpU thymum {M&vfiov 4^ JTgO- Eadem forte Pote- riofpinofo {arotfiyjf. (p>J(a, ) adnafccns, P/i- ' nio *(^26, 8.^ Hypopheo appellatur. • . riola odorata (fcy 4, 122.). . . Hedera Helix (xio** cof 2 , 20- ). Tres effe potiffimum differentias, albam, nigram, guam hovi^iov dicant, et hjMi dictam , candicantibus foliis praeditam. Tourne'» fortiuS fi^. 2, 14. ^5.) orientalem varietateia fructibus auratis bene defcripfit. Nil niii varietatem eSeAnguillara (p. 180. 181 J bene animadvertit. • • lllecebrumParonychia (7ragct)y*j%/4X 4» 54.)v. • Vinca maior et minor {xXyjfJMrl^ 4> 7* Sed miror, in Ae- gypto tantummodoindlgenam dici, quumper totanv Eoropam auftralem proveniat. Cf« Dodon» 4o5* 4o6. • . Nerium Oleander (wj^ov 4> 82.), Rofae^ laureae nomine defcribit Apuleius (metam* 4> P* 64')* • • Periploca anguftifoliay Billard. ic. plant» fyr. dec.2. n. 17. {difoxuvoy 4, 81.). Canes trucida- re expertus eft AnguiUara p* 274« • • Afclepias Vin* cetoxicam («('oxXj^irM&V 3, 106.). • • Afclepias ni" gra (^TU^TuUa 3, z34.)- Folia Solano nigro fimisj0cxa, x 124*)* Sed de tubere nulla iit mentio : for- te Peucedanum Siluus ? • • Bunium aronuuicum DIOSCORIDES. 165 (ti/tvicfiovyioif y Soifivov critiSctfjuotXov iv K^sfnr 4» i25.)« • • Conium maculaium {xu)V€iov 4y 79* )• Corruptum textum arbitratur dnguillara p^ 273. ct xo^Mvl^ov loco voi^By\%o^ (fhjyjjx legendum ef- fe. . * Selinum Oreo/elinum (c^eorAivov 3, 76.)» Sed caulisf tantum modo. ciSi&ocfJUOMg dicitur, Cra- dit AngiiiUara (p. 12Z.) Scandicem. CerefoUum effe, fed id oitdvhu^ eft.' . . Athamanta cretenjis (iawog Jtf)7TWcV3, 83. . . Athamanta MaiiMoIi C/ieovy ro iMikoviitvov ddo(,fioLvri%ov 1, 3.). Cf. Ma^* thioU 2.5. • . Peucedanum o/ficinale (fnevxsioi* vcv3, 92.). . . Crithmum maritimum {x^i&fiov 2, 157.). . . Cachrys libano$is ( Xi/3aya)T2f ^^«- T9f» %^ Toi (pvT^J^xi fM^oi&^ta ofAoix, ro ii wici^fiok cipovivTJov 3, 87. )• • • Cachrys Morifoni ilirito^ f/M^»^^0Vy iT^ni^fiot, Tui^yxi^vi cfioiov y 3, S^O^ De- fcriptio apud Anguillaram p. 124* (Finocchio /aU vasico). . . Ferula communis (va^*&i?j3, 91.). t • Ferula tingitana {oik(f>iov 'kt(iv%ov 3, 94* )• • • Ferula A/a /oetida (c(}jpiOv fivilixov 5, 940- • • Ferula per/vca Idrgitur forte o-a^aowyvov, o:rov icocbq vo^^Svixoei^ovg y ysvofiiwi^ iv MijS% ^3, ^S.j. . . Laferpitium Libanotis (^j/Bo^vcrrk irs^x 3 , 87.). . » Lajerpitium Jilai/olium (ioivxo^ sTe^oS", ov rx (^vk^ }m crzkivta dy^ cfiout» 5 , 83. . . La/erpitium la^ iifoiium (ffoivx^ %«^»vwv3, o^.)- Linnaeus no- vam fptciem I. Chironium fecit, quae vero eadein efle dicitnr ac L luti/oHunu Lam. eacycl. 3, i66 LIB.n. CAP.m. I 423. • . LaferpUium hirfutum (TravaJ 'A«Xiy- - vwv3, 56.). . . Heracleum SphondyUum (trCpov' ivTjov 3 , 90, ). . . . Heracleum gummiferum Willd.y hort.beroliy t. 53. 54- Cdyacrv^JJg y ^ro dfifim^xev (p/^si3, 980« * * lAgufticum Levifii- cum (XiTuaftxev^, 58.)* Imperatoriam Ollru- thium credit AnguilL 211. • • Liguftioum pelo'' ponn^fenfe ( ffSfTBki wKoKovri&ittYfv 3 , 62. ). . - Sium anguftifolium ( ^tov 2 , 1 54« )• • • Sium Si- farum (iXa^PojSeoxov 3, 80.). Cf. Column. phy- tobcffp.yi* • . SifonAmmi (oiArcdv 3, 640* - * Bubon gummiferum {fLerditm 1, 71.). • * Cu^ wninum Cyminum C^fuvov 3 5 68.). Ka^vafiditov dixeruxlt feriores , ut Florentinusj Geopon. 9 , 28. ad quem locum vide Niclas. . • Qenahthe pimpi^ nellifolia (o/vav^iy 3, i35.). . . PlCeUandrium Ma- iellina (^^'i^fl^Tig T^hvfy (pv}Jk» %o^ioiv(f ofictec, ivs^ ^&j^i/Ji dvSfj is (f)oivi7ul 4» 35.). Columna perpe- ram pro Sanicula habet. . • Coriandrum fativum (icc^wv 3, 71.). • . Scandix odorata (fttJf|^' 4> 316.). Cf. Column" ecphraf 1, 33. p. ii2, a • Scandix Cerefolium (w6v^| 2, 168.). Mirum, httius oleris Theophraftiim non meminiffe, quum tamen fatis copiofe ab Athenienfibus coleretur* Cf. Ariftoph» acharu^ act. 2. fc. 4* ^hi Eurijudi ob« iicitur, a matre, quae Scandica vendiderit, na- tum effe. Cf. Gall. noct. att. i5, ,20. Plin. 22, 22* « • Sefelielcuum (3> 60. uA>^ ofioiOL tw iiTTSoasT^Jv^fi , aXXflP TrA.»- rvrs^ay -v^jroA/Tra^a , ^(^fiakicc 3, 79.)« • • ii««- thum graveolens (awy'&ov3, 67.), . . Anethum Foeniculum {fiU^x&qov Z.^ 8i.). . . Carum Car-- vi i%ti^osZ, 66.). . . Pimpinella Saxifraga (Tga- 7*0» €T«^ov4, 5o.). Cf. Column. phytoL p.6r. ^. 17. Rauwolfius it. p. 123. Aitragali fpe- ciem hud itrahit , guam Billarderius ( ic. pL fyr. n. 9. j fub noniine A. emarginati ^elineavit. Sed, quae in Libano^monte crefcit, plantula , ODiofcori- di haud adeo nota ac vulgaris effe potuit. . • Pim* pinella dipica forte eft }j(2xv(Drli oi^a^rog 3, 87. Alia faltem eft planta ac Theophrafti, Cachrydi Libanotidi fimihs, fine fiore et frUctu. . • Pimpi» nellaAn\fum QoivviiicoTf 3> 650* • • Pimpinella per* i6S^ IiB.IL CAP^m. egrina (ictihto^ x^iro^ 3 , 83. )• Cf. Column* phr. 1, 32. p. 109. . • Apium grai>eoleiis iativum et fylveftre (c^s/jyoy XfinsaXov Ttal sT^jeioori^Jvov 3> 74* 750» . • Rhus coriaria i^ovg (Svqcohypinii i, 247*)* • • Sambucus nigra (^dwvi ^^ i74>)* • • Sambucus Ebulus (xa/tOiaxtT/ 4> i?^.)- • • Ta- iruxrix gallica (fiv^hcfj i^ 1*16.). . . FarnaJJia pa^ lufiris {ar^^i^mi iv t« ITft^ydeaa^) 4> 3;2.)- Fo- lia heder acea , flos albus. * NarciJJus Pfeudonarciffus et poeticus (ydi^ i6i.). . . Pancratium illyricum vel NarciJJus oriensalis (fioXfiog ifieracog 2, 20 J.)* • • Allium Ampeloprafum (eiiiiftkcif^cov' 2, 180.). . . Allium Porrum (orgacov 2, i^gO- • . Allium Jaiivum (axo^otov 7.^ i82.)* • • Allium arenarium (c(pt^(X%o^oiov ib.). Cf. Bauhin* hifi' 2» 599. . . Allium Scorodoprafum (^xo^d^OTS^Ot^^ov 2, i83.). . • Allium Cepa (x^ofifivov ^, i8|.). • . Allium nigrum (/icS^JU 3, 54-\ • • Lilium caruli' dum (%^(vov (ioLVihxov Z y 116.). • • LUiumMar^ Sagon (^fis^OTCuXXlg Z y l^^.). Cf. Anguillara p. 23 1. . . Uvularia amplexifolia (/Wv>J^ eoixsy rcaq OLvrd li iig tkofsg fux^oU 7fe(pvxaciVy i^ m xaI ro cLvdos 4» 44* )• Vac- cinium Vitim idaeam Columna credit et Anguilla^ ra ( p. fi^Q.X • • Eryihronium Dens Canis (o**- nJfW «fu^gowv3, i44*)« • • OrnisJu>galum fiof t)I0SCORIDES. C69 ehyoides (i^fit^ov 4, 850« Folia liLTTed mga^ ftiora, flores candidi. Longe aliud certe eft M i(f>iili$^ov Theophraftl, ziec plaufibus digni'» qul ?el Lyiimachiae fpeciem (C. Bauhin.) vel Lilium MarUgon (Mauhiol.), vel Convallariam maialem» (Fuchf.)i vel Digitalem etiam (Columru)^ vel Convaliariam verticillatam (Cae/alp.5i ZZ.) pu^ tamnL Per £uropam Imftralem, praefertim fd Gallia narbonenfi noftra fpecies in- nemoribus inve^ nit&r, delmeatSL a, Rudbekio (camp. elyf. o.. p«x34* f.Z.)... Ornithogalum nutans ^io^t&eyctkov t^f 174*)* Stamina dilatata campanae more, ut C fiauhinus, vocat alterum florem alteri inna^ tum. • • Scilla maritima (^x/AA)? 2» 202. )• • • Afphodelus ramofus iM^cbEXcq 2, I99>)* • • Amhericum Uliajirum ((pahxypov 3 y i220* Flo-- rem Lilii candidi^ fed minorem, habet, radicem^ avvsXxofiiwiv y £afciculatam. • • Convallaria lati-- folia (igokvyovoLTO¥ 4y 6*). Folia laurinis latiora» peduncuhs axillaribus multiflorijr» Errarunt, qui* CPolygonatum dixerunt, quum hoc habeat pedun qnippe quae magis boreales amat regiones. • • Hyaclmhus orientalis (vdiuv&og 4^ 63, ). • . Hyacinthus ^co" mofus quibusdam eft (ioXfioc iioihficg 2, 200. • • Aloe perfoliatn id>jOvi 3, 25.). Folia effe fcillae fimilia j fed craffa fpinulofa deflexa , flores albidos^ In Stoechadibus infulis copiofe provenire Quique* Xjo LiB.n. cAP.nt. ranus de Inud. Provinc Sg. 'H%ctrkiict iam cog- Tkoicit Didymus in Geopon.Gy 6. • . Acorus Ca." lamus {Aw^ovXi 2.). Varietas indica noniine xa* 'kdfiov d^tafKtri^cXj i, 17. defcribitur. • • Bam^ hufa arundinaceaif Inveniri faccharum fali fimile ad culmos arundinum ia Indid et Ardbia (2, io4-)- Huc etiam pertinet Nearchi apud Snabonem ( 1 5» XO16O teftimoniumi mel in aru^dinibul fine api* bus apud Indos pararii Unde liquets guantopere differat facchartim veterum Graecorum Romano- - xumque a noftro. Id fenfit primus fere Mannrdus (ep.7,. p.Q,Z i,) contxsLdlcentibus Macthiolo y Mun* della (p. 234» 235.) aliisque. . Bene illuftravit bancremSa/ino^z/^ (homon^hyLiatr* p. iog«J* Gar' cias autem ab Orto prinms £ere docuit, Bambufam revera jmellis concreti fpeciem per genicula trans- 'iii.ciare, quae faccharum verum vetefuw fuerit (fU- Jhor* arom. 1,12.). . Cf. Chrift. a Cofta *( hift, arom* 6. Noftri facchari » e conquafEatis Sacchari culmis expreffi, vefUgium primvm inveiiiffe mihi videor in Mojis Chorenenfis geografhia Armenica (p^HG^') qui ad Gundifaporam, Euphrati adiacen- tem , optimum coli faccbarum adfirmat* Quunx. is fcrjptor faeculo quinto medio vixerit» ante haeo tenipora folo melle illo Bambufae ^oncreto utebanr tur. Saraceni id ab Euphrate demum Cyprum et Graeciam transportarunt (Bong^rs gefta Dei per Francos» 2, /7.270.^. Cf. de meiie Bambufae Phy. DIOSCORIDES. 1.74 Rujfel in philqf. traji^act. 80 , p. njZ L — * Prl- ma forte Bambufae meotio apud llerodoium (Z^^ 98. ) ubi navigia e xayjifiag ftrui refert. Ctejiat (de indicis rebui apud Pltot, cod* ^S. ) duo genera, TL»}jxfiou facit, marem fine meduUa et feminam eo praeditam, hanc fine dubio Calarrrum Rotangj illam Bambufam nofhram* Repetit ea Plinius f i6| 36. j. . . OryzafatiDa {c^^oLa'^ ii/.)- • • -Rw- mex Patientia iXtiTta&cv xififeuTov 2> i4o.). • • Rumex acutus (c^A.Mrad^ov z&)* • • Rumex ob* tujifolius (y^jdi^net&Qy oiy^iov 9 ib.). . • Rumex diva* ricatus ( o^Xir 9 ctfd^^i^ y ib. ). . • Rumex aqua* iicus (i3^fT«vy*xi) ^ /3«TTcyixiJ 4» 2.)* Cf. Plin. 26^ 5. . • Leontice Leontopetalum CXeovroTthotXov 3« ijo^ Gf» Barreh 1029. • • Leontice Chryfogo*' num {x^ccrfcvQv 4» 56^). Cf. Morif 2. / 3. t. \5^ f 7* Rauwolf it. n« 1 1 9* • • Colchicum autumnale (%cA.X'Xoy4> 84.) • . Alifma parnajjifolium (ct>a-* (TftA 3 9 i6g.). Ob folia anguftiora et flores albos' hoc potius quam ad A. Plant^nem aut aliam fpe-» ciem pertinet« Nec aliud cft ioL/jLaeciviov Galent antiiL 1, 4^3, licet femipedem altum illud tan« tnmmodo praedicat* Mpilobiumlrofeum Schreh. (ovay^ot, 4, I18.). . Veratrum album {i}JJ(3oqof hswog ^^ i5o.). • • Lawfojtia inermis (Kt/irgo^' 1, 124*)« Cf* Rait^ ivolf it. n* 6pu Hajfelquiftius it. 5 02« L^ fpi^ nofam etiam huc trahit. • • Diospyros Bbenum iy^ LIB. II. CAP. HI- HfHvoi I, lag.)» • . ^myris gileadenfis (^rofietX'. rdifiou ^svXgov gyjJBtovi; lovWa i, i8.)- • • Amy- tis Kafal Forsk. (to Tjjicivov SevX^oir 1,81.). Vicl. fupra floram biblicaxn* Ex eadem arbore Canca- mum (1, 23.) fumi, olitn (antiqu. bot. p. 87.) demonftravi» Optime eodemque modd ixiriferam arborem DiodorusX5, 4iO defcribit. Distinguit Diofiiorides (I5 85.) mannam turis a ture iplb, iUam effe micas oonctdlu elifas. Qalenus ( metJu med^iZy 175*) virewcr/x* effe >i/3flivwToiT perhi- bet it adftringentem ii tribuit virtutem. . . Erica arborea ii^eixri 1, ii^.)* • • Daphne Gnidium^ CxdliihjxuiL 4> 172.). . • Daphne Cneorum (3t/- fieXctM 4j 173.). . . Poly^onum Hydropiper Cvi^oireiSB^i 2 i igi.)- • • Polygonum PerficaricL (^ftquroLicyovov 'd f iSg.). . . Polygonum mariti^ mum (TfoXvyovov ol^^ev 4y 4*)* • • Polygonum incanum infoXvyovoy &yiXv 4> 5.). Ochreae cilia- taie defcribuntur , (pv>Afi6§/bif ioixvfcti i^oxot^ rcirvog nctoi roig yovOLfTiv iv xv%hf. , • Polygonum dume^ torum (eX^/vJf 4, 3 9.). Huc magis quam ad Con- volvulum arvenfem referenda effe videtur. Laurus nobilis (Ja^Pvi? 1, 106.). • . Laurus Cinnamomum {Kmcl(ia>fiov 1 9. i5.)- . . Launis Cajfia {"M^oict 1 , 12.). Speciem habet nigro- purpurafcentem, rofarum odore, medico ufui prae- primis commbdam , ^otius ivocfioif. Venire au- tem e regionibus trans Bofphorum : ubi et Ammia^ nus l^arcellinus fi2> j») a fiuyio quodam banc radicem nomen habere perhibet. Quicrediderun^ Centauream eiTe Rhaponticam (Dodon.ZS^.Jy pa«' triam non agnoverunt> namque haec in Helvetiae Italiaegue alpibus provenit > neque qualitates babet» quas Diofcorides fuae ^^ adfcribit. , ManJuolus optime ( comm. 4^5 f.J et Profp. Alpinus (l^xot* 2, 4* P* ^^7* i8^0 dififerentias docuerunt inter hanc radicem ^t Rhei barbari^ quod ab Alexandri Tralliani inde temporibus innotuit* Noftram fpe- ciem Scribonius Lurgus ( 1 67 ) radicem Ponticam dicit. Hyperanthera Moringa (iAi^ov rJlff fiaXxvoif fiAi^ej^furig 4> i^o.)* Se4 cum Tamarice compa* rat arborem , quod falfum. • • Anagyris foetida ifitvdyv^K 3 > 1 67.)- Cf. Clu/. hifi. i , 96. . . ^ Ru- ta graveolens {nKyiy%vovZy 62.). . • Styrax of^ ficinale (o-Tu^a^ 1, 79O. Arborem cum Pyro Cydonia npu immerito comparat: optime crefcere in Pifcidiae montibus, quod ettefiiatur Sirabo (12» p. 856. J etMofes Chorenenfis ( geogr. Armen* p. 353. j. • • Saxifraga Hirculus ir^oiyov^ (p SeM* 174 LiB. n. CAP. m. ^ereu vd^lof Tuknx^ i , 7.). Cf. Cluf. exot. i, 33. . . Cotyledon Vmbilicus (xorvAjyStov 4> 92. )• BeU lon. obf, 1 , 53. . . Cotyledon ferruta (xoruXjy- Xfltiv #r/^« 4> 93.)- • * Gypfopltila Struihium (^^^ov&iQV ti j 193.). . • Gypfophila ?faftigiata {fTVfi^vTOv mr^aTov 4j gO- Sed dubius haereo. . . Saponaria Ocimoides (wxifiOBiiig 4) 28.3. . • Tri- anthemafruticofum Vahl. («xaxaXif 1,11 8.). Fru- tex dicitur aegyptiacus, cuius fructus tamaricis fimi- lis. Nullum alium cognofco, qui huc trahi poflit. Amatus quidem Lujitanus perperam olim Ericant haccantemy Lufitaniae propriam, alii Empetrum nigrum inteUexerunt. . . Tribulus terreftri^ (T^*" fiokog x^^^^^^ 4i ^5.)-** Sedum Anacampferos (Tiy^-s^P^ov 2, 217.). Vehementerfailitur Colum^ na (ecphrafij ^Sg.j dum ZygophyDum Faba* ginem huc trahit. . • Sedum Cepaea (sa^TrAiix 3, 168.). • . Sedum ftellatum (dsf^ooov r^iTOV ^, 91.). . • Cerafiium aguaticumL Stellaria nemo^ rum (dyjrtwi 4> 87* )• • • Agroftemma corontM' ria (Xuxw3, 14.). AJarum europaeum (acu^ov 1 > 9.)* • • Pff- ganum Harmala (it^MOv dy^iov 3, 531)» C£. Dodon* 2 21. Bellon. 3 , 5o. • • Lythrum Salica* ria (hjtxifiax^ 4? 3.). • . Jgrimonia Eupatoria («JwaTW^ov4> 4i0» • • Refeda Phyt&uma ((^v- revfM 4> i3o.). Nefcio, qui factum fit, quod Columna (ecphr. t* »2.J Scabipfam fioulam huc DIOSCORIDES. /ayS trahere potuerit. • • Refeda alba Cfffi^ctfiosi^C fi/* 7« 4> i52.). Galenus (facult* JimpL S y ioS.) dnntvqixcv i^J^sfio^QV Vdcat. . • Euphorbia^ o/fiei^ narum (tiyloov iv(f>o^fiiw 5, g6.) Sed male id ha- bet wqSyiwsiies* • « Euphorbia Chamaefyce (x^-* fuunwri 4» iToO* Ramos palmares procumben- tes, folia lenti iimilia, fructus fub foliis rotundoa habet, fed florem nullum* Haec quadrant omni- no ad noftram fpeciem^ Cf. Cluf hift. 2 , 1 6j. • • Euphorbia Peplis {ifB*jfXis 4> 169.)* Folia por^» tolacae , fubtus rubentia , fructus iu foliorum axil- lis. ^f. Cluf h c. et Scopol. carn. n. 583. • • Eu* phorbia Peplus iis%ns\og 4> i68,). FoManon be- ne cum rutaceis cbmparat. Cf. /. Bauh, hift. 5^ 670. • • Euphorbia Lathyris (Xa<^i;^^ 4> ^67.)» Folia cnm amygdalinis comparat, fructum efle tri^ coccum, Tg/%6a^oy. CL MauhioL p. SfiS^ • . Eu* phorbia Apios {xTtiog 4> ^??-)- Ra^^x pyriformis, ramuli exigui> foliis exiguis. Cf. Cluf hifi*2y 190* Betlon. \obf i , 4^* • • Euphorbia- Pityufa ( itinru* oi7o-a4> i66.). Caulis cubitalis > nsoKvr^ovdTog y io^ liolis pinum aemulantibus, flores exigui fubpurpu* rafcentes. Cf. Morifd. yi 10. i* x, f, 26. . . Eu* phorbia Paralias {n^vfMLhos itx^dkiog 4, i65.), Folia conferta lini iimiliai flores albicautes, nafci in maritimis. Cf. Dodon, 1270. • • Euphorbia he^ liofcopia i^i&viJMkos ^}jocxoittog 4i i65.)i.. Eu* phorbia platyphyllos in&viMko^ *n)^M7v^v}>Xog^ N vi7« LIB.II. CAP.ni. ib.). Cluf. hift. 2,f 1 90. . . "Euphorbia Cypariffias (^ri&vfiaXog xvnoL^i^ctdg ^ ib.). . . EuphorbiaMyrfi- riites {tAvpLxXog &TiXvg 9 ib.'). CLClufz, 189... Euphorbia dendroides {ri&vpLoiKog 0 iv raXg ^srqctig ipvofievog^ 16.). Hanc fpeciem per LiguriaLm et Etrunam invenit Anguillara p. 294* Cf. LobeL udverf i5o. • . Euphorbia Characias (x*?**^<*fj ib. ). Nec E. amygdaloides , quum firutex fit. Cf. i2luf^9 188... Sempervivum ttctorum {(Ut^dntv ro fiiy» 4, 89.). S. arbgreum, quod itt Cepha- lonia Anaftafiae nomine veniat , intelligit Anguilla- rat^. 277. • • Sempervivum fediforme (^dii^o^ov ro atx£cv 4> 90^)« ^^* J^^^' hort. vindob. i. ^.83. . . AmygdalusPerJica Qrd piSfkx if$^ i65.). . . Mefpilus Pyracan- tha ( o$i;axav'&ct 1 , 122.). . . Rofa canina (^xvvog- •{iarovii laS.). . . Rubus fruticofus {fidroc 4% "dy.). . . Rubus idaeus (fidrog lia^Ui 4, 38.). . . Tormentillaerecta (ntevtd^pvXkov 4 ^ 42.). Capparis fpinofa (xaWa^ifa, 204.)... Pa- paver dubium (fivixm ^adg 4, 64.). Vulgo P. Rhoeas habetur, fed %s tum e Glaucio phoeniceo parabatur fuccus GJaudi r3j loo.^. Mm»v« x^^aT/w f. daX«i> rixv vocat .Galenus (facult. fimpL 7 > 99. ^* . • Nymphaea lutea CmffiCpotlcc »)Jji 3, iS^.)- • • Nymphaeaalba (^3, x58.^. • . Nymphaea Lotus (Xarrc$* 0 iv oUyumf 4> Ii40« • « Ci/^z<^ /a<2a- mferus {%i(rrov sHio^ >^iov 1,1 28.)- Cf. Tour^ nefors^ it* z» 29. 3o. * « Cifius villofus C^^TOf A^^v 1 , 1-26. )• Potefl et C. incanus elle. . • Ci« fius falvifoUus inUTTOs Biiikuy ib.). ^ . PaeonUg officinalis ( TXuKu^r/Sif djfXfia 3 , i-S^.). . . Paeo-> niacoralliha CykvMc^Tf oi^^ity , ib.). . • Delphl^ nium Confolida (^fX^/vf^ 3, 84.). . . DelpfU* nium Jiaais (S«>Lj%r^cv 4, 98.). . . Ranunculus Ficaria ixeXiioyiov TO lux^^ov 2, 2^1 2.). . . Ranunculus aconitifolius f. platanifolius (pflt- r^dx^ov Tera^ov, «vS'©^ ^oXfltxr/i^ov 2, 206»). . . Ranunculus Seguieri (jSaT^axwv xo^ibu (pvXXwf, »v&o^ vTToXft/xo, z6«)- V • Ranunculus hirfutus {/SaT^aXiov xvowJsVt^^ov , ntKSffxov iv 'S^iovk^ 7«- vofi€voVy ib*)* • . Ranunculus repens ((ietr^. %or ^tov (pvhXoiS', dv&og fjCri^hvoVi ib.). Vel hic vel R. yfceleratus eft (ioLr^oixiov ij xgvf^y'&f)ttov Pfeudo- Democrit. in Geopon^ 12,6... Ifopyrum fuma* rioides (/orowgov 4> i^i.)- • • Helleborus orien- ta lis ( i}Jjfioqog pLihxg 4 ) 1 5 1 . ) . Folia platasi fimilia, fubaCpera, flores purpurafcentes. Opti- mum ex Anticyra et Helicone venire. * Aiuga Iva idvBvKhg srd^x^ %ajDutwr/Tt;of rd ^vXkot, do^avrs^ot Ss> dv&cg 'Ko^ mO* Chamaedryi fimile) foliis exiguis, ciceris fimililms. • • Teu-^ crium montanum {it6}joy o^wovZ^ I24*)* Gra* Teolens « canum. • • Teucrium Polium ( er€^ov ntO' yjov ^afivta^Trs^ov , oux ovr<^^ bvtovov rp co-fi^ 3, 124« • • Teucrium creticum iksviov eUyvmiov i, 28.). . . Teucrium Pfeudhyffopus Qvocoi^ieog o^ih vog 3, 3o.). Cf. Column* ecphraf 1 , j4* ;?- 67. . . Saiureia graeca (cly^io^f^a,vov y 7Cukovfi$vov r^) Nix* dvi^ xovihff Z y 34.). . . Satureia Thymbra ^&vfi-' fi^ 3, 45. )• • • Hyffopus officinalis (va-a^wifog 3, 3o.). • . Verbena officinaHs QK€^^TtB^mv 4» 60.). • . Verbena fupina (fc^« (iordiwi 4> 6^')- Cf Cluf hiji. 2 9 46. • . Lavandula Stoechas Co^UX^^ 3» 3i.). . . Mentha fylveftris {fficrviifi^iov,2, i53.)» Huitts forte varietas distinguitur ^ivicfJLov dy^tow nomine 3, 4^* • • Mentha fativa (.^lvocfiov rifie" ^ov, ft/ydi(3, 4'0' • • Mentha Pulegium (^A^- %My3, 56.). . . Mentha cervina (woAi/xwfjttov 3, io8.). Divinairit id unicus Caefalpinus (11, Zy.)» . . Lqmium album {'ksvm^ 3, 1 13.). Cf. Caefalp* 21, 3i. • . Lamium purpureum iyot}j6\l^ig 4» 95.). Nefcioy qualem plantam hoc nomine de- fcribat Anguillara p. 278. . : Betonica officinalie («/cTgoy 4> !•)• • • Staehys germanica (^vrdjQJS 12 * aStt LIB.U. CAP.HI. « 3, 120.)* • • Stachys heraclea (o^iiti^TrKy ol ii i^rXim xaA.ouaiy 4> 33.). . • Bqllota nigra (/3a>.- XtoT^S, iiyO- • • 'MarrubiUmvulgare (it^Mivt 3, 1190* • * Marrubium Pfeudo ^ Dictamnus (-«peu^S/xTa/KVdc 3, 38.). Temere perhibet >(/i«- guillara p,20i» totum hoc Ccnpitulum fuppofititium eCTe. . '• Leonurus Marrubiafsrum (tMiVOTCOfiov 4> X76.). Cf. Plin.7.Sy 8, Jnguillar. p. 298. . . Phlo^ 7nis fruticofa et italica {(pXoft^^^infXoiTf iaaeleu, *jrffgi(Pvdjr Tjf TtTj crqoyyv)^^ l^^wo'»* fa (pvXXa 4» io40« Cf. Dodon. 146. • • Phlomis Lychnitis {(pkofioc dy^fot), ib.). Folia Salviae fimilia, ftos aureus fulgeiis. • • Clinopodium vulgare (x>JVO- ncooM 3, 109.)* • • Origanum Dictamnus {oi^ XT0Cfiw3, 37.).'. . Origanum creticum (i&ra- ftvo^' Itc^o^, ^t/AAoi^ eoixtdV a^icvfifi^ftfi 3, 39.). . '• Origanum heracleoticum {o^(y»yog v^UKXtwr^Mlj 3, 32.). . . OriganumOnitis (ov?r/$-3, 33.): . .Ori-' ganum Maioranoides (a«/x;^3f«v 3 , 47- )• ^^ ^y- zico> Cypro et Sicilia provenire «t laudatii&mum effe. . • Thymus Serpyllum {ts^nevkXog 3 , 46» )• •• Thymus vulgaris (•^u/xcV 3, 44* )• • • Thymus Zygis ( i^vXkog oiy^iog , oV xai ^^7)^ m&XFKro/ 3, 46.). . . Thymus Acinos (^&Wfog 3, 5o.). • . Thy* mus Tragoriganum (tqcLyoqfyayog Z 9 35.). Op- time oafci in Co, Ctiio, Smyrna et Creta. Cf. Al- pin. exot. c. 36« • . Melijjfa qfficinalis (fuXtaci' ^vkKovZ, ii8.>. ^. Melijra cretica («oA^A^rdv DIOSGDRIDES/ 181 45. )• Cf. Barrel. ic, 1 1 66. . . Melljfa Calamin* iha ( %ak»ii(vdin r^hff , '^^ rd (pv)0^x r^ s^St/co^jLt^ dy^fcp cfJLOHt ib. ). Sed poterit forte ad Nepecam nudam traduci: namque Galenus ( amidot. I, 43o.^ viiferof wlI xotT^Miih&i/iv eanidem credit. • . Nepeta Nepetella {iiidhtfjJy^ y ti ^X^xoiyi ioaig 16.). C£> Anguillara /?• 202« • • Ocimum Bajtll^ cum ioS7Ufiof2y i^i*)* * * Antirfhinum /purium (eXar/Mf 4 9 40* )• I*olia Polygonl dumetorum pi- lola. • • Antirrhinum purpureum idmt^qtvov 4» i33.)* • - Antirrhinum repens (odi/^ic i43*)* Idem eft cum A. monspeflulano , ut Smithius engL hot. 1253* evicit. • \ Antirrhinum Afarina (%«** lUihuffco^ 4 ) 1 2 6. )• Olechoma ^ederacea efTe ne- <^uit, ob flores pallidos. • • Orobanche elatio^ ( i^efidyxv 2 , 172.)- Dilferentes plantas effe Theophrafti et Diofcoridis , vidit iam Anguillara (p.S^sJ. . . Fitex Agnus {eiyyo^ 1, i35.)' • • Acan^ thus mollis {AiMtvBof iv "KU^hhoi^ 3, -1 ig.)* • • Aeanthus fpinofus (^ir,M^ii{ dy^(x 3 , 120.). Ifatis tinctoria {Wcmig 2.^ 2i5. 216.). . • Le^ pidium fativum (XfTf/Sioir 2, 2o5.). • • Lepidium bttifolhim (icoe^9«/xoy 2, i85.). . . Lepidium Ibe- ris itfii^tg X , 188.). Cf. Bamocrat^is defcriptio- Dem apud GaL compof med* fec, gen. 10, 3 10. Dodon, 724» Anguiltara p. 120. . • Thtafpi eampeftr€ C<&Xm^i a, 186.). . . Cochlearia Ar- l3ft LIB.n. CAP.III. • ■ moracia (^x^uvlg dy^to^Hy i38.)- • • Cochlea^ ria Draba \i^cL(iifi 2, iSy.)* Cf. Column^ fc», phraf. 1, 109. p. 270. At Clufi.hift. 2, 123. huc haud pertuiet. • . Coronopus Ruellii {xoqmo- nfcvgZi i58.). .,. Alyffum alpeftre {ihjfJ^ciZ^ 10 5.). Columna, licet fibi in hoc frutice non con* ftet, vult tamen Veronicam^effe, in (()vro(ioKrdv(a V. arvenfem js. 21. facit, quum cikvo^cov tamea (p^u^avwv dicatur , in ecphrafi vero p. 288. V. xnontanam* • • Alyffum fativum {[ivct/y^ov 4s ily.)^. . . Sifymbrium JSafiurtium (m^i/fifi^iov he^ov, fj ^^hoLfi(vfi2y i55.). • . Eryfimum offL" . ciiiale (i^rifiov 2,^ x88.). . . Braffica Eruca ( ci/^Wftoy 2 , 170.). . . Brajfica oleracea fylveftris (%^ciiifiij a7^/(X 2, i47-)» • • Cjieiranthus incanus (X$v%oiov 3, i38.). Erodium malacoides (^f^aviov mgov 3, i^Si.). Poteft tamen et Geranium molle effe. . • Gera- nium tuberofum (^ye^dv^v (pv^Xcg dwip^dvrt^ ^ ^i^c^ VTfOorr^oyyvXsj ykwceio^ ib.). . • Piftia Strqtiotes (oTgaTiWTJjf 4» JI02.). Cf.AIp. aegypt. t. io8. . . Alihaea cunnubina (w.w»l2ig dy^ic^Zy i66.). • . Malva fyheftris l.mauritiana (jio^}^X^^> ^44-)f • • Malva Alcea (dXxsa 3> i64*)« • • Lavatera ar^ borea (jtt«/vO&%jy xiyTreuTj} 2, i440* • • Ldvatera olbia f. Malope malacoides (d\&C(,(o^ Z ^ i63.). Cum utraque non ommno cosgniit. Fumaria of/icihaiis (iw^cf 4i ^^o.). Haec . DIOSCORIOES. i^Z ^ fel terraa ScrihomiJjwrg. (za'^.), qnam male Rhodius (ad h. L) pro Chiro ia Centauiio hA* bet. . • Polygala amara intokvycO^ 4> '4^0* • ♦ Spartium iuuceum (cira^iov^) i58.)' • • Spartium fpinofum ( 6t/^« ax^x/(X ev KaTr^TTdiJoK/iisc xctl IIoyT^ 1, i33.)* C£ Anguillara p. 63., qui in Corfica inren]t> Matthioh p. i^jo.* Huc et alter Af|>ala- thus i> ig. Ci* Alpin exot. X2.. • • Genifta afpa* lathoides (,ciffitoi}^jti^o^ i ^ 19.)- Eunidem effe cum ligno rhodio> fide Conltantini Rhodii» rhi- zotomi Cretenfis» perhibet Anguillara ( p, 36.)» Deiineavit Pona bald. p. 16; Lignum rhodium alii Convolvulo fcopario tcibuunt: huius vero pa- tria TenerifTa veteribus, ante Infantem Henri- cum> ignota fuit. • • Ononis antiquorum (avo)* w5, 2iO^ Cf. Dodon* 745. . . AnthyUis cre^' tica {rcv ifiivov sl^o^ B'afJt^v£hgi kut( 10.). Co'* lumn. ecphraf 1, 49. />• i55. Scorpiurum ver- xniculatam habet> nefcio, quo demum iure. • • Ervum Ervilia (o^ofio^ 2, l3i.). • • Coronilla Securidaca (sjJi^Vagov 3, 146.). Cf. Dodon. 54^* • . Ornithopus compreffus (icptrava^xjj 4* i54-)« Male Ruuwolfius ( it. tab* inter 54 ^ 6o* ) i84 LIB. IL CAP. nL Plantaginein Lagopoda huc refert. • • Scorpim^ ^ rus /ulciua {axo^ienik 4* ^S^O- • • Hedyfa* rum Onobrychis icvcfi^^tg^ S, lyo.)- • • Indigo^ fera iinctoria (to tvifK^v fiapatovSf 107.). CL Beckmann Oefch» der Erfind, 4» 47^- * • ^fira» galus Glauac iyX»v^ 4, a^iO* Cf. ClufJufi. 2, 241* • • Afiragalus fefamoides i^cafiosAig fU" Tf^ov 4> i53.). . » Afiragalus creticus (T^«7a* XBiv^ci 3, 23.). • • Afiragalus pugniformis (sca* TdvoiyTCiii irsqx 4 1 1 34- )• • • Afiragalus Poierium ( ifor^qiov 3 , 1 7* )• Planta fpinofa lanugioofa , io* ribiis albis , Tragacanthae fimilis r radice gummife* ra* Nullii alia quam haec fpecies ede poteft. CL Lobel. hifi. 49-' Cluf hifi*if 108. VahLfymb. boi. 1 ) 65. • . Pforalea biiuminofa ( r^f(puX^oy 3^ 123.}. T^i^v}Jhvov vocat Galen. (amidoi. ly 426..^ ad «^eapolin crefcere et vino confervando infervire. Trifolium italioum f. creiicum {fuTJ* rMTogZy 4S0« • • Trifolium arvenfe iXxyd^iieuf 4> 17*)« • • Medicago faiiva (/ifiiii^Qf '770* * « Medicago arborea (xt/no*or4j ii3.). . .^ Glycyr* rhiza glabra CyhjKv^^i^a ^d , 7.)- Plinius (22,"" 9. ) defcriptionem male intellexit. Etenim ,^ cum folia Diofc. cum o*x^v« (lentifco) comparet, PJi- nius ix*^V ^^ dubio legit , echin)sitaque dixit. Msk- le itaqueC/. echinaia intelligitur , licet haec in Italia proveniat. . • Loius corniculaius {harci; f\fu^oc 4> iii.> . • Loiusrecsus idy^ }j(3u%if Xonrv DIOSGORIDB& i85 4>''li2.)- Sed L. DioCcoridis huc p«ptinere noa Tidetur , quum et patria Libya et altitttdo duos cu- bitos excedens contradicant* Haec forte ka^ig avifQfislpcvif (Diodor. Sicul. 3s 43.J, quam Agathar- chides in Arabia invenit, quamqua cum^ medica r herba et agroftide comparat^ Hypericum Coris (uw^rtccvS, 171.) %K(A¥d^ (IX vifoiacea. .. ..Hypericum Androfaemum («^ xugoyS, 1720- Cf. Column.ecphraf. li 16. . . Hypericum montanum (dvi^eo^oufiov 3 y 173. )• Cf. Column. ecphraf i, i5« • • Hypericum hircinum ir^dy^ov 4> 490* Cout Ponae bald. p. 3i. Tfagopogoncroclfolius(,r^ar^citfiym2.y i^S.). • Sonchus oleraceus (^9crfM^Q,y i^g.)* • • Scorzo* aera tuberofa (xovh^OJ^i 'irs^ov sthogZy iGi.)- Radicem et caulem efie fucci plenum , ut Diofc. tc« ftatur Rauwolfius (itin.iij.)^ qui circa Hale^ pum inyenit. . . Laciuca ptrerinis *\%ovi^ikAJj 2, i6].). Anguillara p. 109. Caccialepre eam vo* cari ait. , • Luctuca virofa {3'^^^ dy^id a, 1 66* . . Crepis vi^ns ( kqdiuov fUTC^ov 3 , 73. )• • . Crepis hiennis (fe^dmov fi/^aS, 72.). C Diofcoridis eGTe nequit, cum caulem afperum et fpinulofum* ha- be^. • Lapfana communis CkxpApdvfi 2, 142.)* • » Ciehwium tntybus {ri^ig dy^fx ^^iiaxtaisa^dfOL 2» aSo.). . . Cichorium Endivia {iri^tg xvfKsvrn ^^y^" (PvKKog Uk). .. Arcsium Lappa {d^xeTov^j lo^O- * • Cardmu laucographus {Amv^a^ ^xiyS^ r^*)* i86 Lm. n: CAP. 10. m Defcribit hoc nomuie Anguillara p. i43. planttai, quam.in Sclayonia et Umbria invenerit, et quae Carthamus coeruleus eSe Videtur. . . Carduus ara-^ bicus {axaf&x a^«/S«X]f 3, i5.). • . Carduus parvi^ florus (xi^d^foy^» ^ ^9*)* - • Carduus marianus (a/^ yjjfiov 4» J^SgO* ^f- BMUWolf. ii* n.y4- AnguilL p. i5i. . . Cnicus Cafabonue {>jtwcixav3^a 3, 22.}. Cf. SchmideL icoa. et anaL ^ 5i. • • Cnieus ftel^ latus (Iftifc^pcuaTOv 4» i63.). . • Onopordon Acanthium {dxdv&iovZj i8.). .'• Carlina acau^ lijf C%a/xaiX/a)y Xcvxcr 3) lo.). • « Carshamus la^- na^u^ («T^xryXif 3, 107. .. Staehelina Chamae- peuce (xaftami;X37 4, 127.). Ci. Alpin. exot. c. 35.* . • Chryfocoma Linofyris (x^i^o^oxcjii)? 4> 55.). Cf. Cacfalp. 12.^ i4- Coluinn. ecphraf i y 20» Mirum, Anguillaram (p.2.G^) eam non cogno- viffe. . . Santollna Chamaecyparijfus {dfi^crovov ByjXv, ^diiyof hvh^osi&yigy visoki^vxogy Aetr Tj^Tno^X&iciv y «VTTg^ ceqi^piov mql rd xkaivtXy flr^iy^cf oiv&ovg , ^e-Tr' «x^ou €%ov xo^ofifioiSdeg x^o-o»- 8«$-, «JwXcf /Lura itocov (iccqovg Z ^ 29.). ^Cf. C/w/T /ii/^. X, 341« Columna ecphr. 1 , i3. perperam hanc "filantam ad 'TTo^Jov f3, 124*^ traduxit. Cur Anguillara.p. 166. malit ad Art. Abrotanum reie* gare^ nefcio« Quadrant fere omnia. .*• Siintoli'- na maridma (^vai^aA/ov 3, i32.). . . ArtemifuL Abroeanum (^dfi^orovov ol^^iv Z ^ 29.). . . Arteml-^ Jia Santoidca^Cd\lJiv&iov Tgnroy fj3of , $ ffawrdviov PIOSCORIDES. ^ >«7 *»}xSciZ, 28.) va^iuvtov Ififpt Anguillara p. iGS» Obftat taxnen Ga/ra. ( facuU. fimpL 5 y 69.^, qui non femel tantuni (ravrmxov dicit. • . . Jriemijia campefiris {d^ifiictd 'k^iCToPukXog Z ^ 128.)- • • Anemijia camforata (el^ffuaic^ fiovwXSvog svo)" ii caulis cubi*> talis, flores purpureo - albicantes- Eam fpeciem, iovenemnt Rauwolfius (it. p. 2.85.) et circa Alep- pum Rujfelius (Alepp. p. igS. j. Male autem in- terpretati funt, qui vel Digitalem Thapfi, ut la- ouna et Matthiolus (p. 538. j vel Inulam Vaillan- tii ut Clufius ( hift. 2 , 2 1 . j vel Salviam Scla- ream, ut Leonicenus et Caefalpinus fii, 'Oy.) vel Baccharidis fpeciem utLinnaeus, crediderunt. . . Qnaphalium Stoechas (iXix?^^^v 4» ^7*)' • • Gnaphalium Leontdpodium (ksovToTfooiov 4» i3x^. i88 mn. cAP.iiL Sed Plantagin&m creticam £sicit Alpinus exat. c. 5i«y quae effe neqnlt, quod caules nominantur et pTanta dicitur liie^%Tv}Mh^ ^ fummis quoque cauli- buS infidere fertur flos. Qnae omnia haud qua- guam cum Flantagine cretica congruunt. • . Bac- (fharis Diofcoridis (xovy^a /xry«Aj;3, i36.). Cf. Ikauwol/. it. p* 5^. . . Inula /piraei/olia (xcw§» fiiffvi ib.). Cf. Bauhin. hife. 2, Jo49* • • Tnula fulicaHa (Tccw^a fiixqd £6.). Dodon. 52. Haec eft %cw^cCy quae paludes Paxamo indigitat (Geo* pon, 2 9 4* J* • • Inula Helenium {s}Jvw i, 27.). . • Tu/filago Far/ara iQvfxtcyZi 126-)- . . Tu/fila^ goPetafttes ('JCsrachTi^ ^y 108.). . . Senecio Ta-- cobaea (tj^iye^cav 4i 97- )• • • After Amellus {dcr- rri^ drriTiog 4i 120.). • . Anthemis Pyrethrum {nsv^z^^ov 3 5 86.). • • Anthemis Cotay montana et Chrysanthemum monspelienfe dv^tfiAog nomi- ne C^i i54*^ comprehenduntur. Namque radius xnodo albus, modo flavus, modo rofeus indica- tur. • • Anth^mis valentina (I3ev(p&a\ficf 3, i56.)» Namque folia foeniculi, flores flavi. • , Chrysanthemum coronarium L/egetum (jj^t/fav- ^efiov 4, 58.). . . Achillea Ageratum {dyi^^urof 4)59*). . . Aehillea tomentofa (dxOJjstCC^ oivdo^ m j(ff)ffi^ov ^y 36.). . • Achillea tanaceti/olia («X^" Xewt, aiv^og no^ ^ui e Crateva totiun hoc ctput fumtum efl£ teftatur. • . Cemtaurea f Cyanus QinKw d(p^(fiifi^ ^^axkjua 4> 66« Cf. Column. phy tob, p, 74* tp 21. Gratiolam credit Anguiliara p. 268. • . Broiera corymbo/a (xa^ouX/^iy fiiXa^ 3, 2 1.). CS, Belon. obfi, 16. Orchis pyramidalis (o^ju»^ exhiatu: femen (capfula) trigonum lanciforme^ Uanc plantam praeter Caefalpinum o^timvja (lo^ 21. J omnes ignorant^ J$ autem in montibus Etru- riae invenit et fagaciffime Loncfaitidem Diofcoridis effe divinavit. Cf. Column- ecphrafiy i4^* f* 322. ubi autem folia nimis auguita funt* Bauh, hift. 2, 766. Morif 3. / 12. A 1 4- /• 2 1 ^ Irin tuberofani huc trabit praeftantiflimus Sibihorpius, fed ubi eft yX(i>^^6iqtov }jiv%GV ex hiatu coroUae? Neque femiDa funt ofJLOiCL >.c7%9f vel in Serapiade* . . Neonia fpiralis - ( ii$i7fa%rk ^ i}Jsj$(io^v9i 4, 1 09. )• j •I J •igo LiB.n, CAP.nr; NuUi alii Orchidearum adiudicare poiTum ob folia exlgua. Ceterae auf%m notae redceiitur. Certe hon eft Helleborine Caefalpini (iSy 3o.^y quae Cypripedium Calceolus e(Te videtur. . • Arifcolo- chia tonga ( d^iaroXoxSo^ fWfix^» 3 , 6. )f • • Arifto- lochia roiunda (jOv3, i^o.)*^* • Pocerium fpi' nofum { teftatur Galenus (aniidot. 1, 426.). • • Arum Dracunculus i^TCoyriov 2) J96. • • Afumicalicum(^d^ov 2,y i^J-)* • • Arum Arifarum (pi^/o^agov 2/ igS.j. • « Quercus. Goccir DZOSCORIDES. i0i Jna (xonxcc 0a(pixi^ 4» 4^)* • • Croton tincto» rius (^ilXisr^i^v fittt^ov 4« ig4-X Priinus fere Clufius (hift. d 3 47« ) veram Diofcoridis plantam deUneavit,- pofl eum Tabernaemontanus (herb. 2» 265.)- Sed Caefalpinus (ii» i2.) et Matthio' lus p. 894* ^^^^ coelo aberrant., dum modo Myo* sotidem modo Calmdnlam hu& referunt. • • ^Aca" cia vera Cdxaydct 1, i33.)« • • Acacia CiiUedhu (XvTUov IvSixcv, «X ddfivov Tfi^ keyo/ievfi^ koyx^tt' lo^' i^lh 'ii9^ dxdvdvi^ i> i32^.). Cf. Garc. ab Orto hift* aronihy 16. Meminit eius etiain Ga/en* antidos. ly 4^4« • • Ricinus communis (x^orwv 4> i63.). . . Momordica Blaterium CsXomiqiov 4f 154.). . . Bryonia dioica (dfMtBko^ AjuxjJ^, 184.). . • Bryofua aUm idfAmXo^ fidkouv» 4> ^^5.). . . Cw curbita Pepo X^ff^^v ^ 9 l64*)* • • Cucumis fati' vus {xoXoxvv^Uy 162« • • Cucumis propheta^* rum \Kokonvv&ig 4> i?^*)* v . Cucumis Melo (a&i/f 2^ i63.). Hippophae rhamnoides (l^it^ffoCpaBi 4> i63.). • « Cannabis fativa (xayya/3(^ 3, i650* • • Piftacia Terebinthus ire^fuv&o^ i> 9i*)* • • ^milax afpe^ ra {cfirK^^ r^«%e!ix 4> i440> • • Tamus commw nis (^&fint^KQ; dy^icc 4y i^3.). . • Rhodiola rofea {^oikL ^t^TI 4> A5.,). . • Mercurialis annua (Aivo- {oiffTi^ 4> ^S^*)* • • lunipjfrus Sabina (fi^ct&vf t, xo4.)« . • luniperus Oxycedrus (jtUi^o^ Xy lo.^.). • • Taxus baccata (^orfJLfXja^ 4> 8<^*)* «>. • M^riftica 192 LIB. n. CAP. IIL mofchata* Caefalpinus (2.y 4q*) credtt N^dica^- dov (i^ H2.) eSe corticem «xteriiuin huius iructus. • • Rujhus Hypogtoffum (lifiroyXm^a^ov 4> i3a«)* C£» Column* ecphrafty %65» • • Rufcus -aculeatus Cfiv^^fini arf^Ub^y i46*). • • Rufcus Hypophyllum Oti^ni dht^l^^m ^, i470* Cf. Cdlumn. Lc. • • Rufcus racemofu^ (;^afMu3aipy9 4» i49-)- Equifesum ffylvoHcum (Jhfxcv^ /^j 46« )• Gf. ffeudo-DemocrU.inGeopon.2,ySf • • Equifesum Jlpratenfe (wgrwfif fr/f» 4,. 47,), . . fUarfilem ^uadrifolia (cVifufSw 4» 13,). PUnU' aquatica Juxe flore, foliis bederaceis. Certe . Betry chium •Lunaria non eft, cui adiudicat Columna (pkys(A. •p. 65« )• • • Pofypodium vulgare ( mXwo^ 4» •j£8*). • . Polypodiam Filix mas\Qjne^t^ 4, i86.), . • ^olypodium Dryopseris (t^Mm^lf 4^ i%»}« • • 4fpidium Lonchitis Qkoyx^rt^ irsqct 3, 162.). . . Mhyrium Fiiix femina (difAirtrref Jf 4i 187.)- • • Jfplenium HemioniHs {^fitcnTtg ?» 2 52.); • • Jfplemium Ceierach {oia^}jivov d , i5i»). . • 4/* plenium Trichomanes {r^txofixvk 4> ^^y.). . , €celopendrium officinale (ipuXXfrif 3, 121.). • . ddiansum Capillus (a^vroy^, i36«). Cf. fchol* Theocrii. id. i3, 4^» • • fMarchamia conica (Xci* jjrfv 4> 63* )• Coiumn. ^phraf i. ;». 33 1. Potefi: «amta guoqve ad Pellideam caoinam reduci. . • DIOSCORIDES. 193 Parmelia iiibata (/3^vov xsJ^ov 1 , 20.). . . Fu* cus aculeatus {fi^vov T^i%wSgf S^ctkcicaiov 4y 99-)« • • Fucus cartilaglneus {(i^vov x^rTtXov 4> ibo.)» • • Yucus ?Janguineus {C^TtofJLypti^ %al (potfiacoVi ib). . . Fucus faccharinus {if^kMv (pvY.dg^ ib,\ Agmen claudat dvdqca-o^TCB^ (3, j5o.) crux ex- egetarum ! De eo fic : yhercn fi.v ev Tv^c^ sv Tra- ^^ccAjxa-a-foi^ ro^oig, ntooc heaukeitrfj {ktvxi^)^ P^irTcx«^J.of, &vXclxiov stpI rtjf %i(p%}jf^ exovcra, m^isxnrrov irrfiqfioLrog. Totidem fere verbis reddit P/i//itff ^27, 4^) adden^, fo]K* colos in cirrhis gerere. Comnientatores Diofcori- dis in varias de hoc veget bib' fcntentias abieriint, in phires nemo praeter Angvillciram, Is enim (p^^Zj.) modo Cufcutatn, iam lunci fpecieni, nunc Coluteam arborefcentem intelJiiiit, Matthiolus fp. 645-J plantam depini^it maritimam, orbiculis pedicellatis prtieditam, qnalom in Etruria inveuerit Lucas Clilnius. iNlox et Lobelius ( advprf i65.) camdem iu chamis conchis maris Mon^pelienfia li- tora adiuentis inventum delineavit, uwbilid marinl nomine. Citavit etimtlem Androja is Cetyledonis foliofi marini nomwe Magnolius (bot, monsp, ig.J. Tandem autem Ant. Gouanus (^Jlor. monspeL app^ 479.) docuit, ad regnnin i-riinuile pertinere etAfa- dreporain Aretabulum Linn, fyft. nat effc. lidem cpinioni, quam Malthiolus fovet, adfii- pulatur etiam Caejalpinus (16, 4^-)» Sed Eu- ToM. L • )5 )94 LiB.n. CAP.m. ric. Cordus (bocanoL p. 99..) et Tragus {810.} Cufcutam eile perhibent: cui plura argumentai praefertim maritimam originem opponit Ant. Miifa Braffavolus 9 gui ad litora maris adriatici JGrequens dvh^offWMg femet inveniffe teilatur (exam.fimpL p. 63. 64*^« Ipfi adfentitur Amacus Lufuanus^ (comm. in Diofc* 376. 48a. j. Quorum virorum argumen* tis victus Madreporam dcetabulum Linm effej fa* tendum eft* Non defnnt plura, quae fatis obfcura maneilti ab ipfo auctoi*e non cognita aut male defcripta« JHxemplo adducarh MaAA/3a^^oiF , quod (1, 11.) aliqui pro nardi indicae folio habeant. Effe autem peculiare quoddam g<»nus fulii , quod paludlbus ia- uatet, nulla radice fultum. Id coUectum, flatim filo traiectum , reconditum fervari. Repetit id Pli* nius (12, 26.) ^ novo addito errore, in Syria nem- pe gigni id malabathrum. Galenus duobus locis (facfimpL 7, 98. w^. ) ^piaXoi^iaQ^ov et (pvXkof ^ fjuthccfioi&^ov recenfet , congri^ere virtutem cum vi nardi. Mox ufus increbuit, (pv}Jjst cum fieLhitr I2d&^(fi eadem putare^ quum Plutarchus (GrylU 990*. ) dicat m^lovg xai (pvT^Xa, xolI ncOJiiJLatug d^d' (2diov^. At vero in Digeft. L Sg. dc. 4» de publi' can. ec vectig. L 16. distinguitur hialabathrum a folio barbarico. His aliisque argumentis victus pri- iiius fere Anguillara ( p, 29.) bene distinxit fo- lium barbaricuni, quod idem cum Piper^ BesU^ PLINIUS. >$5 « • Malabathniiti autem dici TembxkL Idem Tembul vero tanquam Piperis fpeciem quoque defcribit. Falli autem et cum Garcias ( Cluf* exot. lyS -*I77»J perhibet, Malabathrum enim Cafliae lig- Beae (Laurus Cajfiaf) effe folium , yb/ii/m vero MT i^ox^y effe Betle Indorum. Cf. Trew. m nov. aci. nat» cur. voL 2. app, p. 385^ Coram habeo etiam icouem foliiy quod manifefto Lauri Caffiae eft, et Betl^ dicitur, apud Ramufium (viaggi i, 3G3J. ♦ ♦ * Praeter hanc in materiam medicam introdu*» ctionem adfunt alii etiam tractatus Qnj^utxSv etc» nt et fo^a dicta» quae ad graecas plantarum vo- ces latinas etiam coutinent, ferioris certo ori* giDis> ut a monacho quodam compilata. elle' vi- deantur. ____ P L I N I U S. Dunmviri hi imperio totum orbem literarium per fedecim et quod excurrit faecula regentes prae* cipuam merentur in rei herbariae hiftoria attentio* nem. Plinius enim iisdem fere verbis plerumque) quibus Diofcorides , plantas defcribeus, medio ae<- vo gratior JFuit Diofcoride> quod non latine folum icripferat , fed quod fuperftitiones etiam plures et fabulas admifcuerat. Cum literae reftituercntur, necefiEarium quldem fuit> ab horum duumvirorum i3 * 196 LiB, n. CAP. m. opcribus proficifci , feJ errores genulk plurlmos ni? niia antic^uitatis auctoritas: quae reiecit etiam om- ne aetatis , fontiumque , e quibus hauferint aucto* res, examen. Noitronim auteni temporum liber- tas ii examini vel maxiroe favet, id quod nobis doctrinai^ ambitum , quem in romano fcriptore in« veneris, clare exponet.. Csdus Plintus Secundus y maior dictus» petria Veronenfis, non Novocomenfii fuit {Voff* hifsGr. lat. 1, 29. J: natus Tiberio Caefare, anno aerae noftrae 23., patre Celere, matre Marcella. Sub Claudio ftipendia fecit in Germania, fub Nerone et VefpStfiano augur fuit et procurator in Hifpauia» demum vero praefectus clallis Mifenenfis. Vir omni literarum disciplina ornatiflinnts , lectionis nberrimae fegetem ditiffimam in libros fuos rece- pit, quod magis miraberis , fifcieris, iUum aetatis fuae tempus impeditum dvstentumque qua officiis maximis, qua principum favore egiffe. Sed erat, ut cum nepote Plinio iuniori (epifc.o^ 5*) lo- quar, acre ingenium, Hudium incredibile, fum-» ma vigilantia. Kucubrare a Vulcanalibus (ab an- tumno^inde) incipiebat: in itineribus , quafi folu- tus ceteris curis, itudio foli et lectioni vacabat. Ad latus notarius cum pugiilaribus, cuius manus hieme manicis mtiniebantur , ut ne coeli quidem afpcritas uUum itudii tenipus eriperet. Nam peri- re omne tempiis arbitrabatur,.quod Itudiis nonim* 1 1 I PLINIUS. ' 197 pefrfretur. Hac intentioue tot volutnina percgity quot fere neuio Romanorum fui temporis* Ipfi viri clarifiimi morti gloria immortalis pro- pofita eft , quod avida naturae ftudio eam fponte fubierit* -Fuit enim ingens illud Vefuvii montis in- cendium anni 79 , quum ille Gkffem Mifeni impe* rio praefcns regeret, quod ipfum adeo excitavit, ut Pomponjanum peteret, profpiciendi cauffa e proximo, ecquid iam mare admitteret. Ibi {iilfu* ris fumo drafGpreque caligine fuffocatiis ftatim con- cidit* £ tanti viri fcriptis numerofis ad nos folum perw venit opus hifioriae naturalis^ libris 37., quibus ex bis mille voluminibus fcriptorum romanorum pariter ac graecorum univerfam naturae varietatcn:! ampleoti conatus efL A libro inde duodecimo ad vigefimum usque feptimutn omnia tractat vegetabi" iia, plantas, arbores, fruges> gramina totamque lem rufticam. , Optima editio totius operis eft /o. Harduini, quam tribus voluminibus formae maximae compre*- lienfis, Galliarura regis iuffu anno 1723 abfolvit, Qiiindecim codicibns manufcriptis ufus effe dicitur; Ririflima autem eft et pulcherrima editio Belloci" riipanejtiy Parif. i532. fol. Bene quoque de Pli- nio mer^it Dalechampius in editione Lugduneni 1587. foL Praeter bas praeftantSores noftri aucioris edi- 198 lib.il CAP.m. tiones commentarii edam memorandi fmiti.inter quos emiuent Claud. Salmajii Plinianae exercitatio- nes UltraL 1 687. fol* , omni eae quidem doctrinae genere abundantes , fed et malo in Plinium animo et fine ordine fcriptae. Maxime autem vitio ver- tendum , quod a rei herbariae cognitione fere alie- nus fibi tamen fumferit de plantis yeterum iudica- re. Veteres eommentatores, Hermolaus Barba* rus 9 NicoL Ltonicenus aliique textum quidem ca- ftigarunt, ad fonte» Plinianos prinii refpexerunt, fed rei etiam herbariae non fatis experti fuerunt, ut eorum veftigia tuto fequi po{&nus. Diu autem iam acriter Plinium perfirinxerunt, quod fine iudicio , ac omnino faepius fine linguae graecae interiore cognitione, undique corraferit» quae curiofa fcituque digna ipfi vifa fuerinti quod * nonnunquam penitus falfo aut negligenter faltem in- terpretatus fiierit Graecos. Id autem perfpicere non pc^tuerunt, qui medio aevo coeci eum ducem folum fequebantur. Quae enim reprehendit in ma- ioribus fuis , quod notas iplas herbarum velut vul- gares fkrictim tantum et nominibus indicaverint ( H7 , S») id et in ipfum cadit. Licet plures et diffitas quidem Romani imperii provincias viderit, plantas tamen perpaucas folummodo 9 et vero ra- riores minime cognovit» Plurimas quidem fatetur plantas in hortulo An- tonii Caftoris femet obfervaffe» qui tertius fere pofi PLINIUS. 199 Theophraftum et Mithridatein regem peciJiarem plantis ajenciis hortum conflituit (^Sy 2.J. Ne* que tamen rari funt errores graviffimi, e cognitio* ne plantarnm maiica orti. Confundit 1». g. (1 2, 20. J Caiiam Romanorum (Daphnen Cneorum) cum Lauro Ca(Ba: fabam Graecam appellat Celtim auflralem ('iS, 3o.^: oryzae florem tribuit pur- pureum fiS» 7.J: Oypfophilae Struthio lanugino- fum caulem et fpinofum ^19* 3., ubi tamen de- fenditur a Paulo Boccone mitf. 1, 172.^: ligu-.- ftrum iiefcit an idem fit cum celebri cypro, feu Lawfonia inermi ^24» 10.^: Myriophyllum cuttOi Achillea Millefolio componit (z^* 16.^: ad gra- mina numerat, quam Anguillara (p. 94- ^* Se- dum efle fiellatum docuit. Macer f. Macis ipfl fi2, 8.^ cortex radicis cuiusdam magnae elb Graeca fua cxemplaria adeo negligenter legit et intcrpretatus e^, ut hippacem Scytharum, quae cafeus ftiit (Hippocr. morb. 4» 5o8, J plantam cre- derct ^25, 8.j; ut /inxeovof a quao Theophraftus Struthii (Gypfophilae ) aequales ha- betj fpeciem pafferum Jicrr^ov&Sv) praebere nug^- retur C20, 19.J; ut in media hederae defcriptio'- ne de cifto loquatur, commutatis x/o^cr^ ct %i ^5* 27, 8.^. Taceoplura, quae ipfi obiecta fuat> ut animadvertam , paucis duntaxat plantis vaftiflimo hoc opere locupletatam effe rem herbariam. Quae fiuHiu fummo inveftigans tanquam novas > aut Pli- nio faltcm peculiares inveni, hae fere funt: Salvia Verbenaca una cum Verbena fupina (^5, 9.) tractatur, adeo frequens per.totam £uropam auftralem, et mirum fuiffet, fi Plinius eius non me- nuuiffet. • . Valerlana italica Lam. eft Nardus cretica ( X2, 12.) quam Galen. compof, medicjec. loca 9 > 4* etiam citat : fed defcriptio Plinii ex Dio- fcoride de Phu defumta, Cf. Ponae mont* baltL p. 4g. 5o. Eriophorum fine dubio anguftlfolium eft arun- do ea (19, 1 . ) e qua veftes conficiantur. . . Sti-- pa tenarijjima. Sparti ufus per Hifpaniam Afri- camque Carthagiiienfem ubcrrime (19, 2.) de- fcribitur> ut gramen iJ ocreatis cruribus textisque inanici^, iii^iieisque conamcntis convolvatur, ma- ccretur et ad iniiuniera vitae defideria adhibcatur. Cf. Fifchers Gemcilde von Vulencia i, i64* • • Panicum miliateum et italicum (i8, 7.) ita dis* tinguuntur, ut illud a paiiiculis dictum> cacumine languide imtante, pauliatim extenuato culmo> paene in furculum |Tacdenfis acervetur granis, cum loa- giiiuna pedali phoba: miVu vero (pauici italici; co- PLINIUS. 2UA mae granum coniplexae fimbriato capillo curveu* tur. . • Panicum Dactylon hoc nomine (a^j ^7*) alioque loco (26, 8.) Canaria appellatury quod canes eam mandant. Cf. Lobeh hifc. 12. Cluf.lufi* 2, 217. . . Panicum venicillatum eft Miliaria (22, 25.)- • • Hordeum murinum clicitur (27, 9.). Holcus, quae in faxis nafcatur ijccis: ariltas babe- re in cacumine) tenui cuimo>' ob id a quibusdam appellari ariftidam^ Cf* Anguillara ;?. 2 1 o. LobeU obf. 18. ' Dipjacus pilofus^ Gallidraga Xenocratis (27, g.). Eadem cfi l^irga paftoris y Jimilis Acanthae Nyc. Myrepjlc. (1, n.). Ct Anguillar. 142. . ► Galium Aparine^ Philanthropos (24» 17.) quod vefiibus manibusque adhaereat. • • Ilex Aquifo' lium cum Quercu Ilice conAmditur C16, 6. \ . • Potamogeton pufiUus C26, 8.J. Caftor aliam no- verat fpecicm teuui folio, velut equinis fetis etc. Myosotis Lappula (2.5^ 8.^. £ft et alia> quae ferat lappas niinutas. • • Pulmonaria ofjicinalis, ConfiUgo (2.5, 8.). . . Afperugo procumbens eo- dem,nomine vccatur (26, lo.). . . PrimuIavuU garfSf Dodecatheon (26, 4')« LobeL obf Si^. . • if 2rt/pa ;7on^ica dicitur Aegolethron (21, i3.) cu- ius floribus mel venenatum fiat. Cf. Tournefort. hift. acad. Parif i7o4» 35). . . Convolvulus Can<* Sabrica (^25, 8,). Cf. Cluf hift. 2, 49. . . Cap- fidum annuum fine dubio cft ea PiperitiSj ^uam et 202 LiB. n. OAP. m. Siliquaftrum vocat (20, i^O* Cf. Dodon. 716. . * Rhamnus Alaternus (16, 26.). . . Khamnus in* y!?c^orii/x eft Calabrtee (17, 8.). . . Chenopodium Scopariay Scopa regia (21, 6.). • . Atriplex hortenjisi ChryfolachaDum {27, 8.). . . Samo- his Vaterandi eodem uomine generico occurrit- (24> 12.). Sed Anguillara (179. > credit Ane- monen PulfatiUdm > qiiae a Bononienfibus ftd tem* poris ita vocetur. . . Plumbago europaea eodem nomine (25, i3.) vocatur* Alio autem locoCaS^ 7.) Tripolium appelJatur. . . Thofium Linophyllum dodcjTi nomine (22, 22.). Cf. Anguillara 211. . . Celojia criftata eft Amarantus (21, 8.). . . Ribes m^rz/7n eft fine dubio Cynosbatos (24, i3.). Idem vult piperis arborem italicam (16, 3 2.) Dalqcham^ pius , fed dubito. . , Bupleurum baldenfe intelli- g^t Anguillara (169.) fub Bupleuro (22, 22.) ca- pitc Anetlii, foliis longis multisque. . . Sium Si* farum (19, 5.). Sifer et ipfum Tiberius princeps nobilitavit, flagitans omnibus annis e Germania. . • Scandix Pecten (24, 7.). . - Peucedanum Silaus (26, 8.). Cf. AnguilL 219. . . Rhus CotinuSi Coccygiae nomine (i3, 22. 16, 18.). . • Vibur^ num Tinus (i5, 5o.). . . Staphylea pinnata^ Staphylodendron (i6, l6.). • . Statice Armeria (26, 8.). Idlium chaloedonicum, rubens dicitur lilium Cziy 5.J. . • Convallaria bifolia bis occurrit, Cy- PLINIUS. soS claminos tei^tia dicta (:i5i 9.^ et Ceratia uno folio C26, 8.J. . • Berberis vulgaris (^Sy iZ,). Spi- na, appeildix appellata, 'quoniani biiccae puniceo colore in ea appendices vocantur. • . luncus maxi^ mus eft Combretum ^21, 6.^. Herba .Luzio>Iae Italis appellata {Caefalp.^-} 5S, AnguilL ly^.). , Daphne Thymelaea (iZy 7.^. . • Acer platcp' noidesj laciniatum Ait. et maculatum defcribitur fl6, i5«^. . . Polygonum Convolvulus e&. Cen- tunculus ^^4) i5.Jl H^ba, quae, quia multa eft, et ubique nafcitur , 'jroXv^ovev appellatur. Scri* hon. Larg. 46. • Caefalpiniapulcherrima eft Nyctegretum, quam Democritus narraverit ia Gedroiia crefcere, colo- re hysgiui, folio fpinae (acaciae): eam et nycta* lopa vocari, quod e longinquo noctibus fulgeat* C21, ir.^. . .. Saponaria Vaccaria^ eft Condur- dum (^26, 5«^. . . Silena baccifera eft Cuculus (Cucubalus) 27, 8. * CLClufy hifi.2.^ i85. , . Oxalis ftricta y Oxys f 27, 12.J. Cf. LobeL obf 495.. . Lychnis fylvefcris 3 Malundrum f. Melan- dryon r^fif 7')* Cf. Cluf. 1, Sg^* Refedu alba^ xiomine eo generico occurrit f27i 12.^. Cf. Lobel. adverf j6* Pruoi plures fpecies noniinantur, maxime ve- To Chamaecerafus (i5y 25. J. Mahaleb etiam nomine Vaccinii fiG, i8;J. ^ Pyrus torminalis (x^i 21. J. • p Rofae c^faxiSL ^ praenefUuaet ala* 2o4 LIB. n. CAP. III. bandina f2i, 4*X • • Geum rivale fere fetilium illud ('2iy 8.), qi|od circa vepres nafcaUir 5 infle- jco floris cacuHiinex flore rofeo: fed antumno nafoi dicit. . . Geum urbanum eo nomine (^26, 7.J oc- currit. Fragaria vffca (2.5y 9. J fecundum codices antiquos cft pentaphyllum iUud fraga ferens, fed exftant aliae lectiones, ubi de TrifcUo fragiff^ro *l^qui videtur. Cf. Leonicwum de PUnii error.f 3. 6. Antiquius, quam Plinii, eft Ovidii teflinio- nium, de fragis aureae aetatis ( metamorpJu i. v. ^Arbuceos fructus montanaque fraga legebant. *' Spiraea Ulmaria e[tBhodora (2,4^ i7->)- • • Actaea fpicata fs", y.)* CLLobel. obfZSQ. . . Cahha paluftris i Chamaeleuce 26, 6.J. QL An^ guilL 212» • • Ranunculus Thora»^ Limeum (^27, lo.J. CL AnguilL ^.iZ. • . Rununculus polyanthemos ^ eodem noniLie ([27, 12.J/ Lamium maculatum , Leuce (^ 27 ^ 1 1 • ^. Cf. Caefulpin. 11, Sn. . . Nepeta italica (2,5^ i5»). . • Nepeta Scordotis a Pompono Laeto, Pompeii liber- to defcripta ^25, 6.^. Bene delineavit Pfofp. if /- pinus exot. 280. . . Teucrium Scorodonia eft al- tcriim Scordiam (^iio, 6.J. Cf. LobeL obf ^$2. . . Vitex tri/hlia e& GsLryophyllon (^12, 7.J piperis grani iimile: quod egregic defcribit Rumphius (herb. amboin. p'4S' '5o. ^,i8. jg ^. . . Rhinan^ ihus Criftu galli eft Aiect^^rolophus (zjy 5»J* « PLINIUS. ' ' ' fioS ingvilL ni'^* « . E uphrajid Odonthes eo nomine (27, 12J. . . " ' Ventarla eaneaphylla (^27, g.^. CL Colwfm* ecphra/, j, Sot. • . BraJJicae oieraceao -piures v^i^ rietates receufeDtur, Sabellica, Pompeiana etc. r^S, 8.). Onanis Natrix eo nomine (^27, 12.^. Cf. Lo* tf /. obf. 49^* • • Anthyllis Barba*[ovis eo nomintt C16, 18.^. » • Cytifus Labttrnum 06, i8.^ eo- dem nomine bene defcribftttn . . Hedyfarum Al* hagi forte Occhi illud Oneficriti eft, e quo inel de- fluat, fed ficis fimilis frutex appellatur fi^, B^J. . • Trifolium italicunij Oxytripiivllum ^21, -g.^. Cf. Scribon. Larg. 160. Carduus leucographus ^27, w.}. . . Cnicus Erifithales (fc6, i3J. CtDalechamp. 1094* • • G^/^fl* phalium gallicum e& Itnj^ia (z^-j ^J^X Cartafi- lago AnguilL 2o3^ . . Bellis perennis eodem no- mine (^26, 5.J. . . Chrysa/tthemum fegetum^ Bellium f 21, 8.^. . . Inula Bubonium forte Af- I ter C27, 40» Cf. Cluf hifi.Zy 24. SropoL cara nioL ^58. GaIenusfiov(i(jC'Vicv dicit (facult.jimpl. 6> 79.^. . . Centaurea nigruy Hyofixis (^27, g. ^. Cf. dngitilL 21G. • . Calendula ojficinalis y Cal- tha C 2 j . 6. ^. . Ariftolochia Piftolochia f2.5, 8.;. Cf. C/:// fc{/?. 4? 72. /l;*i piures fpeoics receufentur (^24, • 16.J. m :^oS tiB.n. CAP. m. Arum Dracunculus^ UaUcumy Arifarunt et te^ nuifolium. Cf. LobeL adv. 260. * . Pinus Pinaf pety Tibulus/16, 10.^. . • Pinus Cembray Tae- da 06, lo.j. . . Fagus fylvatica fi6> 6.^. . • Acacia latronum forte eft fpina lacrimarum pretio- fa in gente Ariana (^12, 8.J. . . Amarantits tri* m co/or eft Gromphaena ^26, y.J* t • Ephedra dL^ ftachya» Polygonum qaartam f 27^ 12.^. Cf. Cluf hift. 1, 91. . . Myrica Gale^ Chamaeleagnus f 24> ix.^. Cf* Doden. 780. . - Humulus Lu^ pulusy Lupus falictarios (2,tf i5*)* Lycopodium SelagQ (2.4* \^k) eodem nomi^ fie. . • Conferva glomerata in alpinis fluminibus 27, 8.J. . . Boletus fuaveolens (iS^ 8\). Ce- terae omnes eTheophrafto» Diofcaride,, Crkteva aliisque laepe aliis nominibus excerpta#. r b A L E N U S, Vir , cuius fummum ingenium , eruditio vaftif* fima et uberrima fertilitas omnem antiquitaten:i ma- yima cepit admiratione> ncc rem herbariam intac- tam reliquit. Patre natus Nioone , architecto Per* gameno, a prima inde iuventute optimis praecep* toribus in literarum discipiinam traclitus fnit: pater ipfe (p^Xoyeoi^o^exTperimentSL inftituit, ut trans*. mutationem frumentorum in lolium obfervaret. £a omi;ino veritatem eius transmutationis confir- maCCe perhibet Ga/eizz/j; tritlcum in loJium» hor- / GALENUS. fto7 deum I0 sivenam fterilem abiiffe (facidi. aUm. if v 5i8.^. Oalenus Afiam ininox^in , Aegyptum> Graeciam' totam Italiamque percurrens, Palaefti* nain ipfe adgreQus eft, ut baKami fruticem invel^i- garet, quum baifamum illud frequeater adulterari comperiffet (aatidot. i> ^2,^. ^Z*)* Imperato* ris ^larci Aurelii m^dicus per aliquod tempus» ia patria Pergamo tdtimam aetatem degit. , : Ipfius tempore Imperatores romani in Creta plantarum utilium feraciffima botanicos aluerunt> qui herbas radicesque fedido lectas Romam trans- xnitterent (anddot, i, 4^4* >^* Neque tamen iis polle penitus confidere ipfe fatetui: , fed oportere medicum peregrinari , ut plantas ofBcinales in lo- ■ cis^natalibus ob£ervet> coUigat et vere distinguere difcat (ib.42,&*)» Taxat' eos, qui medicamina omnia fimplicia e Creta petant, ac refpuant> quae a Cretenfibus botanicis lecta non fiierint : cr^fcera 'eaim per Italiam aliasque regiones ^plurimas plan-* tas, eademque virtute pollere, quam Cretenfes, quod dfiu^oixcv et fid^ov exemplis oftendit (ib. 431.J. Cinnamomum cum caflia fatis congruere: fe- metipfum ihtegram arborem Ciniiamomi^Romae vi* diCTe, e qua. Marcd Aurelio antidotum paraverit (ib. ^ZZ.). Crocum in antro Corycio optime cre- fcere , ut ipfe expertus fuerit ( ib, )» Carpafium praedicat Cinnamomo non multo ia* 2b8 LIB.il CAP.illL t I • ferius, optlmuin crefcerc circa Sidam Pain{)hiliae : cortex id vel radicis vel trunci effe debuit ( antU dot> I, 434« facult.fimpl.j^ 89. J-^ Neque idem eft cum Cuijebis, ut /Imat. Lujlt. (coinm* i5.J perhi^et. Cf. Cluf exot. i85. Equidem, rite coUalis omiiibi|.9, quae vetercs de carpefio tradi- dcrunt, opinioni'adf'Mitior if/yg^wiV/arae ("iSo.^, qui raJicem effe Rufci HypophylU ai'bitratun Ea enim Amaro-aromatica e^lt, et roborantium vice ab i^»fo ^^m\xm lUverio ( obf cent.^by 55.^ adhibita fuit. Graeci feriorum faeculorum manifefto Cubebas in- tellexeruiit (Nic, Myrepfc. afiticL X^ l55.^. S)* Idem videtur LioJ^ corides intelii j^ere , dum ctov m^uccv tanquam venenum foporiferubt adfert ( alexipharm. e. i3-^. Et Paullus Jegineia %a^r,ctag oiso^ dicit (lib. 5, 44* ^* Uaec venenata fubftantia nec cum xct^mi* ci(f fupra memoratoi* nec cum 7ca^mier fe iam patet. Per plurima enim faecula foTi fere me- dici, ignarum ilhid et ignavum vulgus, fueniDt, qui fuo^ i. e. barbaro et rudi modo rem herbariam colerent* Simplicia fic dieta e plantis petita, no- minibus vagis faepiusque falfis aut barbaris faltem praedita, 'adhibueruntj ac in levibus futilibusqu»- hbris confignarunt* 'AC. GRAECA BARBARIES. «iS I Taedet paene^ pauca tantummodo e foeda illa ferragine adducere. ScniBONius Lar^gits, ClauJii Caef. medi- cus, opusculum de compofitione mpdicaminum fa- tis barbare coufcripCt, r^uod immenfo lo, Rhodll fiudio Patavii i6o5. 4- editum, pauca, continet^ quibus t^Jinii coaevi fcripta ilJuftranda funt. . • Her- bam (12.») qiiam 'TroA.uvf ugev , ipfe nervalem ap- pellat, aliam non arbitror, quam Plantaginetn jnaiorem. , . Herba urceolaris (^Sg.J quam P/i- nius Valerlanus (2^ iSsJ Vitraginem dicit, eft farletaria officinalis. . . Cotyledona Umbilicum eo Domine vocat, folia habere cymbalis ilmilia eJt in parietibus humidis crefcere foS.J. . • Symphy* ium ofjicinule fatis perverfe et Inuiam rulbcain et gdUice Alum nominari ^83.^ Teucrium Polium^ nifi potius pro ttoKiiA legendum iit 'zroA.i/yoy^j, tinia* riam, • . Loniceram Periclymenum vocat Matrem fylvae (la^*) Scolopendrium officinale^ Galci- fragam (\5o.)» Hypociltidem male dicitfuccum Rofae cauinae f85.J. Hyoscyamum albu m itf/io/« Unarem herbam (^o.) Rhotm coriariam^ fy^ TULcanu Mahcellvs Burdigalenfis , Theodolu L ar* chiaterj infcitia, aa fuperititioue maior nefcio, compofitoru^i immeniam totraiit &rragineni) ab HtnrmQ . Siephano^ coUtctioni faae inffrt^im^ et a «14 LIB.in. CAP.I. romanA Thoma Reinejio eruditiffimo in variifi lectionibttS paffim illuftratam. Quum Burdigalenris effct, gallica faepe nomina plantis fuis adfcripfit: Fifuinarum vocat Menyan- then trifoliatam (3.)> Burdunculum Borraginem (5.)> Orfocoj Sambucum Ebulum (7.)» Gilarum Serpyllum (il.), ri«wriam Polygonum Convol- vulum ( 1 7. ) > Halum Symphytum ( 3 1 . ) , Badi- ^i/i Nymphaeam (33.). Falladius Rutilius Taurus AemUianusy faeculo, ut videtur, ,quinto florens: citatur enim ab Ifidoro (orig* 17, i») et Cajfiodoro (div, Ject* 28. j: fundos in Sardinia et ad Neapolin pofTedifle ipfe teftatur (4> 10.). Opus de re ruftica ad roenfes» e (Jraccorum fcri])tis potiffimum, com* pofuit, a doctiffimo Schneidero nuper egregie edi- tum ac illuftratum. PaucifQma in eo tanguntury qua&ad rem ipfam herbariam pertinent. Triticum credit iri lofco uli- ginofo transire in filiginem f. fecale (1, 6.). Hor- deum galaticum dicit (2 / 4* )» quod diftichon l/{- doro (17, 3.) et cantherinuni , quod huic hexafti- chon. Canneta colit (3> 23.) ex Arundine Do- sace* Satureiam culit (3*, 24« )> Cepullas (Ce^ pas) Colocafiae bulbos et Allium ulpicum (Jativi varietatem) Gannabum (4, 5.), Armoraciani (4> 90» Gith quod Nigella fativa (iq, i3.) et Cicetam» quam a Gicercula (Cicer ariesinum) AC GRAECA BARBARIES. &i5 I distinguit (4f 6.). HypQmelidas habet (iS, 40 poma forbo fimilia., quae fructiis funt vel Uiiedouis vel Azaroli. Is I D o R u s Hifpaleufis >. e ftirpe Gothica> epi- fcopus Hifpalenfis (f 636.) in opere magno ety- mologico (Originesy ed. Vulcan* Bafil. 107^. fol.^ plantas et arbores varias ex Plinio potifGmuih re- cenfet) nominibus fere inhaerens, pat;ca tamen xnemoratu digniora adlegans. Sic prinius » ni fal- lor , RJieum Rhaburbarum (nomine Rhei barbari) habet (17, 9. coL 4^6.) licet et Alexander Tral- lianus (8, 3. ) ' idem Jam .commenlfet. Pofteri eam fpeciem, ab Arabibus praeprimis commenda- tam et Rheo Khapontico fine dubio praeferendami Rhei indici paffim noniine citant ( Actuar. meth. 77ied.5i5» Nic. Myrepf. 1, 2j. 209. 22, 5.J. Mellam dicit Ifidoruslotum cyrenaicum (Zizy^ phifpeciem.) (ly» /J. Fagum et efculum> utram- que fructibus efculentis infignem credit, licet er- rore veteris (pvf^ov feductus. Afplenium vocat Sa^ xifiragiam , Inulam ruftico nomine Alani, Elec- trum in infulis Germaniae ( nonne Rugiu?) e pi- nubus fUUare. ' Melofon vocat arborem, quao ammoniacam gummin largiatur. Conftantini VII. iuffu veterum monumenta a variis fcholafiicis viris excerpta veftigia induftriae faltem uobis fiihint Conftantinopoli faeculo X. ad- ti6 LlB.Iir. CAP.L ROMANA kuc fuperfljtis. Sicnt Theophanes Nonus epito- xnen meilicam, alii hippiatricpm> ita et Gassia- nvs Bassu$ BithynuS, compilatiouem edidit Geoponicorum veterum ; e quibus pauca duntaxat hiic pertinent. In ]pfi$ quidem Geoponicorum fragmentis» non femel fedulo a me perlectis, nihil fere ad rem her- banam inTeni; .fuperftitionibus et puerilibus coa- filiis omnia plena. Memoratu tamen dignum niihi vifuni fiiit Cafliani Baffi ipfius confilium, quid Con- ftdntinopoli fingulis menfibus ferendum fit (12, i.).. lanuario ferl? *&aXao*^oKf a/x/3iyv , quae Convolvulus Imperati, Februario xohtdJvrev ( PetrofeVmum )y Ttxn}Ji^^i^ov (Betam Ciclam)^ d^ftfivfv (Sasw reiam capiiatam)^ fiuqov^^M (Laatucae fativae varietates: vox haec dfflexa a ficLiovTJo^^ quod Maio' vigeant. Bochart. hieroz* 1, 696*.^, iiavov ( quae fort^ varietates Lactucae ) , Aprili e^tvrKoficXoyfiV (Spir naehiaforte oleracea, BocL a Stapel ad Theophr» P* 778 J. Novas quasdam plantas ab Arabibus feriores Craeculi haufcrunt, quod e SrMEOKi* SETni, opusculo de cibariis (ed. Gyraldi BaJiL i558. 8.^ elucet- Auctor it^taTofitaroiq^vig palatii Antiochc- ni , Michadle Duca , Imperatore Conftantinopolita- nO) fiiit, excerpfit autem potius Pfelli maioris AC GRAECA BARBARIES. mj molis librum w^l i^io^rSv. Cucumeres dicit «7^ you^ia aut rer^ctyyov^ioL , Ocimum primtis (iaaihr' %GV* Primus, ni fallor, calyces Eugeniae cary^ phyllatae, 7cx^o^v}J^ nominat, primus etiamMy- rifticae mofchatae fructum, xu^va d^oDiiaraui (Cf. et Accuar. meih. med. 5, 40- K«gv«/3&X*v Gumi- num Cymkium eft. ( Cf. Actuar. h c. Nic. Myrepf, 1 , 080. 4o6i ). T«fXoy Artemifia Dracun- culus. Primus interGraecosK^^Pov^o^v nominat, guam dicit gummi effe aut hicrimani arboris Indicae, quae tantae lit molif;, ut centum hpmines eius umbra frui poffint* Nafci in montibus maritimis , lignum efie leve et ferulaceum. Xylaloen dicit, quam veteres Agallochum , cuius plure5i differentias citat. Mft-* # ^i^awov vocatSobnum Melongenam. Ultimus fere Graecorum medicorum, Nico-r lAus Myrepsicus, longe plura medicamina ex Arabibus potiffimum' corrafit, quam maiores ipfius cognoverant, barbaris ea nominibus paffim con- fpurcata. Vixiffe autem faeculo decimo tertio alibi (hijt. m^d. 2, 52 1.) docui. Salviam Horminum vocat ^fc'yTe7aX)jv (Z, 62. J: ^agyajSi cum Actuario (mech* med,5y 8.^ Cype- rum rotundum : Rorem marinum ^£vh^o}J(iayov (j^ 64.^. Piper Malagetam et Cubebam nominibu« fpecificis commendat (l , 22. j Phalarin canarieD- ii8 LIB.in. CAP.L RQM. AC GRAEC. BARB. fem, dvsfioxo^rov dicit (^3, ^6.) qualinomine etianl hodie a Graecis iiifignitur ( Forsk. Jl> conftcait* /?. Primus o^^PoUi:^ Tamarindum (i^ c>4Jy ^Xu- TtOTuikuiJLov Cajfjiam Fiftulam fl, 449-); Caffiam Sennamy et fructus quidem f i , 4?5. 4/2* >) cum Actuario (metlu med. 5, 8.J; fiv^ojSxXjxvovg efi- ttXst^ Phyllanthum Emblicam ( X , 24 J cum eo- « dem ilcr&ario fii.^ vocat. Primus Frag^aw/ca (pga- yoS}j nomine Co, 46»-^ citat. Erodium mofcha'- ^wm nominat ftO(r%opoT«vov f3, 46. J, Betonicam orientalem l^O(Tio(icrctvov f 1 , i.j.^, Centauream Benedictam xa^hofHruvov ("3, 60. J, Agroftem* ma Githaginem xondihiot rov cirov f4> 2.^, J?m- ioA macedonijcum ficcTt&lu^vfciov ciizpfJLO, (i, i.J. Afclepias Vincetoxicum nomine fpecifico occurrit C89.J, Goffypii femina nomine (ic/^^fJLfictxtov f 1, 425.J, Artemifia camforata, xu(pov^Ui^ jSora- v?S*. . • Iridis tuberofae ufum a Paullo Aegineta primo memoratae nomine i^fiooaxrvXov (lib. 7, p. 206. J hi feriores Graeci ab Arabibus probabiiiter acceperunt , licet iam Theopiiraito cognita fuerit. Succinum , quod ifXjBxr^ov veteres nominarant, nofter jS^govftcj^v (vernicem) appellat f 1, Sa^. J un- de deceptus Fuchfius credit eum de Veronica o£Q- cinali loquL (Cf. Qefner. epift. z» f 6x. a.). LIB.I3L CAP.n. CAR. MAONI CAPITUL. 215 CAP, II. CAROLI MAGNI CAPITULARIA. / Summa medii aevi caligo fulgentiffimo Caroli Magni fplendori cefliffet, nifi» qui eum fequuti funt^ imperatores ecclefiaitico itupore ac aevi fui defidia iterum obdormuiffent. Is enim , auctor immorta- lis djnaHiae, quaelimperio maximam Europae par- tem regere debebat» fapientiffime omnibus profpe- xit, quae ad regendas imperii partes et admini- fbandas pertinerent. In capUularibus de villis fuisy quae Eckhar- dus ( commentar' de reb, franc. orient* vol»2..) optime edidit, et Antonlus (hift. oeconom. germar nic. voL 1.) praeclare interpretatas.eft,. plura oc- oirrunt, quae, hon vulgarem fuiffe ipfius co*gni* tiouem rei herbariae, oftendmit. Quae iu hortis villarum (§• 70.) coli iuQlt, dig- na iudico hic recenfeantur. Sunt autem Rofae^ Abrotanum, Lilta, Cucumerea (Melon/M)» Foenum graecum» Peponet, Collum (BaffamUn 'vufgaris Cuturbitae, Willcl. Haec eoim CoIU Phafe^l». liorunfia nomine in plerit» Ciminum (Cuminum Cymi* qne bounieit operibui, e. f^, nitm, D,ubito id hiemet LoMii (ad^f- 136. J, Do- Aquisgrani perferre. Vi- donaei (^S^J «tc. occur- detur Imp. a Romanorum nt.J, rcriptorum libria eam plan- SaWift, tam rumfiire.^, Ruta» ' Rosmarinua» a2o LIB. III. CAP. IL / Careium (Corum Cmrvijf Ciccrt, > SquilU, (?) GUdiolua, Dragontea { Artemifia Dra* ouncuitu: nuUi veterum di- cta: Sethiis enim iunior e&J, ColoquiniidA (Cucumertt)* Solfequia ( Heliotropium eti- ropaeum), * Ameum (Ammimaiu*)% SUum (Sium anguftifolium^ boiium iumentia pabulum^, Lactuca, Gitli (NigeVa fativa), Eruca alba (Brafjioa Eruca), NaAurtium, Par^una (Rumex aeutu^), Olifatum (Smymium Oiuta- trum)t PecreHUnam* Apium, Savina, Feniculam, Dipttmmim (?OriganumDie^ tamnut), Sifymbriam (Mentha .fyivt' firiM), Mentallrmai (Mentha aguati- efa), Kepeta (Nepeia Cataria), Febrifugia (Chirotum Ceniau' rium)p • V B«ia, Ibifcha Mismal^a ^(Ahhaea off). Carruca (Daujcus Carota), Adripia (Atriplex hortenfis), BaTacauiua (BraJJiea Nmpo* hrafjictt), Allium Porrum var. margari- tacea (Unione*), _ Radix (Raphanu* fativusjt Cepa, Warentia (Rubia tinetantm), Faba maior (l^ieia FahaJ, Cerfolturo, ' Sclareia (Salvia Sclarem) Leviliicum» Anetum, Litubtts, Sinapi^ Satureia, Menta, Tanarica (Tanaeetum vulgm* Papaver» Vulgigina (Afarum europma^ nm), Maiva (Althaem rofea), Paltenaca» Blida (Ammrantme BlitumJ, Caulua (BrmJJiea o/eraceaj» Britia ( AUium Sehoenoprm- fum), Porrut (Attium Porrumj, Afcalonitaa (Aliium afoaloi euai). GAROU MAGNI CAPITULARIA. 221 AlIiuiB, LacteridM (Euphorhia Lm* Caidonea (Dipfacu» fuUo* thyri*)% mtimj, lofU b«rba (Smp^rvivutn Pifufl mauiifctta (Pifumfai.J, UGtorumJ. Specivffn etiain breviaril rerum fifcalium Ca^ roli M. ab Eckhardo primuni pubJicatum , dein ab Antonio optimo Verfum et illuilratum iii horto vil- lae cuiusdam ImpeYiali nominat Coliandium (Co^ riandrumj, Vitlonicam (Beconicam)y AcrimO- niam ( JgrimoniamJ» Varias arbores manfuetas iubet Imperator per * ariciis fervatoria coli aut faJtem confervari, unde primus doctifGmus 6t humaniffimuSiBrzi77/zz/^HeIm- fiadienfis; coni^cturaprobabili confequutus eft> te«- pidaria hybernacuia fubintelligi» cui et Antonius (hijt. oeconom. germ. i, 445.^ adfentitur. , Me- lones fi^ltem a Ilomanis iani in pulvillis vapbrariis> quae lapide fpeculari tegcbantur, cultos fuiffe, Co- lumella (ii, 3,^ do6et« Cf. Voffium noftrum ad VirgiL georg. 4» ^ ^2. Eckhardus (comment. rer.franc, or> 2, 980.^ «diSit^etiam farraginem compofitam variis medica- minibus, temporeCaroliM. maximc commendatam, quae praetei: adlegatas plantas fequentes continet: s V Pipinellam (PimpineiiaSaxi" Centauriam (Centaurea Ccii- JragaJ, iauriumj, AcerGunderebam, (Acaream» Camipiteum (Aiuga Chamae» f^firej» . Pifj^jp N aaa LIB.IH CAP.D. CAK. MAON. GAPITUL. FnnifoliaiB Er«brama (Ruhtu eaefiut), Cauli remi Cho^arao (Bra/fi' ca NapMjt BisUnguam (RufGus Hy/to^ gloffumjp Aitiotldeipn Chraaeuaico (E- rodium mq/chacumj, Quinquefolium ( Fotentilla reptanej, ' Vincatofficara (^eUpiasVin* . oeiosBicumJ, Benedlctum (Geum rivalej, Baniircam (Ocimum Bajili" cumj, &6opoatinum (Kkeum Rka^ ' ponticumjt Arteraifiam, Nymphaeam» Gariofilaa (Caryophytt^i mai»J, Tumellam (TormeniiilmJ, Gamandream (TeucruiarCkei^ maedryej, Centonodiam ( Folygomum avieularej, Origanum ▼ulgare» Ira (Aiuga IvaJ, Plantaginem» Sparga (Sparganium ramofuxn Anton.J, SaxifragamSteiapr«]ia (4fpio' nium TrichomaneeJ Canape (CannabiefativaJ, AUeluia (Oxaiie Aoet^feiiajp AbHnthium, MiUefoUum^ Geatianam» Marrubium. CAP. 111. MONASTICA RES HERBARIA, Ut teraporis fui ignorantiae fuccurreret et mo* sachorum defidiam tolleret, fapientiflimus Imp.Ca- rolus fcholas coenobiorum inftituit, totumque fcien- tiarum utilium orbem cir cumfcripiit ita y ut erivio comprehenderet Grammaticam, Arithmeticam et Muiicam, quadrivio vero Rhetoricam, Dialeo ' ticam, Geometriaxn et Phyilcam (Launoy deJckQ" f I LIB.IIL CAP-HI. MONAST. RES HERB. 225 Us celebn a Carolo M. infiaur* in Opp. tom. 4^ P.i, Ruhkepf. hifi. /chohrum p. 22 f.^. His addidit ia capitulari ad Theotonam villam dato ann. 8o5. (Ba^ luz* capitul reg.franc. i, agS. cd. Venet. 1772.^ artem meditAnalemy cuius cum praecipua pars herbarum cognitio putaretiir, a monachis etiam herbae coUectae fuerunt, quae ufu medico incla* ruerunt. Infcitia autem temporum, monachorum ignavia, lingoarum cultus neglectus et fervilis animus homi- numeonim impedimenta innumera obtulerunt, quin uUo quidem moda augeri, ne fervari quidem heN barum cogmtiones poffent. Plinii codices male transfcripti , Caelius Aurelianus, Scribonius Lar- gus et Marcelhis Empiricus tarbidi fontes fuerunta e quibus et ii haurirent , qui confcribere quaedam de herbanim ufu auderant. Non defuerunt enim miferrimo iUo aevo mo- nachi , qui , celebria antiquitatis nomina adf ectan- tes, corradcrent opuscula de herbarum virtutibus. Eorum duo praeprimis dubiae^aetatis funt; Apu- LEii et Plinii Valeriani nominibus lata.> UtrumquefimulArgentor. i555. fol. editum^ Apu- leii etiam cum commentario Gabr. Humelberg 1537. Tigur. 4» Probabile laltem eft, hoc Apu-» leii opusculum anteannum 1 200. confcriptum fuiffe, quum ItikticV-o^us codicem figuris ornatum ante id Caeculum fa po^dere te&etur. (Fabric. bibU lat. 3^ 2,4 LiB. ra. GAP. ni. 526* J*. Nihiloipintis monachl certe credulf et in-* fcii labor eit: t^t barbara nomina, tot fuperftitio- nes^ tot lectionum Plinii fenioris corruptarum Veitigia occurruYit. Nomhia inepta Prophetarumi y Aegyptiorum , Dacorum, Gallorum ubique citat. Ariilolochiam Graecos ArariMm^ alios Ephafioni Dardano:i| Picionicen, Tauxinon, LelHtin, Ope- tin , Italo^ Malum terrae , Dacos AbGnthium ru- fticum appellare. fietonicam a Prophetis Hiera* thiorinen, ab aliis Rufzmarinam vdcari: male- ficiis eam refiilere. Nymphaeam» thyrfo nigro foliis cichoraceis, in Ompenico (Orchomenio) la- cu crefcere. Sed quorfum excipiam has inep- tias? • • Placidus Actor > qui citat Ifidonun > citatur au^ tem a Vincentio Bellovacenfi, monai:husfine dubio fiiit. Compilavit materiem medicam ^ quae ^nun- quam prodiit. (Fahric. bibL med. et in^m» laun. I, p» 12.^). «Walafridus Stkabus, Suevus, primum De» canus Coenobii Sangallenfis , dein Abbas Augiae di- vitis faeculo IX., ad GrimoaliJum Abbatem Sangal- lenfem fcripfit poema, quod Horcidi nomine edi- dit lo. Atrocianus Friburgi looo- 8. Verfus» pro ea faltem aetate fatis boni : florum ipfa ac plantarum pauperrima meffis. Elellfagus (Salvia), Ratat Abrotanum , Cucurbitae, Pepones, Marrnbium, Ab-^ fynthlum, Foeuicuiumy Gladiolus, Lybi&icum >fZi« MONASTICA RES HERBARIA. 225 gufiicumji Caerefolium, Lilium^ Papaver, Scla- rea^ Mentha, Pulegium, Apium, Bettonica, Agri- nionla, Ambroiia (nefcit tamen, an vera fit vete- rumplanta), Nepeta, Raphanus, Rofa. Defcripr tiones non malae , vires ubique fabulofae. ^ Hic citatur a miferrimo n^onacho, qui Aemilii Macai, Plinio et Ovidio aequalis, nomen affec- tavit. Po6ma de herbarum virtutibus ab eodex^ lo. Atrociano cum Strabo Friburg. j53o. 8. edi« tnm. Pefiimi verfus : e. g. j,lUiu9 hefbM vi« fi-igida ilicitiir tlle''» et rurfus : jyArcemia grtece quae dtchur^ indeque nomeii. " Ignorantia» in monacho faltem excuf^nda: £.24. ^^Aheamque vocant illam, quod crefcat ia ahum'* {16i. ^fCaulis remaMa» Graecorum braillca liagua" ,„ dlcitur. £90. Mpfumea&is nociiam iolium graecua vocat berbam»" ,,quam nodri dicuut fuigari modo nigellaro." Barbaries nominum aleniannicorum : Ifatin (/,86.) Qaisdaniy lapathum (f. 89 J paracellam, chamae- ^^T^ (f* 86. J Gamandream vocat. Auctores de- nique, praeter Strabum, citat> quos nemo cog- nofcit, Afclepium, luftum, Melineum et Menia- cam, monaGhos fine dubio. Cum Strabum citet, eitetur ipfe a Vincentio Bellovacenii (fpec, natur. 1. lib. 9. c. i'o4* /"• io4« l-) aetas ipfius in faec. X— XIL catlit. Saeculo X vixiiXi» AlfreduSf Epifcopus Cridi^ ToM.L i5 22D LIB. III. CAP. m, enfis in Wefkfexia DeuoDia Angliae tlicitur (Acc. erud. 1702. p. 282. J- De naturis rerw77i fcripfit libros, -quos citatBartholomaeus de GlanviUe (pro-' priet. rer. 17, i.J ubi phyfidani vegetabilium ex* ponit. Nihil praeterea cle Alfredo innptefcit» Slipereft etiam Hildegardis abbatiffae Bingenfis, Xf ii8o. Tm/ie^Tii annal. Hirfaug» 1, 4^6.} faiic* tiffimae virgiuis , phyjica , feu coUectio medicami- num ad varios corporasadfectus> alo. Schotto Ar« gent. i544« fol- ettita. Infignis plantarum utilium meflis, fed barbaris uiplurim^m noniinibus vocatarum. folvens externe commenda,* tur. 'Vichbona (Phafeolut^, c),J Wichim fSrvum Ervilia a* it.J Liquiricinm (Clycyrrhiza a, Pfen^uruucb ( Lepidium iati» follum a, a3.J JBachminza (Mcntha aguaii- ca 2» 4^,J Wecras (Statice Armeria 2, Bonih (a, 72.) Borrago oIH- cinalls. Oerla .<2, Ga. ) Sium Sirarum C Cf. Trag, p. 440. ) Conium maculatum (a, 85*) iam ut medUamentum r«* Humda (2, 9^f.)? Humuliit. Herba Aaron (Artim maeu» iatum 2, j)G.J Cardus nigcr (Broteracorym* bofa 2, 98. J. Bona Abba- tiHa, 3*) MenweL Kumex acutus. Trag. 3 1 ]{• Ringella (a, iSoO* Caiendu" ia ofjieinalie*^ filaadonia (2, 13^«)^ Aleatidium {%, 132.)? Pandonia (2, i35-)> Cheii- doniummaiu», Tabernaem* 1, 102.") BadUrca (ip^ 158. )• Ocimum Baftlicum^ Acoleia (2» 140.). ^quilegia vulgariii Saxifrica (a. 145.). Afpia- nium Trichomanee* Denemarclia (2, 148* )• ^a- ieriana oeltica Trag. p. 63« Gelifia (2, i53*)* Amaran* tue tricoior. £11 nomen Ce« iffiae corruptum. C£,Tragm 9*7- .Dornella (2, i58.). DoreUa Caejalp, AJyfTum fati^vum^ Storckenfchnabel (a, t6o. )i( Geranium Robertianum. BircbvurtJB (2, iS;.)* Tor^ mentilta erevta» ErdpfeFer (2, 168.) ? Capfi^ cuin annuum» Plionia (2. 17?. >. Pooonia officinalit, Scainpbonia (a, 173.). Con» volvulus Scammonia. Hunesdarm (2, 173.). Stei* laria mtdia, Aaaela (2, 171.). Polygo" num Perjicttria. Trag, p, 91. Dortb (3, 175-). Avenafa* tua, Trag, 672, Simes (2, 180. )? D acti I o fa ( 2 , j 34 . ) . Panicum Dactyion» Ciuervuru (a, 136.). Zedo* aria, Citocatia(2, i4<*)' Solannm •^* ' Dulcaniaia. (Cito et eacth i5 * V I 228 ' LIB. m. CAP. m. MONAST. RES HERB. re;) fed Dodmnatua p*Z^Z» Cicula (a, i5*3-)» (^icuia vi" ' Caeojrnm triooccon ita yo- rnfa» CAt. Weich (a, i650« Ho/cui Bervurt» (a, 141.). Aethufa ianatus. Meum. Hlmmcisfchluxda (a, 16G.) Ugera (2« 144.)* Colchlum ^. ^^ Huofladthedamaior (a, i69.)« _,, Tufjilago Pecajite^. Ebech (a, 146.). Sambucue „ « t j • / x Huoflatneda muior (a, 170.)* Eb^/ue» -- Tu/jilago farfareu Kraiichrchii.bel ( a, 150. ), jj^, Braiiib«re (a. 174.% Entiium me/ehatum. Rubut frutieofu*. I Ifegilana (a, 157.). 5o/a« Herba in qua Walbere (a, num Melongena. I79:)*' Vaeciniut^Myrtillui» Arbores tertio libro rec^nfet, inter quas plu* res rariores et novae occiirrunt: Arbor Camforae (3, 9.). Bondtherai (5, ■$•)? Q..0..0U. (3. «..). fyru, M-lberboum (3. *7.). Jfo- Cydonia Vibex (3, 4a.). ^i/raB Ag- nue. rus nigra. Fufariuf (3, 43.)* Evonymue Meluboum (3.4^.). Pyrue ^uropaeus. Aria. Hartboum (3, ^.)« Cormue Tffa (3, 50.). Taxue haccata, mafeuia. Secl oblivioni tradenda eftiiaec barbaries, cuius Huiiquam ineminifreniy nifi e coUatis nomiuibus iitis cum Dodonaei , Tragi, Tabernaemontani et BruBS- felfii appellationrbus barbaris et originem et prima herbaruin quarumdam veftigia divinare poITemus* T lJB.in. CAP.IV: ARABUM RES HERB. «29 CAP. IV. ARABUM RES HERBARIA, ' Populo bellicoro , qui furore qttodam religiofo cultum a Mohammede fuo inventum orbi terrarnm gladio igneque obtrudere fatagebat, qui infcitiam ipfam et fervile obfequium erga prophetae praecep- ta omnibus h^ic cultui addictis iniungebat, tali po« pulo fcientiae Graecorum et Romanorum placere per fe non potucrunt. Neque ils unquam imbuti eiTenty iii providentiae divinae beneficio Neftoriani, tyrannide orthodoxa Theodofii IL ct Zenonis Ifau- rii e byzantino imperio pulfi, ad Euphratem fcho- las inftituifTent, quibus praeter dialecticam et rhe* toricam et ars medic^ doceretur, dignitates acade* micae distribuerentur , et veterum Graecorum libri dialectici et plulofopbici ia Syriacum idiolna verte* rentur (Affemani bibU orient.^y 940 f.^. Neftoriani medici, et cruditione et ufu tanto* pere fuperiores rudibUs Arabibus videbantur, ut ipfius prophctae laudem mcrereptur (Abulferag. hifi. dynaft. p. i58.^. Summus vero eorum fau- tor fuit Almanfor Califa, qui, protinus ut urbcm pacis Bagdadum condidiflet, pacis ctiamartes po- pido fuo amabiles rcddere conatus eft ( Ehyiucin. hlft. Saracen. 2, 4«A ^wi Almanforem fcquuti fuut, Harrum - Arrafchid et fumjnus Almamuii, eodem ardore fciiolas^ imo Academias pcr tQtum '\ ftSo UB.iir. CAP.nr. Ar^bum imperium inftituenmt, advocatis NeJtto- rianorum celeberrimis dpctoribus , gui vetcrum li- bros e Syriaco in Arabicum idioma vertere iuffi, novam plaue facem doctrinae ac fcientiae populo li- terarum alioquin rudi accenderunt. Baktifchwa- rum et Hhonaini familia inprimis inclaruit Plinii, Galeni, Diofcoridis aliorumque Graecorum inter- pretationibus (Cafiri bibh efcurial. i , a^o.)* Hinc etiam veteribus arabicis codicibus Diofcoridis no- tae marginales fyriacae adfcriptae inveniimtur. .Singulari ftudio agitare Neftoriani medicami- iium compofitionem confuerunt. In fcholis fuis, tefte AffemanOy primi officinas legibus et prae- ceptis fubiectas collocarunt, quarum pracfecti dis- penfatoria fequi debebant. Primum cxempluni enim aromatarii quem ^lOfiCO appellarunt, fiftit Gregprius, epifcopus Nifibenus , fiaeculi feptimi in- itio (AJJenianiZy 4?^')* Scquenti faeculo nomi- tur Aiu Korei/ch, Ifa dictus ^^^l^-X^ i. e. /epla-' Jiarius .(^bul/ar^g. hifi. dyna/t. p*, 22 8 J. Sabor^ Sahelis fiiius, nofodochii Neftorianorum Dfchon* difaborenfis praefcctuB, faeculo nono, priniiim dispen/atorium y {^^^^tf^r^^ ^jlX^» confcripfit. ( Abul/arag. p. 269.^. Laudabilis ille mos et ad Arabas transiit, ut a faeculo inde octavo feplafia- rios et dispenfatoria in fcholis eorum inveniamus (Hifi. mea med^ 2» 3Go LJm ARABUM RES »^x Acceffit, qaod ad noltram rem magnopere re-^ fert, Abbaffidarum et Almoravidarum Califaram gloriofa cnpido, orbis terrarum cognitionem pro- movendi et commercium populorum augendi ac amplificandi. IHuftre exemplum Almamunis» qui latitudinis gradum in defertis Africae primus metirl mffit ( Abulfed* annaL moslenu 2^ 2,4^.) feque* bantur plures , qui itineribus in remotiffimas terrat partes fusceptis geographica opera fuperftruerent ( Sprengelii coUegae olim meritirfimi, fufior. geo- graph. }6o L). His itineribus e^ commercio Ara* bum florentiflimo plurima debemus nova fimplicia» Graecis plane ignota^ officinis autem fcholarum Arabicarurq ufum eorum* lure miramur inprimis Chitaae geographiam optimam, quam Bakuly Ibn Alvardiy Scherifus Edriji, aliique fcriptores Ara* bici produnt; adfiduum enim erat et JaetifSmum commercium inter BaCforam et Cantonem Cbinae^ ubiMpfi Arabes -judicem alebant (Anciennes relu" tions des lades et de la Chinet p» 9« Paris 1718. 8.;. Quodfi pauUo curatius in originem itinerum eo« mm ac isavigationum , e quibus tot tantaque emo-' lamenta in univerfam hifioriam naturalcm maua- runt, iiiguirirous> fola videtur imitatio Nelio- rianorum Arabas incitaffe, ut fimili ardorc rc- «lotiflimas adivent Orientis provincias. Goi^tuni eaiiu habemus atque^exploratum> Neitorianos iojn «32 LIB.in. CAf.JV. a fepdfno inde faeculo ecclefias et colonias in Chi- nae imperio ftabiliviffe. (Affemani bibU oriem. 3, 533. ) quas ia Mogoloruin' regionibus et in ipfo Cathay, fratres Minoritae» loannes de Plano Car^ pini et Gulielmus Rubruquis faec. XIIL f^equenlif- fimas invenerunt (HaMuyt voyagcs i , p. 28. 4'- 84* j* Quid quod ArabumAbuzaidi et Waliabi temporibus aderant iam Chriftiani in metropoli China (Ancienn. relat. de la Chiney p. 5i. 68. 26). Cf. de loanne facerdote earum regionum praecipue doctiffimi Hydii adnotasiones adPerizoL p. i53 f. et Marianum Sanutum Torfellam inBon^ garf g^ft. Dei per Francos 2 , 1 85. )• Quum au- tem a Nfeftorianis totus cognitionuui ambitus ad Arabas transierit, hoc etiam commercium cura Afia orientali, vel terreftri peregrinatione per re- gionem Transoxanam et defertum Kaptfchack in- ftituta, vel navigationibus frequentioribus a Baffora ad Cantonem, immenfas ipfis attulit Indiae ultra Gangem fitae et Chinae ipfius diyitias. Primi ferc Arabes^ qui haec Neilorianorum ve- ftigia perfequerentur , Tyahabiis et Abuzeidus faec. IX. fuerunt , quorum iter in orientales Afiae ditio^ nes egregiam protulit hiftoriam, a Renaudotio ver- fam (Anciennes relations des Indes et de la Chir nCy 1718. Parif.^ quam immeritO nonnulli fappo- fititiam habuerunt ( Deguigues in Notioes et ex^ ARABUM RES H£RBARIA. &33 . iraUs des mamifcrUs duRoi, i, iSy.J- Pofte- rior his efi Abu*l Haflan Aly Majfudiy faec. X. (Herbelot. bibt. orient. 564- J cuius aureum pra- tum eofpfiographiam fiftit, quam Deguignius in cpitomen redcgit (Notices et extraits i , i f.^. Tertius Arabum cofmographus eft Scherifus Edrl^ fienjis Aegyptitis, apud Rogcrium, Normannorum regem, Neapoll degens, faec. XIL (Herbelot bibL orient» 786.^. In operc fuo cofmographico co- piofe de plantis egerat (Cafiri bibL efcuriaU 2, i2.y; .unde dolendum, quod epitome» quae tum arabice Romae 1592. tum latine aMaronitis, Oa- briele Sionita et loanne Hefronita Parif. 1 617. edi- tafuit, tam pauca de plantis contineat., Ouartus cofinographus Ebn Alvardi Halepenfis faec. XIU. operi fuo cofniographico plantarum copiam uberri- mam infeniit- Editum id fiiit a Beronio Lundi- nenfi 1790 f., gallice autem verfum diDeguignio (Notices et extraits 2, 20 (.)• Quintus cofuio- graphus eft celeberrimu$ Syriae -princeps AbuJfeda faec. XIV. quem Reiskius latinfe interpretatns eft (Bafchings Magazin 4> I21 f. 5, 3oz f.^. Sex^ tus Abdorrafchid Bakui Perfa, faec. XV., dedit cofmographiam galiice verfam (Notices et\extraits 2, 588.^, fed errorum ct fabularum plenam : fic Sanbul (Narjdum) et Aoud (Agallochum) et Co- ftmn ia Andalufia crefcere perhibei. Ultimus d^ N »34 LiB.ra. CAP.iv: I nique tRLeo Afrlcanusy qui Romae i^sG. Afirieae defcriptioneiu edidlt , imprelTam Lugduni Batavo-» rum i632. 16« . De re autem herbaria ipEa non pauci egeruut Arabes , plerique vero ta^quam aliud agentes 9 ut, vel itiateriam-medicam vel rem ruilicam tractantes, obiter tamen defcriptionem. herbarum adderent. Eorum quidem primi et incerta^ aetatis et nationis, a j>oilerioribus duntaxat citantur. Videntur autem plures eorum Neftoriani aut Perfae fuille. Coffaeus primus eft, quem interpretes latino- barbari Alcuzij Alcaazi dicuot, a patria Coffaea (Khufifcan) nominatus, quum a Rhazeo citetur et Serapione feniori 9 ante nonum faeculum vixiOe videtur, BadigoriuSy forte corruptum Pythagorae et fuppofititium npmeny ni fuerit Neftorianus, Rha* zeo faepius dictus. Scharakln&my a Rhazeo citatu9> plane jgnotus. Abu Salier^ faec. Vill. de plantis fcripfit , figuris additis iuxta Diofcoridem , pere^rinator curiofus, qui plurimas orbis regiones vidiffe dicitiu: ( BibL •parijin» n. gtJS.^. lahiah ebn Mafaivaih, Mefues fenior> Nefto- rii adfecl;^, Khalifae Harun-Arrafchid (faec. nil) medicus ( Abulfarag hife. dynaft. p. 25/. 255. Affemani 2, 43^* i^* R'iazeo iaepius dictus, a qoo etiam folo fragiiienta fcrvata luiit. ARABUM RES HERBARIiL a3^ I \ Hhonainus , Ifaaci filjus , Neftorii fectani pari-< ter amplexus, celeberrimus interp^es', Khalifarum BagJadeniiam faeculi IX* initio medicus (Affemani '4, 706. Abulfarag. 264. Cafiri I, 286* l.) ia fynonymis maxinie plantarum graecis , fyriacis et arabicis defudavit ( Rhaz. contin. 21, 970* Abu-Mf^rigy monachus dictus et Ifaac ebn ifm- ram plane ignoti auctores a Rhazeo laudati • . Ma^ feriawaihus ludaeus Bafforenfis, interpres pandec- tarum Aharonis ( Abulfarag. p. i58. 198.J. Ho^ haifchy Honaini e forore nepos (Barhebr. p* 170.J. Rhazco et Serapioni laudatns. Abu Hanifa el Dainuri , Affyrius » de re rufti- ca fcripiit faec. X. ineimte , Serapioni faepius dic- tus (Cafiri 1, 323.J» Muhammed Abu Bekr Rhazeus , e Rai Irakenfi urbe natus, nofocamii fiagdadenfis director, iri- gens volumen reliquit, quod discipulorum aucU- tlones, inale faepius fcriptas continet ( Barli^bn chron. fjr. 1 72. ). Titulo Ei - Hhawi f. Contincntis interpretatio latino-barbara prodiit Boneto Loca- teJlo curante^ Venetiis i5o6. fol. Eius liber XXL compleetitur plantas officinales^ plerasque e Dio* fcoride arabico , plusculis novis additis, quae me- lius explicari poflent, ni nomina barbare fcript^ et nimia defcriptionis brevitas obltarent. Pauca iii- funt botaiiica tractatui ceteroquin egregio de vario* -^ f * a36' LIB. in. CAP. IV. lis ei morhillisy quem lo.. Channing arabice et lati- ne Oxon. 1766. 8. edidiV; Abu'1 Fadli Schiierziita, faecX. fcriptor uti- lifljmus, cuius codicem manufcriptum de rc her* baria et medica Ol. Celjius e Golii bibliotheca em- tum egregie adhibuit ad piantas biblicas aliasque il- luitranctas. Jly Abbaiis JiliuSy Perfa, Emiri Bagdadenfis medicus iaec^X., ingens volumen, guod regium dicitur, reliquit, uonnifi latino - barbara interpre- tatione nobis notuni , quam Bernardinus Bloius de Novaria Venetiis i^D^* ^^^J- edidit. Al'HuJjfain Abu-Ali Ebn Sina^ vulgo Avicen* nciy Bokharfenfis, Emiri Raienfis medicus, dein Vefirus provinciae Hamdan, denique minifter im- perii Ifpahanici, faec. XI. (Abulfed. annal. moslerm 5, 92 f. Abui/arag. 3.5o. Cajiri i, 269O. Ce- leberrimus ipfius Canon arabice Romae 1695. fol. editus, libro 2. plantas medicas et notas Perlistfere omnes continet. Editione hac praeftantiffinia 6t ni- tidilfima, quam iuvenis orientalium linguarum om- nium peritiffimus Klaprochius mihi dono dedit, fre- quenter ufus fum. Differt tamen magnopere haec editio ab aliis codicibus, ab Hebraica verfione, qua Plempjus ufus fuit et ab interpretatione vul- gari latino - barbara, quae plcrnnique ditior eft. Plempius e*1idit Lovanii i658. fol. commentarium in librum x. et 2. , adhibitis oodicibus plurimis. f 1 AHABUM RES HERBARIA. ^Sj loannes Serapion,, incertae aetatis, egregium opus de materia jnedica reliquit, ciiius interpretar tionc Jatino - barbara Gerardil Carmonenfis Lugd. x525. 4- uton Multo magis faic auctor ad hifto^ riam uatwralem plastarum. et patriam refpicit^ quam priores* ' loannes Mefuach f. Mefue iunior, Kahiroofis Khalifae medicus fuilTe dicitur (Lso Afric* p.2.jZ,)* Pauperem reliquit de fimpiicibus tractatum^ cuius interpretatione latino-barbara» quam Marinus Ve- net. i56d. &I. ^didit, utor. ' Migravit cum impcrioMuhammedanorumfeien- tiamm etiam ambitus ad Hifpaniam , ubi lub mitif- fimo et ialuberrimo Khalifarum Cordubenfium re- gno quaevis fcientia omnesque artes ketiffime fio« ruerunt. De re ruftica doctiffimum opus confcripfit faec* XII. Abu Zackarjah Ebn Alvam Hifpalenfis, cuius in bibliotheca Efcurialeiifi latentis capita prima XVIL in Hifpanum fermonem a Rodrigo' Campo* dnanes verfa Matriti 170 x. edita funt. Totius operis epitomen dedit Cajirius (bibL efcuriaL l, 326 fj. Muhammed Abu'i Walid Ebn Rofchdy vulgo Averrhaes Cardubenfisjiudex Andalufiae» ob con* temtam Mahammedis religionem acriter punitus, Marocei 12 17 obiit (Cajiri j, i85«^. Opus ip- fittg medicum» ^xdoColiiget^ latino - barl)are m* 258 LiB. m. CAP. nr. fum a Suriano Venet. 1496* fol*) paucacoritinet et paniin utilia de herbis ofBcinalibus. Sed - praeltantirfimus omnium auctorum Ara* bu'm eft Abdallah ebn Achmed DhiaSddiu Ebn Beh- ihar, Malaga-Hifpanus. Is ardore incredibili pul- fus, totum orientem, herbarum coIligeDdarum . cauffa> permigravit. Vefirus deitf Kahirenfis fiiit iaec. XllL Opus ipfius, collectionem fiftens am^ pliffimam fimplicium , latet etiamnum in hibl. EXcu- rialenfi (Cafiri i , 275. )* Ipfe quidem auctor ni- hil defcripfit, nifi quod ipfe viderit, ultra duo niil- lia plantarum addidit lis» quas^Oiofcorides cogno- •vcrat, utati^ tamen ubique maiotibus et adiunctis noniitjibus hifpanicis. Nihil magis doleo, quam -quod haec rei herbariae hiftoria confcribenda fit absque uilo Beicharidae adiumento. Agmen claudat Abdollatifus Bagdadenfis, cuius memorabilia Aegypti a Whido arabice Oxoa. 1788. et a WaRlio germanice 1790. edita, non •paucas continent plantas egregie iliuftratas. £n totum fontium ambitum, e quibus fequens fyllabus plantarum ab Arabibus inprimis aut primo memoratarum confcriptus eft. Oiinxquidem credi- cii, ForskoJeietNiebuhriioj^ersL fummumpoffe auxi- ]ium adferre, fiquidem arabica nomina ipfa planta- rumindici copiofo addiderint. Curatius autem exa- men docuit, non magna inde fperanda efle> quum nomina plaatarum fere uhique aiia^.finty ac ab ara« ARATOM RES HERBARIA. aSg Bicis fci^lptoribvs ufui^ntar. Sic Forskoleus no*^ miiie Beneffedfchy qxiod Violam odorafam apud Aviccnnam fignat, giunqtie valde dlverfas plantas ornat: Ocimum Bafilicum Forskoleo Hdbok, Ebn Alvam, Serapioni et Avicexinae eft Baderadfch: Thymus SerpyUum Satar Forskoleo, Abu'l Fadli vero et £bn Alvam ita Origaaum vocat aegyptia* cum: Punica Granatum Kelkel dicitur Rliazeo et Serapioniv M^^ai^/cfc Ebn Alvardi , et /ttmo/z Eba Alvam ipiique) Forskoleo : Kelkel . iterum Caffia Tora Avieeiinae. r . . % ■ Nec fola haec eft aut unica difficultas. Gra- • • r Tior complecfitur raritatem codicum Arabicorum, qui in biblipthccis maximis Parifinis, Efcurialenfi, Leiclenfi, Oxonienfi latentes, a nobis nunquam ne vifi quidem funt. Serapionisitaqu^utiliffimi, Me- fuae et Rhazei libros legimus peffime et latino-bar- bate verfos. Interpretes ii, vel malis codicibus ufi, vel defidia aut negligentia aut ipfa ignorantia ducti, longe aliud faepe dicunt, quam q^uod auctor. Id ^uaevis fere pagina Avicennae luculenter docet. ViWdQ felices f«Qpe praedicavimus Bochartuin, tlempium, Cel/iumf Hydium, Cajirium, quibus nfus codicum Arabicorum conceffus erat. Accedit tamen et codicum mira varietas. Quos flempius comparavit, eam differentiam habue^ lunt: et ipfe nofter Avicenna Romae infipreirus in- y 24o LIB. IIL CAP. IV. nunieris fcatetloclSy quae nac ab interpretibus m^ dii aevi, neo ab aliis lecta fiieruiit. Ipii Arabes, folo fere Beitharide excepto^ ajSo- vavokcrpfTCi > priaeceptoribus fuis , Neftorianis , con- fidentes, Graecorum defcriptiones > nonnunquam ita perverterunt, ut Oedipo opns fit , dum, quid iuteliexerint> fcire Foluerimus. Unicom huius rei exemplum adferam. Diofcorides f 3, 58» J Ah TucTiXov fuum crefcere in Apennino, monte Alpir bus con^ni, perhibeyt. Avicenna ( lib. 2. p. 189. Rom.) de fJuAloquens, addit, iuxta Diofcoridis fententiam crefcere in monte Acal^is ((jaa^Ui), qui conterminus fit provipciae Aegypti* L^cabis illud fine dubio corruptiim elt ex (^/^^^f (Apenin), Nihiloniinus audaces fortuoa iuvat! Nos qui- dem, difiicultate laborum tautum abefi» ut unquam deterrid ut potius et iam inagis adlecti ac excitati fuerimus. Tamdiu enim ac toties defudavimus in hoc ftudiorum genere, ut longe plura maioribus noftris clara ac perfpicua^ videamu^. Audacter itaque adgrediamur FLORAM ARABU.M. Omittenda autem fimt, quae nimis nota Grae- cis, ab Arabibus haud amplius illuftrata fuerunt, ndductis duntaxat iis > quae Arabum .^udio uberius patefacta funt. . Amomum Zbigiber Am9w\ ^vic* 1 66* e^Dio- ARAfiUM KES HERBARIA. s4i fcoride plura adducit» i|uam noiler cantiiiet> to« tumcjuc caput fequens de Hydropi]f>ere huc trahit, quod aiio ioco rurfus occurrit. In Uifpania viden* tur Arabes id coluiffe, iiamque Ebn Alvam cultu- ram tangit ( Cafiri i, 336. j. Culfiuram, qualem in Calicut viderit, bene defcribit Lud. Banhema (Ramufio^ j, f. 174* b.^. • • Am. Zerumbet iX^f^ Maferdfchawaiho et Mefui feniori idm dictum (Rhaz. comiiua2t>^ c* 362.^. Avicenna i66. ra« dicem plantaedicit» fimilem cypero, fed maioremy et m*inus aromaticam) colore pulveraceO) adferri autem e Sin » quae peninfula eft i^tra Gangem et jpfa Cliina. Apud Scrapionem (c*^ 172.^ Ilaac ebn Amram radicem hanc cum Ariitolochia ro- tonda comparat, fed colorem et faporem effe Zin« giberis* Garcias ( Cluf exot. 21 3.^ in Malabaria primus eam fpeciem invenit, et fylveftris Zingibe« ri$ nomine notam effe incolis perhibet. Folia la« tiora efTe foliis Zingiberis bene Murrayus ( nov. comm, g&ts* 6, 26. J animadvertit. . • Am, Z&- doaria tS^^^y^* Maferdfchawaihus virtutem debi< liorem Doronico iudicaverat, quem fefutat /f vfce/z* na i55. eo potiiBmum airgumentOy quod Zedoaria prope a Napello (y^w^) crefcere foleat , et ipfius antidotum fit^ Haec verd fidem fuperant, ni (jXa^ illud indica fuerit plauta venenata^ quam commu- tarunt Arabes cum Acojoito veterum. Gf. Ange^ lum de S. Ipfepho ad Pharrnacop. perf p* 36g« ToH. I, iG 642 LIB.ni. CAP,IV. Ffuctus huius fpeciei Car cuius maiorem et miDorem varieta* tem cognorunt) priorem Ifaac ebn Amram (Sc' rap. c. 64*^ praefert* Locum natalem Scherifus Edrifi (geogr. nub. 65.) indicat, nempe Fanda* ' rinam Indiae: fimilem autem elTe fi*uctum femini cannabis. • . Alpinia Galanga (jls^y^ Avic. 270. f, (2;VSf^Jl^ 272. et diverfo capite IjaIoij -**•&. 270« quam iuxta MaJerdfchaWaihum habet fpeciem vi« iiorem. Primam deferri e Sina, manifefto Ifaac ebn Amram pSrhibet ( Serap. c. 332. )• Haec eft minor odorata, quam egregie Garcias (Cluf. exotm nw.) illuftravit. Altera maior , e lava et Suma<* tra proveniens » erit KiLmpfera Galanga* . • Cur* cuma rotunda {£^yMy.XAj!\^ Avic. 276. Sed duas fimul appellationes habet (^jfy^l/O et (J^%^^/tA* E priore Khalidumenun fecerunt latinobarbari Cfie- lidonium. Inveniri autem in Malabaria Garcias (Cluf exot. mo.) iu regno Conchae Marcus Pau* lus ( Ramufio 2. f. 48. b,J. . • lafminum Sam* bac UijiJxAbuIfadli apud Celf kierob. I, 384* Ne- que tanieu alii flores odorati ab hac denominatione excluduntur. • . lafm. fruticans (J^^v^maJ Ebn Alvam apud Cafir. i> 32g., ubi ctaliae fpecies inteiliguntur. Citrinos enim (lafminum h^mile ) ut et Mefue fc- nior ( Rhaz. contin. 22. c. 838. j ab aliis floribus distinguit. Ifaac ebn Amram ( Serap. c. ij^.) bianifefto etiam distinguit albos a citrinis et bos a ARABUM RES HERBARIA. 243 coeleltibus floribus: idem atitem elTe Sambac et lafiniiium. Et hodie in Arabia coli tum L Sambac (nomine VJ) et /. ofjicinale, Forskoleus adfirmat (Jlor.arab. p. 56» 102.^. . . Salvia haematodes forte eit Behen rubrum ^»0)1 (2>4-Q^ Abulfadli apud Hrrfe (relig. vet. Perfl p 5io.) Folium enim latum, ficut f olium ^;l^ Malvaceae , in guo re« periantur maculae fufcae» radicem longam et craf* iain. Breviter eam cum albo Behen tangit Avh. i4i. Ex Armenia provenire Mefuc apud Serap» c. 223. Rauwolfius iV. 288. de folo albo loquitur, quod Ccntaurea Behen eft. . • Fraxinus Ornus ^yjafjS (jLmO Avic. 200. Serap. 226. Lingua avis omnibus fere Arabiftis dicta. Cf. Mauh. Syl* vau c. 5i !• . • Piper Bede A^* Avic. 260. Pri- ma certe et optima deforiptio. Effe fo]iu;tn fimiia Limonio ((jMiftJ) ab Indis mafticatum cum caJce et nu(Je Arecae ( Favfel) unde deutes rubrum ad- fumant colorem, odoris autem optimi effe. Ben^ id illuftravit Garc/a^ ( Cluf exo^. iy5.)y uberius etiani Angelus.de S. lofepho ( Pharrnacop* perf. p* 368.^. Tembul nomine defcribit ipfe Marcui Pnulus faec. XIIL (Ramufio j2. /. 56. a. J. . < Ptp^ , Cubeba 2i3U£=D Avic. ^ 9 1 . E Sin apportari , quod Carcias ( Cluf. exot. i84#J ita explicat, ut e J^u- injtra et lava, ubi frequeutcr nafcatur, in Sinciia appartari dicat. Serapion ^dfim (c. 288, j Dio- ii-ondis Rufcum acnlciitunji hu» tralutj ipfe tamea^ 16 * 244 LIB.ra. CAP. IV. ad fmem capitis fatetur, hanc defcriptionem fatis male quadrare, , . Tip* nigrum V^^ Serap. cSGt. Avic. 236. Bakui (Notices ei extraits 2, 4'^*^ in Malabaria crefcere in locis humldis, fructus a foliis obunibrari, alioquitf ^enim a folis calore cor* rumpi. Abul/eda (Bitfchings Mag. 4i 227 o.J ibi- tlem arbores ffeandcre ait. . . Pip. longwn \^^jS^ Avic, 169. Cf. Garc, apud Clu/ exot. iS 2^. Iris tuberofa {•^asKy^ Avic, 220. Ferre flo- res albos et citrinos , folia terrae proxima , crefcere «^d montes. Distinxerunt Arabes rubram ab alba radice 9 illam effe venenatam , hanc calidam et fic- oam. Sed Serapion applicat ^d haiic herbam, guae de Colchico dixerat Diofcorides (Serap. c. I94*J« Hinc Hermodaetylorum^ non una fpecies: noftra vcnenata, fufco colore florum distiuguitur ; alba et citrina videtur ciun Iride florentina quadrare* Cf» lo/Bnuhiii» hift. 2, ^So. 76 1. ... Ficus Beaiajm* na Nux Mechel f. Rachaba Serap. c. 164* Arbo* rem eOe ficui fimillimam , fructus parvos ferre pen- dulos ad^ bafin foliorum, comedi etiam a paftori- hus. Varingae parvifoliae nomine Rumphius am* boin. 3, i5g. hanc fpeciem illultravit. . . FicSy' comorus f^^*^ • Optima defcriptio apud AbdoUa^ tifum /?. 1 1. Fructus uberrimos ferre, ut pcrr qua- tuov nienfes iis Aegyptii nutriantur, fed priusinci- cli debere, ut acre iac effluat. Cf. Abulfadli apud Qelf hierob, i, 5 11. . . Ficus rtligiofa clt eafpc- . ARABWM RES HERBAIIIA. «40 oies, guam iffru Hanlfa SLpnd Abdollatifum p. i3« defcribit, fructibus felTilibus, Ex Intlia in Ara- biam et Aegyptum migravit. . . Ffc- bengalenjis u^JiJ Avic* i58. Cf. Forsk. p, 179. Sed Avic. commutat cum PJataho Graecorum. • • Saccharum • ofjicinarum J^sa^, Prima certe huios graminis mentio fit in itinerario Abufaidi, quod Renauda^ iius vertit (Ancieanes relat, p, 101,) ubi id ad Siraf crefccre perhibet. In Almanfura Indiae (uirbs ab Almanfore condita, Bakui notices 2, 4'9->^ fponte provenire Abulfeda ( Bafchings Mag, 4^ 269.^, ad Oondifaporam prope Euphra- tem Mofes Chorenenfis (geogr. p. 364.^. Cdi autem in Andalufia Scherifus Edriji ( Geogr, nub, 149. ^* Unde et Ehn Alvam modum colendi et fuccum eliciendi defcribit (Cafiri 1, 33o.^. Cui- turam in ^^egypto docet ScJiemfedin ( Notices et exiraiis i, 'S66.) optimum crefcere ad Afjut do- cetAbu Obeid CordubeuGs ( Cajir. 2, a.J. Bene distinguitur boc faccharum amelle bambufae; huius optima et puriffima fpecies vocatur (^\4^^k»m f. re* gia, vilior, quam faccharum farinae appellanius iA^Ai^ (fenid)« Ct Rhaz. c.Zq^. Sermp^ c,5o. Du- rum faccharum candum fecuri percutiendum , vo^ cabatur O^pM^ . Do Fenid loquitur Avic. 235^ in ^ provinciaMekhran) quam Indus perflurt, e coctis amndinibus elici eum fuccumi e quo paretur id groi&un faccharum. Ab Arabihw» fyi^ dubio (dG- ' • i46 LIB.in. CAP.IV. ■ charum per plures regiones propagatatn , Chriftia- nis tandeni occideotalifous innotuit. Albertus Ar quenjis (Bongars geftaDei per FrancoSy i, 270O ^^ agro tripolitano zucram coli, calameilum (cauna- xnelum): Fulcherus Garnotenfis a. 1099. circaLao- diceam cannamellos hos invenit (BongarSy I9 4^1') Gulielmus Tyrius in Idumaea (ib.^ZS.)- Marinus Sanutus i3o6. in Cypro fumma quantitate: „et in Sicilia nafceretur fi hoc procuraretur^* (BongarsZi a4*). . . AndropogonNardus Vi^ Abulfadli apud Celf hier' t^ 2. manifefto dicit idem effe A^l^ cum Graecorum vU^hifi. E lava praeprimis provenire te- fiatur Bakui (Notices et exir. 2, 897 J. Bene dis- tinguit ^vicen/za (tizSJ ronian^m ab indica et fyria- ca. Illammulto viliorem effe: eit enim Valeriana celtlca* Cf. Serap, c. 52. Cluf exot. p. 20 r. 202. • • Androp* Schoenanthus j-^Oi Avic. 127. Duas fpecies faciti arabicam et /ycl&i.f , quae Na- bataea forte eft; namque Adfcham eil mons in Hedfchas (Bakui /. c. 4^9 J- Optime fpicas defcri- bit Abu Hanifa apud Serap. c. 19. • • Sorghum vulgare iyv3, (^^&O vel etiam bicolory a priftinis inde temporibus per totum Orientem cultumi a Forskoleo fub nomine Holci Durrae et Dochnae (for* ardb. J74O defcribitur, Niebuhrius ( Be- fchreib» von Arabien i54«^ tres per anniia mefTes praebere et quadringenties multiplicari adfcrit. Ebn Alvam (Cafiri 1 , 332*^ etiam i& Hifpania ab AI^ABUM RES HERBARIA. 247 Arabibusi cultum fuilTe , Scherilafi Eddrifi (geogr. nub. Q,) vinum etiam,' feu potius cerevifiam inda confici teftatur. Fagara Avlcenna JufiL' Lam. encycU 2 , 44^* zmS Avic* 236« breviter tantummodo tangit, fe« injna cum cannabis feminibus comparat , apportari aiitem e Sofala* Similia habet Serapion (c» §00.^ e Mefue et ebn Amram* Bene illuH^avit et delinea* vit fnictum CTuJius (exot. i&5.)» Ex India trans- gangetica et Sina fine dubio Arabibus apportabatur : e Sina quoque Incarvillius* Juffieuo mi^t. • • CiJJus viciginea vcU^ (xfimfioif veterum). Supra iam pra* babili coniectura adfequutus fum , Amomum. vete- rum huc pertinere. Id vero nunc ad certi^udinis fpcciem quamdam evehendum eft, quum Arabes ube--^ rius fuum Hamama defcribant quam,Graeci xfi^ficv» Incipiam autenl ab Avicennay qui p. lyo. fruticent nominat> vitis modo arboribus circumplicatum, foliis Bryoniae» floribus Cheiranthi colore, ligno odorato hyacinthino (Oyb). Optimam fpeciem effe, quae fulvo colore fit, e montibus Armeniae veniat et odore fviavi polleat: peiorem yiriden^, odore rutaceo, e locis humidis provenieutem, His addit Honainus apud Serap^ e. 279. ingredi et li- gnum et baccos medlcamenta odorifera atque adeo inebriare, Rubellum autem florem indicat Davj- des Autiocheaus apud Hydium X^^ Perizol. p. io3«j viiiqaQf quos idei;ti citat^ acrom aromati- 248 UE. m. CAP. IV. oum iaporem baccarum praedicant. Summa coi^ fufio orta fiiit medio ae%'0 ex incuria eius, qui Serapionem interpretatus erati Vertit enim Ha« mama pedem columhinam» uade feplaiiarii fere omnes Geranium columbinum aut moUepro eo ha- buerunt. Primus fere re&itavit eum errorem Ruel' lius J[nat. fcirp. i, 232.^. Uis omnibus rite perpenfis » Anguillaraeque fupfa cjtato loco adfum- to, non poflum quiu huic fpeciei^adiudicem» quid- quid Arabes de luerit. Cf. Serap. e. 33o« Mefue iun. f 67. commutat cuni planta ferulacea, quam Linnaeus dixit Sefeli Turbith*. Egregie Gar* cias (Cluf exot. 206.^ hiftoriam yerae fpeciei il- luitrat, qualem in India cisgangetica invenit. Fi« guram dat Hermannus lugdb. t* X78. X79*. • • Cof* fea arabic^. Primum ac optimum huius potus ve* itigiom reperiffe mihi videor apud Aviceanam p, 261. titulo V^frMf) nbi ^^5 manifefto dicitur. No* mine enim \^ , quali nunc infigniuut Arabes arbo*' rem, haudquaquam occurrit. . . Muffaendafron^ dofa ^.^.cSt Avic, 199. Arbor apibus gratifiima» folio colorato, flore rubro in paniculam dispofito. . • Ophiorrhi^a Mungds S^^ Avic. 199. Boua de-- fcriptio apud Kampfer amoen. exot. Sjj. . . Da^ turaMetel A^^* jj^^^ ifvic. i56» Effe venenum s5* LiB.m. CAP. nr. • narcoticum ki cajSfuIis fpinolis. Cf« Serafk c«r^75« . • • Hyoscyamus pujillus, muticus et resiculiitus pg^ -A^ic^ 145. Primus flavo, fecundos albo, tertius purpurep (\:}|^J) colore. CLSerap. c.34o. . • Atropa Mandragora tcc^^ Avic. 298. et 7-%r4^ 187. Fabulas inultas de hac planta fuperititiora eircumtulerunt Arabes et Perfae, praefertim Luth" fallahy auctor lexici perfici (Cajiri 2, 35i.J quas citat Herbelot (bibl. orient. p. ly.) et repetit lac. de ritriaco (Bongars gefta Dei per FrancoSf r, 1099.^. In retufto codice Diofcoridis Cantacu/e- no icon eft Diofcoridis ef sv^sceua^y ut feminae. Canis intereft> aMandragora dv^^taTiofic^^tf^ quam feniinatenet» enectus (Lambec. bibL vindob. lib.2,. ^.566.^. • • Solanum' forte aethiopicum UQ3p^* quod Serapion^ c. 343. ut fpeciem Atropae defcri* bit., . . Sol. Mefongena yujr^OU Avic. i44» • • Sol. infanum kSOc^ Abulfadli apud Celf hic Tob. 2 , 44^ • • Strjchnos Nux vomlca ry^ '^jWi Serap, c. 164« Hobeifchus primus commen- daffe id remedium , ut vomitus cieatur , defcripfiiTe etiani videtun Noa in India fola> fed in Perila etiam crefcit (Chardin voy. en PerfeZy i4- • • Strychnos colubrinus /jAj^ialt tXv Avic. i , 1 25. ob venenatam ligni qualitatem memorabilis^ Ad purgandum tamen ufurpant Abugerig et alii apud Serap. c 358, Cf. Garc. apud Cluf exot. 2x5. Nefcio iitn^ aliud Iignum cokibrinum, quoJ Ibn ARAbUM RES HERBARIA. a5i dlvardi (noiices o.^ Zj.) in Karkar ad ripas Nili indieat. Videtur faltem , quum Scherifus Eddrili (g^ogr. nub. 14.^ nigrum colorem ipfi tribuat. . . Ifgnaiia amara ^^1^X^15 Avio. 1, 21 5. Conve- niunt faltem patria (infulae maximae orientales) flo- res odorati, femina angulata aromatica acria. . • Ardijia humitis (•r^h^ry^ ^vic. 1 , 2x1. Compa- ratio cum Rufco et patria (Sina) me induxit ut huc trahferem: fed de viribus roborantibus , quas Arabes praedicant, nil innotefcit, • . Cordia My^ xa ^i^ Jvic. i36. Abdollai. 9—11, qui prae* fertim amplam defcriptionem , partim ex Abu-Ha- nifa et Dalnari adfert; edulem effe fructum, in Periia autem venenatum, nucleum valde amarum. Cfi Alpin. aegypi» 3o« • • Cordia Sebefiena \fj^ et (jVjum^uw Ebn Alvam apud Cajir* 1 , 329. Z5j» Colebatur in Hifpania arabica: drupae edules. Bo* na defcriptio Ilaaci ebn Amram apqd Ser^p. c. 8. . . Zizyphus Loius a(.Xm Avic* 2^0. et fiructus Ut^i. Hunc adeo gratifiimum Arabes fere omues inve- nerunt, maxime eam varietatem, quae in provia- ria Adel crefcat, cmus drupae incredibili gaudeaut fuavitate et bdore gratiffimo, ut et regibus offera- tur , et in paradifo a feminis coelicolis» quas Hury vocant, defunc*tis tradantur (Serap. c, 120.. Her-* heloi bibl. orieni. p. 796. J. In Hifpania colebatur, tefte Ebn Alvam (Ca/iriiy 3.28. j. Patriam pecu' liarem tamen habet Tunetanum regnum Scherifus sSa LIB. IIL CAP. IV. ' Edrifi (geogr. nub* 77 J. Dici etiatn j|L« teftatuip Abulfadli (Celf hierob. 2, igi.^. C£ Shuws tra* velss app. p.47- ^' 652. . . Zizyphus vulgaris ^^/JO Abul/adli /. c. • • Ziz* Paliurus (Ja*^ Ebn Alvam apudCafir. 1, 35o. AbuIfadliapudCelfhierob^t ao. male Lotum graece nominari dicit. • • Ziz. Spiaa Chrifii^9M^ Avic\ 232. Qi.Alpin aegypt. ^Z^ Rau- wol/ Zoi. qui manifefto adfirmat, eoronam Chrifii fervatoris e fpinis huius arboris plexam fuide , quip- pe quaecircaHierofolymas fatis jfrequens fit.. fCer- beta Maughas ^^CaA^Li^ Avic. 1 62. Arbor vene- iiata lactefcens indica) fiore luteo: cuius fuccus in* fpiflatus cum Turbith congruat. • . Gardenia gutn" •mi/eraThunb. dlJ/,2, 16. 20. Gummi praefaet cunt £jemi Indiae occidentalis fatis congruum. Defcri* bunt autem Arabes (A^Xa^ fuum ( xxyxxfiov Grae- corum) 4ta, ut ad Elemi hoc, quod vel ex Amy- ride zeylanica vel e Gardenia noftra elicitur» trans- eant. Cf. Antiqu. boi. p. 84 f. * • Nerium Oleaa^ der (^^99*y* Sed Avic. p* i58. distinguit duas fpecies^ quarum fiuviatilis eft no- ftra, (ed fylveftris eft fpinola, foliis falicinis» forte DI, /alicinum Vahl, • .' Cynanchum viminale ^r^ Hyde relig. Per/ 335. Eft tbmes ad excipienJum ■ ignem. Forskoleus /7. 55. ^peculiarem habet fpo- ciem 9 fed immerito. • . A/cIepias glgantea f. pro^ cera Ait. J^ Avic. 23 3t VeneuatiQimam lacte* ARABUM RES HERBARIA. 2531 fceotcm habety in Arabia yetnenica crefcenteni« Sed faccharum tamen in Yemen et Hedfcbas> velut- falis frufta, in eius foiiis produci, guod nigrum et viiioris iudolis iit. Abu Hanifa apud Serap^ c. oo* et lac et faccharum ipfum laudat adverfus hydropes^ Effe autem id fac/harum aniaricans Cmid et acre, vocari arb-irem eUwn^ Scherzelue. Hanc Perfa- rum Scherzehre iUuftravit et icone e Thevenoto Hydius ( relig. vet. Perf. 335. ^. Aliam iconem habet Alpinus uegypt. p. 86. qui Beidalofar vocat» Optime defcFibit> qualem arborem hanc ad oras Perfici finus faepe viderit, ^Agelus de S. Jofepho (adPharmac. perf p. 36i.^. Letiferum effc fuc-' cum lacteum adfirmat et ipfam uinbram pecoribus : guod confirmat Chardinus (voy. en Perfe 3, iZ.). Cf. et Niebuhrii Arabiant loo. et Salmaf hyl. iatrk p, 109» Eft ceteroquin faccharum iiiud productum vegeto - animale ex aphidibus et cynipum genere^ quod nidulans in foliis ea contrahit atque glomera haec faccharina aut mellea efficit. • • Atriplex hor* tenjis yjHo^ £bu j^Ivam apud Cajir* i > 533. • • Atriplex Halimus rty^ ^^'^* ^ ^ ^ * Manifefto enim Beitharides (Bochart hi^roz. 2, 226.) ad hanc fpeciem trahit. • '. Sulfola fruticofa f. Anw hajis aphylla /^aJ vel etiam (JLiwt Avic. 248. 5«- rap. c. 25/. Rauwolf 3/. . . ferula perjica et AJa Joetida VjjkAis:^! Avic. i3o. fuccus (j/t^^ et radix Cj^fss!^ ib* p. 211. Serap. c. 201. Cf. 254 tlB. m. CAR IV. Hyde ad PerizoL p. i63. In Segeftana P«riia« praeprimis copiofam effe hanc ferulam Abulfed. (Bafchings Mug. 4> 260.^; £ Corafan Indiam ad- vebi, Gareiaf apud Cluf. exot, 162, prae omnibus antem Ktlmpfer amoen. exot. 54o — 5o2. • • Dau* cus lucidus intelligi ^^idetur, ubi Arabes ( Avic. 206.^ de bdellio ficulo loquuntur, aut ubi ftora- cem liquidam in Calabria reperiri aiunt (Platear* circa infiansy fz^^ c). Namque gummi emanat odoriferum ( Boccone mufiy 3o* • • Paftinaca ^ecacul Ruffel Alepp. p. 1 67. Tordylium Seca- cxil MilL dict* ic. /. 268. A^UUS Avic. 257. Radix faccharo condita aphrodifiaca putatur. Rauwolf p» 74- cum ic. AverrhoCs tamen (CoIL tib. 5. f 85 a.) Hifpanoruin Panic^ (Panicaut Gallorum J Eryn* gium huc trahit, • • Semecarpus Anacardium n^^ Avic. 1 4^ • Fructum cum nucleo dactyIorum> Serap» c.o56. cumcorde avis conferunt, rubrocoloreprae- ditum effe , adflerri e Sin , fed etiam ex ignivomo monte Siciliue, in quo bonus Arabs vehementer fallitur. Li Cauanor et Caliqut Indiae invenit Gar^ cias ( Chif exot. 198. J. • . Tamarix orientalis (• articulata OCma^s Avic. 192. vel JoMsf 2> 212« Melleus humor in foliis r edundat , de quo Angelus a S. lofepho ad pharmac* perf p.dGo» Beithari* des apud Channing ad Rhaz. de varioL p. 1 79. vo- cat V^i^sL^^*. Cf. Garc. apud Cluf exot. i64« • • Mufa parudifiaca j^K^ quom Graeci obiter tantum ARABUM BES HERBARIA. 2^5 et per traditionem cognoverant, Arabe<;, ex IncUa transplantatam adeo adamarunt, ut Abdollatifus p* 20 f. eximiam et graphicam omnino defcriptionem dederit. Credidit antem cum Colocafia et Phoenice aeque cognatam eOe; radicis propaginibus multi^ piicarii folia eiegantiflima et ampliffima, florem fpa* thaceum, plerumque albidum : fructus continere fe- miDum rudimenta abortientia* Apud eumdem Abu Hanifa: patriam elTe Oman Arabiae felicis, ubi duorum duntaxat menfium opus fit» ut planta frnc- tum ferat : e foliis etiam elegantillfimos parari tape- tes. Scherifus Edrifi (geogr. nub* p. 28,) quiri- que habet' varietates> quae iu terra Zingitana (iref- cant. Hunc eQe fructum, queni primis parentibus interdixit Deus, narrat Leb Africanus (p. yyi.) unde et 1slc»> de Fiiriaco arborem paradifi vocat. (Bongars gefca D&i per Francos , J j 1 099. ). Narciffus orientaiis (jM&y3 et loni/uilla i^,r^ Avic. I2l4« Ex utroque oleum parabatur, ex hac fpecie debilius. Colebatur- utraque in Hifpania. £bn Alvatn apud Cafir. 1 > 334* Hic credit Nefriii' efle Rolam mofchatam> fed Avic. manifefio dicit, 242. Narciffi fpeciem effe* • • Aloe perfoliata ^f^ Avic. Multo melius eam cognofceredebuerunt Ara* * 1>es9 quum in patria crefceret. Distinguunt autem tres varietates, fuccotrinam optimam> arabicam et Jemandfchanaeam. Cf. Ceogr* nub* /7. 23. Succo- toram infuiam fabulautur Arifiotelem di$cipula 256 ' LIB. in. CAP. IV. Alexandro praeprimis commendafie^ ut piretiofuin . Id medicamenlum inde obtineret (Jncienn* relac* p. iid,). • • Lilium candidum (2>«^** Avic. 220* Sed plura notat, quae et in Iridem forte fufutnant qttudrant. £ bulbis parantur faeculae , quae fucum candidilBmum praebent^ ^X=9 forte, quo cum llenua ufus fuit Mohammedes (Abulfed. vit. Mu" hamm. p. G5*)» CL Murhard* in elegani. Zeit^ 1807. iV» 3i. • • Bambufa arundinaoea ^.j^JiaS^ und6 mel arundinis w^AaAti V^C Avlc. 225. Id in Khe^ran, urbe perfica, maxime parabatur (Ba* kui In Nonces y 2 , 4^2. j et apud Mstndurkham In« diae e fucco lacchari Tebafchir dictiim (ib.^^Q.) ^^IaJ:? Avic. i39' ClafGcus eft locus Beitharidis apud Channing* in edit. Rhazei de varioL p, 63 f. Cf. Salmaf hyL iatr* p* 255. Rufjel et Macie iil philoj. trausact.voL^OyO.jZ* 81, 368. Ludgers dijf. de Tabafchiry Gott. ijgi. 8, HumboUUius (plant. aequinoct'^ /'•70.J fimilem concretionem et ' in nodis Bambufae Guaduae, quae in monte Quindiu Americae meridionalis crefcit» obfervavit. • •' Ca* lamus rudemum e£k forte {^uzfjSsD iUud, quod ia In Jia. vulgare dicitur (Bakui in NoticeS2.y ^\6. Abulfed. Bafchings Magaz. 4> ^7^*)* Cf. SaU maf /. c. . • Calamus Zalacca A^^jO Avlc. 1 Sg* forte etiam W i44* ^^^ dubius haereo* L Bau* hinus faltem (hifs* 1 > 4^3. ) huc trahit* • • Cala* mus Rosang , unde Sanguis draconis (^^QJtXlt «^ ARABUM RES HERBARIA. 257 aut ^f^ perf. (Hyde ad PerizoL p.iii. Kdmpfer. amoen, exot. 55q..)» Avicenha dicit ^>:S^^f f^ fanguinem Auorum fratrum-^ p^ 160. Vehementer iallitur Serapion c. 33 1. dum defcriptionem Phel- landrii Mutellinae apud Diofcor.^i ^^* bnc trahit. Amyris gileadenjh (:;vmX^ Avic. x4o. Hunc. £ruticem licet Graeci et Rotnani iani cognoverint, A^abes -tamen multo irequentius coluerunt. Avi-« cenna aegyptiacum habet fruticehi , ftaturae Lycii europaei» odore Rutae. Crefcere^ autem praeci* pue ad Heliopolin ((jm^^m^^jac) quod confirmat Abdollaiifus p. i3^ Is addit etiam, e radicum pro- paginibus fpurium oriri in aliis regionibus fruticem, qui oleum non largiaturi vocari fj^\^ et prove* nire per Arabiam et Perfiam. In fola Heliopoli co* li, Ebn Alvardi, Bakui (Noiices et extraits 2» 29. ^5.)^ Marianus Sanutus Torfella (Bongars ge^* fta Dei per Francos^ 2> 260.^ et lacobus de Fi« iriaco (ib* I3 1128.^ adfirmant. • . Amyris Opo* balfamum fine dubia eft illud «^MXeJt, de quo ifi- dollatifus loquitur, vocatur enim haec fpecies ita in Arabia (ForskoL p. 79 , 80. )• Abulfadli tameA nomuie I^t—^) etiam hanc distinguit Ferre enim folia longiora quam Bafcham et fructus maio« res ( Celf^hierob. i, SSg.J. Cf. Alpin. aegypt. 60. • • Amyris KatafForsk.^ ut fupra iam mo^ nuimus , arbor effe turifera videtur y qiuim Arabes Vai^*~> et ^^j^ vocant Abulfadli apud Celf i ^ 23 1 » ToM. 1« 17 tt5« LIB. ni- CAP.IV. 244* ^ Caramania vidifTe femet hanc arborem teftatur Chardinus (idn* 3, xZ.J. Marcus Pau^ lus avroamfig teftatiir copiofe provenire in Efcher (Adfchar) Arabiae felicis ad finum perficum (Rd" mujio 2 yf. 59. a.^. « • Lawfonia inermis Ia^ Abul^ fadli apud Celf 1 j 224* Avic. i yZ. Ebh AWam apud Cafir. 1 > 3312. Rauwolf p. 6o. cum ic. • • Memecylon iinctorium {^p^ Avic. i65. Serap. Ck 170* In Yemea c^efcere et in Lndia, tingi autem flavo colore. • • Laurusi Camforaj^X^^s^* Primi fere, qui huius arboris meminerint, fnnt Arabes duo^ quos Renaudotius edidit (Ancienn. relas» p. 4«^« Crefcere autem in infula Ramni (Sumatra): Bakui in Java (Notices 2^ 397« J: Scheriftis Ed- drifi in infula Soborma (alias Sumabar, Borne^) (Geogr* nub.fZS.). Optimam eile fpeciem., quae e Fanfura, regno infulae Sumatrae, evehatur (AbuU fed. Bafchings Mag. 4^ 277. ^, Marcus Paulus ( Ramufio 2, fSo.. b.) Fanfuram focit regnum ftimatrenfci quod optimam largi^tur camforam. Ifaac £bn Amram (Serap. c. 344*^ amplam de* leriptionem adiungit. Efle gummi arboris, quod e fruftulis ligiii ebulliat; Fanforenfem efle optimam» hanc primum fufcam, fublimatam vero candidam reddi. Talia etiara habet Avic 1 89. > fed textus ita corruptus eft, ut nuUo modo eum intelligere pof- fim. • . Laurus CaJ/ia £3:^^ Avic. 2^6. Difer« tis verbis ait^ Cailiae corticem una cum cortlca ARABtJM RES HERBARIA. ft59 CitmamoM inveniri et dd eamdem forte fpeciem pertinere: -cetero exiftere plures vari^tates> opti-> mam effe rubram^ peffimam nigram. Folium liu« jus arboris vocatur Ms^twv 218., quo trahit jivic» 1 quae Oraeci de maiabathro praedicaverant. Cf« Carc. apud Cluf exoi* 177. • • Rheum palmatum f. undulatum ^^^ts ^"oic* 252* Serap* c« 206« Mefue iun. p. 5o. Manifefto docetifvic.) e Sina advehi hanc radicem , quae longe dii¥erat a Grae* corum Rheo , quod Rhaponticum fiierat* In pro^ vincla Koukam Indiae Sinae contermina praecipue crefcere, iBa/^E/ifiVo^ice^ 2, 4« '6J. VerilBmaitf patriam hahet Marcus Paulus (Ramujio 2» /• x3. a.Jf Tanguthi monte^» ab occidente Ghinae» et montium iuga ad urbem Singui cliiuenfem (ib*f* 45. ). * • Bheum Ribes (J^M:> a ^vic* 254« Serap* c. 241* Nafci hanc plantam in locis montofis Sy* riae et Perfiae, foliis amplifGmis rotundis gaudere et baccis acido*dulcibus : conferre maxime in mor* bis acutis. Plura loca Hydius (de relig» vei* Perfi p. 5i2« 5x3.J e codicibus arabicis et perficis ad« ducity e quibus liquet» plantam hanc nonnifi in rti^ pibos crefcere, distingui etiam folere fyriacam et bactrianam) capreolos ad rubedinem vergentes com- edi, folia betae fimilia efTe* Male olim Cum Ri« be noftro commutata fuit plantai donec Angelu# de S» lofepho (ad Pharmac. perf p* 3.64* ) primua docerety vera^i effe iUiei fyeciem* Ipvenit eana^^ 17 * •6o LIB. m. CAP. IV. * et Chardinus in Perfia (Uin. 3 , 1 4* ^ et iu monti- bus Syrine Rauwoljius (itin. p. 266. cum ic^. Op"^ tima defcriptio Fonianejii in annah muf, gall. t^ s. 49. Cajffui Fifiula #4-^- Xt^ Avic. 271. Serap. i2. Neftoriani iam pulpam leguminum in mate- riam medicam introduiceruut : namque Mefuis fe- nioris defcriptio apud Serapionem optima eft : le- guminum disfepimenta transverfa, faporem et co- lorem pulpae egregie indicat. £x Arabia felici et ipfa Aegypto advehebatur. Avicenna aliam venire e Bafsrah, aliam e Kabul, utramque vero haud ibi fponte crefcere, fed ex InJia advehi. Jbdollati-' fus (p' 33*^ copiofe in Aegypto eam inveiiienSi florem fpeciofum luteum et fimilitudinem arboris cum Ceratonia Siliqua (v,pi4^) exprimit. Mer- cem elfe Saracenorum egregiam teftatur Marinus Sjanutus Torfella (Bongars gefta Dei per Franr cos,2y 24J- Ci. Garc.aLpvidtCIuf exot.i^y. Al" pin. aeg. 7. . . Caffia Senna tw Serap. c. 58. Ab hoc fere folo commemoratur et a Mefue iuiu p. 77. . . fCaJJia Tora. Nefcio, hucne pertineat AJ(VjUf v..^ Avic. 179. granum Kelkel> quod ci- trinum in medulla unctuofa boni faporis baeret. Forskoleus ( p» 86.^ faltem id nomen hulc fpeciei tribuit. . • Caefalpinia SappM j^ Abulfadli apud Celfiy 176. Rubrum lignum tinctorium, in in- liilis Indiae orientalibuf etZingitana provincia (Zan* ARABUM RIS HBR&AIilA. i?l gu&har) provenire : Soherifiis Eddrifi ex infula Ra- mana Indiae ^.Suma/rar geogr. nub. Z.) advehi^ Bdku^ e Ceilona (Notices 2, 4ii*> Abulfeda e Colona Malebarica ( Bafchings Mag. 4, 274. Jf. Marcus Pauliis in regno Lambri Siunatrae crefcere adfirmat: ipfe femina Venetiam apportaverat, fed non germinarunt (Ramufio 2. /. 62. i. )^ Deini^e et in' Ceylona invenit (f. 53, a,), Quorum guun» nerao arborem iplam viderit, haud ipiraberis, de- fcriptiones minus congruere. . Folia enim Scheri- fiis eum foliis Oleandrl, Abulfeda cum fpliis Zizy- phi componit Ab utris^ue differunt. Cf« RumpJu amboin* ^. t.2.1. Roxburgh. coromantL s.i6. Ma« ximb memorabile eft, tinctorium hoc lignum bra* Jilium a Rabbinis appellaril CCC annis ante Brafi- liam detectam (Celf /. c*) unde effici fere poteft» Brafiliam potius ab hoc Ugno , quam lignum a pro* vincia nomen aecepiffe. • • Hyperanthera Moria* ga (jli Jvic. i^^. Ct Belon.iii 61 • Burm. zeyU t.j5* . . Guilandina Bonduc vJkAa^ Avic* i47^ Quum fatis notam habeat , fuspicor > et in Perfia eam crefcere. . • Metia Azedarach Oi^AiX^fJ Avic. i32. Magnam effe arborem, euius fructuf Zizypho Loto fimilis fit> in Turkeftan pro>cmre ^ et in Syria. Colebatur et in Hifpania. Ebn At* vam apud Cafir. 1 , 33o. • » Zygophyllum Fabaga Andirianl /Uuis. e* 24* c^^i^^^ (ArdaAfmi) AvUs. 137. Rauwolf jhii^^ ..Aquilarlaovata(J>^\a ft6a IiIB.ni. CAP. IV, r. Avic* i32. Agallochum focuhdarium macuUs et venis yariiS) odoratum, euius optima yarietas ad Tfchampacam crefcit. Cf » Rumph. amboin. 2 , 34« 35. Cavan.di[f.7f'i77* . • Terminal^ Chebula ^fXt Avic» i44* Altemm nomen ^^4)^9 non hiiic foK fpcciei, fed et Phyllantho Emblicae ct ipfi Meliae Azedarach convenit ; hinc yagum eft. Sed distinxerunt cum Avicenna Arabes fere omnes ci* trinum fmctum a Kebalenfi» fubnigro hoc et fub* rubro, Eflc autem utrumgue eiusdem ajboris , pri- niam enim meflim illum, fecundam hunc largiri* Confuerunt medio aeyo quingue fpecies pumerare, ad verfum iUum : «* »» Myrobalandmm rpaciet funt quioque bononimt Citrinut, Cliebulut^ Belliricut, Emblicut, Indut.^ (Muf. Brafav. cxam.fimpl. p. 222, Vox kebalen* fis y guae a Latinobarbaris in Belliricos kebuli mu* tata fuit> originem habet ab urbe Kabol in Zable- fian» noni guod ibi proveniant » fed guod mercato* res eo deferant (Abulfed. Bufchings Magi 5, 352 J. Ab eadem arbore varios hos fructus venire, Adan^ fonius etiam nuperis temporibus teltatus eft (Fa* milL des plan^es 2 , 447*^* Q^ Myrobalanorum fpecies illuftrarunt , Garcias et Cofta» in folo fero PhjUantho fubftiterunti Terminaliam noftram ne* mo ante K^nigium (Reiz* obferv. 5| 3i J cogno* vit* ihi Calicut et Conaooc praecipue inyenit my: ARABUM RES HERBARIA. »63 robalanos kebalAfes Odoard» Barbeffa (Ramujio ip 359. a.) G&rtnerus (defruct* e$ ferru 2, go, gi-^ optiiiiekebulos et citrinos myrobalanos ad eamdem fpeciem pertinere, belliricos antem fpecie dlfferre* Cf. antiquit. bot. 1 oo« • • Peganum Harmala \*r^ Avio* 174« Serap* c. 2851 Bona defcriptio apud bunc, ad capfulam usque trivalvem. Adhibebatur ut purgans. Sed niale interpres Averrhois (lib. 5* /. 87, b.) Cicutam reddit. • . fAegle Marmelos Correae 'de Serra (Crataeva lAnxu ) Vm* Serap» c» 261. Fructtts elllndlcus cydoniae fimilis aureus et cale£aciens« Cf» Rumph. ambotn. 1* t.St. » • Garcinia Mangoftana ^jM^ r9^ Avic. 1 52. 1S& fructus mellei faporisi magnopere delectans. In Malacca praeprimis frequens Rumph. amboin. 1» t. 43u Le G^ntil (itinen i , 6o8.^« Hicne eft fruc- tus, quem PfUloftratus (vit. Apollon» 'd y 6.) de- fcribit ? • • Euphorbia nereifoUa \io^^ Avic. 210, Lactefcentem et fnbvenenofam effeplantam^ cuiut folia rai'iora Nerio fimiiia fint. Eugenia caryophyllea \^[^ Avic. 243. Se* rap. c. 319. Caryophylli aromatici ab Arabibus primis cx India advecti fiierunt. Bakui patriam Sandabil appellat (Notices 2, 4^1.). Marcus Paulus regnum Caindu tibetanum (Ramufio 2 , 35, a.) ubi egregie defcribit arborem ; Ant. Pigafetsa bene delineat, ut viderit frequentiffime in jnful« Oilolo (Ramufio 1 , S^^* « J» • • Pruhus Maha^ d64 UB. in. CAP. IV. Ub v.J^flB^ Avic. 216. Serap. c.^l- ^x HiQp^axiia adferebatur. . • Corchorus olitorius SftO^^X^ Jvic* 212. AbdoUat. 8. Plabta edulis, fed ftomaeha nocens. Mojes Mainionides etiam fpeciem cogno*- verat, quae forte eft C. aefiuans (Cf. WahL ad Abdollat. p, 40')v. • • Glaucium luteum UiA/eM Avio. 2 > o. Beitharides apud Channing. ad Rhaz. de varioL 1 1 o. Succus defa^catus in globulos for* snatus ad collyria adhibebatur. • . Thea "viridis 2u (Tfah^). Prima eius mentio occurrit in itine* • rario Arabum faeculi IX.» quod Renaudotius edi« dit (Ancienn' relat. p.Zt.) ubi frutex appellatur» follis punicae fed fuaveolentibus ; haec infundia qua bulliente et remedium adverfus omnes morbos pu^ tari. ... lAconitum album f. ochroleucum {^j*^^ Avic* i47* Recens radix venenata, flccata inno* cua. Angelus a S. Jofepho (adpharmac. perf* p. 35g.^ adferit, a Perfis hanc radicem obfoniis mif- ceri, Credebatur qlim , ipfi Napelli toxico eodem modo obltare ac Acqnitum Anthoram. Sed hario- lantur Arabes etiam circa noilrum Napellum , quem •^^ ^jfiy^ (J*HV^ vocant (Avic. loo.^, ignotum ipfis , quum in Arabia et Perfia crefcere non videa* tur. Fallitur Avicenna, dum tid Napellum hiftd* riam Cicutae apud Galen.facult.JimpL 3^ 38, tra- ducit. Nonne itaque cum Fuchfio (paradox.f. 17* a. j contendamus, Arabibus ignotum fuiffe Aco- Aitwm ? Defender^ ftodet Matthiolus (cpmm. p. Arabum res herbakia. ^ss 769J Avicexmam, dum fibi milTam foifle ex Orien* te radicem Anthorae, Zedoariae nomine, quae cum Kapello Moyfi Avic. (Bifch mu/ch ) congruat > te« ftatur. Sed £iteor > me haec omnia clare uo^ per- fpicere. Ocimum monachorum V^M»»fy^ Avic» 236. Serapn c. i56. . . Oc. hafilicum 9: a<->V ^vic* \^Gm Serap. c* \5j. . . Thymhra fpicata VijA Avic. 166. Ifaac ebn Amram apud Bochqrt. hieroz» i» 674. Celf hicroh, 1 , 4^ 1 • • . Thymhra verUcit" laia Vyl^.raW nsVM» ilvic. 200. • • Cdkile marid* ma SX3l5 ifvic. ^4^« ^crap. c. 65. EfTe plantam falfuginofam velut Kali > fed comedi , folia efTe Na- Ihirtii iimilia. Bochari. hieroz* 2^ , 224* Tamarindus indica OlXaA ^* iftfic 262. 5*^ Fap. c. 34S- Deferri e Khaifaran , Yemen et In- dia: pulpam leguminum recentem effe optimam. • . Bombax goffypinum {jM^Jrr^ Ahulfarag. hifc^ dyn. 43^« Serap. c. 66. alio nomine Horon. Cf. Tavernier inn. p. 2i. . . Coffypium herhaceum (jaa5 Ebn Alvam apud Cafr.if 33 2« Satis fre" quenter cultum in Hifpania. . . Malva rotundifo^ Ua Aj^ Ahdollat. p. 8. Avic. 274. . . Althaea ficifolia (j^^ ^^'^' '• ^- Ahdoll. l. c, Ebn AI- vam apiidsf^oy^r. 1, 335. Hinc nomen Ketmiae- • . Hibifcus ficulneus &^U AhdolL p. 7. Alpin. aeg. p. 91. Forsk.p,yo. 126. Huc et H* efculen^us* • • • s66 LIB.m. CAP.IV. Spartium fpinofum {*y^^i^ m Avie* i Sy Spart. iunceum (jUtMSou Avic, i5o., allo loco f«]MiMji3 192., e qoo paretur camm^» ^3 ca&ss textilia monilia» Cf* Mauh. Sylvat. c. 1 82. Co^ • • Peerocarpus Santalinus ^J^Aajc ifvie. 241* Serap. c. 346* Ebn Alvardi» Abulfadli et Scherifus Ed- drifi patriam habent infulas Indiae orientales (Geogr. nuh, 35. Celf fuerob* if i8o — 1 82. J. In infu- lis Noceris (Nicobarenfibus) invenit Marcus Pofi- lus (Ramujio 2, f 52. b.). • • Phafeolus vulga^ ris et muhijlorus B^if^ ifvic. 201. Serap, c. 8i. • • PAa/ Mungo (jit^ ifi>/c. 212., AbijLoUat. 32. Decoctum febricitantibus propinabatur. In Guzu- rate et Decan provenit. Garc. apud Ctuf exos. 256. • • DolicJws Lablab L^A^ Avic. 202^ Serap. c. 41 • Sed confunditur cum Hedera aut CifTo^ Cf. Jllpin, aeg. ^5^ . • Indigofera tinctoria Vfti Avie. 21 4» Serap, 0,47* Sed vereor, utrumque com- mutaffe cuni Ifatide aliisve plantis* • • Hedyfarum AlhagifJ^S Avic. 262. Frutex in Khorafan et regione rgAJt LjLo (transoxana, inter Oxum et laxarten) frequens, in quo mellea fubftantia i^)^M^j^ (Terendfchabin) inveniatur. Id Hedyfa- rum etiam vocari ^.J^Xc Rauwolf. 8g. Tournef. 1, 125. Kumpfer amoen.j2.5. Faber de manna Ebr. in Reifke opufc. med. arab. p.121. Notatu dignum eft, quod» cum Diofc, ] > 83. mannam etiani memoret) fed turis micas» Mefuen hailucinari^ :(IRABUM RES HERBARIA. '«67 m dnm hanc manriam Arabtim <;um illa Gi-aeconim confundat. . * Afiragalus emarginatUs [*)y^j^y^ dvic^ ^23, . . Tri/olium indicum v^Ouif jJ^^=J Avic 124. Serap. c- 18. Ebn Alvam apud Cajir. 1, 336. Alpin. aeg.i 24. vJ^5UU^ etiam dictum : Anr iiqu. bos. p. 62. Hyde de relig. ves. Per/. p.492. Areemifia iudaica ^^ Avic. 266. Serap. c. i4- Rauwol/ p. 456. Abul/adli apud Cel/ 1, 456. . . Artem, forte indhca eft, quam Honainus primus apud iivic- 125. laudat. Ex bac enim fpecie Moxa Chinenfium paratur (Kdmp/ amoen. 897. Rumph. amboin. 5, t* St. / 2.). . . Centaurea Beheh Oo^^f (iJ^ -^vzc. f4i. Behen album. Cf. H>'* de relig. vet. Per/. 5to. Rauivol/ />. 28S. . . Echinops /pino/us Op^ Avic. I^o. . . Orchls Morio: VanaBakui, quod inSchirwan crefcat (Nq- iices 2, 5i8.J {J^Js^ Buzeidan Avic. 144. Cf. Matth. Sylvat. h. v. Phyllanthus Emblica ^^\ Avic. 1 28. Parari docet e fructibus edulium , quod Such V^Ci*# appel- latur (p. ctigj. Serap. c. 95. Garc. apud Clu/. exot. iCj'^. Cf. Antiquit. bot. p. ^S. . . Quercus Ballota ^y^ Avic. 148. Edulis enim glans; coiii faccharo bonum nutrimentum praebebat. . . fw glans regia xje^ et i^ijM^ Abul/adli apud Cel/ 1, 82. Sponte crefcere in Diarbekr et Kom et Za- bleftan (Abul/ed. Bu/chings Mag. 4> 2^7 . 5, 326. 35o.^. . . Pinus Cedrus i^y^j^ Cel/. hi^* «68 LIB.ra. CAP.IV. rob. 1 , 80. Cf. Niebuhr. Arab. 1 49» • • P««- Cem' bra Ai^o 4vic> 179. uucibus duris fubtriquetris cu- veiforiuibus. • . Piru halepenfis J.»^^^ {^3^ Amc. 162., cuius ftrobilus A^W appellebatur. . . Piy». orientalis K^^^i Avic. 262., quae picem li- quidam diEit; ftrobilus (ji^iJ. **ai dicitur. . • Bin. Pinea r?y^ Avic. 2^2. > cuius nv Pinea r^%^ ^vic. 2^2. > cuius nux edulis dicitur (p. i79*J- • • AUingia excelfa Noronna in Annal. bot, angL iu 5. p* 325« Haec arbor al« tiflima lavae > Cochinchinae et infularum maris ru- bri indigena, Piiuii maxime adfinis, distinguitur folo numero binario feminum fub quavis fquama ftrobili latentium. Haec efl arhor /la/a/na/a » quae ftoracem liquidam largitur, e rimis cortids ema- nantem. Cognoverunt autem eam Arabes nomina SsLfjo Miah Avic 211. Serap, c. 46. Hanc iam Ho- beifchus e cortice arboris excelfae effluere, et ex infulis InJiac orientalibus advebi bene fcivit. . • Stillingiu febifera (J<^ Avic. i3l, Effe oleum fpiffum , quod fructum arboris ambeat et e Sin au- ftrali advehatur. Cf. Lamarck. encycL 2 , 290. To* mea:/?fcj/ titulo cJcXa^)! (nucis indieae) p^ i53. loquitur. Cf. iLiud* Bc^r-' ihema (Ramujio I9 /• 17 5. a. b,^. . . Areca Ca^ iechu Sj^^ et ^Vy Avic. 2Z6. Serap. c. 345. Ar* borem effe Coco fimilem, nucem deferri e Sin* Cf. Garc. apud Cluf. exot. iSj. . . Aleurites mo^ luccana <-Xjj Avic. 1 60. Comparat cum Ricini fe- minibus > praedicat virtutem emeticam. . • Mo« ,mordica Elaterium vel Cucumis prophetarum vJo^ Avic.ijS. .Alvardaeus apud Celf.iy 368. CucujDierum et Cucurbitarum plurimae fpecies Ara- bibus gratae > £:equei]ter ab iisdem cultae et fatis accurate distinctae fuerunt. Cucumeres primum, generico nomine ^^v^ veuiunt (Abdoilatif. ;i.3o.^» CucumisMelo eft ^^,n> (ib. Avic. 2.^1.) et perfi* ce ^f^f^ ((^^lf '> 374* ^* Huius varietas «ft -AiAfr (Ebn Alvam apud Cajin i, 333.) cortica tenero ftriato. Cuc. Chate tS: (^y^iX^ (Abdol^ lat. Lc.) cortice hirfuto, pomo fuiiformi. Cuc. fativus U^yt5 ( Abdollat. L c.) C. Dudaim q:&^j^SA0 AbdoUatif L c. Cuc. anguinus forte 1x3 Abdolldt. longiffimus. Namqu^ Cucurbita lage» naria ex America venit. . • Cucurb. Pepo uS Avic. 249* • • Cucurb., Citrullus A^^t ^ ib. L^y^^ et (ji^ Abulfadli apud Celf 1,371.., Cucurb^ Melopepo OUAjm AbdoUat. L c. etAbul^ fadUa.ip\id Celfif 365. (Distinctiones et homini ^FwskOlei neglexi, u^ote parum certa.),. . * ^ci\* «7* UB. UL CAP. IV. r c2a vera Jo3 et )oxm Abdollat* 28* Optima cle- fgriptio. • • Ac. gummffera Brouflonet apud Wiild. ^VL Abd6Uat. p. 29. Leo A/ric. p. 773* Mafti- chis fimile guniiiii largiri. Beoe defcribit Hofcius (Marocc. 3o6.J. Pandanus odorftnJJ/imus (yjXSs^ Serap. c*4^* £x Arabia felici adferri flores odoratifliinos» cum guibus oleum paretur. Cf. Forsk. p.ijT.^ . • Sa^ lix aegyptiaca ^^^^^k Avic. 168. i,^fjaSJa AbuU fadli apud Celf 2, 10 8. Kjif^ Alpin. aegypt. 62» Rauwolf 111. 112. Deftillari e gemmis aquam odoratiffimam. • • SaL babylonica Oi^ Avic. 279. RaiiWolf i6o. A fioriim odore vo- catur in Perfia k^Jui/O cX^ Hyde relig* vet. perf p. 336« Angelus a S. lofepho ad pharmac* perf p. S60. . • Canarium commune a*m^ Avic 212. Fructum efTe nucem trigonam, patriam Macafla- ram (Celebes), panem inde confici* Delicatum Amboinenfium panem ex his fructibus parari, te* fiatur Rumph. amboih. 2> 148. • • Spinacia olera* cea f^^^AiM} Ebu Altram apud Cafr. 1, 332. • Avio. i3i. A Mefues inde temporibus nota. Rhas. e. 52« • • Cannabis fativa \^j^ Ebn Alvam apud Cafir* 1) 33 2^ Avic. 248* Semen 9p«A^ifi;£c* 256. Paratur fubftantia inebrians ^j^aA^ e 000* tufis f oliis» Cf . Alpin. de medic. aegypt* ^ 1 2 1 • b. ti&mpfer amoen^S^^* , qui etiam e farina feminujn yultem parari imbriantem tcadit* Charditu itia* ARABUM RES HERBARIA. 271 4) 207* et Falk. topogr* Keniun* des rujjfl ReicJu, 2, 265. per totum Orientem dominari huncufum' teftantur. • • Menifpermum Cocculus wp^I< Avic* 211« Setap. c. 365. £ lactefcentibus efTe, fe- minibus pifces inebriari. • • Cycas c^rcindlis eft line dubio ea arbor» quae farinam praebere in in« fulis orientalibus dicitur (dncienn, relat. p*iy*)» Optimum et fere primum teftimonium Chriftia- num reperies apud NUircum Paulum (Ramujia 2» /• 62. h.), Ipfo Sagu nomine citat Pigafeua (Ra* mujio ly 394*^* • •. Excoecaria Agallocha. Prae* fiantiflimnm lignum agalloehon, quod toties ab Arabibus celebratur. oy: Avic. 23 1. Afferri e Sin et India et Arabia per Sofalam : optimas fpe* cies e£Ge Mondeliam et Kajc^ham et Kadmutinum et Semandurinam» Alio nomine ^j&^^Aci i32# Cf* commentarium doctiflimum Celf hierob* l^ 140 — i5o. Fructus dicitur ^#A (Avic. i63.^ fimilis piperi, fed colore fubflavo et odore prae* ftantiffimo. £ Comaria» infula lavae propin* qua, praecipue venire id lignum» peregrinatores priftini arabes (Ancienn. rel^t*p,y8.) Scheri* fns Eddrili (geogr. nub. 72.^^ Abtdfedk (Ba' fchings Mag.4f 277.^ et Ebn Alvardi ( apud Celfi i> i4^*^ ^ ^^^^ autem Baktd (Notices 2, 397.^ et Ebn Alvardi (Celf. i, i53.^ teftantur. £ Sumatra optimam Agallochi fpeciem> Calampat clictam) evdhj> vendi autem oxnnem fere Chinenilr a74 LIB.IIL CAP.IV. . . bus> utpote ditioribus auro, refert Ludov* Ear^ ihema (Ramujioi^ iSi.a.^ viliores fpecies Bo:* chor appellat et Loban. Cf. Gewc* apud Cluf. exot* 173. • .^Myriftica mofchata. Fructus fatis cogni* tus Arabibus nonilne U*olma Avic* <4^« et calix £• Macis , nomine pX^VJs Avic. 1 83. - Serap* c« 2« .Elava advehi Bakui ( Notices 2.y 597«^ teftatur. Bene defcribit avTcifTYig Ludov. Barthema (Ramu* Jio 1« ^. i8i. b.^, ut viderit arborem in infula Ban- da; ut in infula Gilolo, Ant« Pigafetta (Ramujio i> '5^4* )• • • Borajfus flabelliformis f. Lontarus domeitica Juff. et Gartn. Avicennae 206. dicitur l^wJ, quod nomen etiam hodie fervatur tefte Fors^ koleo 126. £x hac palma paratur» teftibus Kamp^ fere (amoeiu SSS.) etRumphio (amboin.tySo^), Bdellium, quod \Lo Avic» dicit Distinguit au* tem in mechenfe et iudaicum. Rumphius Punasam dicit id fuffumigium et totam parandi rationem in- dicat. AccecUt, quod probabilitatem auget, Abul' fedam (Bufchings Mag* 4» ^oZ.) VJto palmam dicere humilem Tuneti frequentem: quo iine dubio Chamaerops humilis ititelligitur , cum Bo- rafTo flabelliformi facillime confimdenda. Ipfe Mat-> thiolus P' 92« teftatur fe Neapoli palmam hanc hu- «niiem bdelliferam vidiflfe. • • Clutia lanceolata qAc Planta harranica, contra ferpentum morfus commendata (geogr. nub. 81.). Cf. Forsk. p. X22. \ AKABnM RES HEftBABU. s^3; Superfunt Gaftromyc^tes dno, quorum Avi- cenna itiemfiiit: alter ^Xm/JS:^ (p. i^^-) dictus#. lCuber certe eft, fub terra proveniens, magnum, reniforme, edule, album, cortice incifo, quodia patria» regioue transoxana, et in Khorafau ob«* fervavit. • • Alter eft Cyaehus fiAwjC Avic. 2.' 9» tuber cartiJagineum j figura cyathl, exilis, epi« phragmate tectus* Eftue Cyathus OUa Perft ? Neque abfotutuj hic ind^± neque CettiffiiAUt manifefto tamen docet^ haud parvarti plantarum utiiium, aut periicarum aut indicarum at chinen<« fium fuppellectilem ^ Graeds Romanisque haud co« gnitaf um j ab Arabibus iatr dddctaVi fuiffeA Centunt et quinquagitita fere plantos numeravi) quarum co<« gnitionem Arabibus debemus» quae fi prius notJd MCG* adduntur, numerus fere MCD. eruitut plan- taruni, quas media aeta^ e fontibus cognofcero po« tuit : quinquaginta enlm ferd ab ipfi^ mohadhis aut inedicls medii aevi , ceu fpontaneae per Galliam e€ Germaniam inventae fuerunt. tJnde* quantopera aberret Halleri iudicium a veritate patet, qui antd d Geinerum CiS5o.) octingentas tahtummodo fpecies notas fuiffe perhibet ( BibU bo^. i^ s85»/ Ml Tox. I. 1 8 974 I^- ni. CAP. V. CAP. V. LATINOBARBARA AETAS. / . Qui medio aeivo rem herbariam attigerunt, Arabes fere folos (eosque peffime verfos), autPli- Dii iarraginem aut Diofcoridis mir^rrimam iuter- pretatjonem fequuti fuerunt Naturalium rerum defcriptores antiqui quum nfusquam fere clate fatis et distincte femet exprefferint, neque niii obiter duntaxat plantarum formas et celores indicaverinti Latinobarbarorum defidia exemplaribus etiam ca-* ruit) quorum veiUgia Cequeretor. NuUus ordo> nifi alphabetieus; nuUa veritas, quum fhale intel- lecta Arabum et Graecorum loca foluhimodp trans- fcribere confueCcerent ; nuUa dbctrinae ratio, quum kaud nova docerj) fed, quae centies dictaeffent) kerum repetere fui ducerent ofBcii. SAECULUM XII. Arabum florentiffimum et mitiffimum in Hifpa- nia imperium , fcholarum arabicarum celebritas et doctrinae gloria, ab undecimo inde faeculo plures adlexit Chriftianos e Germania, Italia, Gallia ipfa- que Anglia, qui, liberaliter excepti a fcholarum arabicarum praefectis, totum doctrinarum ambi- tum cum linguarum orientalium cognitione in pa- triam retulerunt. Interpretati fuut hi Arabum discipuli eorum libros, ut Hermannus Comes Ve- ringeiifis (Truhem> annuL hirjizug. i, 14^«^ ^^ i LATINOBARBARA AETAS. 27S rardus Crempnenfis (Pipin. in Mura^ori /cript^ rer* iiaL ^^ SSj,^, Panjel Morlaeus Oxonien- fis (WoocL antii^u* oxon* i^ 56.^ et, qui ceteros omnes eruditione aiitecelluit, ,Co^stantinu» A F R 1 c A ?; u s , Carthagineufis* Is > poftquam ^ua- draginta fere annus. in fcholis Arabum degiffet, in Montis tandem Caffini cocnobium receflit^ ubi et Arabum fcripta latine interpretabatur et totuni eru- ditionis arabicae cyclum in compendium redigebat (Lfo Oftienf. in Muratori fcript. rer. itaL 4j 455»)* Conllantini opera (ed* BafiL l5^(i* foJ.^ et Ijbrum am]^lectuntur de gradibus, in quo nie- dicamenta omnia» ab Arabibus adhibitai licet C^tis negligenter, tractantur. Myrobalanos cre« dit indos et citrinos ex eadem arbore venire, il^ los efle maturos fructus, hos immaturos; emblii cos cum pruiiis componit (p. 3^5. )• Paitinacani Secacul; Oci/Zc^am dictam, c^m Carduo mariano canfundit (p.^^Sz.). Saeculo fequente , ^duodecimo nimirum) mona* chi Salernitani, tum regione herbarum utilium fe-* raciflima> tiim exemplo Arabum motij qui Siciliae et Calabriae potiti erant, fuperftitioni' antiquae doctrinamf lanctaeque ruditati Arabum eruditio" nem fubftitucre coeperunt (Orderic* Viiah in Du* chefne fcript* ormann. 4770« Superefl regimen fanitatis Salerni^ quod fau- cio regis Angliae fiJio Roberto yerfibus leoninis 6ir 18 * AjS LIB. ra. OAP. V. I carunt inonachi (ed, Ackerm. Stendal 1790. 8»}* Id praeter vulgatiflimas Italiae plaiitas nil fere con'* tinet, quod paullo interiorem rei herbariae cognitio- " nem proderat. Efcula (c.^^) Ackermanmis le- git, quae melius mefpila funt: namque efculus nusquam in Italia crefcit. Athanofa (c. 66*) cft Tanacetum vulgare: Enula campana ( c. 68. J to- ties praedicata , Inula Helenium. lidem fcholae Salernitatiae adhaefit lo. f. Matth. I Platearius feniory a iuniori Pifano, faeculi XV". fcriptore , bene distinguendus : quem fa^ulo XII. vixiffe e manifeifto Acgidii Corbolienfis teftimonio efficitur> qui ab orc huius doctoris Salernitani iefe pependifTe adfirmat (Leyffer. hift. po^t. med. aev. P* 499* -^» Frequenter etlam nofter citatur a fcrip-% toribus faecyli Xin., Vincentio Bellovaceufi^ AI- berto Magno et Petro de Crefcentiis : ipfe autem tanquam recentem, memoria adlegat Confiantinum Afrum. Liber Platearii^ qui fupereft^ Circa mfiant dictus (ed.Lugd. i5ii5. ^.)y faeoulumfapit: al- phabetico ordine medicamina cuiusvis^ generis no- xninat^ additis pauciffimis novis. , Acaciam habet fuccum prunellarum ( Pruni fpinofae ) : Bauciam dicit Paftinacam (fz^o.d.).- Cretanuniy Crith- muni maritimum (f. 253. b.^. Storacem liqui- dam credit in Calabria reperiri (f 248. c. J, quo fine dubio Dauci lucidi fuccus fuaveolens refinofo* LATZNOBARBARA AETAS. »77 gammotvt^ intelligitur. Pro Spica celtioa Saliur^ cum nonnunquam poni (f, 248- b,^. Prjmus oeteroquiu Spiraeam Filipendulam (f. aS^, a. J, Clemaeida Flammulam (f 256. d,^ et GaleopfmTetraJiit (f 25i. c^ nominat. Huius aevi iine dubio Hehbarius effe vide^ tur , cuius nusquam mentionem invenio, nin apud Vincentium BeUovaoenfem. Arbitrof* autem^ nio« nachum quemdam oompilalTe ex Arabum foriptis et Plinio , quidquid de plantis innotefceret. Uuic autem operi eadem fere autoritas, quam Plateario «t Ckknftantiiio, tributn fiufle videtur« SAECULUM llll. Meliorls paullo conditionis fpes adfulfit, quum civJtatum italicarum , Amalfi , Genuae , Venetiarum, Pifa^ et Florentiae commerciuii adeo augeretur ab extenderetur , ut et rerum natttralium cognitioni vim et imperiiun profperare videretui^, et fuperfU* tioiiis dominium et antiquorum praeiudiciorum la- befactari. Mfemorabilem locum invcnio apud Pe* trum Aponertfemy celeberrimum vergentis faeculi auctorem. Is (diffi, 67, Concih different^ Venet. ' i520. fol.^ de habitabill aequatorls aona diacejw taii0> refert, femet noviffe hominem, qul in re* gione CinQorum (Zangucbar) viderit faecum loco itellae polaris auftralis; de ipfa fibi quoquo retulilTn Marcvm Vcpctum (Paulum), amnium, quorum «7< MB. m CA?: V. «Deminerit orbis> maximum circuitorem et diligeii- tiflimum indagatorem» etinde apportari Veaetianis Hgnum alods et camforam et verci { indigoferam). Fratris etiam Cordelarii e Malabaria teflimonium adducit) guod £ol bis transeat verticem) ut nu^ quam umbram videre polfis, neque ileUam pola- rem borealem , nifi in ipfo horizonte* Tantum itague efificere ea itinera, commercil caufla fuscepta, potuerunt, ut prifUna praeiudicia de terrae forml abrogar entur , meliores autem opi- niones divulgarentur* Quae quidem emolumenta nefcio an ex alio quodfun itinere tam t^opiofe ma- nifeftoque redundaverint, quam e longiffima Afnr- ci Paulli peregrinatione. Totam enim fere Aikuni Tatariam et Cbinam et infulas Oceaui indici ab an- »o 1270 — J295. pervagatusi carceri tand^em. a Genuenlibus traditus » memoriae tradidit totanfiti' peris longiffimi hiftoriam ( Ramujii colL 2, Put^ chafii coll. Z.)^ De Curcuma» Pipere Betle, ar- bore turifera » camforifera, Eheo palmato, Caefal- pinia Sappan , Eugenia caryophyliata , Pterocarpo fantalino aliisque plantis primam reliquit et opti- mam inter ClKifiianos relationem* Praecefferant eum iam urdinis JVQnorum fratres lOannes de Flano Carpini et Gulielmus Rubru* quiSi qui per borealem maris cafpii regionem Ta< tariam iplamque Chinam tetenderunt (Ramufto wll 2. FurchaJU coll 3. Hakluy$ Goll.i.}. Bam LATINOBARBARA AETAS. 279 Itineris orientalis viam, )guam primi muniverant Ncftoriani, legeriint mercatores plerique Europae borealis ( Sartorii hiftor. ch>it. hanfeat. 198. Sprengelii Tnft. invem, geograph, aSz.^. Ipfae autem merces hac via apportatae meiioris indolis iudicabantur guam quae navigiis Alexandriam ad« ferrentur (Sanut. Torfella in Bongars gefi. Dei perFrancoSy t:, 2.4» )• Sequutl funt Odericus de Forta Naonis et loannes MqndevllHut faeculo XIV. (Ramufio eolL 2. Hakluytn 2. Reifen und Wanderfchafften des hocherfahrnen loh. v. Montavilla^ Frcf. l58o. 8.^, qui pauca tamen hiftoriam natiiralem illuftrantia re* portarunt. MandeviUius tamen baifami irutlcem defcribit et modum ^ quo verum a fpurio distingua« tur y admiftis ubigue fabuKs abfiu-dis. Praeftrinxit enim animum miraculorum amor> infcitia eius ae« vi nutritus, ut, qui redirent a peregrinationei mirabilia mundi recitare cogerentur, iu coeno* biis legunda et fcholis (Sprengelii hift* get^ graph* ci^Q»)* His mundi mirabilibus adnunie* randae oves vegetabUes, quarnm Odericus et Man^ devillius' primi meminerunt (Ramujlo 2, 25i. b.) quaeque ab herbarioi^um confcriptoribus indubitate repetuntiur# £(Te autem, referunt Odericus it Mandevillius, in^ regione Chadiffa fructum ingen« tem , quem maturum fi di^cideris , agnum intus in- veniri fioe lana » eom una cum £ructu comedi* £am \ *8«» ' hJB. m. CAP. V. f plaiitam, Sarometz diotam, in Savolzenfi regionoi fnter Volgam et \Iaik, inveniri, fabulatur Hieron, Cardanus (v^riet^ rer^ lib. 6. o. 22, p, 63*), •Mir^bilia e^ plantarum fabulofa maxime inve-^ pies m Albeiiti Magni, Lauingenfis, poft epif* copi RatisbonezMis , libello d^ virtu<;^bus herbarumi fmimalium et lapidum (Opp. ed, Jammyy Lugd« i65i. »0/. 5.). Adiungam optimi Conr, Qesnerl (prae/f ad Tfag, ) iudlc^um : ,> I» Ijbro de mira- ,'>biUbUs mundi diverfa h^rbarum vocabula nomi- ^nantur, fed corruptiff^mav Haec legat, qtti bo^ 9)ngs hor^ male poliocare yolet/^ Quam ae'* quufzi i)t id iudiclum, ej( initlo itatim libelU elu^ pet« Ibi enim de ElUropia praecipien^, fic nur gatur wctQr; „Apud Chalda^os vocatur Ireos^ i,apud Qr^ecp^ Slantuchiol^ l^pud Latiuos Eli- M tropia» Huius autem virtus mirabilis eil^ quodi i,fi c^JIigatuir fple exiftente in Jeon^ in Augur »iiitO| et inypjvatur in lauri folio et fimul adda^ iitu^ den« lupi, nqllus poteri}: cpntr^ ferentem haber „re vocem ioquendi, nifi verba pacifica," Et paul- i,Iq poft; ^Calidonia ypcatuir a Chaldi^eis Ai/uUa^ »rwj ^ Grfiecis f^alisn PrQvinca a Latinis proven» ^^aJibus diptg, yoeatur a Chaldaeis Iterijii a Grae» ,,cis Vorayi^ Neptq, J^atinis, Qreith, Cbaldaeis, p Gr^eci^ He^ust ^^ • Citat ineptus hpmo folum Mu" crum et AIexapc|rum Impergtorem (?) de influcar t|ft plaBet^uTn itt b§fbas, ,,AffpdUiu^ berbg.S* LATINOBARBARA AETAS. «»4 ,,turm; Pol%onia herba Solis ; Chynoftdtes (?) Lu« »>nae; ArnoglofTa Martis; Peataphilon mercurii; „Acharonia, guae et Jufqiuamus> loyis; Pifierion «(Tre^i^f^ewv) Veneris. Credldit Lambecius (bibL Vindob. 6, 844* J antiguum Ubrum : ^J^h der Na^uty dictunit nil eCb nifi germanice redclitum Albertum» fed fallitun Manifefta enim adfunt indicia^ eum }ibrum ann^ i349* Ratisbonae fqriptum effe (Panzeri annales german. typogr. 83.^, AJbertus autem iam 19841 vivere deliit (Martene colleei, amplifflS, I28.^,, Eodem beculo vixit Alfredusy Philofophus di« ctus* qui oommentaria fcripfit in Arlftotelem (Fa^ hrio» bibL med. e$ inf. lai. 1, 180.J a Bartholo^ Tiiaeo Glanville (proprurer. 17, i.) ita citata^ ut haeream, huncne ve^P an feniQrem Alfreduu^ quem fupra citavimus. > Paullo melioTis indolis eft Ilber ruralis y quem fenator bononienfis, Petrvs ds Ckescknths^ vergente ad finem hoc faeculo, reliquit (Opus rur ralium commodorum* Bafil. z548. fol J. Verfione utor, quam frater Francifcus Argentinenfis i^S^» edidit) iconibus deturpatam adeo foedis adfpectU)* que horrendis» ut artis progreflus nuUibi hiculei^ tius fub fenfus cadere polfint^ quam comparatis his figuris cum iis, quas Humboldiius , Venieaaiiu^ ^t Hogcburghius nobis largiuntur. Ceteroqui^ auctgr nou maior^s folos .}e|rer%|;i ft8 in. Savolzenfi reglonei later Volgam et \laik, inveniri, fabulatur Hieron« Cardanus (varietf rerf llb. 6. c. 22. p. 63.^, •Mirabilia e^ plantarum fabulofa maxinie inve-^ pies in Ai^beiiti Magni» .Lauingenfis> poft epit copi RatisbonezMis , libello de virtu<;^bus herbarum, imimaliuin et lapidum (Opp. ed, Jammyj Lugd» i65i. »0/, 5,). Adiungan) optjmi Conr, Gesneri (praef, ad Tfag. ) iudicjum : >, I» IJbro de ipira- i^biUbits mundi diverfa herbarum vocabula nomi- ),nanturj fed corruptifQmav Haec legat, qui bo^ ,)ngs horas male poUocare volet/^ Quam ae>- quup:i i}t id iudicium, ex ioitlo itatim libelli elu^ pett Ibi enim de ElUropia praecipien^^ fic nur gatur fmctor; ^Apud Chalda^os vocatur Ireos^ i,apiid Grfiecp3 Mantuehioli i^pud Latiuos EU- M tropia^ liuius autem virtus mirabilis eit^ quod, 1,6 p^>]ligatur fple exiftente in Jeon^ in Augu^ yiiitOj et invplvatur in lauri folio et fimul adda*- i, tur den« lupi, nqllus poteri}: cpntr^ ferentem haber i,re vocem loquendi, nif| verba pacif^ca," £t paul- i^Io poft) ^Calidonia, vpcatur a Chaldae|s Aifuila" ^ri^% fi Grficcis f^alisn frovinca a Latinis proveni» „§aJibus dictg, voeatur 9 Chaldaeis Uerijiy a Grac*» ,,cis Vorax% Neptc^ I^atinis, Grmh, Chajdaeis, T^ Grgecis Hepus^ ^^ • Citat in^ptus homo folum Ma" crum et AJexandrum Imperatorpm (?) de influcfl' tla plfiBetwrm itt bsfbfts, |,AjffpcliUu3 berl)4 54* LATINOBARBARA AETAS. a»l ijturni; Poligomaherba Solis; Cbynoftates (?) Lu« 9,nae; Arnoglofla Mdrtis; Pentaphilon mercnrii; f^Acharonia» quae et Jufquiamus> lovis; Pifterioa «(w^i^f^ecyV) Veneris. Credidit Lambecius (bibl Vindob. G^ 844-J antiquum Ubrum : ^J^h der Na^ur^ dictumi nil eCb nifi germanice redclitum Albertum» fed fallitur. Manifefta enim adfunt indicia» eum librum ann^ i549* Ratisbonae fqriptum effe (Panzeri annales german. typogr* 83.^, AJbertus 9utem iam 1^841 vivere deliit (Martene colleei, ampliffl 5, Z28«^, , Eodem beculo vixit Alfredusy Philofpphus di^ ctus» qui commentaria fcripfit in Ariftotelem (fa'^ hrio. bibL med, e$ inf. lai, i» 180.J a Bartholor maeo Glanville (propr^jrer. 17, i») ita citata^ ui: haeream, huncne veflP an feniorem Alfreduu^ quem fupra citavimus. ^ PauIIo meliorjs indolis eft liber ruralis > quem fenator bononienfis, Petrxts de CA£sr£NTiis« vergente ad finem hoc faeculo) reliquit (Opus ru? ralium commodorum. Bafil. z548. fol J* Verfione utor, quam frater Francifcus Argentinenfis j493» edidit, iconibus dcturpatam adeo foedis adfpectui- que horrendis, ut artis progrelTus nuUibi hiculei^ tius fub fenfus cadere pofGnt, quam comparatis his jiguris c^um iis, quas Humboldiius» Venienaiiu^ et Hoppburghius nobis largiuntur. Ceteroqoiu auctor non m^oris folos }e|rer^i &8a UB. III. CAP. V. » fed ufu ipfo 6t expertentia doctos fuit. Semetip- fum menfe Augnfto inferuifTe ramulos mali elusdem anni profperrime, teftatur* Toto libro fecundo le^ ^es vegetationis pro more faeculi, at non male» exponit* Neceflariam effe certam quamdam adfi- xdtatem inter arbores idferendtts et eas , quibus in* feritur : miras tamen infitionis et fabuiofas receofet artes* £ praefectis quercubus oriri faKces aut po* ^pulos. Bene autem de abforbtione plantftrum} quae per poros fit^ de neceffitate gemmae ad multipU- candam aut propag^ndam fpeciem. Libro tertio enumerat plantas utUes> inter quas quaedam ob^ fcurae , e. g. Verfig , quae Berberis Tabernaemon' titnoZy 4?'* dicitur^.poteft etiam Crataegus Aza* rolus elTe. Avornus eft &|e dubio CytiJus Labur* ttuni (Io« Bauhin. hiji. Wf 2* 562. • • Zizulus (Giuggiole ItaL) ^Zizyphus vulgaris. • • Sicotno^ Tusy quae in Germaniae montibus crefcat* • • Mi/- niacus^ pruno adfinis, quae lo* Bauhino t, 169. 'Armenidea e(Te videtur. A]iae plurimae notata dig« nae: Spinacniam , . ab Arabibus introductam, no- Iter primus inter Chriftianos occident. ' Memorat! iic Fraxinellam (Dictamnum album), Flammulam (Clematida), Teirahic (Galeopiin), Zuberum (Quer- cum Suber ) , Sanguinum ( Cornum fanguineam ), Acer Opalumy Rincum marinum (CrithmumJ. Glycyrrhizae cultimi et Ptneae uberrime et beu^ defcribit» LATINOBARBARA AETAS. sSi VivcvvTitrs BEiLOYACEirsis» mednaevi Plinius, amplifljmi operis, SpeeaU quadripdrlM (ed* Lngd. i494* &!•) tomo fecunda hiftoriam ua* turae uuiverfam complectitur ; fed fcholafticus Tir et sx /SfSX/ajy xv/3s^v9fr}f$' nihil agit nifi Ariftotelem, Diofcoridem (fic) Oallienum, Yfidonim, Macrum', Piioium, Avicennam, Platearium, Actorem, Caf- fium Felicem (qualis ftierit, nefcio) citare et de* oppofitis argutiffime disceptare. Pauciffima,. aot QttUa fere» notatu digna occurrunt. De Bernic^ arbore (Terminalia Vernice) primus fere Ipquio tur, fequens peregrinatores fui aevi (lib. i3. c.85» f, 166. d,) Myro;baIanos tamen Oraecorum (Hy^ peruMheram Moringam) cum myrobalanis Ara^ bum coDfundit (Ub. 12. c. 79. /• i54. d.^, SAECULUM XIV. ET XV, Commerciitm Italorum florentiffimum et itine- ra^ frequentia in remotilfimas regiones fimplicium cognitionem augere et amplifrcare debuerunt: fed Impeditum etiamnum id fiudium fuit infcitia vul- gari linguarum« PaucifQmi docti Arabicam lin^ jguam coluerunt, nulli fere Oraecam, ut et ipfe Franc. Pf>^arcAa , decus firi aevi, queri confueice** rety fe, licetin Barlaami Graeci disciplinmn femet tradiderit, a lingua tamen antiquoirum OraecoriHn rudemeSe (M^,/ur laviedePSirarque, j, 670.^» Maius obftaculum foit fervile doctorum ingenittiiv f I «84 LIB.III. CAp. v; ' quod, exhauftos elTe ab Arabibus tbefauros» ne- que novi quidquam inveniri pofib autumaret* Ara- bum imperia, quam noxia fiot bumaDO ingenio, quam turpe fit, coecis oculis eos fequi, qui ipfi nil fciveritit, niii a Graecis 'male accepta., ^emo lucu* lentius monftravit, fortius conteudit conviciisque jplis defendit» quam Petrarcha (rer-JeniL 12, gjo. c) 1 3. ^. Qui f . doctiffimus fui aevi > quum ipfe Grae« carum literarum rudis fuerit, facile inde ef&citur, quanta fontium. Graecorum fuerit infcitia* Nihilo- minus quivis fcriptorum adeo adfectavit hanc eru- .ditionis partem, ut rifui etiam fe exponeret» Eius rei innumera paene teftimonia celeberrimus Ma^ ihaeus fiftit Sylvaticus. Sic (o. 3oo.J Guadam vel Fabuciam graece a{>pellari millepedes : (c* 42« ) Aniarifmam ( Aneuryfma) interpretatur Matrem fanguinis etc, Sic Viacentius Bellovacei^s (f gS, b« J aroma ab aris vel ab a€re derivat* . Ipfi enim fontes Gracci» Neftorianorum et Ara- bum iuterpretaiionibus mutati , monachorum denir queinfcitiacontaminati, longealii legebantur ab eiui aevi hominibus, quam veri, textu reftituto , ad oos perveoerunt. Banholomaeus Glanvllle AngUcu^ elium hVbuit Diofcoridem ac nos, fiquidem Ca£Qao Fiftvlae defcriptioncm ex ^o petiit (c. Z^*^)% qum ha^dquaquam Anazarbeus cognovit, Adfcriptum frat Diofcoridi medii aevi integrum capiit de Jaf* nuno , quQ4 deeffe io codice Cantacuzeao dQmum LATINOBARBARA AKTAS. adS * • vidit Matthiolus. Ariftoteljs fcripta a loanne Dd^ marceno expoiita , in epitomen reJacta, quamyi/m«* mae nomine citare folebant, longe aliena fuerunt a veris Stagiritae libris. Pfcudonymos multos cltare confuerunt^ Co/* fium Felicem et PoJJidonium Matthaeus Sylvaticus^ Democritum et Aefculapium alii. Nomina autem baec illuftria a monachis iine dubio adfectata, infci^ tiae eorum faeculorum adeo impofuerunt, ut ora* Gulorum vice corum auctoritas haberetur» Ad hanc aevi illius labem accelBt foholaftica in^» quirendi, dJsfereBdi, fcribendi ratio* In contra- rias femper partes disputaturi> nullutn finetnaliunt cognoverunt illorum {aeculorum homines, quam ingenii vioi, ratiociniorum aciem et dialectica^ ex^ ercitium pftentare: auctoritate fola celeberrimo* rum nominum vincti ac detenti , veritatem minus quam gloriam quaefiverunt. De plantarum anima» de rationibus earum feminalibus, et fenfualitate dis- putantes , neglexerunt omnino naturae obfervatio^ nem. Hinc lure Leonicenus (de Plinii erron lib* 7,* f* i6« a.^ XzxaitPetrumAponenfem^ quod^ qui centaurii maioris radice contluuo ufus fuerit, igno-* rar e fe id tamen fateretur (conciL differ* i oo. )•> SiMOM D£ CoRDo .lanuenfis et Mattaa£<^ v% Syltaticus celeberrimi fine dubio funt fcri-* ptores huius iaeculi. II]e> medicusPapae NicolailV^ et iacerdos palatiAus Bonifacii VI1I«; gloriatur, £q z8G LIB. ni CAP. V, * peregrinatum efle per oricntem, ut plantas in loco natali obfervaret) quas veteres defcripferlnt. Ea autem iactatio adeo communis efi: omnibus fere fcrlptoribus barbarbrum faeculofum» ut fidere iis oullo modo poflimuj. Conatus ^ft nomina planta« rum et medicamin«m graeca» arabica et latioa cum vulgaribus ^omparare eoque modo expoilere. Ma* le vero id tentamen plerumque ceflit, cum expers literaruih , rudis etiam a rerum ipfarum cognitione eilet. Edidit '^-^clavem fanationis y fimpljcia me« >»dicinalia, latiiia> graeca et arabica^ alphabetico ^ordine elucidata. Venet* i5i4* foL" cuius prae« cipua pars rediit cum Matthaei Sylvatici ctpere* Is (Matthaeus Sylvaricus) Mantuanus, Saler- ^i coxpmoratus erat, ubi „Colocafiam colere in vi* y,ridario fuo fecus fpectabilem fontem*^ adfirmat (c. igyO* ' Ipf^ etiam femina Cantalidis (fAtha^ mantae cretenfis) e Graecia adferri curavit et in hortoTuo cohiit (c* i33.X Sardiniam etiam vide- rat et Montem peflulanum (^c. i8i. SzS.^. Dein JMilani artem medicam exerculflie dicitur , anno au- tem i3l7 confcripfit opus ^Pandectarum medici* j^nae ljugd# x534* fol/^ in quo explicantur nomina graeca» arabica et latina p]antarum aliorumque fim* plicium , quae tiinc temporis adhiberentur. Id opus licet Reinejius kudibus immeritis extoUat (van fec^* 3, 18.^) equidem nil nifi infcitiam auctoris pauciifimasque coniecturas video » quibus ad exfli* LATINOBARBARA AETA& 287 canda arabica plantaruin oomina uti poflimus* Si« mon lauuenfis Algam paluftrtoi vocat Netiufar (Nymphaeam) et alio nomine Caccabum Veneria etPapaver paluftre. Nofter ingenue fatetur , „ Ara- ^ bes non multum curare in omnibus iftis herbiSy »,unumque pro alio ponere, fi easdem virtutes ha- nbere credant^^ ( c. 12.2.). Ipfe tamen omnem operam impendit, ut conJFuiionem vitaret perni* ciofam. Quaefivit ab Hifpanis, Arabibus et Grae^ cis> guaenam intelligerentur plantae fub receptid nominibus (c. i8o. 621.). . Nequetamen, qui ip- fe careret rerum et linguarum cognitione, finem fuum attingere potuit. AgrifoliuM (c. SLiJ commutat cum Loto Grae^ corum , latine vero dici Cicera/o* Thoram habere fiores violaceos et Anihoram fubrubeqs (c.^.)* Jpii duodecim fpepies numerat , inter quas et Ra« nnnculus fardous (hirfutus c* 4^* )• Caballum ma- rinum (c. iiy*) invenirinugatur in Ypotamo, flu- vio Mefopotamiae^ quae media regio fit inter Scir*^ tim et Euphratem. Tormentillam differre arbitra* tur Simon a Quinquefolio, quod iUa habeat folia feptena , intelligit itaque P^yteniillam rectarh» Mi- re confundit (c* xGy. 168.^ Ciftiim, Hederam et Lablab : Caprifolium » Oxyacanthum et Lycium (c. stSgO* Ifatidem et Rubiam tinctorum (c* 366.^: laulam et Laferpitium Chironium (c.ZyS.)* Meliora pauciffima funt» Ad Amalfi oppiduui I I 288 LtB,m. CAP.V. I I ^ {bphilticdri Agallochum radlce Ghamaelea^, Qildit rero laxet, cum Agallochum aditringat (c* So^J^ Bacham Arabum (Caefalpinuun Sappan) manifefto Prefillunt lignum , longe ante detectam Americani Yocat r^* S^*-^ Buzeidem effe Satyfil bulbum (c*. m6.) Saliuncam non rar,o pro Spica celtica poni (c. 61 6.^* Ben^ Simon faccharum Arabum a Graecorum fimili fubfiantia differre arbitratur , im- merito ob id taxatus a Leoniceno (de Plinii errar*. Ub. 4* /• ^^* ^^)* Editor Baptifta Sardus , [Papienlis » addidit non*» nulla novak Sio de Fragariae ufu (/. 170* d» ) lo* quitur : Carduum ftellatum ,! Lyfimaohiam Nummu* larlam (Gfaffula lunaria), Oratiolam ofBcinaleuis ^Thapliam garganicam defcribitk Baktholomaeus GlakvillE) come^ Suffdlciae» 'otditiis Minorum monachus, de pro^ prietatibus rerum voluixien confcripfit (Argent* l49i- folO) quod Caroli V* , Oalliarum regis, luf» fu'facerdos ip&us palatinus io. Corbichon gallice in- terpretatus eft (Lyon 1482« foL). Hinc, quam im- merito compilator quidam (MilangeSy tiris JCune grande biblioth. io> 202»^, Corbichondm ipfum feciat auctorem^ patet« Nofter totum librum XVII- pknlis dicavit, iis autem foIis> quae vel in facra fcriptura vel in gloiB» .occurrunt» non neglectis tamen aliis vulgaribust Attctores citat Ariftotelem, Diofcoridemi Pii^ LATINOBARBARA AETAS. 289 nium, liidorum^ Alfredum, Platearium et Alber^ tum : ilios vero alios , ac nunc leguntur* „ Calami „fcripturales*' ex Arundine Donace iam tu(n ditt oblbleverant (17-, 3i, Ct Beckmanni hift. inveoi* 3, 56. 4» 2970* Sexuum coniunctioneni in plantif haud agnofcitj eum rationem in fe feminalem coa«' tineant , per quam ex fe producendi fpeciem fuam habeant potentiam« Ailium bene a cepa et a lilii bulbisdiscriminat: bene cyprum Cant. i , 14« de** fcribit. Dudaim Leae fuiffe Mandragoram. ?»•• num (Quercum Ilicem)>.prunum et lentifcum cozH fundit« lacobus i)« DoKois, loamii^, Petrarchae amici (renfeniL 6, 897. i5, io55.^ filius, Pa* tavinus, aggregator dictus^ librum de fimplicibus confcripiit) quod fine loco et anno editum habuik Trewius (praef. ad BlackwelL herb. $. l€, 7.^. Coram eft editio Veneta i499* 4m qtiae fo« liis CL et aliquot non numeratis conftat» In prae^ fatJone dicitur ipfe liber: dggregator praaicus de JimpIicibuSf ad finem vero: Herbolurium de vir* tucibus herbarum. Alphabetico ordine plantae iiominantur) adiunctis virtutibus medicis» ex Ara« bibus et Plateario etc< Adfunt icones^ rudes eaa quidem et ligno incifae^ fed praefiintiores omni' bus llliS} quae in aliis herbariis otcurrunt* Pro Aeor o eft Iris Pfeudacorus , quae repetitmr eti^ f ub Ir^os* Afiftolochiae longa et rotunda fttnt ve» To«. 1« 19 •V ^9 Mentliae, Oranorum Solis^ Mandragorae (ta* men non fabulofa, ut in herbariis aliis), Paeoniae, SinapiS) Spicae celticae et nardi, Adiecta eft enu« meratio laxantium, ubi Bartholomaeus Anglicus iaepius^ citatur» Alia editio multo Vetuftior £.1. et a« exfiat in hibl. Oottingenfi , ubi et titulus et prae£atio deeft» icones etiam multo peiores« In eadem etiam bibliotheca fervatur belglca in« terpretaf io fine titulo , anno 1 4B4 impr effa , multo abfolutior aliis> quas yldji editionibus» Continet enim praeter laxantium etiam aljorum fimplicittm enumers^tionem« Icones fere eaedem funt, quas aotiqva latina continet , . pauculis aliis adieetis. Solent nonnuUi (nt MUtarelli Biblioth. cwL tc. }»• 28.^ Arnaldo Villandvano tribuere^ cum {Mrooemittm eius Bomen ferat. Sed citata Amaldi LATIPIOBAHBARA AETAS. &9I ▼ferba feqtiuntiir« Plure^ editiofies « i5^6. 4^'ifin 2« 4* italice mihi in litel-is humaoiffimis Indieavlt Ck coHega Patavinus , lof. Ailt« Bonatus. Amicitiae humaniffimi Schrankiii collegae Lands« hutenfis, acceptam refero editionem fere antiquif<- fimam: ^Aggtegator compilatione clar|flimi phi« ,>fici lacobi de Dondis civis.** Venet. 1481. foh In praefatione ipfe fetetnr, fe anno i355 huncH-» brum confcripfiffe. Alphabetico ordine perfcqui* ttir fimplicia» fine ulla defcriptione: vires et ufu9 ex Arabibus et LatinobarbariS) ad ipfum usque SU monem lanuenfem exfcribitj nullo adiecto iudicloS dispofitio operis fecupdum ufus medicos^ Alium lotige tcworem habet j quam e Trewiana bibliolheca mecum bei;iigne communicavit Vogeliufl Altorfiniis, editio Veneta 1 543* foL Ad folas qud^ litates primariajf et fecuudarias et ad virtutes con- tra morbos index medicdminum fecundum Arabas et Arabifias inftitutus efl. Eodem . faeculo Contadud quidam d^ Megett^ herg, Canonicus Ratisbohenfis, interpretatus eft lU hrum nacurae (Puch der Nuiur)^ quetn etund-em effe cum Alberti Magni tractatu fupra citato ^ Lam'' beeius falfo autumat (bibl» Fi/tdobt 6^ 844- Cf« Panzen Annuh der deutfch* Idter* 1 ) 83.^« Edita autem eft haec., interpretatio i47^« Auguftae Vla« cUlicvrum et 14^2« bi$ eodem auno* * 2©t LmnL GAP/v: Initk) faecnli XV. vixille videtur Chriftoph. de Jfonefns, Florentinus, prof. Bononienfis ; cum ("^x- pof ifi Mefuen, f 98. z») Thomam de Garbo prac- ceptorem fuumvocet, ouiobiit iSjo (fetrarc. fe* niU 12, 2. /7. 1007.^. ^ommentaria Chriftopho- ri in antidotarium Mefues. cum Marini cditione Ve- net* l562. foL impreffa pauca contiuent notatu dig- na. Loco Secacul Arabum fumebant aevi eius of- ficinae Sigillum Salomonis* Huius libri ad exemplar confcriptae funt nume- rofae edltiones horti fanitansy quae faeculo XV. prodierunt. Editionem latinam Moguhtinam, a Tac. Meydenbach curatam 1491« fol.) aliam vulgari* fermone Saxoniae inferioris confcriptam LQbec. 1492. foL, tertiam teutonicam, lo. Schdnfpergeri opera Augsburgi 14^8. 4* typ^s imprcffam, co- ram habeo. Alphabetico ordine plantas recenfet, in praefatione peregrinationes iactantur , per Grae- ciam et Orientem, focio pictore, fusceptas, quas de fe ipfo gloriatur auctor Labecenfis , Magifter lo. van Cube fc. 568.J, de alio quodam „domino no- ,5bili" Moguntina editio* loannem Cz/fram autem medicum Francofurtanum fuiffe, editio Francofiir- tana Egenoliii x533. teftatur. Arndesy civis Lu« becenfi^ impulfu editionem noftram factam effe, ip- fs auctor ftitetur. Icones ligno incifae plera^que eaedem, nonnullae tameh penitus diverfae, pafljm melioi^es Labecenfes* Ipfe texlus nonnuhquana pe« LATTNOBARBARA ABTAS* »93 nitus alienus*, qood ut luculentius pateat , figillatim perlttjtranda eft utraque priori loco citata editio* Mogvntiiia, c 14. De AHio cicatur Vin» cent. Bellovac. •.34* Apium fylvellre e(Tc Hip- pofelinain (Smyrnium O- lut atnim. ). c. 56« Apium baemorfliorda* nim videtur Ranunc« Fi« caria* c. 40. Arillolochia rotuijda eft Fumaria bulbofa. $, 7. Anodillu» tR, Irit floren- ima, citanturDiofcoridoa •t IHdorui; feptem fa-* coltatei. C.6. Acorui, figura mala. car. Ambrplia, defcriptio ac icon medi.ocrea. C.4* Acacia eil Prunus fyiao^, fa, cum icone mediocri. c.qS. A^acardas, fi^ura ima« ginaria. c, t8, Aloil» icon corolla te*' trapeula, foliis integer- rimta. lildorua dtatur. c, %^ Amonuam «II Geranium robertianum. c. 13». 454« ConfoUda raaior C Sympbytum peHimie de» UimQir, LCbecenfil. c,4* nii de eo. ^ C.7. confunditar cumRannn» €ulo birfoto» c,9. Idttn^ c. 10. idem^ c. 20. Citatur Avicenna et 19 facuitatei. c. Af . figura nielior, c, aa. iigura pefQma, e« 26, Ggura pelCma. c„55* idem, c. 35. eadem icon, liidorus ^ fere nuaquara citaturi fed Bartholomaeus Auglil^s. 1 c. 5i. iigura alia, fed mcre ar- bitraria. G» 10*7. multo meliuif \ 294 KB' ^ ^^^' ^* e. 153, ConfoUda ragalU t C l»8. opdwo. Delphinium peCnmc* c gQ. Cfrdu» eft IJipff cna ful- c, iio, Id«m ttmen c. a«8- fu^ lonum, I-alirQ yeneri« ct 5*9» "^^: mino Vir|;ae paftorii oo» currit, c,45o. CauU« Spin^cWa; pef- 9, t6i. 47«. Hg^th^fck ht iime. bis'« meliuft c 157. Dipumnut eil Cony4- Ct 169« laria multiflora. e. 188* Fraga» non raale. c.nS* c. aao* Hermodactf lut e^ Lf- e. a^Sf ontodon Taraxacum. . 0^247. Lanrwla, Daptnenoii «-«Sfi- Lttt^Wi^fr arWirwi». male, €♦«76. 377, Mandragora, cum 0,506. 3Q7» radice virum et muUerem referente. *), c. 538. Pacenia, pcfQm* fi- c.364. i»oii mala, gura, f), 59». Ribei (Arabmn dici- C*4*7' figw» m«Uor. tur) fed noiirum ell; fi« ^ura mala» Cf 395. Rododendron eH Rofa. Ct 43^- «f458. Scolopcndria, figur» 0,44^. Ilgttr» melier. m mala. e. 486, Verbena peffima. c. 514. non male. t •) Infignis monachorum fffVNV^fAH» q^* « radice hemnB* cionem aut femeUam fculpferint, reUcto capillamento n* dicularum, ttlemciue radicem velut naturalem. vendidf rint faepe 50 aureis nunmiis , •spbni|»ir *b 4*#t« '•V*' LATINOBARBARA A£TA3. 295 "Vtt^qixe ceteroquin editio exteras plantas fera om^ies imaginarias arbitrariis iconibus exprimit^ Afam foetidami Balduftiam, Myrobalaao9> ipffim Napellum, Piper, Rhabarbarum, Oryzam (Ri^ %um) Scammoneum, Schoenanthum , Tamarin* dum, Thapfiam, Zedoariam, Saccharum. Labe- cenfis editio pauoa habet, quibus oaret Moguntina: e. g. Flores frumentorum (Centauream Cyanumjf^ Cubebas.et Diapenfiam (Saniculum.)* Auguftana •ditio minorem habet utraque ilumerum (434*)» Aliam editionem , Herbarii nomine Moguntiae 14S5. officina Fauilii Sohoyfferique editam recen* fet Trewius (praef. ad Blackwelh herbar. §. If^. n. !•)• £a nonnihil differro a noftra utraque vide- tur, Namque Tamarindi loco, ubi noftrae habent Umbellilisram , Herb^rius habet Tanacetum; Appl» linariae nomincr quae Scribonlo Largo hyoscya- xnus eft> et hic et in nbftris Conium maculatum di- citur , Herbarius habet Tuffilaginem. Hunc Her- barium vooat BrunfeUius Hieronymum continuo ab Spfo citatum* £ft fine dubio }lieronymu6 Brunsvicenjis ^ chirurgus Argen- ^ ftinenfiSf cuius llber de arte defiillandi easdem fere plaotas ipCasque icones contiiiet, quas in Orto funi- * tatis videmus*. Eumdem itaque librum effe recte iadicant Q. Gesnerus ( praef* ad Trag.) et Tre- wius (praef ad BlackwelL)* Prima editio Brun- ^iicBofif libri eft Argent; i5oo. fol. Invenio in an- »96 LIB. IIL CAP..V. tiquitatibus botaaicis non parum dfefudafle. Nam' ^iie.Gentianam Cruciatam primum a fe delineatam credit Borith effe Ebraeorum. Eam vocem Io« Mich. hangius Altorf. ijoS. et 01. Rudbek Upt 2722« uberius iUuftrarwit» Uerba non efty fed vel fapo, vel purpura, ; Ridiculum plane errorem committit Hierony-' IKius, ubi de Sambuco loquitur» £um enlm eQip triplicis coloris , albi , lutei et rubri perfaibet. Le- gerat autem lit^rarum rudis bomo Sambaeum (Jaf- minum-) Arabum) ab Arabum commentatoribus cum Leucoio commutari. Leucoia autem divide* bat id aeyum iu alba (heucaium LJp lutesL^(Chei^ ramhus Cheiri) et rubra (Cheiramhus annuus.)* Niimerofas editipnes , titulo parum mutato, va^ riis linguis, omitto, quippe quae siTrewio^ HaU \ero et Panzero uberrime^ recenfentur, Novas tamen figuras , naturae magis coogruas, novam etiam praefationemcontinet, quam £ucba« rius Rhodlon cum Ghrifl, Egenolfio Francoftirti ad Moenum i533, molitus eft, Icones has feorfim etiam cdidit bibliopola, titulo; Hex^barum imagines vivae i555, et x536, 4» 1« easdem coniYnentatus eft Tiieod. iior/iM/wj, tnedicus CaffeUanus, in£o« janico Frcf. i54o. fol., fed null^ fere augmenU fd- entiae, quae jd tempu3 mii attulerat^ ponfpicua funt 'V Jufunt/ eaedism figurae Egenoi&ime^ additis LATl^lOBARBARA AITAS. jifl; Bnmfelfiapis * Tragianis .et Fuebfianis , etiani Dio- licoridi, qui ex interpretatione Ru&llil a. Ryfju^ x543* eclitus elt Transierunt denique etiam.iii Adami Loniceri, qui Egenolfii gener 'fuit, opera, de quibus infra. > OhTOLFUM BS BaV^ARIA HxTDENBEll- ^CBA parlter huc refero, quum liber eius de med^ cinis fimplicibus yfdrzneyhuch^S Aug. Vind. 1488. 4* fine figiiris nomina plantarnm ofBcinalia fola et vires e Plateario et Alberto contineat (Trew. ai Blaciw. $«11. Panzer Ann. d* deutfeh Lit. p. 98 J* Rucet Jahannes Tollat vonVochenbergi pruf* Viennenfis faeculo XV. , cuius „ Meifterlich Bachlin „der Arzney und KrOtter" Schrhkius quiclan» 1497» f* 1* forma quarta minore edidit. (Panzers Annal, der deutfch. Literp p. atJtS.)*^ Alphabetico ordine plaotas latino pariter et vernaculo fermone recenfet» nil nifi vires medicas, fabiilofas eas plo* rumque et abfonas, addens, Ortus fere e& {ani* tatis in compendium redactus. dmbrcfia dicitiir Hyrfwurz oder laiige Oarben oder vrilde Salven» Anthera das gel Samlin in den Rofen. Berberis e& Pferfich (Perfica.) Quititana , Sunnenglanz , qnae in Siciiia crefcat» ignota. Ribes loannis (rubrum) primo hic oecurrlt. .^ Hujus aevi eft Matth. Platearius > cuiiis com^ mentaria in Kicolai Praepoliti Antidotarium cun» M^fue Veoet, )562» fol imff^ iiiAtf Aeyi w^ 29» . Xffl- m. C AP. Vr ■ Ceitia ubique patet Saliuncam arbitratur feme^i herbae efle , lignum alofo a Nilo deferri in Indiam* Matthaeum Sylvaticuni et Simeonem lanuenfem ubique citat. Sacdiarum ipiius aetate in Sicilia et Hifpania colebatur (f. 374« c.)» Manfredus de Monte hrtperiali libriim fcrip&t de fimplicihus^ qui in bibL Parifina Jatet (Fabrio^ hibU med* et inf. lat. Ub* i2> 380* £um vidjt lacobus de Manliiss picturis ornatum. Tunici nomine primum auctor.mentionem fecerat» DiantM nofixiCaryophylli (app, adBrunfelf berb. p. iGj.J^ Qua aetate Manfr edus vixerit > non patet. Ipfe loann. lacob. de^Manliisy Alexandrinus ^ltaliae) faeculi XV. fcriptor fine dubio eft> negud Anton. Ouainerio» Ticinenfi (i44<)*) multo iunior. Edidit explanationes difiiciliorum herbarum, quae in of&cinis exftant, in appendice ad Brunfeifium (edn Argent* %532..) imprefias. Idem ilne dubio luminare maius 9 Lugd. i556. 4- Ticini omnino vixit> et ipfos Garyophyllos (Dianthum) in Lom- bardia fponte crefcentes bene illufirat. Ridet iure fuo herbarios officinarum , quos luiiiina apotheca* riorum male lucentia appellat. Spectat fiae dubio Quirici de Aug ufeis Torfonae lumen apothecario- . rum, quod denuo prodiit Venet. i54q* fol. Sc»- bioiam quoque delineat Succifam (p. i^S.J veteri- ^bus ignotam. Herbam Paralyfis miuorem Marg«- ritaa vocat p quae Bell|s eft perennis. (p.iyi.X Ao- LATINOBARBARA AETAS. 429» gelicam etiam Archangelicam primus videtm* ob« fervafle et Gratiolam oflicinalem, quam bene cle« fcribit* De iilicum feminibus , quae fagae invefti* gent, nil addit» nifi ingenue fatis: >>Deum melio* i,ra fcire." Filfum ani9 Patrem dicit ImiUun^ cuius rami in^riores floriferi altiores fint) vel dys^ entericam , vel faliclnam , vel etiam hrltannicamm Bonus homo oleum perdit^ operam) dum Mat« tbaeum Sylyaticum et Simonem Genuenfem (Pan* dectarios) cum veteribus conciliare ftudet. Me« iruit tamen laudem Ei^icii Cordi (boianol. /9. 1 8 J« 3oo IIB.IV. CAP.L LIBER IV. BEI HERBARIAE POST RENATAS LITERAS INSTAURATIO. CAP. 1. • VETERUM FONTIUM EXAMEN. Xyuabus potiHitnuin cau£(i8 trihuenda eft nova vibi, quae > poft tot faeculorum altifllmutn foinnum , om^ nem excitavit fcientiarum ambitum fructusque tulit laetifiimos; fontium nlmirum , e guibus melior ftu** diorum ratio fiuit, examen et novarum' orbis terra* quei regionum inventio. Barbara enim aetas , Ara« bum unice fequax, nil unquam adfectavit, nil cupi* vit, niii quae Arabes dixerinty in epitomen redi* gere, commentariis iUuftrare, quae vero nunquam res ipfas exponerent, fed nomina tantummodo» absque ipfius linguae cognitione , interpretarentuft AccelBt ad hanc infcitiam egeftas ipfa rei herba* riae , ex Arabicis fcriptoribus hauriendae* Ecquis enim negabit, quas ipfi hau4 cognorunt) etiam iliis p^t^fdcere eo3 non potmlT^! Ndm^ue dupUcl VETERUMTONTIUM EXAMEN. 3ai ioferpretatione , fyriaca ac arabica» acceptis pbmr tiSy quae alhid agnofcereiit clima, iieri aliter noa potuit, quam quod Arabum fcriptores> a naturao* ftudio plane alieui, in fumma uhique v€r(areDtiir> caligine. Labem totius rei herbariae » quae inde neceffa- xio fequebatur , eo dcfperatiorem invenimus , quo graviora ialuti humanae damna contraheret» Ex^ •mplo fit arfenici cum cinnamomo commutatio. Hoc enim ab Arabibus nomine Dar^Jiiu praedicsH tum, u Nicolao Myrepfico (fect.Za* c*2l.^ «j- revixoy redditur, imde plerique feriores peTnicio* fum venenuiti habent aroma pretiofum. Sic etiamr AverrhoYs interpres Harmel Arabttm> quae Ptf^ gunum t&i Cicutam reddiderat> noxio infigniter errore. Tot tamque periculofi errores dilucidari non potuemnt priusquam ipfi antiqui fbntes examini fubiicerentur. £ Theophrafko et Diofcoride om« nes feriores hauferant » illorum textus , lateiites vel corruptiffimi , protinus inquirendi , reflituendi erant, ut> quaenam verae fint plantae antiquitatiSy. dare pateret. Quo facto demum erui poterat, quid adiiciendum fit veterum cogiiltioni» quaeve partes fcientiae inprimis cxcolendae* Givilates Italiae, opibiis et cdjois afHuentiflimae, ^rentiffimo commercio celebres , fuorum civium opulentiifimarum moderamtfie rcctae> fcientiarum Soa IJB.IV. CAP.L revivifeentimn nutrices pfimae fiierutit. Amdbi^ lem, quam Guicciardinus in hiftoriae fuae initio delineat, imaginem totius Italiae, profperitatis» Opulentiae, liberalitatis, libertatis» fecuritatis pu« blicae» legat, qui de felicitate illius aetatis dubitet. Florentiam inprimis , a Mediceis iniperatam , con* ftixerunt ingenia omnia ; liberalitas Cofmi et Lau** rentii Medicei adlexit ex ipfa Graecia eruditos ho* mines, quos donis cumulabant, ut Graecarum li« terarum initia docerent. Emanuel Chryfoloras Ita« los plures initruxit, ut ab eo fere primordia refti* tutarum literarum proficifci viderentur/ Magna Aomina et illuftria, Demetrii Chalcondylae, Theo- dori Gazae , loannis ]^afcaris ,' loannis Argyropy* li, MarciMufuri, Beffarionis, Georgii Trapezun- tii, 'a quorum ore pependerunt Italiae f^re omnes eruditi. Ab his enim Graecls docti Leonardus Aretinus , Poggius BraccioUnus , Laiirentiiis Valia« Francifcus Philelphus, Nicolaus PerOttus, Her-* jnolaus Barbarus, Angelus Politianus, MarfilinsFi* cinus, Pomponius Laetus, Thomas Linacer, Nico* Jaus Leonicenu^, Marcellus Vergilius, Guariaus Veronenlis, loannes Aurifpaj Nicolaus NicoIuSj veterum codices ftudiofiffime coUegerunt» textiun reftituere, interpretationes corrigere commenta* jiisque novis illuftrare fategerunt. Francifcus Phi« lelphuls intec eosj Emanuelis Chryfolorde genets ex Oritnte poft longam peregrinationem redoXj a ,.«. VETERUM FONTIUM BXAMEN. 3o3 papa Eugenio, rege Alfonfo, Laurentio Mediceo et Francirco Sforza liberaliffime exceptus, ingentem libroruui Graecorum copiam fecum attulitt Nico* kus Nicolus octingentos codices coUegitt e quibus bibliotlieca Marciana orta eft. loannem Lafcarimy naufragum miuiificentia fingulari exceptum, Lau* rentius Mediceus ad conquirenda volumina Conftan» tinopalin bis ad Bajazetum mifit, nec defuit hone^ fta petenti barbarus imperator. E ruinis denique Conftantinopoleos libri fervati ad eumdem Lauren- tium Mediceum traiisierunt, qui inde bibliothecam celeberrimam Mediceo - Laurentinam fundavit. £t noftraefcientiae incunabula eodem fhidio col* lecta fuerunt, examinata et^ edita: quo potiOimum nomine merueruiit Theodorus Gaza et Georgius Valla» Is> ThefiEtilonicae honefto loco natus^ cum Oraecia in praecipiti eflet, Italiam aufugit, fecum* que attulit et AriftotelQm etTheophraftum: utrum* que latinitate donatuni ita edidit^ ut facundiam magis quam rerum cognitionem proderet. PIi« nium enim fequutus eosdem fere crrores commifit, quod bene Leonicenus animadvertit« Nimio etiam Jr ftudio augcndae latinae linguae fleceptum fiiiffe que* . ritur Enric. Cordus (botanoL p. 34» ^* Georgius Falla Placentinus , Graece doctus, in ^pitomen redegit omnes fere Graecos auctdres» qui de medicina et materia medica tractaverant CVenet. i5oi« fol*)} eo quidem aevo utile opus^ t /3o4 LIB.IV. CAP.I. guod vero pariter mediocrem rerum cognitionent prodit ac Theodori Gazae interpretationes, Nihilominos novi conatus non fine ufu fuerunt* Horum enim virorum veftigia prefferunt alii) qui «rrores eorum detexenmt, emendarunt, veteres* que puriori fermone reitituerunt. Primus inter eos lere fuit Hermolaus Barha* rusy e nobiliffima Veneta iHrpe, reipublicae pa« triae orator apud Imperatprem et papam , dein Pa« triarcha Aquiiegienfis > invita patria, &iit (f i^S^O* PJinium is fibi caftigandum elegit, animadverfiones autem criticas edidit ( Cafeigationes Plinianae a4^2. foL^, parum maturum opus, quum viginti tantumnlodo menfibus id confcripfilfe fateatur; gloriatur tamen, fe plus quam 5ooo errores Pli- nii emendaffe* Inficiari quidem nequlmus , mani- feftas' Plinii hallucinationes Hermolao fuboluiife: manifeftos herbariorum errpres lion paucos cor- rexiffe", fedulo comparaile fontes» e quibus haufe- rat Plinius: neque tamen herbarum cognitione adeo poDuit, ut illuitrare omnes tenebras, diffi< • cultates omnes removere. potuerit. ,- Rectc quidcm vldit, Plinium confudiffe Betoni* cam cum Britannica , if^dcov (Porrum) cum or^a- c((f (Marrubio). Aeque tamen ac Plinius halluci- natur in Xanthio et Aparine, quas distinguere non audet; in Coronopd, ad quem herbam fardoam (Ranunculi fpeciem) refert^ in Empetrof. Saxi* VETERUM FONTIUM EXAMEN. 8o3 firagQ» Bene ceteroquin defcribit herbam Paralyfis (Primitlam veris), Margaritum (^ellim pereii* Hem) etRofam mofcheuton (Althaeam rofeam)* Minoris etiamnum momenti inftar habent Ex« flicationes difiicilium Plinii, quas Robertus de Valle RothomageHiis l5oo. 4* Parifiis edidit. Cor«> ruptae voces, ex herbariis potius fumtacj aut 6 Mattbaeo Sylvadco I docent» Piinium» quem legity oon noitrum caitigatum effe, fed monachorum ma« ja inclultria contaminatum, In Diofcoride prinius operaixi collocavit Mar* ttllus Vergilius FiorendnuS) reipubjicae patriae ab «piftplis (f ]52i.}* Is ope codicum antiquoruihi quos Laurentius Medices coUegerat, omnia capita Diofcoridis, innumeraque loCa^ quae.antiqui mi« ■ fcueraot et pefiime reddiddrant interprefes, emea- dare inque priftinam puritatem reitituere lategit« Commentaria ipfius la Diofcoridem Fiorentiae edi-* ta i5l8. fol« taxantur quidem a Manardo (epi/it 8, 3.J quod verborum potius contineant correo-» tioiies quam rernm iUuftrationes* Marcellumenim nofirum Manardus dicit hominem» in podtarum libris et oratorum ma^s verfatura quam in medicis* Merito etiam Marcello obiicitur , quod ubJque Her^ molaum reprebendat^ et faepius iniuria ( Manurd. epifi. lo, i*^. Negari nequit» confundi a noitro noimunquam vulgares Italiae plantas^ ut Cunila^^ Goiiy zae et Origani fpecies \ ignorari Erodium ci^ To«« L 90 Sofi Lia. ly. CAP. I. VETERUM " cuUriiim, frequenliffimani herbam; disfenrum ve^ terum clcMalva ct Althaea hauclquaguam componi; l»avandulam noltnfm pro Nardo celtica I^berL Neque tamen eo niinus Helleri iniurium efi ludi* ciuni ) MarccUi commentaiia fiirpibus minus cogoi^ tis exponeiidis non iafervire. Sedulo certc nofter plantas haud paucas ipfe examinavit et cum Tete* rum defcriptione comparavit. Quum Ariun vid- gare maculatum priores herbarii plerumque cuin Dracunculo confudiffent, hunc nofter primus ve- Tum vidit et egregie defcripfit. Primus rifit fabu« las de radice «v^&^wTro/xc^^cj) Mandragorae* la violis vetcrum dilucidandis magnopere defudaviti Vaga nomina et harum et narciObrum effe bene oognovit: invenit duas Narcifli fpecies in Apenni'^ no, N. bijlorum et calathlnum* Xanthiuip, Agri- inoniam Eupatoriam et Vineam> cum Chamaedaph- ^ne a maioribus commutataio, optime iilufiravit. Defenditur a Fuehjio in epifc. nuncupatoria ad hyt. fiirp. In horum" virorum numero fulget praeprimis ac fplendet eximium Nicolai Leokiceni in- genium , viri et doctrinae oopia et acuminc ingenii et Unguarum veterum ufu excellentis. Vicentinus is, Ferrariae per longam anaorum feriem £apien« tiam profeffus, donec centefimum fere annum agens ji^ vivis feceffit. FelicifBinus fenex, poft aliorum certamifia, adiit etiam veteres> Piinium- FONT. EXAM. . NIC. LEONICENUS. 807 quc et Arabes, ut compilatores, quibus rerum de« • foerit cognitib, repraefeutare ftudiiit (Opufculcu ' Venet* i53o. fol.^. Maxime Serapionem gdgref- fus eft, utpote cuius erroribus tot tamque infignia damna in falutem bumanam maiient: paffim tan^en etiam Piinium adgreditur. Anflx)lochiae rotundad radlcem cum Cyclamine commutari, hoc enim ad pifces enecandos adhiberL Fraga trifoJiata mala ' confundi cum Trifolio fragifero. Bene vidit erro- res Ardbiftarum mifceiitiuin Ifatida cum Indigofe- ra et Dolicho Lablab. Carpefium Galeni alienam efle a Cubebis. Lolium tritico noxium eodem modo perperim Plinius dixerat, quo Cufcut^ni aliis plantis, circumligando neuipe, quod noftet taxat: licet Hermolaus Plinium excufare conetur* Hederam et Ciftum male coufundi a Piinio* Caf* fiam Fiftulam vcteribus incognitam fuiffe, ma^e pro ea haberi Siiiquam dulcem (Ceratouicim.) Saepiffime ceteroquin bonus fenex repetit, qtiad * femel dixerat; taxat etiam Arabes, absque ulla lin- guae notitia* Sic Avic^nnae obiicit Chamaelaeum i cum Chamaeleonte commutaffe; Serapioni, Tur- bith fuum ( SefeJi ) idem feciffe cum TripoUo Dio* fcoridifi (Plumbagine.). MaJe faccharum Arabum Graecis iam fuiffe notum, Saliuncam. et Nardum celti(fam, quam optime Plinius distinxerat^ eanv dem effe plantam. His quidem audacibus eo aevo ^ententiis: factuta 20 * ^ 5o8 tm.IV. CAP.L VETERUM eit, ut multae acerrimaegue Iltes fuscitarentiin Cum Hermoko quidem Barbaro amice actom eft| • confabplafi utcrque confuerat in palatto Herculis Elleufis Fen^arienfis , liberaliffimi prlncipis > et ipfe fifttetur Leonicenus « adeo fe cum Hermolao fenti- te^ ut Barbarus veileonizare vel Leonicenus bar* barizare fibi videatur. E vita etiam disceflit Her" |xio]auS| priusquam: Nicolaus opere fuo perfunctni efl^et. At Pandolphus CoUenuuus y Pefarenfis, ora* iot eiusdem ducis Eftenfis, occifus a Storza x5o4>i Indignus certe adverfarius, arnia cepit contra Leo^ fiicenum, nec plantas fatis nec hiftoriam artis cog- nofcens (Plinii adverfus Leonicenum defenfw in nppcndi Brunfelf)* Plinium a Diofcoride non haufiffe temere audet praecipere, quod veritati f«- tis coUtrarium eft. Neque tamcn reticendum eft, pauculas notatu dignas animadverfiones ab ipfo pro' < ferri^ ),Qui de herbis dicturus eft^ eum ego non ; ^y tam librorurp quam tellurls , non tam literanim ,)quam agrorum ftudiofum eflfe oportere cenfeo* ' 3,Nec fatis cffe ad herbariam perdifcendam trailen- , ,)damquc, herbarios fcriptores legere, planta- „rum videre picturas» graeca vocdbula iufpicere, 5,magiftri unius verbis addictum effe, fed rufti- ^ „cos montanosque homines interrogare oportet^* (p* 1 1 1. j. Saliuttcam bene a Nardo celtica distia- guit. Bene animadvertit in codice PlimanOj a j HERBAR. EXAM&N. MANARDUS. Zog Gnarino Veronenfi caftlgato» Hypociftidem dici non ad Hederae fed ad Ciiti radicem crefcere* Saiiiculam pictam vidit in Herbario VenetOi fed inale eam cum Pentaphyllo ooniungit* De eo lo* quens Amatus Luftianus (in Dio/cor. p. loGt^ re» iegandum putat ad fuos iuris confultos* His .tempore fere aequalis fuit loannes Ma<- KAADU6, Ferrarienfis, Pici Mirandulani princi-r pis, Ladislai Pannoniae regis et Lodovici archia« ter ( nas. 1462, f i536.^, doctiflimus certe vir, qui tum Mefues fcripta fuis commeutarils jUuftra» vit> tum Marcelli Vergilii verfionem Diofcoridis figiliatim correxit (Epi/iola^ medidnales^ Bafii, i54o. foLj, Acriter in Arabas invehituri quonim res her« baria maxime egeoa et a Graecis mutuo acoeptfi ne inteliigi quidem ob linguae infcitiam poffit. Libera* liter ceteroquin ethumaniterHermolaiBarbari par* tes contra Marcellum Vergilium tuetttr, ipfe etiam plantas examinavit, Sic Halixon vidit in mariti'* mis Umbriae ("9, Z*) monfirante Ulyffe Lanziano, rei herbariae perito. Centauream Rhaponticam et Rbeum Rhaponticum ipfe acceperat et proba dis- tinguit C5, 5*)* Panax tantiim Heracleum vidit in horto monachorum ct lefuatoruin Ferrariae ^9» 3-A I^lium convallium bene defcribit, quod faepe rommutatum fit cum Hemerocalli Diofcori» dis; faliitur t4men, dijm banc cum Fraxinella ». 3io" LIB. IV. CAP. n. PATRlARUM (Diccamno)j Polygonito ( Convallaria ) et Seca- cul ( Paftindca) iungit fg, 4'^» Azaroluno late- re fub Mefpilo antiquorum : ortum eGTe nonien ex Arabieo f^r^k (Zarur)i Hermoclactylum credit ^ffe Colcbicum , guocl frequens iu Pannonia obfer'* vaverat, Turbjth Mefues quam longe clifFerat a fyn- onyma planta ceteronim Arabum» bene fenfit. Antherae iam vern fignificatio apucl eum occur- rit (4i 3.J. 'Infidere capiUis feu filamentjs floris, In Mes Arabum (Phafeolus Mungo) magnopere laboravit: alii idErviliam eCfe, nofter Erviliam male cum Dolicho veterum iungit. ^Eft autem ea potius c^ofic^ (i y 3. 9, 3.j, Miror, Manar^ dum Paliurum non cojs^noviffe, nec Lotum in Ita- Ha vidilTe, bominutaffe etiam Acanthum veterum eum Acantha et Branca urfina* (Haracleo Sphonf' dyllo)y Tvpbam tlenique ignoraCTe, Prima haec fuftt rudimenta liberioris et melio- ris ftudii, io quo pleriqua et optimi fcriptores fae» eulorum XVI. et XVIL perrexerunt, qui vero cum aliis potiffimum nomittibus infignia acquifiyerint xnerita; fequentibus redibunt capitibu«« mt^^^f^-^r^ CAP. 11. PATRIARUM HERBARUM EXAMEN. Non paucas Germaniae et Italiae plantas herba* rii barbarae aetatic^ obiter iici^t et priDinis iu)mi^ HERBAR. EXAMEN. . QAMPECIUS. 5m bus iDfignitas prodiderunt. Quibus acceffit ftu- • dium criticorum in veterum monumentiSf Hoc euim eo valuit, ut difcer^nt medici> haud omnpm omDino ambitum rerum naturalium vel Arabum vel Graecorum etiam fcriptis exhauriri, latuiffe •os profecto vegetabilia climatum frigidiorum, qnae novo examini fubmittenda, pariter forte eflicacia efle pofGnt ao arabica remedia. CautiOime tamen> imo nimis caut9 egerunt fervilia fere ingenia» dum nomina nova invenire non auderent, fed priftiiia, Graecorumi Romanorufn Arabumque nomina tra- ducerent ad plantas Germanicas GaHicasque , qui- bus parum faepe iimiles effeut novae. Primus 'hx^ aufus eft ad patriae diyitias con- filia transferf^e Symphoria?ius QAz^iPEGiirs*, Lugdunoniis , ducis Lotharingiae jnedicus» para- doxus faltem homo, ni quandoque inoptus dici po£Qt. In campo elyjio Galliae^ Lugd. i538, 8, p. iGw Rofas dc^fcjibit dainafcenaSy ub|quo reiicit exotica remedia et patria commendat, Lavandu- lam Nardo^ Colutcam Sennae, Mcrcurialem Caf» fiae» Agaricum Rheoj Aloe EbiUum fubltituit» Galisnum probibuiffe Gallis venam fecarij ob lac- teum fanguinem iyci}jK) fed fK^^tav effe Montis pedendum, fiut^Gvg (Mauros) fcqui, Ex his qiu- dem facetiis ingenium Symphoriani divinaveris. Multo maiora, inio nova plaiie moJitus eft Qtho BnPPP*^* Mogujatjnti^ ,/ primuni ludimagiftQr 8i« tIB.IV. CAP.fl. PATRlARtJM Argentorati, dein medicus Berneiifis f i554* f^ trias pkntas bene delineavit (iguris ligno incifiS) coUegit iudicia nriaiorum) abstinuit tamen fere ab exotiois* Liber ipfius Herbarum vivae eicones to* tnis duobus i532. fol. et tribus iSSjt editus eft. ConfiifioiieQi totius rei herbariae, quae tuno temporis regnabat, his verbis e^ponit: >,Multam )>gratiam veteribus debemus, qui herbarum vires jyet nomina priminobis prodidenmt; multam etiam ^^ignominiam et perpetuam cbntumeliam iis» qni jipofterioribus Caeculis mire et porteotofe omnia „ deprayarunt et confiiderunt. Inprimis Pandecta* ))rio fcriptori (Matchaeo Sylvatico) et Simoni ,,lanuenfi, qui praeterquam runt, in hoc tantum fudaiTe videntur, quomodo lyingentia volumina comportarent , non quomodo „ utilem pofteris operam locarent vel rerum potius )i cognitionem indagarent. C^uodfi eorum opera ),factum eft) praellitifTet nunquam adhibtdfle m^ ,,num» Quando non eft cuiusvis» rerum vocabula „fcribere, fed hominis prorfus in linguis et litcris D omnibus exercitatiffimi. Si ct iJlcrum libri cor* „rupti funt, quod mjhi vero fimile non eft, cum fint j^recentiffimi, perpetuis tenebris djgm efTeht taro j,perfiJiffimi corruptores. Inde etiam hoc malum „ maximum> quod tam paucas herbas novimus. In-^ ^yda tot myriades barbarorum, obfoletorum et 10- „ eptiCGmoriim nominum, dum 9t ompiaiUi v^terA ;m AR.EXAMEN. IRUNFEtSL 3i3 «9 eorruperuxit rel neglexerunt , et quaelibet hodm i,anus noiuina itnponit, guiiibet guoque indoctuS 9, feplafiarius » et gui artis magiftri haberi debebant^ i,nihil Kiagis poibremum habent, guam in Herbit yy et cognitione renim philofophari^ / Plantas autem Brunfelfius fino ordine tradlt, (aepiuscule etiam confundens, guae guamdam h$ir bent adfinitatem. Sic Ungulam cabdllinam (Tuffi* laginem PetaJitemJ cum Arctio Lappa iungit; Helleborum nigrum delineat» et orlentalem defcri* bit. Sub Ariftolochiae rotundae nomine habetFtH mariam bulbofam et HallerL Arum maculatum pingit, ubi A. italicum effe debebat. Ad Arunt Dracunculum recenfet Chenopodium Bonum Hen« ricum et Polygonum Bjstortam. Confolidam .me* diam dicit Teucrinm Chamaedryn* Crus galli , fev Coronopoda habet Banunculum bulbofum. Scro* fularia maior eft nodofa , media Sedum Telephiumi minor Ranunculus Ficaria. Novae autem aut melius obfervatae haud pai»r cae funt; Veronica ferpylWolia (Exfragia nobilis 2^o»^. > • Salvia Verbenaca f 2, a^.J, . • Iris Pfeudacorus Scabi^a Columbaria f 2, 24» A • • Afperul^ odorata f 2 9 1 1 . J. • . Alchemilla vulgaris (2, , 53.^. Viola tricblor ( Herba Trinltaeis fz , 69. J. . ♦ Viola pdorata et paluftrla distincUe (x^ t^7')* * t ^i ^ XIB. TV. CAP. n. PATRIAIttJM t' Afclepias Vincetoxicum (Hyrundinariao^, 36.J. .\ Saiiicula ouropaea (Dlapenjia i, 8i-^. Narciffus Pfeudouarciffus, Galanthus nivalis et Leucoium rernum (i^ 129.^. » • Convallaria ma* ialis /1, 21 1. j. Polygonum Perficaria ( Pulicaria 2, ^ i4«^« • • Dianthus CarthufianQrum Y 2 , 58«^, • • Saxifraga granulata /1, i8o.J« Potentilla recta ( Pentaphyltum maiUs '2, ZZ.). 0 . Anemone Nemorola (a^ 8o.j. ^. • . Anemone Pullatilla (1, zij.). Leonurus Cardiaca (i^ i6oJ. • • Lamium laevi^ gatem ( Urtica labeo foemina t. 3. /7. 1 2* J* - • • Mentlja rubra Smith ('J^>)* . • . Euphrafia offi- cinalis (x^ 169.J. • • Antirrliinum Linaria. ^2, ^9*J* • » Draba verna (2.% 34» J* • • Cardamine pra- tenfis (ly 2i8.j* . . Malva alcea (^2» 72. j. .. Ge^ raiMum Robertianum ^2, 37. J. • «• Senecio vul- garis ^(Verbena femina li iiXo^). • • Anthewis Cotula ( ly 255 J. .Neottia fpiralis (Satyrium odoriferum 1, Jio5.),. . • Afplenium Ruta muraria i» 219. J. •Satis aequum Fuchfii de Brunfelfio iud^cium ^i/j tf/?(/^. nuncupator. ad hift. ftirp^) adiupgaip: ^jQuanivi^ ipulta iu illjus fcriptis ddideltentur, ut- ^pote quod defcriptiones picturis palfim non xc- ^jfpondeant et quod paucas admoduni et vulgares ^tajituro iUrp^s protulerit, quod faepe «on^&iis et J HfiRBARUM EXAMEN. TRAGtTl 8i5 ^legitimis nomiiiibus appellaverit herbasr nihildmil ^>nu5 tamen, ut hunc omnes certatim laudibus ef«- >iferant> vel unica hac de caufa meritus eft, qAod ^yipfe primus omnium rectam plngendarumftirpiunl i,rationem in Germaniam noftram invexerit, aliis- ff que hanc imitandi oocafionem praebuerit. • • So^- Viam a Brunfelfio munitam feliciter ingrefTutf eft amious ipfius Hitfro/ijmK^ Traous,' Heydes* bachi 149S natuS) ludimagifter primum Biponti, nbi etiam principis hortum plantis inftruyiti deiit facer praeco Hornbaci et mcdicus in amoeniiBma regione plantarumque feraciffima. Saraeponti ali* quantum moratus apud comiteip NalTovienfem , re^ diit tandem Hornbacum , ubi fexdecim annos tab^ eonfectus i554* diem obiit. Vir, ad amplificandam ao reformandam rem faerbariam natus, indefcffa induftria tantaque fuit» iit ^cum femina indagaturus, duobus aut tribus cc^ snitibus fiipatus» integram ooctem, igne accenfo» in fylvis degeret (p 5440» «t hortum ipfe, plaOr tis indrgenis rarioribus fatis locupletem coleret; pictorem alcret bonum , Danielem Kandeliam Ar^- gentinenfem, veteresque auctores fimul diurna ver" Caret mafiu ac nocturna. Librum de jHrpium hifiorla primum german^* M editum Conr. Gefnerus dein auctum edi quarum jiec notiftiaixi HERBARUM EXAMER TKAOCS. S17 I i,nec copiam habemuS) omnes ftudioa fimiiS) liqnl^ >,do apparet. Qiu fit> ut praeitaatilBmas Dei op« ),timi maximi creaturas, quae affatim apud nosy* • i»fingulari Det benevolentia luxuriant, tanquam fu* y, perfluas et inutiles contemnamus/^ Optimus vero TraguSj quum et Ipfe in fynonv* jnis^ ipforum etiam Ebraeorum^ . coUigendis fiu« dium fummum coUocatcti plantas autem paucaSf eictra Oermaniam provenientes , oognofceret , alie? nus haudquaquam eit ab erroribus gravioribus. Ssl* tius fiiifiet, ablliiiere penitus a dootrina veterum^ planliasqtte indig#DaS| fua quamque appellatione de- fcribere. At voluit aliter aetatis imperium. Hin<^ factumeft, ut Rutam fylvefirem veterum. (Pega-* num Harmalam) eamdem crederet cum R. moa* tana (p. 69.^: ut Inulam Helenium arbitraretiir ef- fe Moly Homericum (p.iyij: Arittolochiam Gle* matitida diceret lopgam (p* ijB.): Adonidavema* }em Ellebamm nigrum verum (p. 4^6»): ut Her- tiiarlam gblNram pro Empetro (p. 627«^: G^m4 phrenam globofam pro Circaea (p* S^g.^: Trifo^ lium medium pro Cytifo (p.Soi.): Gdniftam tiiH!^ toriam pro Ferula (p. 604-): P<#ygonum Fagopy* rura pro Ocimo (p. 648.^: ^lyffum fativum pro. Sefamo (p* 655.): Brizam mediam pro Aegilope (p» 670.^: £riophorum pro Gnaphalio (p. 683, J: Lilium Martagon proHy«cinthopoStarum (p.ySj.}: Cufculam pro Androface (p. SiO.): Caij^m Seh* 5i8 :1IB.IV. GAP.il PATRIARUM uam pro Colutea Theophralti (p,^SJ^.J: Cratae- gnm Oxyacadtham pro Cynosbato ( p» 984'^ ha- beret. Perpaueas dercriptiones et icones a BrmifellLo amico mutuo acceptas habet. f^ovae aut melius obfervatae fimt fcquentes : Lycopus emropaeus (p. 9.^« • • Salvia Sckrea (Galluricum p* 4d*)* • • Veronica Beccabunga (Sionnon r>doratum p. i38.^. . • Veronica Cha« ixuiedrys (0.00.). Briza medJa (Aegilops Bjo.)* Oalium fyivaticum (Mairifyli^ focunda*)* * * Potamogctou crifpus (Alga ranarum»}*^ Myosotis Lappula (Elatine i96.^« • • AnchuEa angttftifolia (Bugloffa minor 23i2«^. • • Verbafcnm phlomoid^s. • • Oentiana cruciata (264*)' *• Ini- patiens.NoIi tangere ( Efula fylveftris t;i%!S* )• • ♦ Chenopodjum hybriduni ( Solanurn 4i 3o4«^« • « Veratrum album, (4o^* j. . . Aftrantia maior (Ofce^ ritium montanum 200.^. • • Imperatoria OJlru^ thium (Smyrnium 455.^. . • Bupleurmn perfolia- tum (4^^*h • • Biipleurum falcatum (Herbavul^ neraria 5oo.^. . •^aucalis grandiflora (Lappa agre* fcis 3i i.^. . . Selinum Carvifolia (Cuminum equi* num^ 000.^. 4 . Laferpitium Siler (SUer monta^ num 17 5. J. . . Aethufa Gynapium (PetrofeVmi vicium loo.J. . • Aegopodium Podagraria (Vi'- iium Jngelicaeinj mi*)* . . Herniaria glabra HEliBARtJM CXAMEN. TRAGU9. Bi^ (EiupeinimSny.J. . . Go^phrena glabofa (Cir^ caea S-^g.J. • . Solanum Dulcaniara (SiS.J. , ., Sium SifarBinr9X2. j. . . Sium FaJcaria fCnVa- mu^ agrefiis 2i5*^. . • Sambucos racemofa (fyt^ ' veftris 4<>^* )• ♦ • Myofurus roinimus (Coronopui fylvefiris 21 x,). . ^ Staphylaea piniiata f^ogftj. Convallaria verticillata (SlgillumSalomonis afi* gufiifolium 400.). . . SciiJa amoena (Narciffus cderuleus ySa* ). '. . luncus effufus (vulgaris aU ier 800.). . . Coichicum autumnale (Hermodacty^ lusyS^')» . . Hyacintfaus hotryoides et comofus f^ja.j. . . Rumex* patientla (Rhorcenjis Sdo^). Triglochia paluftre ( Calamagroftis 2.).. . . Paris quadrifolia (Aftir^ non atticus oo5.^. SteJlera Pafferina ("533.^. . . Cardiofpermuni Halicacabum (Vejicaria peregrina Sg^.^. Dictamnus albus (tG.). . . Lychnis flos Cu* culi f4o3.j. • . Dianthus faperbus (Superba 5j5.). . . Pyrola rotundifolia ( Limonium Jylver ftrejoyj. . . Potentiila alba (QuinquefoUum 4^ 5oi.). Capparis fpinofa ([jSy.). . . Caltha paluftris (142.)... Aconitum Lycoctonum (Luparia 2,4j\ fedmale pictum^J. . . Anemone pratenfis Yiferia Venti4^o.)* Teucrium Botrys (7^.)^ . . Teucrium-Cha- maedrys ("204^. . . Pedicularis fylyatica (^So,). . . ^26. LIB.IV. GAP.IL FATHIARUM Dtgitalls purpuFea (Campanula fylveftrU 889 J. • • Pigitalis ambigua (&a(L fl. luteo )* Lepidium ruderale (Thldfpidium 83. ^. • • Thlafpi campeftre (Hj.)* • • Gardamiaa prateniit (So*). » • £ryfi,tottm Alliaria ^86.^. • • Eryfimuia Barbarea (loi.) « • Sifymbrium 3ophia (Seri* phium germanicum 338. ^* HibifcijLs Trionum (Alceaveneta §2.1.). Polygala vulgaris (^53i*^. • » Vicia dumeto* rum (Ofmunda latinorum Xy6*). Hypericum hirfutum et montanum (y^i*)* • • Hypericum ?pukrum (^^)* t • Picris liceracioi- des (Cichorea 3*J. Pyrethruni corymhobxm (BuphHudmus 162* X • • Inula germanica (Solidago farraoefdca 3« J« • • Achillea Ptarmica (Tanaceium album i5^»)* • • Balfamita vulgaris ( Alifma i63.J. • • Erigeron acre (166.). • . Centaurea montana (^i^.)* • • Onaphalium arenarium (Amarantus 33o.^. •.« Gna* ph^um moutanum et germanlcum f33i J« • • Gna- phalium dioicum (Lagopus 332. ^. • • Chryfoco- xna Linofyris (Linariae tertium genus 358*^ • • Achillea Ageratum (Eupatorium Mefues 5 1 5« ^- • • Centaurea Cyanus ( Bapnfecula 566,^. . . Tagc- tes patula (Garyophylli indi qs.3.). Epipactis Nidus avis (Satyrion 9 , 785.J. ZeaMays (f^i.). . . Urtica baleariafS.^ Smilaxafpera (&14O* • * Rhodiola rofea (^91 3^^ HERB;EXAMEN. TRAOUS. PETRUI Sal Afplenkun feptentrionale (Filix arborea 537.JL . • Ofmunda regaJis (Filicis maioris aUerum ge» nus 543. ^. . . Blechnum boreale (Afplenon fyU veftre 55o.). • • Afpleninm Ceterach ( Scolopen* dru vera 55i. j. • . fiotrychium Lunaria (^i^h • • Lycopodium clavatum (Mufcus terreftris 555.)*- . • Lycop. complaiiatum (Saccina fylvefiris 556.)* • • Marchantia polymorpha (lecoraria f. Hepatieafon^ iana 523.^. ♦ ♦ ♦ . r Quodfi Brunfelfius et Tragus veterum plantaf in patria frigidiore invenifTe fibi viderentur , multo maior fuit t^meritas Cornelii Petai, Leidenfia medici) cuius adnotatiunculae in Diofcoridem Antverp. i>533. 8. prodierunt. Arunclinem enim arenariam pro Cypero Papyro, Ilicem aquifolium pro Myrto, Arctium Lappam pro Atractylidc, Sambucum pro Arabi, Geranium rotundifolium (Pes columbinus Dodon.) pro Amomo habuit* Non omifit tamen plantas indigenas , quas vetere^ ipfi videbantur neglexiffe, ut Veronicam longifo- liam-et officinalem, Chenopodium olidum, S^nir culam europaeam, Droferam,- Ribesnigrum» £pi« lobium angufiifolium, hirfutum et tetragonum, Py- rolam rotundifoliam , Spergulam arvenCem» Rat iiunculum Thoram , Aiugam reptantem , ScutelUr ziam galericulatam , Afpienium Geterach. Hflad pUae alieaus ab fevi fui idtio fuif £uril« »22 tlB. IV. CAP.n. PATRTARUM cius C o R D V s , exlmius alioquin auotor. E Sim* mefulia HafSae natus , Brunfeifii et Tragi more » ln- dum literarium Erfordiae aperuit, dein femet ad iiieJicam artem contulit. A Ferrarienfi univerfi- tate adeptus fummos honores > primum docuit ^- fordiaC) dein Marpurgi, denique artem Bremae «xetcult, denatus i535. Edidit doctum opusculum , hoianologicon Co- lon. i534- 12.) feitivis refertum, exercitatiombus et iudicriS) utilibus tamen, quum in horto fuo pa- riter ac in campis et fylvis plantas fedulo obfervare confuefceret. Quantopere vero haliucineturin plan* tis v^terum definiendis, vel inde patet, quod Amo- mum veterum putet Analtaticam effe hierochnn- ticam. In filicibus toties vexatis exponendis miri- fice fe torquet. Helichryfum Diofcoridis recte pu- tat idem effe cum Gnaphalio Stoechade (faeritne fuuni arenarium 1), Bene iliuftrat praeterea Antir- rhinum Orontium et Linariam. Libanotida Dio- fcorjdis bene distinguit^ alteram Roremmarinum, alteram Gacliryn^ nusquam in Germania vilam. Ziavandulam Spicam nefcit, quo nomine appellet Diofcorides: deeft Qmnino in codicibus: magno- pere autem falli, qiii celticam nardum cum hac . fpica commutent. ^ Aethulam Meum eamdem pn- tat cum Damo cretico. Qui Graece £e dootum non effe ipfe fiitetur (^ 55.) hisce litibus componendis. certe par non erat , HERB.EXAM. GORDUS. RUELUUS. Zat obique praeeeptoresNic. Leonieenum et lo. Manar^ dum teltatur, qui cutn disrentiant ^ ipfe etiam am- bigit. Uinc non mirum Liguilrum. cum Cypro (Lav/fonia) Chamaeleonta nigrum cum Carduo ar« Venfi; Santolinam maritimam ( 7 V0&(^ocXioy Diofc.) cum Guaphaiio uliginofo, Cufcutam cum Andro* face , Polytrichum cum Adianto et Afplenio Tri* chomane commutare. ^* Suboluit tamen ipfi» tiliam in Diofcoride non occurrere^fedPhillyream} Acaciam non eiTePrunum fpinofam , Arillolochiam rotundam alienam effe a Fumaria bulbofa. Imperatoriam fylveftrem (An* gellcam) primum apud eum mihi obfervare videor» licet Smyrnii falfo nomine traditam: tum etiam £rodium mofchatum (Acus mofchaiaj. Indicem exhibet plantarum 1 quas Arabea pri* mi iny enerint , mancum eum et fallacem. Simili plane ratione rem herbariam tractavit Hermannusj Comes a Novenaar, dum ad Schot'* tom daret epiftolam de explicandis fimplicibus^ a529 fcriptam, antequam Leoniceni liber integer ad ipfum venilfet. Addita jbaec eH epiftola To- mo 2. Brunfellii. Eupatorium inter alias verum' eile Agrimoniam, Cyclamen, Acetofam aliasque her- bas, nozniiiibus germanicis praeditas^ conciliara Hudet. Ambiguum eO: de lo* RtrsLLix Sueffionenfis ^etitia iudiciiuxa. Medica i3 arte^ quam prixnum 21 * «24 1JB.!V. CAP.n. PATRIARUM » Parifiis exercuit , abdicata) facerdotium promeriixt^ iKofcoridem latine interpretatus eft (Argentor. i5^Q, foL) quae quidem verfio fummo ftudio £acto Marcelli omniiio Vergilii praeferenda eft , quum il- luftrationibus Hermolai Barbari et Leoniceni fedu* )o ufus fuerit. Dein autem edidit opus integrum de natura fnrpium (Venet, i558. Not, i. 2. 8.) quod uber* rimum et primum fere tractatum de nomendatura botanica, de partium^ufu et de colore, odore fapo« ireque plantarum continet, plerumque compiiatum 'e Theophrafto et Plinio. Fateatur licet, fe mul- lum diuque per montium iuga et fylvas peregrjna* tum fuiCTe, pauca tamen nova aut peculiaria occur- runt. In nominibus plantaruni conciliandis totus efl', neque tamen fatis felix. CoufundSfenim Co- luteam cum Senna, Cardamomuui cum Capfico, Smymium cum Liguftico, Nardum cum Lavandu- la, Tanacetum cum Artemifid, Celtin c«m Nym- phaea, Cyperum ipfum cum Curcumae pigmeuto. Qui qnidem errores ampkm praebuerunt pofterH occafionemt eum reprehehdendi. ' Sequitur acquiflimus maiorum fuorum iudex, Leon. PucHsius, vir linguarum ftudiofifliniiis> ipfiusque plantarum naturae , quam et in horto fuo et in agris fylvisque indagaverat. Natus \5ot Wembdingae Rhaetiae, in patrio oppido primunt ludijEUagifter, dein' Ingolftadft mbdicinam docult» HEH&ARUM EXAMEN. FUGHSIUS. S2JI £uit etiam Ansbaci apud principein » revocatus In* golftadium, deln Tubingam abiit, ubi per trigintf annos (f i5G5) fumma laude medicinum profef- &JS eil. Initio edidit i552 adnotationes aliquot herba^ rum et Graplicium, quae Brunfelfio adiectjie , red* eunt auctae in Paradoxis mediciaM Bafil. i535» £oI. Vatiniano odio profequutus Arabes , quot im* ^ias beitias vocat» ad Graecos fontes ubique ablf^ g^t: acerrime reprehendit recentfores» jqui> fum* mo*rei medicae damno, plantarum vetenim noml» na traduxerint ad Germanicas plant<^8. Populum arborem Arabes non coguoviffe ; CaHiam Fiftulam JoBge alienam effe a $iliqua dulci ; faccharom Ari^ hum a Graeco faccharo; Carpefium Oalenj a Cuba- bis; male herbarios Cicutam commutaffe ctim Har> mel Arabum; Sanguinem Draconis male Arabef dercripfiCTe , cuius arborem (Dracaenam)> recenf in Canariis infulis inventam Cadamufeus juavigator^ de qub deinde plura, illuftravcrit Thlafpi vete- rirxn penitus*ignorarL AdgrefTufi eft piullo poft infigne opus , de hlf ftoria fiirpium Bafil. i54'^«foI., quod eo potifii* mum iine edidit, ut advulgatiffimas Germaniae au» ftralis plantas botanicorum ftudia converteret» at- que icones daret> non lumtuofas, fed fidiffimaSj unibris partium folis^ expreffiS) in quo confilio itf adiutu^ fiiit a Rod. Speckiin , Argentinenfi » at ip» »26 LIB.IV. GAP.IL PATKIARUM fae etiam partes elTeDtiales nou negligerentur. Ra- riffime hae icones erroneae font» e«^. p. 61 1. ubi Tliiafpi Burfa folia habet omnia lyrata. Nomina funt quidem antiqua» defcriptiones etiam faepius te maioribus excerptae, plura tamen nova» ipfiqae peculiaria , quae ut clariu^ fiant» Ubet meliora or- dine fyftematico apponere.' Veronica Beccabunga (Siuntya5*X • • Vero- nica agreftis (Aljine media 22.^. Valerlana ofScioalis (Phu germanicumSSy.). . * Holcus Songhum (771.)- AlchemiUa vulgaris (Pes leonis 61 2.^* Anchufa italica (Cirfium iialicum 55^)* • • Cam« panula Rapunculu^ ( Rapum fylveftre 2 1 4* J* • • liyfimachia Nummularia (Centummorbia ^oi*). . « Datura Stramonium (690.)-/ • Capficum aDnwunit baccatum ct grolTum (Sitiquaftrum 732— 734* J*.- Primula veris et elatior (Verbafculum odoratum et non odoratum 85o. 85i. J* Chenopodium album (Atriplex fylv. 1 1 9. ^* • ' Impatiens Balfamina (1900« • • Oentiana lutet (200.). * • Ammi maius (67O' • • Dtucus Vis- naga (Sefeli majfilienfe 786.^ . . Athaniatita cre- tenfis (Daucus creticus 23 1.^. • • iAthamanta Li' banotis (Daucus uu 233.^. • • Selinum^ Cen^a- ria (Daucus 11, 232.^. • • Sium anguitifoliuin (Apium paluftre 270.^. . . Scandix Cerefolium (Gingidium 216J* . . PimpiAeJk nigra (Siferjyl^ TBffiRBARUMEXAMEN. PUCSSIUS, 827 vefire ySZ.X . • Chaerophyllum fylvefkre (Myr^ rhls 5isl5»). • Lilium Martagon ( Afphodelus fendna Xl5.)* • #' Ornithogalum luteum (Bulbus Jylveftris i6g.^. • .' AUium urfinum (ySg.).^ . Allium vineale (737.% Scilla ftifolia (Hyacinthus coeruleus mlnor SZy.). * • Hyacinthus racemofus (eoeruleus tnaior 836*JL Calla pahiftris (Hydrop. rubeum 844* )• Paris quadrifolia (AconiiumPardaUunches 87.^« Agroftemma Oithago (Lollum ia7*J*. • Stel* laria Holofiea (Oramen* Agroftis iZ^.). . . Di« anthus Carthufianorum (Betonicajyivaticaif 352.^« • . Saxifraga granulata (747O* - • Saponaria offip cinalis (Siruihium 780. }. Spiraea Filipcndula (Oenanthe 562.^. Ciematis Vitalba (Fiiis nigra 97. ). . . Ranun* culus polyanthemos ( Chrysamhemum 8y^.). . • Ranunculus auricomus ( x56. Ranunc. 1 . ). . . Ra- nunculus acris (R.horienfis x5j.). • • Ranuncu* Ins fceleratus (/Lii, l5g«j. . . Ranunculus bul« bofus (R* III 9 160. j. • • An^mone Nemorofa (Ranune.niy i6i.^. • • Anemone Ranunculoides (Ranunc. iv, 162.^. . • Delphlnium Confolida (Chfimaemelon Exanihemum 27. ). Aiuga reptans (Confolida media ogi.^. . • Me* littis Meliffophyllum (Meliffophyllum adulierinum 499'^. • • Teucrium Botrys (Chamaedrysfemina Byo.i. * • Digitalis rurpurea (^g^O* • • Digitt» 328. LIB.IV. CAP. IL PATRIARUM lls lutea (894*)« • • Scrofularia ac^uatica (Galeo^ pjis 194J. Hefperis matronalis ( 5 1 4- )• • • Lepidium la- tifolium (484.). . . Sirymbrium Lsfelii (l^erbe' naca recta 592.}. • • Sifymbrium tenuifolium (Eru'^ ca /aciva 2Sa>), Erodium cicutarium (Geraniumi^ 204. ^* • • Geranium molle (Ger.ii^ 2o5.J. • • Geranium Robertianum (Gen tii> 2o6.^. • • Geranium dis- fectum (Ger.iv^ 207* j. . • Oeraninm pratenfe (Gen y, 208. J. • • Geranium fanguineum (Ger. VI, 209.^. . • GofTypium herbaceum (Xylon 58 ij. Fumaria bulbofa (Ariftolochia Pifiolochia g 1 .J. Spartium monofpermum (Sparius y58.). . . Vi- cialatHyroides' f^/7Aac0 II o.^. • • liathyms tube* rofus (Apios i3i.^. • « Trifolfum ochroleucum (818. )• • • Medicago lupulina (819.). Apargia autunmalis (Hieradum minus 320^ j. • . Tagetes patula (Sy.). • . Carlina yulgaris (Asra* ctylis micior 121.^. • • Inula dysenterica (Cala* minihae iugenus 436. J. • . After Amellus (A. ai' iieus i34*J« • • Chrysanthemum Leucanthemdm (Bellis itiaior 1 4^. ). • . Centanrea benedicta (Asra" eiylis hirfutlor 122.^. ZeaMays (SsO.)- Mercurialis perennis (Cynocrambe 444* ^* A^lenium Ruta muraria ( Saxifraga ^So.^. •• Parmelia p^ilmonacea ( Pulmonaria b3z»). HEIl&AR. fiXAMEN. BRASAVOLUS. 629 Eccipiat hunc Antonius Mufa Brasavo* tus, nobilis Venetianus, qui a Nic. Leoniceno et Manardo haufit doctrinani , magnifico et eximio U* terarnm artjumque patrono, ^incipi Eftenfi Fer- rariae inferviit, cum quo et Liguriae moitfes .et Calliam et Illyriam peragravit; a quo et praedhim dono accepit, ubi plantas exteras folertiffime eo* luit; ipfi etiam duci Alphonfo fuafit, tum hortum amoeniflimuin> Pado circumdatum , plantarum co- pia ornare , tum quotannis Cretam mittere navigia, t|uae femina inde et plantas reportarent. Patrium iblum optimus vir infigni fedulitate jSerquifivit^ nec auctorum veterum fiudium neglexit, nec^ raro axemplo, aeffrdtorum curationem, quorum quot» annis fesqiiimilllai' ipfi femet tradere confuerunt (Amat. Lufit. in Diofc. So^O* Herbarium ipfe ccA* legit ditiffirnum *(\ i555. Cf. Tiraboschi leue^ rat* halian» tom. 7. voL 2« p. 5y*). In egregio libro : Ea^amen bmnium fimpUcium medicamentorum^ Lugd* i537. 8. pleraque trac- tat, ab aliis iam expofita aut illuitrata^ pfatra tamen nova: in nomiiiibus galiicis, italicis et ipfis germa- iiicis fatis curiofus : corrigit textum Diofcoridis et ea£dgat verfidnem^ Libere iudjcat, certo partem nondum centefimam in univerfio orbe exfiantium a JDiofcoride aut Pliiiio defcriptam effe, fed indica sugeri plantartim cognitarum cbpiam» V^Mxn AftdjTo&cen ia Iftiia invenerat^ imik 33d LIB. IV. CAP. n. PATMAR. HfiRB; ftfavit eam Amato (inDiofc. ZjG*) Centauream Rhaponticam haud effe Rha poDticum veterum fu- fiffime demonftrat» Convolvulum Imperati (Braf- ficam marinam) bene illuftrat. Valerianam Pha (non veram Diofcoridis) ab officinali tamen aegre .diatinguit. Acorum Diofcoridi$ credit Galangam efle. Lycium petiit e Bononiae raontibus: Atro- pam Mandragoram in Gargano monte) in Apenni* no Thapfiam veram (Th« Afclepium) invenit. . Modefte et perhumaniter dubiamovere ftuduit Aloyfins Mundella, prof. Brixienfis, in praxi et botanica et medica parum inj^ructus (Amac, Lu^ ju* inDioJk* 394* ^* Licet ben^ refiitet Ruellium, Coluteum cum Senna commutantem, alienus ta- men omnino eft a plantarum ipfarum infpectione» Cttbebas idem credit effe ac Carpefium Galeni : fac bene cognofceret et illuitrare p6(Tet» Nardum et Coftum, Radicem Chinae, Batatas et Co« Tocafiam ipfe exatninavit. Anco^naeipfiorator Impe^ ratoris Romani apud Solimanum monftravit verum Rbeum ponticum , quod in Ponto ipfo evulferat (p* slSS.). Prope Anconam Salfolam Tragum invenit (4i 8 J, Spartum copk>fe in Hifpania f 4? ^ «A ibidem Atriplicem Halimum (i i o.) Acacalida creditErietm baccantem effe, Camannham Lufitanorum Cio^.^* Vidit etiam fpfum Afpalathum et lignum Rhodiumi Geniftae radices (ZS.). Ribes fruticem apud an- tiquofi non occurrere, fed efte Ribes Arabiim, in quo vehementer faUitur (i 1 5.)* Haud paucos tamen etlam errores commifit Malabathrum efle Betel (Q^^)y Helenium, Nepen» thes Homeri (So-)^ Myrabolanos iam a Diofcori- de defcribi Ci38«^» Elaten Diofcorldis effe nu- cem indicam (lAo.) Peffica mala cum Perfea con- fundit. Benzuinum effe Afam dulcem (^S^^*^* Znimicitias fibi non paucas confcivit, dum acritec inveheretur V in eos> qni eadem ante tractaverant, maxime in Fuchfium, aequiffimum virum, et in Matthiolom, qui tum iam coeperat Diofcoridem illuftrare. Pauc^ huc pertinentia infunt Caroli Stbpha* /f if e ceiebri typograpborum famiJiai Cf i564*) 33a LIB.IV. CAP.II. PATRIAR. HERl. libello de re horteufi. Lugd. i536. 8. Rharn* joum habet pro Grodularia, Leucaxuhemon pro lafmino^ Hyacinthum pro Orchide conopfea, Bac« cax prp Afaro. Rofas ceteroquin recenfet provin»- .cialem , gallicam damafcenam et luteam : Momor* dioam etlam defcribit Balfaminam. « Inutile opus fusceperunt» cui pares non erant^ Monachi Minoritae, Bartholeinaeus Urbevetanus et Angelus Pallu luvenatienjis ^ duin commenta* rios in Mefuen iuniorem ederent Venet. 1 543. fol. Licet per. Nurfiae montes plantas femet conquifi- viffe fatentur , plantarum tamen vera cognitio ab Jis aeque abfuit ac veterum auctorum» Fuchfiunt fere ubique fequuntur» et fi quae de fuis adiiciunt^ labuntur plerumque. Aethufam Meum, quam ia Nurfiae montibus invenerunt, vemm habuerunt Meum antiquorum: Galangem crediderunt efle lunci odorati radicem » Matricariam cum Artenu- fia, Colchicum cum Hermodactylo^ Cynosbatoa cum Cynorrhodo, Carum cum Carota confode* ruut. Quos cum amare latis, nec tameo iniufte reprehendiffet Mattfaiolus , defendere femet eonali funt , de quo Vincentius Cantonus a4 Matthioluia (epifi.i^ 55.) fcripfit. RefponditMatthioIus» ut folitus erat» acriter fed docte (ib^ p. 63 (*J. » « « Infignia funt merita , licet nil reliquerit , Lucaa KQHts.iip Imoleiifis, pro£ firnpUciumPatavia^ EXAMEN. GHINIUS. ANGUILLARA. ^Z^S tum Bononienfis, demum Piiani (f i556.)- ,Ex- imius is plantarum indagator, hortorum botanico«- rum Patavini pariter ac Pifani auctor, tanta libe* raKtate ufus eft erga Matthiolum, ut, quas ipfe, empliflima coUectionc, dcfcribere fibi propofuerati plantas omnes Matthiolo donaret, doctiiBmacn etiam atque aequiflimum adiungeret commentarinmX „Scio>" inqnit Maithiolus (epi/c*ii'iiB,) „me ,,mftximam 'accepiffe iacturam, cum mihi e ri- ^ vis fublatus eft Ohinius,v in quo maximae et qnarn» 4 ^plures fulgebant animi doteSi inter quas praeci«> ,,puum locum fibi vendicabant integritas, finceri- „tas, humanitas, fides. Nuila unquam in eo fiiit j,]nvidia«- Cuius rei hoc maximum omnibus prae* „ bebit indicium , quod , quum decreviflet voiumi- „na quaedam, quae de plantis confcripferat, una ,,cum imaginibus in Incem edere, vifis perlectisque ,, commentariis noftris, non folnm ad me gratulato^ ,,rias fcripfit literas , qudd ipfam praevenerim, ip* ,,fiusque fublevaverim labores, fed quamplurimas ,, mifit plantas ^ quas illi fane refero acceptas, ubi 9,earnm imaginibus nofirum ornavimus Diofcori- „dcm.** Simili laude eum extoUit digniffimuS eius difciptrlus Barthol. Maranta ( meth. cognofc* fintpl. p* 3, 4' )• Unicus fere, qui Ghinium parvi focit, fuccef- Tor eius Patavii eft » Aloyfms AKOtriLLARA Ro- 1naaas> «r^iditiflimHS vir, qui ad Cafliaiium Baf«> 334 LIB.IV. GAP.II. MTRIAIt! HERB. fum > CrateTEixi tt librum Kyranidam usque omnia legerat ; exercitatillimus etiam in plantis indagao- dis. Corficam viderat et Sardiniam> ceterasque Italiae partes; Sclavomam multum diuque perqui* fiverat» in Creta per aliquot annos moratus erat, ubi a Roberto Conftantino, rhizotomo, multa di- dicerat, poft Patavii doctrinam de fimplicibus pro- felTus eft> liorto praefiiit, fed pluribus exofus^mu- nereabdicatoFerraram.tendit» ubidenatus eftiSyo. Italico fermone rariffimum nunc librum dejim' plici Venct. l.56i. 8. edidit> ubi fine ordine plan- tas antiquorum > non folius Diofcoridis > fed feri(h rum ctiam omnium> percurrit> cumque viderit plQrasque terras, quarum plantas antiqui memora- runt, eximie plerumque, modefie et pererudite iudicat. Innuraeris locis 'fupra> ad Diofcoridem praeprimis et PJinium, citatus fuit: hinc repeten* da non funt, quae copiofe de iuventis ab eo plantis praecepimus. Quem modefte reprehenderat> Mat« thiolus acerrimus tamen ipfi adverfarins fuit, con* vitiis faepius et contumeliis obruens , quas eximius auctor non meretur. Non paucae plantae novae occurrunt, e» g. : Salicornia fruticofa. « • lafminum grandiflorum. • • Salvia pomifera (^aow/t^yXia, SHh thorp. Jlor. graec. ^ i50* • • Globularia vulgaris (Aphyllanies ). . . Piautago afra ( Pfyllium prh mum). • . Camphorofma monspeliaca (Chamae^ peuce)» • • Alchemilla alpina (Pemaphjrllo argen^ EXAM. MARINUS. MATTHIOLUS. 835 teo). • • Ruppia maritima (Fucut marUimus con foglie di finocchio ). . • Anchula tioctoria ( VaU ira)* • • Solanum Lycoperficon. • •' Drypi3 fpi- nofa. • • Quercus Aegilops (Cerrus)* • • Quer- cus Efculus* Andreae etiam Makini Venetiy gui.com-^ mentaria in Mefuexl i562^ foL Venet.edidit, son exiguae funt partes iu adornaiidis et exponendis plantis veterum. Multum adiutus a Petro Anto* nio Mtchelioj Patricio Veneto, qui hortum ele* gantiflimmn colebat, herbarium collegerat, etiim- plicia multa ,e remotis regionibus advehi curaverat, delineavit plantas plures rariflimas : praefertim (f. 52. J Cafliam Fiftulam, cuius triplicem cognovit Tarietatcm, memphitioam, damiatenfem et amerif canam: tum (fy5. h.) veram Hyperantheram Moringam, guam vero cum Behen Arabum con* fundit : Penaeam Sarcocollam (f 79^ ) et Tan^um communem (f 85. b. ). Variae tamen icones £sd* fiiBmae funt , ut Rhei veri barbari e Marco Paulo (f. 5o. ) quam tamen alii ex eo fumferunt ; Tama* Tmdx(f5a.)y Sagapenir/8oJ, Euphorbii (/• 8o, h*). Auctori fuo nimis addictus defendere eum continuo contra Manardum fatagit. Lumen novum exortum eft ac concitatius ftu» 'diiim Petri Andreae MATXKxot.t conatibus. Se* S36 LIB.1V, CV^P.n. PATRIAR. HERBt nenfis Romae ia valle Anania prope Tridentum et Goridi vixit, demum Viennae curam Archiducis Auftriae fusoepit:. vir laboriofus, fiudio> erudi- tione^ plantarum cognitione fuperior fere plerisque fui.temporis botanicis; ambitiofus tarneh etiam *) et opiDionum} quas femei iinbiberat, fatis perti- nax. A multis adiutus fuit a liberalitate Principam Cermaniae et Oratoris auftriaci BusbequU^ tun? ab etos tntdico' i^uakelbeen ^ a IjacQ, Ghinioy Frana Ciilceolarios pharmaoopoeo Veronenfi, Cortufo patricio Patavino et celeberrimo Ulyffe Aldro^ pandoM In Diofcoride explicando totam fere .vitam con- fnmfit, codices*antiquofi et Cantacuzenum et aliuni aBu8bequio e ConftantinopoU adlatos fedulo com- paravit» v^rfiones correxit, plantas et itaUcas et Auftriae meridionalis famma induftria examinavitt idiotttm apiiiiones» acerrime quidem et nonnnn* . quam raitice, plerumque tamen iufte refittavit, ico* oes ligBo incidi curavit adeo eximias iidasque > quar les ante ntmquam iu lucem editae fiierant. Ficti- tiats tamen aliquas excipio, e* g, Auriculae mnrif <47o.)9 Riiei barbari (iyS.), Sideratidis 3. et 4 • . ( 7 1 2. } , et eas , • quas pietor Venetus amiferat , d» ') Ambitioiiriioium ▼ociit, qai fibi ipC nlhil imquaai ao- c«ptum fem foUat Coat. Gumgru» (tpift* ad W^lf. HERflAR. fiXAMEN. MATTHIOLUS. SSf hide rtto memoriter deHneaverat (Matdu ep. p. 169J. ^ Initio interpretatas itallce Diofcoridem ]544« Venet. foL, dein commentaria ampHfBiiia edidit i554m Quae dein plusquam vigiefies edita, in ple« rasque linguas veria celebritatem acquiGvenint fer^ iacredibilem et auctoritatem. • Exceptis paucis» quas non cognovit} ut Santalum et Afpalathum^ Bunium et Pfeudo - bunium » continent plurimas alias novas ac prius inauditas » quas ampliflimo lite* rarum commercio et ftudio indefefTo ilbi compara* verat. Editionemi quam fequor, optimam habeo C Bauhini (Opera Mauhioll, Bdfil. 1674« fol.^. ' Piantas autem » quas vel primus vel melius ma« ioribus fuis delineavit et illuftravit, indicem ad« lungam fyftematicum: Fhillyrea latifolia^ media et anguftifolia (i550* • • Salvia Horminum (64o.)« •• Lycppus euro* paeus (711* Sideriii€ !•)• • • Crypfis aculeata (Gramea aculeaium 70^.)^ • • Syringa vulgaris (IMaef 854« ^* Pictam miferat Busbequius» • • Pi* per Betle (4^0* Valtriana ccltica (33.) Saliuncam recte di^ verfam credit. • « Valeriana dioica (S^, thu mi* idmum» )• Bex Aquifolium ( i47« ^ Paliurum rela^um.). • • Elaeagnus anguftifolia .(i74*)* • • Plaatago ToM. I» afll ! 1. 838 UB.IV. .CAP.n. PATRIARCM Wulffenii mikh Jl. haL p* 54- (Coronopus f« Serp^m' iiaa 383. J. • • Uypecoum procumbens ( Cumir num fylveftre fi> 556« ^# • • Epimedium alpinam (yooO* • • Globularia Alypum (S8o.). Euonymus europaeus (i 69« )• • • Qnofma echioir des (Anchufa 3.- p. 7o4« j^ • • Lycopfis pulla (Bu* glojfutn alterum flore nigro 826« J« • • Mufapa* radifiaca (iBgO* • • Zizyphus vulgaris et Lotus (aii.). • • Cordia Sebeftena (21 8.)« • • Gordia Myxa (Perfea tiSj*). • • DaturaMetel (2250* •• Convolvulus Soldanella et Imperati (368.). • . Geu- tiana Pneumonanthe (48i.)^ » • Campanula Me« dium (699^).^, Salfola Tragus (73i.). . . Hyos- cyamus Scopolia (Solanumfomniferum 7550- • • Atropa Belladonna (756.)* • • Coris monspelieoGs (Symphytum petraeum 682.^. • . Verbafcum Lych- xiitis (Lychnite 801.). • • Verbafcum pulverulea« tnm (V.erb.Uy 8oo^^. » • Verbafcum nigrumur, ib. ^. . • Verbafcum finuatum (801.). • . Hotto^ nia paluftris (Myriophyllum alterumZio..). • . Cor» tura Matthioli (698.). « • Primula*Auricula (685.)« • . Lyfimachia Ephemerum (780.). . . Cynanchum erectum .(^iJ/7ocy7»i/m 1 1 774*-). . - Periploca gracca (Apoaynum II y ib.). . . Sdfola Soda (Kalimaius cochleato femlneZ64J* • • Crelfa cretica (Chamae* pitys altera 670. J. . • Paftinaca Opopanax (?feu- docoftus 54* Punax Heracleum 544* )• • • ^^^* nophura fpinoik (38t*)* • • Athamauta Matthioli HERBAR. EXAM. MATTHIOLUS. 33» ^(Meum 24.)* . . Aethufa Meum (Nkum adul^ rinum,^^.)* . .Phellaadrmm MutelUfia ( Meum al- pinum 25.^. - . Scandjx aullrajis (Sc, italica 4o3r). • • Caucalis nudofa ( 4o4' )• • • Eryngium mariti- mum {5o5. ). • • Thapfia ACclepium (Panax AJ^ clepium 545.). . . Thapfia fbetida (85i.)» . • La» ferpitium Siler ( Ugufticwn i, 547« )• • • Lafer* .. pitium Libanotis ( Sefeli aetikiopicum 55o. ). • • Daucus Vifnaga ( Sefeii majfjfilienfe 55o.). ^ . Bu-^ pleurum fruticofum (Sefeli aethiopicum 11, 55i.)# Ligufticum peloponnefenfe (Sef peloponnef 55i.)# , . Lagoecia cuminoides (Cumtnumfylueftre 556.)» , • Sefeli Ammoides (Ammi 558.). . , Buboa macedonicum ( Petrofelinum macedon. 563-). . • fimyrnium perfoliatura (Smyrnium creticum 566.), • . Cachrys Libanotis (Libanotisij 575.). • . Fe. rtila communis (SyS.). . • Oenauthe pimpinellofc ^es (Oenantheiiy 6270* • • Oen, crocata (Oe* nantheiUt 628.). Oeu. fiftulofa (iv, ihp }. . • Aftrantia Epipactis (Epipactls 806,). . » Viburnuoi Opulus (Samb* aquatica 874.). • • I^inuni m^riti- mum ( 334. ). . . Lin. tenuifojium ( ibf ). Oryza fativa (346, )• • • Hyacinthus Mufcari (Bulbus vomitorius 452.). . . Pancratijim jllyricum (Narciffus iiiy conftant. Sjg/). . . Allium Victo» rialis ( anguinuTTk^^^*)* • p AlHum fubhirfutum fAfo/75440. • • Uvularia amplexifolia (Laurus^ 0lexandrina^7 841.), . . luncus bufbnius ("Hoi 22 ^ < S4o LIB.IV. CAP.II. PATRIARUM lofnum 687.). . • Leontice Leontopetalum (596.). • • Anthericum Liliaftrum ( Phalanglum Go-/.). Aefculus Hjppocaftanum primum innotuit 1 557 Matthiolo, cum Quakelbecn, medicus Busbeqiui» in literis ad Matthlolum datis (lib. 3. p. loi.) il- ' Hus roentioBem facerct. Epilohkim anguitifoUum ( Chamaedaphne 842.). • • Daphpe Cneorum (46.)« • • Amyris Opobal* £unum (540* Euphorbia CharaciaSi myrfinites et Paralias (864-)* • • Euphorbia Apf os (dyG.)^ Styrax oilicinale (89.)* • • Diospyros Lotus (21 1.). • • Melia Azedarach ( Pfeudo-Sycomorus 232.)* • • Ledum paluftre ( Rosmarinum fylvefir^ 576.). . . Anagyris foetida (665.)» • • Silene Saxi- fraga (6g4«)* • • Sedum dafyphylhim (Sempervivum minus feminay85>). S, Cepaea (6GG.). . . Semper^ vivum arboreum (^SG.), . . Cotyledon Umbilicus et ferrata (787.). • . SaxifragaCotyledon (788.). . . Sa- ponaria Ocimoides (Cneorum Theophrafil 8yz.). Refeda Luteola (Pfeudo Struthium 44^*)* • • Peganum Hannala (542.) Quakdbeen mifit. Prunus lufitanica (197.). . . Prunus Ch^mae» cerafus (ag8.). • • Eugenia caryophyliea (435.) a Calceolario miffa. Ciftus villofus (masi58.). • . Ciftus falvifo*- Jius (femina ib.). . n C Helianthemum (Flos folis 546* )• • • Cifius Ledon (Ledum i^o.). , • lUiiiui* HERBAH. EXAM MATTRIOLtlS. 33<| (Meuma4*)* • « Aethiifa Mtium (Meum aduUe^ ridum 24* ^* • • PheUandrium Mutellina (Ateum alf pinam a5'.e.. . Scandix auftralis (Sc* itallca 4o3J. * • Cancalis nodofa (4o40« * • Eryngium mariti- aniim^ (5o5.)» • • Thapfia AfGlepium (Panax Af* clepiumS^^)* • * Tbapila foetlda (85k.)* « • La« ferpilium Siler ( Ligufticum i ^ 547*^« » » Lafer^ pdtium Libanotis ( Sefell aeMapicwn 55o.J. ^ * Daucus Viiiiaga (Sefell mafjilienfe 5So.X • * Bu«^ jpleurum firuticofum (Sefellaechiopicumu^ 55i.^#^ Ligufticum peloponnefenfe (Sefeli peloponnejt • 55 1»^* • • Lagoecia cumjnoidea (CumlnumfyU m vefireSSS*)* • • Sefdi Ammoides (AmmiSoS.). « ^ Bubon maoedonicum (Petrojelinum macedon^ 563. ^* * • Smyrnium perfohatum (Smyrnium cre*. ticum 56S»)» • « Cachrys Libanotis (Ubanodsr^ SjS»)» * * Ferula communis (578.)* * • Oenan« the pimpinelloides (Oenanihe n» 627«^* » « Oe« nanthe crocata (Oenanthe in> 628.^. • » Afiran« tia Epipactis (EpipacH» 80 6.^« • • Viburnum Opu« lus (Samt.aquacica8y4^)^ • • Linum marltimum (334«)i *.• Linum tenuifolium (ib^J^ Oryza fativa (3460* • « Hyaolnthus mnfcari (Bulbus nomiiorius 452«^* • • Peupratium illyricum (Neuripffus lUi conftant. 85^» )• « • AJlium Victo- riahs (anguinum 4^2.)* • • Allium fubhiriVitum (Moly 544 A * • Uvularia ampl^xifoHa (Laurug I, 841*/ « • .iuncuf bufonlua Clf«<< 340 LIB:nr. CAP-n. PATRIARUU Iqfiium 687.^ • .'LeonttjCfeLeontopetUiiin (dgG.). « • , Anthericnm Liliaftruzn (FhalanglumSoj.)* . AefculttsHippocaftanam primnm innotiiit iSSj Matthjoloi cum Quakelbeen» mecficos Bnsbequii, In literis ad Matthiolum datis (lib» 3« /1« loi.) it lius inentionem feceret» Epllobium anguftifolium (Chamacdaphne B42.), • • Daphne Cneorum (4^0* • • Amyris Opobal- iSunum (54«)* Euphorbia Oharacias, myrfinites ct Paralias (864*)« • • Euphorbia Apios (SyG.). Styrax officinale (890* • • Diospyros Lotns (211.)- • • Melia Azedarach (PJeudo^Sycomorus 232.^ • • Lediim paluftre (Rotmmrinum fyhe» /ireSyS»}. • • Anagyris foetida (6650* • • Anar gyris Saxifraga (694*)- • • Sedum deTyphyllum (Sempervivum minus/emiua 785. J* • • Sempervi* vum arboreum (786.). • • Cotyledon Umbilicns et ferrata {yBj.). • • SaxifragaCotyledon (^SS.)... Sa* ponaria Ocimoides (Cneorum Theophrafii 872.^1 Refeda Luteola (PJeudo Struihium 44^*)* • * Peganum Harmala ( 542« ) Quakdbeen mifit. Prunus lufitanica (197.). • . Pninu^ Chamae- cerafus (]g8.> • • Eugenia caryophyllea (436.) a Calceolario mifla. Ciftus rWlotus (mas i58.> • • CUbus lalnfe- IhiS ( fenuna ih. ). . • Helianthemum (Flcs Solis S46.). . • Cilttts Ledon (Ledum 1601^^. • • RattuiH IflQaAIL CXAM. MATTHIpLUS. 341 eiikis hlrfnttts Ran,u^ 45B.J. . * Ran. polyantb»- mos (AcionUumnt, 764.^. . \ Ran. Gouani (Aco^ uUumri 765 J. . . Ban. Thora (PfeuAo-^aconU tum 766.^. . • Anemone narciffiflora (Ran. ir» 4^8^^. « • TroIBus europaeus (Ran. yi^ 45$.)^ . . Nigella fiitiTa» damafcena et arvenfis (MelanMum SSo.). . • CSemfttis Flavimula (680.). • • Aconi» tun* pprenaieum (AconU. iv, 764« J^ • • Aconi* tum LycQotonunx (Aconii. vi, 765, J. . . Aconi* tum voluhUe (Aoonit. vii» 765.^. » • Aeonitum Aadiott (Aconk..iXf 769. ^. • . Acqnitttm Napel- htf (Cfapelbts 763. j« Com eo experimenta &moo la ia ktroiUfam cepdtis ^amnatiis inftituit. » , Adoir 3Bi8 vemalis (P/oudo*SiMo^um &4^)* Orifmim Imraeleoticum et Onitis (522.X A (Hiiaio e Crett edlate* « • Origanum Dictamnus (5as;*)» « • Maerobium Pfeudo-Dictamnns (5a2.}« • • Tbymus Tragorigenum (5?o.). . • MolucceI«> }a laevis (MeUffk eonfianiinop. 602.). . . Draco* cephalum AfeliUvica (Jdelijfa moidavica 60Z.). . • Tettoritun montanum YPo/ium a/^eriim 612.^. . • Tettcrium capitatum (Polium^, 6x2. j. . • Sta*» ehys ncta (SiderUis 11» 711*.^. • • Phlomis fru* ticoia (yerbafcum iv, 8oo*^* * • 3^^^^ iuliana (Saxifragai, GqZ.), . . Satureia montan^ (Sa* xifr. II f 693.^. . . Satureia capitata {Thynwmi^ fiSi.J. . . Siderids fyriaca (Stachys i» 6o5.^* • • Orobanche elatior {4090« • • Pigitalis Thapfi (Bac^ S4a UBAV. CAP-IL PATRlAlWM eharU 538.^ a Lacuna milTa. • • Lathraea Squa- maria (Denfaria maiorGSS.)» . • Antirrhinum Elatine (yiG.)* • • Antirrhinum fpurium (Ver&^ nlcq, femlna Si^*)» Cochiearia Draba (ArabU L Draba 53o. ), . • Iberisumbellata^Tft/a/^iiv, 428 J. • . Thlafpifa- xatile (Thlajptitj,, 4^7* >^« • • Slfymbrium polj- ceraton (Frio aliera 4^ 1 • >^* • • Sifymbrium firic- tiffimum (Draba lutea^o*)^ • • Dentaria penta- phyUa (684.). Geranium tuberofum (Geran.t^ 62X.^'.»6e- ranium rotundifolium (Geran* it| 63 1.^. • • Ge* ranium reflexum (Geran.r, SsZ^). * • fifodiam malacodes (Geran.yij 624* A ' ^^ Spartvxm fpinofum (Aeacia aUerA ij^p • • jAftragalus Cicer (Cicer fyhefire ZZ5.)* # • Oly- cyrrhiza echinata et glabra (48&)« • • A^ragahs Poterium (^S^*) Busbeqnius mifit • . Pforalea bituminofa (irifolium afphaltites 608. ^^ . • Coro- nilla Securidaca (64i»)* • • Trigonella polycerata (Securidaca minor 6^1 •)• • • Hippocrepis unifiii* quofa (Sferra cavallo 648. JL • • Cjrtifos Labar- num (Anagyris altera 665*). • • Medicago arbo« rea (Cyeifus 8io.^ A BarthoL Maranta accepe* rat. • • Galega officinalis (836* }• • • Onutbopua icorpioides (SgS.)* Hypericum Androiaemum (668*). • • Hypt* ricumCoris (G60.)« • :«:(»l; AILEXAM. MATTmOLUS.^ 343 2^cyntha ▼emico& (SS^.). • • Apargia tube^ roia (Cicborium Mn/tandnop* ZSB.). , ••Lactuca qoercina (4oo.)« • • Soorzonera glaftifolia (4 1 o.). • • Scorzonera hifpanica (ep» 5. 2io«/. • • Cartbamua lanatos (AttsaQtylis S^S.^* • • Santdtina mAritima (Gnaphalium 6a5« )• • • Serratula alpiua (Cirfium Siy*). • , Cacalia alpina {82Z.). • , Cndphalium Leontopodimn (828.)« • . Inula crithmifolia (382.); • • Imila* Tifcofa L Pulicaria (Conyza maiorGa^.). . • bula odora (Cohyma minor 629*^« • • Tuffilago dpfna (Afarina^d^o*). . • Xeranljiemum annuum (Piarmica alma 44iO* • • Brotera corymbofa (Chamaeleonniger Morantae 49^' X • • Artemifia Saatonica (Abfinih* Seriphium 5ii.).- . . Arte- mifia ooerulefcens (difinih. marinum a. 5oq. ). . • Artemifia pontica (dmbrojian^ 619«^. ^ • Frima eft C<»ronopus* ^ . Antfaeniia Pyrethrum (Pyre^ trum alierum 574« J« Alterum videtur effe Pim^ pineHa. • . ChrysanAemum italicum ( Helichry fiimyS'^.).^ . Doronlcum plantagineum (Alifina 666.). Bauhinus vult Arnicam effe montanami fed iralde dubito^ • • Doronichun fcorpioides (Aconi^ ium Parilalianches j6z. ). • • Doronicum auftria* €um (alierum ib.). . • Doronicum Pardalianohes ij63.). • • Achillea aegyptiaca (Abfimhium fifri^ phium aegypiiacum 5ii.^* • . Bupbthalmum fpi- liofum (Afier anicus alier 818.). Drehis mafcula (Jefiiculust^ 6^5 J« • * Or- S44 Ui.TV.. CAV.TL PATRIAR. :tui; chis Mdrio (Tefi^mm ^^). • . Orcht» coBopliea (Tefi. IT , mmor Jig- )• • • Orcfais maciilata ( Tefi. tf^ minorjig* 636» j. (Palma Chrifii miuor SZy.)* • • Orchis coriophcra (Tefi y, 636*JI« • • Orchii nsgra (Pmbna Chrifil minor 6370* • • Ophryt Biyodes (Tefi. ii^ 635. j. « • Opfirys ?aiithropo* phora (Tefi. y». maLjig. 636« jl» . • Epipacds OTib ia (846.). , . . Arum italicam (448* )• • • Arum probofekleam (Arumib»)* « • Arum Ar^axim^ (45o.)» • • Anut tenuifolium (Artfarum alierUm ik.)^^ • Fiaus Mter ghns». Cembra, halepenfii Jtt marltima (98.)* • • Quercns P£eudo(uber (i8i.). Piftada Terehiiithus (io8*). • • Ittoiperus phoenicea et lycia (102.). • • Acaciavera (171»^ • • Myriftica Nux mofchata (&a4*)* • • Hydro- charis Morfus ranae (Nymphaea. parva 644« ^^ • • Smilax Sarfaparila (838.). Mariilea quadrifolia (Ijeae jmtufiris aliere 783.^ a Cortufo accepta. . ; Afpidium Loa» chitis (Lonchilis a/pera maior 661.). • « Bledh num boreale (Lonchitis afpera mnor 66 1»^. • ; Acroftichum Marantae (Lonchitis Marantae ep^f* X 68. ), Hoc miffum a Luca Ghinio fto Louchitldti cum Afpidio Lonciiitide a Mattbiolo commutatuxa turat (Marant. ineth. /1« 2 1 . J* Interpretalionem hifpanieam commmtariomai MatihioUediditAndr* LACujiAf Safasant* x56o. exam: LACmA. IAXAVA. VAAANTA. %4S ' IbL, qiiam anxit et illuftiravit Sumret de Riberm* • Matr» 1 762. foL Lacuna tamaa Ruallii et Matthio« li interpreutioi^in emendare ftuduit^ ex ipfo co^ ' dice antiqao» non tamen neapolitano, gnod docnit Weigeliys (Baldingers med.Journ. Si;32. p. lo*^. • . lo. Iaxav A etiam conipilavit fimile opus: Hi^ ftoria de laa Yervas y Plantas , facada da Diofoori^ des y otroa aotoret. Antvex^ • i557« ^* Ittvenfe, quoeum de liis aliiaqae plantis wmicm disputavit MMlliiolus (BartlioL Mailahta) V»- BO&nus, Pifit a liocae Ohinii ore pependit, poft Neapoli vixit in horto Pinelli, Apuliae et Calabtlatf montes, Oiirgaimm maxime, perquifivit. Edi- dit autem Meihodum oognefcemderum JimpUciumi Venet. i&S^*4^; librum-, qoi prlneipatum iere flil aevi habet. Ekimia enias Jibenate a praeooneepfii opinionibus^ .eniditionenon mediocri, incrediUfil fare ingenii aeamine confpicuum coatinet f ifwhm > inxta quas pkntae veterum eruendae fint, miihtf» que indicat plantts, quas ipfe primus invenerat: •; g. verum Cytiiiim veterum (p* 36,^, Verbenaoam in Apuita (p. 17ZJ et Tbymelaeani ad Cajtlatf (p^ ijS^)^ Piftolochiam (aS.) et Ammi -(ft^.X In nominibut vettrum pjantarum et partiurt de* feriptionibus fimilitttdinibus etiam indicatit cautiHU tne agendum efljt* Maxime vero ridet hominet ImbeciUi animo ac paene languenti, qui Dtofcoricll oddere nihil attdeant> quum omnet piaotat ab #• S4ff^ la^m CAFITL PATMARUM ckfccjp^s fiiifle opinentur, AfphodeU, cujus uol^ eam £61uminodo fpeoiem cognofcat Diofc. , fe tria geneta in Gargano monte inveniffe: Ranunculi d^ temA Geranii undecim: Trifolii yiginti. Multaa elfe apud Theophraftum , quas iiluerit Diofc« inul- tas exteras arbores vel male hunc- defcripfiCb vel petoitus ignoraCCe. NonnuUas etiam varia aetate lexpofuirfe» ut ad iavenUitem foiam ant ad adoltam aeiatwi quadret* Dictamnum cretenfem omnino flores habere» quos negaverit XMofc. Denmm do oodicum mendis. Praeoliure osinBa:^ dilucide» o[p- lime expofita funt» Marantae aemulus fuit LaureatiQS P £ r a e » fe-^ plafiarius Tolitanus^ doctiffimitt vtr» qui Oraeciam H Aiiam ipiam adierat» Optimas.id pJUntanjuh re^ tsriim defcriptiones d^dit in libro hifpazitcb ^ Is iflterJacsa» Toledo iSyS. et fynonymiam eruditil&« pa(m pkntarum in libro : de m^tdieameiitoram de- kolti, quem iSqo. Toleti Franc* Penia edidlt (CL GaTum^in unaL de cieac^ nac. n. 20^ p. 1 lo.-^. it Valerius Corbvs, Euricii fiUus, ir diutiuf Vi^fet > maturitatem quamdam ipfiua opei^a bonie- quuta fuiffent) quae iis magnopere deeft. Studio- ie..enim perquifiverat Sazoniam , praefertim ialtns Utrcynicos, Halenfem ditionem adStasfinrthum us« que» tum Mifniam, Bohemiam, AufirSam, Zla. Jl^am borealem. Romaefebre correptus, aimquo $mym wndvm, trigefimum attigi£kt| eztiACtn» RERB. E^AMEN. PEREZ. 'CORDU& t47 Cf i5440 veUquit Adnoiaiienes in Didfeoridemf Hiftoriam pkmiarurri et Sylvam objervaiionum ia * itinere per Germgniam iaftitutarnm : quae omfii* Conr. Gesnerus Argentinae i564« fol» edicBt» ico- aibusque adornaTit. Librum quintnm defcriptio* 3sum e codice Oesneri edidit C C Schmiedel cum Gesneri opp. Norib. ijSi. foL Italicas is continefe 25 fiirpes , non admodum raras« • MSnoris mon^enti funt adnotationes in Diofco* ridem» cuius ne textum qoidem graecum legerat^' cuins plantas. iuTeniSy roedia in Germania educa« tuSf cognofcere non poterat» Errorum inde ca« terva e&ciUiuida*^ Afphalathum eifecsrffiam iigneam: lotnm idem cum fantalo; quercus fpecies graeca» om«ei in Gennaiiia ereicere ^ PhiHyream cum Li« gttftro commutal(| jaeolcits quid de Tilia agendtiitD*.* Hiftoria fJbotanun plnres coDtinet ad id u^quo tempus incognlMs plantas : muitas tamen etiani ob^ fcaras • plurimas jbovis nominibus decoratas , quai baud £idlc#ftqiH8 enodare potnexit: e. g. Ghamae^ peuce (f. iii*) pro qua Gesnerus Lycopodium clav9tuin p&ngit* Falfa praefHrimis occurnmt ia quarto libpo^ ubi de exoticis agitur; Ouaiacum enim et Scammonia (f%\o.) nec ipfa Gesmri ^ctitia iopnp c}ario;ra fiuntk Sunt autem^ quas \9f Jerius primus jr^geixfet) aut melius maioribiit &itb iequentes : Caucilig^Aittbrifcw (Dauo^ides mmms/i i$^ 3^ ia.n. GAP.ZL PATBURUM hj» C£ C Bmuhim. prodr. p.8o,, « • Selinutt Oreofelianm (Pofychre/ium /• 1 55. b.j)» Sed radi* cem trictthitaiem (fphalma/ortej facit. . . Seli* num palufire (Oljenkhium /• i49- *«^* Utrum« ^pie Gesnenis oognovifle nou videtnr« • . Menyanr tbes trif oliata ( Tri/oUum palu/tre / g6« b. ^. • • Drofera rotundifoiia (/ ^&. a. j. • • . Parnaffia palu« &cis (Hepaticaalba/ iSa.h.). Phalangium ramofum (/ i^S* ^X * • Phalan- gium liliago (/ 190. b. JL . Adoxa Moich<^eIlina (Mojchaiellu/. ly^.h.). VacciHlum Oxycoccos (/.i^^-h.). • • Sapo* naria Vaccaria (Thmmecnemum /. t • Oomarum paluftre ( Pentaphytidfi-polu/tre / 9CL a.^«' « • Thalictriuh min«i9 (/^7* h.). . . « Ranuncolns arvenfis (/.120.9^). .* • Rapunculus Iniibdhs (Ji lax. z^). • • Ranntnodos Flammnle (T/. lai. b.^i Lathraiea Sqnamaria (Anhlatum / 89. b. J. t Dentaria enneaphylla et bulbifera T<^ora//ei« iee /iSi.z^). : Oytifu^ ?anfoiacns (/ 187. b.>.' > . Cytifiitf «igrieans ( P/euiaoytifut / iftS. a^).^ Lactuea faligna ( Ixopus / 1 o4« a. )* . E^(pa0liilati£»liaY^/(/iM/.i6orb.;, / HERB.EXilM. ABETWS, VJJOacm. 84§ 0 Sagittaria fagittaefbUa (/. 87« t*^. . « Hippo? yhad rhamnoides ( Olea/ter^ german. / i86« h.). ; Regiones Europae plantarum feraciffimas doctl Tiri plures curiofe perquifiverunt: quoram opera tttilior multo fuiffet, ni folis nominibus Didfcori* dis, Plinii, Fuchfii et Tragi contenti> defcriptio^ nes nimis neglexiffent. Ut de Helvetia^ plantarum alma matre, orr diar^ fummum hic quidem indagatorem rei herha* riae, Conradum Gesnerum, filentio praeterire hr ceat> quippe qui infrai ubi de ^onatihus fyftema condendi praecipiam , meUorem ohtinebit locuna* , Amici autem Gesneri , Benedictus AnsTitrsi prof. theologiae Bernenfis (f 1^7 8«) et lo. Fa* BAicivs, clericus Cttrienfis, hic nominandi fun^ quornm ille montes Niefen et Stockhom in ditio^ ne Bernenfi peragrarit , et quadraginta fere plantas alpinas, helveticis maxime nominibus infignitas^ Invenit (Ad Valer. ConL opp. /. 232-— 235.JL Enitueae perquam difficilesfimt^ quam neo fynony^ ma nec defcriptiones addantor. Orchidem tamefi odoratiffimam (Brdndlin): Salicem myrtilloidena ant reticulatam ( Balmenfninen) Phellandrianii Mutellinam (Mutrina): Primulam Auriculam, fiK rinoljAm, Sntegrifoliam (Flaeblumen): Violam bi« floram {Gah Viokn): Erpgium alpiniMtt (Ei^U \ 85« UB. IV. CAPn. PATRIAR. HEKB« diftel): Trollfaiin europaeum (D6n^) certo in* teliigo* . # Paucula funt ct negligenter notata» quac Fabri^ xiale ( Sefetl cresieum ). '• • Campannk &xatili5. • « Valeriana cehica et montana. * • . Aconitom al* bum^ « , Arum ■AriTarum. • • Brunus Chamaece^ rafus. • • Anemone baldenlis. » • Arnica fcorpioit des. • • Arnica cordata Wulff. (Pfeudo^Donmi* cufH )* • • Plantago Wulffenii ( Coronojms ferpenf iinus Masth. ). • • Ferula nodiflora f. rablenfis. . * Thapfia garganica. • • Saxifraga adfcendens Vahi. Gf* SsernbergU iser nuperrimum p* 5o* Pluresi Ipecies fub geoerico nomine comprehenfas non ri« te distinxit) xiODnullas etiam fatis obfcurai nonu* iiat: e. g. Acacalidem Diofc, quam folus Amaf^ ius pro Eriea baccante habuerat. Videtur tamen Calceolarius Empesrum nigrum, vpluille. Vefiigia Galceoiarii preffit lo^ P o k a, pharmaco« polus etiam Veronenfis» qui ad Car; Clufium primojt deiafeorfim edidit: PlanCas, f. Simplicia, quae[im BaJdo monse reperiumur > Bafil* 1 6o8. 4* iconibus ligno incifis decoratas^ loachimo lungermannia^ Noribergenfi et Nipolao Maronea comitibus totmn xnontis ampliffimuni tractum percucurrit, non ne- gleetis Caefaris Niclefolae viridariis y quae Pontini erant» ac in quibus plantae graecae plurimae cole- bantur. Praeter bas^ alio loco riecenfendas , Bal-i S5ft UB. nr. CAP. Q. PATRIAR. HER& 4enfibtis ipfis Pona aperam dedit, praecipue fe^ guentibus: < * . Veroaica fimatilfa p. 74* • • WulSeniae Baona* rotae (Veroniea peiraea fempervirens p.ja.)^ Itaec Lionaeo iaUb dicta Veronica Pomae. . . • Campaiiulae Cervicariae. (Trachelium maius pe^ sraeum, p* 62* ^. • • Phyteamati comofo (Traehe^ lium minus petraeum p. 70. )* • • Bupleoro grieH sninifolio (Sedum peiraeum bufdeuri folio , p^ 1 1 1. J. • . Oeo montano ( Caryophyllasa /1. 91. J. • ^ Saxifragae adfceiidenti (S. alha petraeap. 76. j. • • Cherleriae Sedoidi f. Sileni acauli (Ocimioides muf eofum p. 8g. ^ . . Arenariae bavarica» (Saxifrm* ga bavarica p. 6o.)* . • Cifko guttato (p* o.) • • Atrageni alpinae ( Clematis cruciasa p. 68*^ . # Ranunculo rutaefolio (IL alpinus Coriandri /cn Ho p. 87.^. . • Bartfiae alpinae (Clinopodium oA jnnum p.95.J. '. . Myagro iaxatili (Thlajpi pe^ sraeum myagrodes 7?. 78.^. . • Geranio argenteo f;i. gi.). . . Trifolio alpino (p^ 84. je . . Artemit ^% yivX^\xatLe ( AbjintMum alpinum ^ak. )• . • Sene^ eioni incano (Abjinehium^i aipinum.) • . CentaiH reae Rhaponticae (Centaurium maius p* 65* A . ♦ Aipidio alpino (Filix faxadlis crifpa p.101.). Columnae amicus etClufii, Ferrandus Impb- H A T tr s phar macopoeus Neapolitanus , fedulo plui^ tas italicas et praefertim marinas , coUegit^ et rel amicia larffitua eft Tel iofe etiam in Hiftoria nafcu* * gXAMEN. PONA. LUSITANUS. S53 rali, qiiae italice primtttn Neap. tSgg. ^oL, dein la* tine Colon. 1695. 4* prodjit, publicavit* Mem tionem niaxinie merentur ^ Verbena nodiflora ( p. 889. )* • • Valeriana ita- lica (buibofa p. 869. )» . . Orucianella monspeliaca ( Rubia fpicata p. 880.^. • . Telephium Imperati (872.). . . Convolvulus Imperati (marinusf 886,y . . Thapfia garganica (884>)* • • Phyteunla pin« natum ( Rapunculus creUcus 882.). • • Gypro* phila Stnithium (871.). • . Euphorbia mauritani- ca (Tithymalus aphyllus 876.). . . Argemone mexicana (Papaver fpinofurh^yZ^^, . . Ranuncti^* lua illyricus (888.). • . Cichorium fplnofum (881.J. . . Cnicus Acarna (883.). . . Parmelia fuciformi^ (Fucus capillaris 85o.)« • • Parmelia Roccella (Alga fucus 85 1.). • • Fucus barfctua (Abies marina 84^0 y natans (Acinaria 844O) luca- bricalis ( Furcellaria 842.^. . . Plocamium (PaU mula marina 844')* • • Ulva inteftinalis ( Cavm 858.;. ♦ ♦ ♦ Soruffiae plantas recenfuit loannes Wigandus^ EpiCcopus Pomezanienfis ( Vera hifioria de SutcU / no prufjicoes de herbis in Borufjia nafoentibus% len. 1590. 8.;. Nomina antiquormn inale traduo- ta ad boreales plantas, ut Vix poffis dignofcere^ guales velin Stratiotem tamen aloidemt Melanipy- runni oriikatumi Callam palaftrem, Glaucem marj^ 954 tlB. IV. CAP- n. PATMARUM timam, Oladiokun communem et paucas alias mazii-* feftas habet. « * » Hercynlae faltus , boreaIi$ Oermaiiiae gazophy* lacium botanicum > lo. Thalxus, medicns Nort- hufanus (f 1587.), primus perquiiivit (Syhm Uercynia Frcf. ad Moen* 1688.^ 40« Laurentium Hialy rei herbariae in uniyerfitate lenenfi profef* forem, laudat praeceptorem. Infignem copiamet rariorum hodie plantarjugn multarum etiam varieta- tum, congeflit, nonnuIla$> praecipue graminum» erutu difficillimas* Novae funt, aut melius de- {icriptae : Veronica triphyllos ( Dactylioboumon coeru* leunk 3g.). • • Eriophorum alpinum (Gramen iujuMum lanigerum 55.). ^ Scabiofa Columbarias ochroleuca et arvenfis 108. log. • • Potamogeton perfoliatus (/MXaKO- Aov 86.)* Myosotis paluftris (Echium paluftre 4o.)* • • Campanula thyrfoidea ( Cervicaria tenui/olia Sa. ^•4-)* * * Campanula glomerata rila;ner« mum purpureo - coeruleum 74* • • Cicuta viro£i (33.)* • • Caucalis daucoides (Daucus extveataf' mog 37. )• • • Laferpitium pruthenicum ( Daueus }Ma$em^os 36.). « • Laferpitium Jatifolium (Ih • HBRBARUM EXAMBN; THAUt». tSS hanoiis ThBophrafd j i.). • « SeUnum Cervdria (Libanotis alba minor yt.). « • Sefeli anniiuiU (Libanoiis W^fjxoetiyif ^t.)* • • ChaerophyUuhi hirfutum (Myrrhis Broccenbergenfis 77. )• • • U* fium catharticum (^Jvdx^^TTO^ 72.)- loncus triglumis (Lychnantkemus senuis 6o.)* Vaccioium uliginofum (Myrtus tenuifolia 1 6*)^ Vaccinium Oxycoccos 82« Triantdlis europaea {»kTivdv&$fi6v i5*)* • * • Gy^fophilafaftigiata (Symphysum pesraeum 1 13.)« Saxifraga tridactylites (Daciylio botanon alb^ fiore 39.). • . Lychnis Vifcaria {l^cM,vkog Sg.)/» • Cucubalus Otites {i^^av^oCpikoif 68.). « • £uphoir« bia Cypariffias cum Aecidio Euphorbiae 126« » * Euphorbia amygdaloides 1 27» • • Rubus faxatilis X02* • • Ranunculus aconltifolius 10 1« • • Scutel« hria galericulata (Siderisis 3, io4*)* • • Euphra* fia lutea (Ericoides /j/zeiim 3g.). • « EuphrafiA Odontites ( Ericoides purpureum 40-}» t)raba veyia (PHoJelia jilitfuasa 84« $ah^ 7« /• E. ^. • • Lunaria tecfiviva 74« • • Arabis Thaliaiui^ (PUofellafiliquasa 84. /• 7. /. D.). Oeranium lucidum ( Saxatile vy^M^tcTifskcf 44» • « Anthyllis Vulneraria (Artheelcu Saxonum >o.)' « • Orobus tuberofus (Afiragalus Jylvasi^ cus 7. M.)- • • Orobus vernus 8o« • • Lathyrui ktifolius 74« • ' Aftragaltt9 tnicrophyllus ( Cictf fylvefsre minus S^..)* fl3 # ^56 LIB. IV. CAP. n. PATRIAR. HERB, Scorzonera glaftiFoIia f. humilis 1,17« • • ?Cre<- pis tectorum ( Chpndrillae alia fpecies 2,^. )• • • Hypochoeris glabra ( Chondrilla aUera 2.2..). • • Hypochoeris maculata (Pilofella maior Gallorum 83.)« • • Apargia hiFpida ( Chondrylla alteraDo* donaei 23. )• • • Hieracium alpinum Sy. • • Hie* racium cymofum ( Incybi fpec. 5 ^ G40» • • Hie- raciumfabaudum (Intybifpec.jy 65.). • • Hiera- cium praemorfum (Intybus d^vXkcfmvkog^y 66.) • • Hieracium murorum ( Int. nigrifolius lanugi* nofus iJy 67*). >• . Hieracium paludofum (Ini. uliginibus familiaris iS, 67«). • • Sonchus alpi- nus (Int. ickxTv(pv^^g 62.). • . Chondrilla iun- cea ( Ini. fpecies Z i 64» )• • • Prenanthes purpu- ' rea (Lact. fylv..iqv&^oiyi(iog y5.). ••• Serratula tinctoria ( Centauroides 26.% • • Senecio palu- dofus ( Conycia aquatilis maxima 2.1*^* • • Sene- cio flarracenicus (Confolida farracenica 2yJ). . • Gonyza fi^uarrofa (maior montana 20.). • • Cen taurea montana ( Cyanus integrifoUus ^g^)^ • ' Centaurea phrygia (Cyanus xt;yc7xA.u)O'0'o qui ad augendam rem herbariam nati viderentur: e. g. lo. Pifhhartusy obfcurus ceteroquin homo, cuius librum MichaSl Toxitesy Rhaeticus, poft medicus Haganocnfig cdidit. Titulus eft: „Horn des Heyls moifchli^ ^cher Blodigkeit: oder Kreutterbuch, darin dla i^Kreutter dea teutfQben LandeS| aus dpmiLiedit / 559 LIB.IV. CAP.n. PATR. HE»B. ^der Natur, nach reohter Art der himmlifehen . ^y Einfliefsung befchrieben durch Pldlomufum Ano^ ^ynymurhy nachmals durch Doctorem ToxUen*^^ /Strasfb. 1606. fol. Aftrologicus liber continet ta- xpen patriarum herbarum defcriptiooes adeo exac- %asy adeo claraSi ut optimae omnium iudicari pot •fint, quae ad id usque tempus prodierant. Loca* etiam natalia egregie indicantur: icones adduntur eximiae^ licet Dulcamarae falfilBma fit Nomina ceteroquin erronea, ut Gratia Dei pro Erodio cicu- tario, Smymium pro Imperatoria, Salicaria pro Lyfimachia> Galeopfis MeliHa pro Leonuro Marra^ bi^ftro ponantur, « * « Hlfpanicae provinciae» Valenciae plantas hoc faeculo primus elcaminavit Iacob..Petr« Estbve, Snterpres theriacorum Nicandri. Licet Hallerus id herbarium Vdientinum,'velut typis excufum iam citet (BihU bot.i^ SyilJ nunciaam tamen pro- diit', a folo Bfcolana (hifo. de l^alencia z». coh €8i.) vifum. C£ CavanilL in annaL hift. natun hifpan. h. 20* p* 1 1 6« Alter^]>eregrinator botanicusHifpamis {uitIoan« Ms Fkagosus ToletanuS) chirurgus Pmlippill*;^ qui cum Franc« Hernandezio Hifpalenfem provin* dam perquifivit» Edidit Ubrum utilem „ de fueee: daneis medicamentis* lyiatrit iSjSu 12« GL Ca* van* /• c* ^ 114» EXAM. ESTEVE. FRAGOS. CIENPUEOOS. 359 Tertius Bernardus Cifnfitecos Tarraconen- fis, ab Ignatjo Ajfo primo, dein a CavanUlefio Islvl'- datus, proFerfor Alealonfis, totam Hifpaniam per- agraverat. Kelicjait feptem tomos hiitoriaa plan- tarum, cum picturifi egregiis et doctis adnotatio* nibus» qvi etiamnum fcriptl latent in bibl» regxm £fcurialenfi. Cf. Cavan. /• c. p, loZ, — »-*' CAP. iir. HORTORUM CULTURA, JTaucis exponi nequit, quot quantaque emolumen* ta in rem berbariam augendam et amplificondam ex hortorum botanicorum cultura rcdundent. Et« cnim, quae, per varia climata, folique 6t terrarum innumeras difFerentias disperfa, a nemine fere ob*- fervari et ex^minari poffint, ea oninia unicus hor-» tus botanicus iungit, obfervatuque ita facilia red« dit, ut inftructioni iuventutis fuppetant* Aoeedit* diffcrentias plantarum , five efTentiales fiut five ac» cidentales, nonnifi in cultis rite decerni pofTe, mom yas eti^m plurimas fpecies, quae a negligente aut non fatis initructo obfervatore peregrinante haud definitae erant, in horto demum cultas optime de^ ' terminari. Unde elucet, tum oninino plantarum eognitionem incrementa cepiffe laetiffima, cum hor* M coli coepiffent. Fuit id autem praeprimis in Ita^ Ka , xnedio iaeculo decimo fe^cto. 96« IJB. IV. GAP. m. a s N - AntiquKBma hortorum botaDioortin) ^ Teftigf 9; Theophrafti Erefii» Mithridatis regis, Antomi<^a- ftoris, Caroli IVIagni) Maithaei Sylvaticii fuis iam. locis citavimus, Poft reftitutas autem literas Italia prima et iliuitria propofuit exemplaria hortorum et privatorum et publicorum , In quibus plantae ompis generis, et a remotilBmis rej^ionibus adlatae» coelerentur, Immortalis Torquati Taffi patronus, literarum omnium patroiius liberaJiffimus, Alfonfus Eltenfis» dux Fefrariae, gloriam meruit fempiternam eo etiam nomine, quod, Mufa maxime Braflavolo mo« nente» bortos plures botanicos iniiituerit ac co* luerit: amoeniffimum maxime, Pado circumda* tnm ) quem Belvedere npminabat (BrafavoL exam. •p^ 288, 289« 299*). Tribus iis hortis praefiiit per aliquod tempus Pancius, pro£ Ferrarienfi^ (Fanmzzi vha di Aldrovandif p» sS/.)* Hoc du* cis exemplum fequuti funt plures Ferrarienfes. k>* annes Brafavolus 9 patrous Mufae viridarium ha« buit (Brafavol* exam. /9. 3 1 6. ). In hor to nohilit Accwjuoli Ferrarienfis rariores pleraequa plantae confpiciebantur (4mai* Lufit* In DloJh/p.2Qo. S^S» 44^0* Tantiim omuino Ferlrariae ftudium.plantap rum exoticarum fuit » ut exteri botanophili eo po« tiCGmvm coufluerent» quod de la Falconero Anglo» narrat Amatus, qui herbarium infigne, Ferraria^ potiffimum collectuj»| liervdbat (in Diofcp p. 337# HORTORXJM eULTURA; ^»x B5y. )• QQotannis enim Ferrarienfes in Graeciam AGamque navJgia mittere confuerant, quae femina plantasque raFiores inde reportarent* Simile fuit itudium Venetorum. Patricii Mi- chelii et Cornarii laudantur a Brafavolo, Marino et Anguillara, quod fimplicia ex Oriente advehi, plan« tasque rariores in ditiffimis hortis coli iufTerunt» Aegyptiacas etiam plantas» ut fabam Aegyptian^t (Arum Colocajiam^ in pluribus venetis hortis coli vidit Amatus ( in Dio/cor. p» 24o0* Hierony- mum Capellumi Senatorem Venetum et Cretae proconfulem,- plantas innumeras graecas Patavium mififfe, ac Nicolum Contarenum Patricium, hor- tum ditiffimum prope Campum Sancti Petri aluiffei teftatur Frofp. Alpvius (in prae/, ad exot.). Patavii vixit botanices fummus promotor, Gaf- par a Gabrichis, qui nullis fumtibus pepercit, ut qnascunque concpiireret plantas (Siephan. de re horts p. 45* Gesner de ior/. German. / ^Sg, b.J|. Tres alios hortos patavinos > Priuli , Pafqualigi et Bernard. Travifini laudat Anguillara (d£ /empL p. 34« So« 90. J» Primus omnino hortus academicus Pifis , iuben- te Cofmo mediceo, praefecto Luca Ghinio, inftru- cttis fuit. Anno enim j544 ad Arnum flumenmag- nificus Princepa donavit fiindum, qiu tum a Ghinio tum aCaefalpino fucceffote adeo ditatus fiut, utBe- ionium z555. adinirdtione impleverit Qui poft » 36a; tIB.m CAP. HI» . / \ Gofmum Etruriam' imperio rexit , Ferdinandus lo^ &phum Bemncafamy quem Cafabonam vulgo ap- pellant, in Orientem mifit, ut plantas et femina colligefety reducem horto praefecit (Calvi coTnm. hiftor. PifanV -diretU Pif. 1777. 4')* I* etiam Flo* fientinum hortum primus inftruxit. Poft Pifanum primus fuit Patavinus hortufi » in- ^uguratus i545. a Patriciis Venetis et Patavinis, qui rei herbariae promovendae ftuderent. Primus in«- dex', fatis pauper, Venetiisx^^i. 8. prodiit plar gulis tribus. Goeperunt autem primam cathedram ftabilirei 6t limplicia omnia exponerentur , quam ex anno l533. primus occupavit Franc. Bonafdes (Tira* boschi letterat* ital. voL 7. p* 2. /7*5o.). Suadente praeprimis et indies magis urgente ipfo Bonafide Daniel tandem BarbaruSj patriarcha Aquilagienfis^ viridarium exftrui iuflit (Belon* neglect. cult* plani* ad Cluf. exot^ p.^Sg.). Idiam i533.factum fuif- fe licet Hallerus arbitretur (BibL bot. 1 > 266. )• Tiraboschxo tamen potius credendmn » qui annum j545. ex actis ipfis indicat. Aloyfio Anguillara^ primo horti praefbcto mox fuccefiit Melcfaior Goilaa dinus> ei autem lo. Ant.Cortufus et Profp«Aipinus* Sequuti funt BononienfeSi qui i568.., UlyfTe Aldrovando hortante> hortum in patria academia fiabillverunt. l^ j^ro Veronenfi Ca^far Nideiola faabuit praa» .• BORTORUM CULTDRAi S63 idium» pkntisperegrenisdicatum, ubi in viridariis dtuobus ampliflimis colebantur rariflimae quaecun* que graecae plantae , quas Pona defcripfit (Uer ia Sftldum, p. ^J. Neapoli erat hortus ditiflimus lo. Vincent. Pl^ nelli, quem multoties celebrat Maran^a : Arimini lul. Moderatusy Roniae Scipio ad S. Apoftolum hortos alebant, quos nominat C. Gesnerus. In agro Lucenfium hortum fatis amplum ac Io« cupletem habuit Vincentius a Monte Catino» ubi a lon^o inde tempore apbores peregrinae colebantur (Belon. 7. c« ). Florentiae Nic. Goddius hqrtunt aluit praeitantiffimum , cui praefuit Beninc^ia» « * « Gallla pauciores' 'eo aevo hortos botanicos ex« bibet. Celeberrimus fuit Renati Bellaii» epifcopi Cenomanenfis , omnium > ut Stephanus ait (da rq hori. p. 3i.) nobiliffimus et ditiffimus* Nominat id praedium Toutuoia, Gcnomanorum urbi vici- num , Belonius ( neglect.^ €uU. p. a i.6. )• Cum idem Belonius anno i55^. etxamnum. Pa» rifinae univerfitatis antiitites mcr.;)at} fjacili oegotia pofle hortum iDftitui academicum (L c. p. z^o.\ l^atet y eo demum tempore fcaruifCB horto bptanica Parifios. Primum autem in Oallia conditi horti publicl exemplum eft Monspelienfis» quem aRich»6elIo^ inftructumi fuadeitt» dttce VentadouTi unU ?64 LiB. nr. CAP. in. hort. rerfitati donavitHenricus magnus (Hifioire detan^ guedocy tom* 5» p» 487* 5o3.^. Ibi gallicas, alpi^ Das et pyrenaicas plantas, numero MCCC coli, te« fiatur Olivarius de Serras (thiacr. d^agricuU. 1 6oa» Paris. fol.^. ♦ ♦ ♦ In Germania qui horti eius faeculi fuerint, me- 'moriae prodiJit Conr, Gesnerus (de hort. Ger* man* ad cult. Valer. Cordi, ), Ipfe autem EuriciuS Cordus , Tbeod. Zwingerus Bafileae , Matth. Cur- jius Lindaviae, Bened. Aretius Bernae, Israfil Min- kclius Argentinae , Petrus Condenbergius Antver- j)iae hortos aluerunt. Hieron. Tragi etiam , Leon* Fuchfii et Laur. Scholtzii Vratlslavien&s horti eo ftevo celebres fiierunt, Cat^Iogum plantarum , pri* ^um plantarum, quae in Oermaniae hortis prove- niebant, edidit Con^. Gesnerus^ dein horti fui Laur* Schohzius ' ( 1 594. ). Leidae hortus publicus academicus, fuadente Ger. Boptio, i5; 7. conditus eft, Theod. Augerio Qutio primo praefecto, cuius £lius mox itineribus per Europam Auftralem ct Africam Tusceptis in- figniter novum hortuni ditavit. SuccefEt Clutio 1689. Petr. Paavdus, partes autem provinciae de-' mandatae funt Car. Clufio et Bem. Paludano (Boer* haaVi hifc. hort. in limine indic. alter^ hort* Lugd-' ■Mtfi s LIB.IV. CAt».IV. 865. CAP. IV. PEftEGRINATIONES ET ITtNERA, QUAE REI HERBARIAE AMPLIFICANDAE INSERVIERVNT. Quantopere profuerint itinera, vel alio fine fuS* cepta, rei herbariae per ipfa barbara faecula, fupra praecepimus. lam vero» quum lux liberiorum coghitionum alacritate nova fiudia incitaret, in ip fum hunc finem infUtuta itinera melfim ingentem plantarum novarum attuierunt» Merus et fimplicia urientalia triplici potiffimum via Europam adferebantur; Prima borealis per Bactrianam cafpiuihque mare tendebat Cafanum» unde Novogrodum et Wisbium (in infula Gottian- dia ) ibatur (Lopez de Gomara hife. de las IndiaSf p.' 99» in Barcia hiftoriador» primic de las Ind. voh 2. — Sartorii hift. civit. hanfeat. p. 1 98 f.,^. Secunda via per pontuhi Euxinum ducta, Trape* zunti in Tauride urbe emporia habebat (Clavijo hift* del gran Tamorlany p.i\Z. Lope^ de Goma» ra h c). Tertia demum via per finum perficum - et mare rubrum, Alexandriam aut Halepum ug* nofcebat» velut celeberrima commercii emporia: ' Jioet, et ipfo fatente Sanuto Torfella, multo ca« rioris pretii et viUoris indolis merces effent, quae ' bac via in Eur^opam advehebantur. . Varia etiam Sjcnplticia nunquam per Alexandriam, &d femper 866 UB. IV. CAP. IV. PEREGRINATIONES per Tauridem et 'Trapezuntum venerunt, velut Rheum, CiTinemomum, nuces.mofcfaatae, caryo< phylli (Clavijo p. i r3, 190.^. Interea a medio i|ide faeculo decimoquintoLu* fitani, principe Henrido iubente^ occideotalem oram Africae ifan^gando perquifiverunt MaderaM primum» dein i456« Capitis viridis infulaS) pro» nontorium viride et rubrum appulerunt» cuiusLo» dovicus pi^aeprimis Mo/^t/^) Venator, tnxiCadamo^ fio vulgo appellatur y narrationem reliquit (RamW' Jio colL 1.). Impulit autem principem Henricum, fxt huc potiffimum navigia tendere iuberet» magnus inercimoniorum pretioforum proventus in fis infu* lis. Dracaena maxime Draco^ quam ad portum fiBnctum Maderae inventam defcribit Moflus (Ra* mujio I, /• io6\) quaeque Sanguinem draconiSi «b antiquo omnino diverfum, largiebatur» magni aeftimatum* Sacoharum etiam in Madera et aliis infulis Canaribus colebant LufitAni* Laurus indicae lignum rubrum» eximiam materiem> menfis ele* gantiflimis idoneam et Lichenem Roccellam^ Orf* cello dictam, e Canarlis infulis apportarunt Lufi» tani. Ad fiuvium Senegal invenit Moftus arbufca« lam, quae pbafeolos ferat coccineos cum hiJo atro «xiguos — Abrum prebatorium (Ramujio !•/- 1 13» a.). Ad promOntorium viride arborem vaftiffimam^ 17 ulnas diameCro ^^ Adamfoniam digitaiam (Ikf /ii8.b.). ' * IT ITINERA BOTANICA; «67 Qram Africae occidentalis itigiter legentes Lu*« fitani» 1460, Alphonfo Sequeixa duce , litus inve- tierunt , quod a Zingibere Malaguecia ( alias Amo^ mum Granum Paradiji) nomen habet. Is olim £*uctus a Mauris, Mandingis, per defertum ixl* gens Zahafam, Tunctum portabatur (Barros. de* cada^ da AJia portugueza, f* 33. d.). Lulitani fequentibus annis lineam ultra aequin^ ptialem progreffi ;, Alphonfo Aveira duce , Beninum et Congum regionem invenenmt^ ubi Myrius Vks^ cenia (Rabopola) provenit, haud tanti aeftimata Ac piper orientale (Barros hc. f. 4o* d. ^t» a« JL Fallitur ergd amicus oiim Sprengelius (hift^ g^ogr^ 576. 377. ) dum Malaguettam et Pimentam con- fiondit* . Paullo poft (1486O detectum a BartheJomaeo Diaz caput bonae fpei> Fafco da Gamma viam moi^ ftravit) qua peti India orientalis poffet* Earum re- ^ionum commercium lucrofifiGmum ex eo inde ten^ pore Lufitani fortiti funt| donec (iSao.) Ferdi; iiandus Magellanus, Lufitanus et ip(e, a rege fao neglectus aut offenfus , Hifpanis fuaderet> aliam fibi «aunire, et occidentalem quidem viam, qua fub Americaipf^irftur adlndiam orientalem. Invidiam c^ntinuam bellagae ip{a crudeIi£Sma commove- jnmt Caryophylli ar omaticj 1 quos e MoIucdLs , San* ti|}iim» qupd ^ Timor^ Cam£ora, quam eBorneo» mt. M^^h SS^*9^ « &utra veportanint Lufifftui 568 LIB.IV. CAP.IV. PEREORINATIONES (Barrds i , 1 14* 1^7* Lopez de Gomara ia Bar» cia^hifioriad. 2, 92. g3. J. Invidiam inercatorum AlexaudrinoFum primum tumultum Indorum con- tra Lufitanos follicitallei refert Petrus Martjr (epifi. lo, i8i J. Quum Ceylonam Lopo de Soarez iSig. dcte- xiflet, Cinnamometorum in ea infula frequentium ^am potiti funt LuGtani: Cocos maldivica (Lodoi' cea Commer/f) innotuit ut alexipharmacum , dum lo. Gomez iSzS. infulas Maledivas occuparet (Bar* ros 3} 70. ^* Sumatra a Georgio Albuquerque Lufitahis fubiecta largita eft Camforam.e Faiifor«rs Santalum album, Aquilariami Termlnaliam Ben- zbin> Metroxylon Kdnig.j Nipam fruticantem et Eiaten fylveftrem (BarrosZy 11 4* i28.)« CaryophyUi aromatici maxime ex infulis Ter- nate» Tidor , Bocham , Mutel et Palo Caballo, quae Tftb occidente infula Gilolo vicinae funt, provenie- 1>ant. Praefuit huic mercatui legatus Lufitanorumi Autonius Calvaui in intula Ternate refidens (Bar* ros 3| 167.^. Novus interea orbis detectus novum etiam et immenfum Florae imperium revelavit* Lidiam quaefiverunt aromatibus et auro ditifGmami qui primi Americam adierunt, Indiam etiam appella- nmt novas terras, Indiaeque filantas ibi obfervare fibi vi£, funtt - (^iiid quod £urdpaeo6 flores in Cfalr HT ITINERA BOTAMGA. 3^9 » leiifi regione defcribat poeta Alphosfus Ercilla X^rstucanay cant. 17» ^. i;6#^. ,\E\'hhnco lirio y ^carnada rofa, ' »»JBncfuillo8, asaharea y morquetaa » M*Auc«oaSj ja^iiiiaea y vioUtaa*'* Et ipfe Cortujiuss egregius alioquin botaDlcuSi ncvr-fUofioy Diofc. (leonurum Marrubiaftrum ) cum Papa$ Peruano (Solano tuberofo ) commuta* tit-f /. l^dz/A. A//^. 3, 623.^. Arachiclnam Theo- phraili idem credidit Clufius* Psfotinus ut fumma ingenil vis et fortitudo Chri- ftophori C0/1/OTW1492. infulas Indiae 'occidentalis ttppuliffet, nov2ie pkcitae novique fiuctus femet ipfi obtuierunt. hlofcorea fativa , Amyris -balfawlfe^ ta (Almaftiga\ arbol j que en la hoja y eh fnito es femejante al lentifco), Zea Mays^ Nhcotiana Ta* bacitm^ Bombax CctbapnmaLeiphntSie fueruTitj ad ^uas Hifpanorum animi attendebant (Barcia hifto^ riad* 1 , ^4*)* Quum Columbus fecfunda tiavigatione detegeret Ouadalupam, Bromelia Ananas primuih iiinotuii^ • (Cierta fruta, que parecia piSas verdeS) y Uenas de una carne » que parecia IVlelon , tnuy olorofa y fuave* 'Barcia 1 s 4^*)*' Huic fructui palmam prae omnjrbua tribuebat rex Ferdinandus (1 etr. Martyr rer» Ocearu dec. 2. lib, 3g. b.). Cifinamotnum in- Vf^uensint Hifpani in Hifpanio-a (Barria i, 6t.) quod Laurus montana eile videtur : Myrubaiano^ Ton. L 24 «70 tIB.IV. CAP.IV. PEREGRINATIONES In Veragu2i> qt^ e Termiiialia latifolia veDilTe n« dentur (ib. jo6.): Palroam novam, e cuius fnicti* bus cerafa aemulantibus vinum parabatur > Bacfris maior ( ib* ii2,): Mamnwatn americanamj £ru-' ctum fuavifflmum: /a^fo/TAam deniqne Mamhot^ e ,qua.pani$ conficiebatur (ib* iiS*)» quo vefci ma^ lebant Hifpani, quam triticeo, ^od fapidi fit gu* fius ac facilius ftomacho concoquatur /Pe^n.Mar^Tr epifi* 8) i560* luccam vocabant incolae, cuius fuccum aconito letaliorem effe aiebant» qui epotus ilico perimat) panem autem ex eius fiurina confe* ' ctum iapidum effe et falubrcm.omxies confitebautur (Petn Martyr de reb. ocean* lib, i. /i. 2» Oviedo ' in Barc* i» p» 6. 7.)» Mexicanum regnum detectum i£ig> Cordova» et occupatum x5ao Cortefio ducibus; PeniViauum imperium i527~i53o a Francifco Pizarro fubia* gatum ; Chilenfis natio Hifpanis po& diutuma bella fubmifla a Valdivia 1 548* ; Florida occupata a Fer« dinandode Soto eodem fere tempore; Brafilia lon* ge antea (i5oo) a Petro Alvarez Cabral Lufita- xionim imp^rio fubmiffa; novaeterrae^ quis Fer* dinandus Magellanus iu Axherica auftrali et oceaoo pacifico (i5ig) detexit, novarum plaatiiruin ia- numeram copiam Europaeis tradideruntf quae tom ufui medico ac oeconomico idoueae tum ad rct herbariae doctrinam amplificaadain coaiinodiffiinM videbantur* ET rriNERA BOTANICA, 87» imus,. }j|iitBovi brbis plantis tlberiu^ defcrii> )>fit, Goat^^<]?erdinaDclus Oviedus de Valdes ef^ Xuinmus Hifpanioke et Dariae pr^efectus ; memo?. riterautem confcripfit hiftoriam l525 pofi ];editum. (Barcia hiftoriadores u Jiamufio 3. Purchas PiU grims 2»)« Quae maxime memorabiles* ipli vide» bantur, fequentAS funt : Mammea americana (Mamey p. 37. Barcicu)* m • Annona muricata (Guanabano ib.). . • Pfidium pomiferum et pyriferum (Guayaba ib. )* • • Gocos aucifera (Cocos p. 38« ^. • • Cocos fufiformis (ib.)t \ , Ghamaedorea gracilis Willd. (Ai unas palmi'- ias ) ' que sieneii la hoja camo la de los palmiios serrefos del Andalucia, y eftas llevan por fruta unas cuentas petfuenas y redondas p. 39. )• • » Elais occidentalis (Ai otras pahnas aUasy de bue* nos palmitos ete. ib.). • • Thrinax parviflora (PaU mas muy efpinofas ib.)*, • Areca oleracea (Pal^ mitos muy excelentes para comer ib.). . . Quer» eus falicifolia (Encinas buenas de comer ib.)* • • Vitis indica (Parrms: fed uvas mas gruejas no tan agras ib.), • • Carica cauliflora ( Higos del maftu^rgo p. 4^)* • • Chryfobalanus Icaco ( Mem^ hriUosib.). • . Laurus Perfea (Perales ib,). De #adem Petr. Afar f}^r ccMA. .y^« 4'' • - • Crefcentia Cujete (HiguerOf que fichan calaba^as redondafi ib*). . * Spoudias Mombin (Hobos p. 4'*^* ^^ cadem Lope^ 4e Gomara p- bo. Petr. Martyr 94 * 572 LIB. m CAP. IV. PEREGRINATIONES f. SgO- * • Ouaiaeum oflicinale (Palofanto^ Guaia^ can ib. )• Guaiacum Xagua ?p. ^^* • • Hippomano ManoincUa (Mangauas de la Jerva /9. 42«)* • • Bam« bufa Guadua Humb^ (Cana p. 44* )• » • Convolvu* lus Batatas (p. 4^.)» . • Ceropia peltata? ( Pto' tanos p> 4^»)- • * Cactus Tuna (p. 27. )• • • Heli* coniaBiliai (ib,). In eadem Barclae coUectione Alvarus Nundzius Cabega do Faca Floridae plantas deicribit :. CalBam Fiftulam (cuius uberrimum invenerunt Hifpani pro* ventum): Limoniam acidifGmam: Hedwigiam bal* {amiferam (nonMyroxylon peruiferum utvultBau*» htnus in pia.Jj CaneUam albam, Ingam fagifoliam Willd. ^ •• Mexicanas plantas Lopezius de Gomara, pauca9 habet: Agaven americanam (Maguey. Metl. Bar^ cia eom, 2. ;v 211.) Tolviferam Balfamum: Cac* tum coccionelliferum (Nuchili /»»79-): Theobro* jiia Cacao (p>8ii* 209.)» Pcruvianas plantas . primus defcripfit (^,arate (Barcia 3,) ^ui^^. lo. 477*) nomine Papas Solani tuberofi irfgriilttit/ P^reguaieufes po^ta Martimis del Barco in*ALr« gcntina (BarciaZ.) ubi p* 9.. Pafliflora ooerulea» Mimofa pudica et Dorfienia Contrayerva memo* rantur. Adiit etiam Indiam occidentalem ( i542 — * 9556} iiieronymus fienzonif Italn^» cuius ^ao- ET ITINERA BOTANICA. • : S?^ „va novi orbis hifloria" Genev. t5j8* 8. plqnta» rum quarmnd^m memorabilium defcr^ptionejh coo- tinet, Int^r eas eminet Petum^ f. Nicotiana Tabar cum, cuius ufum, is uberius obfervavit, . Non mulr to pofi: -JBenzoni reditum Ci55g) lierba^ea Lisba» nae iam culta, velut remedium i^Icera maligna far nans, oratori galUco loanni Nlcoilo innotuiti qui, tum foliis tum aqua. deilillata tentatis, eximiu/T^ eius ufum (emet obfervalTe Regi Galliae nunciavitf Quo quidem iure nomen ipfius plantae tributum fuit ( JJAgrhcuhure efi maifon rufdque, .par CJu Efiienne et /• iJjel^auty p, »208, Rouen j647» 4»^ Fuit autem ea fpecies N. Ta^eum> .quod e dpfcri' ptione Nic. Monardis (apud Cluf exot^ p- Soy.) elucet. Mox vero et N. /rw^Zco/a (Pecumfemina et N. ^Jutinofa et N. rufiica fuer^ant,, ut quatuor iam fpecies Cluiio iunotuerint. Optimus Conr. Gesnerusy qui experiri omnia Qonfueverat> folia eius herba etmanducare et fumum fugere aufus fuit» quo ebrietati^ .jfpeclem et vcrtiginem fibi cpufcivit (epifi* medic. f. /j.Q* h. ). Eadem in cane experi- menta repetiit Aegidius Everardus^ qui ioirignia comnnoda herbae praedicavit (Comm, ele herba Pa^ nacea^ ' quam alii Petu7n» alii Nicoeianam vocant, Antverp. iSSy, aa.)» Monardis tractatum jnter- pretatus eft lacob. Goftory (lafiruction fur Vhfirbp Petutriy Rouen i588. 8.). Meminit etiam prinius Senzonius arboris i^ Zj'4 LiB. IV. CAP. iv. Veregrinationes I lius mirabiUs , quae perennes aquas e foliis fundat, Tfepencheos fine dubio defcillaeortae , cuius vero patria (Zeilona) falfo habetur inrula Ferro. Re- currit tamen haec arboris hiftoria in plerisque po- jkerioris aevi feriptis, et ipfo C. Bauhini pinace ( p, 5i2. 5i3.^. £ primis memprat Benzonius Coram fruticem, quem adiiiiuo Peruanos in ore geftare adfirmat, ut tieo fitim fentiant uec virium infirmitatem. Eft au' tem, ut lof. Jujfieuus obfervavit, Erythroxjli fpe- cies, cuius proveiitus iu provincia Peruviae, Yun« gas dicta , tam copiofus eft , ut quetannls 7 — * 800/O00 numi, quos Phaferos dicunt^ inde redeant (Lam^ encycL 2, SgS.). Brafiiiae hiftoriam naturalem primus confcripiit xnonachus Carmelita, Andreas TA^>i;e^ii/^ (Lssfw' gularitez de laFrance antarctiquCy Antverp. i558. 8.). Licet rudiores plantarum icones addat, ac ditt fe in Brafilia commoratum fuilTe adfeveret, fidei ta* men parum meretur , quum non immerito de fiznifl Spfius detraxcrit loannes Lerius, Margella-Burgnno dus, candidus homo et ecclefiafticus , qul ad fidem Reformatoruni propagendam, iubente fummo Co- lignio, cum aliis Brafiliam (i556.) adgreffus eft (Hifioire d'un voyage fait en Brefih 1 5y6. 8.). Pifertis is verbis fa^etu^ , terram ipfam a Brafiliano potius ligno, quam Iioc ab illa ndmen accepi^^ XP' 1 94* )' I>efcr)bit plantas fequentecr.: ET ITINERA BOTANIGA. SpS ZamiAin furfuraceam (202. Ayriy palmkv/f^ iigno durijftmo. ). . . Copaiferam ofBcinalem (ib. Copan.J. • • Amyridem balfamiferam (1202« Bois ^e/eiiteur de rofes. ). • *. Cerberam Ahovai (ib,). •5.< Anacardium occidentale (2o5.' Acaion*). • • ^ilijfam fapjentum (Paco 206 J; • . Nicotianam Ta^ 2)9cum (Peium 2i2.)* • • Caladium efculentum Venten (CaioUf efpeoe de Choitx 2l4-)* • • Conr yolvulum platanifolium (Hatich 2i4*J* • • Ara- chin hyppgaeam ('Marofri 2i5.)* £t in cofmographico ppere (la Cofmographie unrverfelle, 1. 2. Paris iSyS. foL) Thepetius jHanr tarum defcriptiones dedlt parum fida^ iconesgud aeque ineertas. Sic (vol. x. f. 6g. b.) oleraceam plantam, Achanacoy habet,'guae cojitra morbum Ifaws dictum, expediat. Fabulofa pariter eft hir fioria Rhabarbari (f 126.) et miferrimd^gura , e Marino mutuo accepta* Smiiacem Chinam paullo xnelius tractat (f 4^5.). Qualis fit arbor zeilanen- ^s Gehuph (f4^Q'h>) plaue ignoroi^ Convolvu* lum platanifolium male delinemll ^^4/* 2. y^. 921. a.) ut et Cerberam Ahovai (fs^t^. £): peffime Ni- cotianam (f 927» a.) et latropbam Manihot (f 948. b.). Quae alii invenenmt, cpUegit Nicol. Monardes prof. Hifpalenfis iu librot quem Clufius in exoti- C^s interpretatus eft Multa ipfe viderat, plura ^tlam, velut Garauam> ^wae etidmnum defiuire ne^- 376 IJB. IV. CAP. nr. PEREGRINATipNES qviinufi: n^edleus^tamen medico confifio dmiija de* fdribit. Praecipuae plantae, fyilematice determi- nandae ftmt : Hymcn^ea Comrbaril (297. dnime*). • • Po» pulus bal(amifera ( 238. Tdc4ima1iaem- )» • • Iatro« pba Curcas (299. Oleum cicinum* )• • « Tolvifera BalEamum (3o4«)# • • Ouaiacum oAcinale (3i2«)* • • Dorflenla Contraverva (3i2.)- • - SmilaxChi* na et Sarfaparila (3i5. 3i6.). . • Laums Saflafras (320.)* • . Cartella alba (323.)« • * latrophamnl* tifida (Av&llanae purgatrices 334« )• • • Conyol* vulus Meohoacanha (334*)» • * Capficum anmiiim et frutefcens (Plper Z^o.^. . • Paffiiora incarnata (Granadilla '54^7*)' ^* Helianthus annuus (Herba Solis ib. ). . • Tropaeolum maius et minus (Flos fanguliteum et Nafturcium peruanum 848.). - Monardis librum cum aliis fere excerpfit Toan» FragofuSi quem fupra iam citavimus. „Di.scur- ,,fo.s de h^ cofas aromaticas etc. de las Indlas» „Mai!r. i5-2. 8.« Neque GaufridBl Unoclerus pecidiaria mnlta habet, fed pleraque e Monardei Lerio, Oarcia et Acofla ( fliftoire des ptantes aromatiques^ qut croijfent dans Pfnde tant occidentale^ qu^orien^ 0ale. Paris i584. 16.), « « Ih ' Orientis interea regione occifus a latrdne Homano i563.), Peragratis ab ineunte adolefcentia Gailice, Helve* tiaef Italiae, Germaniaeque partibus, Cardinali Tur^nbnio commendatu,s et ab eo fustentatus , Aliit Orientem (i546.) ac per tres annos Graeciam^ « Archipelagum j AKarrl minorem, Syrlam etAegyp» tum perquinvit, in plantis potfffimum fiudiofus> ne* qiiie tamen animcdia aut ipfos hominum mores n^- glexit. Gallice confcriptas obferv^ationes Clufius latineiuterpretatus eft et exoti<:;is fuis addidit, Utilia multa et nova occurrunt, e, g,: . Flitani orientalis vera defcriptio et icon Cff»^»)^ 0 • Salvia pomifera» • • AriAolochia baetica f» al« tiffima Fonian, C P' 9*)» • » Brotera qorymbofi ( Chamaeleoii niger in infula Lemno J9v34-)* • » Euphorbia Apios in monte Atho ( p. 43.)* • • Co* tyledon Umhilicus ^p.56.)* » • Acaci^ vera (p* I.23.}* • • Lawfonia inermis Cp* i350- t • Cau- ealTs orientalts C P* 200.)* • • Ephedra aitiffima (qi» 2o€.), \, . Frjwiis Lauroc^gfus C^era/us fra^ jp09u/ifina»)p 37S tiB, itr. CAP. nr. feregrin. et itbc» Secandus Orientem adiit Melchior Guii.a.v<* vivvB BarafTofi, poft reditum pro^ Patavimie {f 1589«) acerrimus homoy Matthiolo praefertim adverfarius. In Aegypto et Syria fuit iSog et i560) ex captivitate piratarum redemtus Fallopii liberalitate. Edidit celeberrimum et eruditiflimum ,ide Papyj-o" tractatums Venet 1 572- 4* odii prae* lerea pleoum libellum ,,Theoni3 adv. Matthaeo* lum," Patav. l558, 4» Tantopere faepius faJlitur, iit Belladonnam cum Mandragora confupdat (Ma€^ thioL ep.Z. p.i54-^» Yeftigia Belonii preflit, incredibiU plantarum amore accenfiu, optimus vir Leonardus Rau* woLFius, Vind^licus (f 1696.), qui per trc$ annos (iS^S— -iS^G.) Afiam minorem» Syriam et Perfiae partem vifitavit* Itinerarium ipfius ^ifi* gentliche Befchrelbung der Rayfs etc»y Lauingeu i583» 4*^ defcriptiones plerumque exaclas plaa* tamm plurimarum continet, qnas numero DXIII. fiecatas e3i Orientq repprtaverat : fervantiir eae etiamnum in bibliotheca Leideufi» iisque invefiigatis IcT. Fr. Gronovius „floram orientalem" LB, 1755* 8. claboravit. Redierunt tamen plures icoAibus ele- gantibus expreffae in C, Gesneti opp. ed. Schmiedeh Itinerarii Ramvolfiani editio, quam fupra dtavi» quarto libro continetXLIL icones pkntarum orieiw talium , in oper e ipfo defcriptanxm y pler umque w>* !farum, e. g.; BOTANICA. GUILANDIN. RAUWOLP. Sjg I^Iantago Lagopus (Catananehe n. 6.) faepe repetita ab ImperatO) C. Gesnero» C. Bauhido. Convolvulus Imperati (n*^ 54« b. )• • • Echium italicum var. /3, (n. I20.). • • Solanum Melouge*' na rn.^S.)' • • Sol.fanctum fn. yS. b,). , . Ana- bafis aphylla (Kall Arabunt n. 38.)* • • Artedia fquaroata (Gingidium Diofc, n. 287.). • . Paftina- ca Secacul RuJfeU (n. 74^ b.). . .. Statice finuata (Limonii fpeciesy ». 3i4»)* Leontice Chry fogonum (n. 119.). Michauxia campanuloides (Medium 24^0 ^^' to elegantius ea redit in Gesneri opp. ed. Schmiedel iab. lign.^ Jig-^oG* • . Lawfonia inermis (n. 60. )• Rheum Ribes (n. 2660* Beaumuria vermiculata (Kali n. S^.). « . Zy« gophyllum Fabago (Morgfutn tz. iiS.)» Acanthus Diofcoridis f/;. 285.). Hibifcus Trionum (n. igS.). Hedyfarum Alhagi (AguU n» g4« i^S.). « * Aftragalus chriftianus (n. 1 1 6. ). • • Aftrag, denji- folius (Tragium alterum n. 29.). . • Aftrag. colu** teoides (Tragacantha altera n. 281.). Scorzonera tuberofa ( Chondrilla altera n* 117.). • . Artemifia iudaica (Scheha n» 4^6.). • . . Onapfaaliuxn fanguineum (Baccharis iz. 285.)* . • Baccharis Diofcoridis (Conyza n. 54»)* f • £rige« xon tuberofum (Chondrilla altera, n.iiy.h.).% • 38o LIB. IV. GAP. IV. PEREGRIN. ET im Centaurea Behen (Behen albu/n n^ 288. )• « . Oun- delia Tournefortii (Silybum n. 74* )• AriTtoIocliia maurorum' ( Raufui ee Rumigi Poterium fpioofum (Bellan 287. )• * • ? SaliJC aegyptiaca (Zarnab. n. 112.)? Elaeagnus fpino* £su • < Sal. ba})ylonica (Garb n* i 60. )• . In opere ipfo Coffeae potus (p, gS^) defcribitar, rarioresque aliae plantae, ut Calla orientalis (Arurn Carfaami /;. ' a 1 5. ) , Tragopogon lanatus f p« 219.) etc. . « * * Mox etiamlndiam fuam orientalemLufitani me- dlci curatius perveltigarunt, ut medicamenta et aromata veterum exponcrent. Arabum /monu- menta, licet linguam non fatis callerent, adfiduo compararunt, neque facile plantarum botanicam dederimt defcriptioncm , utilem tamen omnino laborem. ' .Praeivit Garcias ab Orto, proregis indicf medicus, qui Goae et Bombaiae diu commoratus erat, hortumque plantis meclicis refertum poftc- riori loco aluerat. „Aromatum hiftoria** a CIu* fio verfa hulus exoticis infertaj haud pauca Bova tat memprabilia continet: Nyctantben Arborem.triftera (225.)- Strycbnon Nucem vomicam (Colubrini lignl ienium genus 2i4«)- « • Str. colubrinum (alie* ^, \ BOT. OARCIAS AB ORTO. ACOSTA. S8i tum genus 2l4«)« • « Ophioxylon ' ferpeotiAum (primum genus 21 4*)* * • Cbnvolvulum Turpe«c thum (206O verum arabJcum , quod longe diflPert. a Turbith barbarorum) Sefe]eos fpecie# • • CariC» fam Carandas {azj.)» • • lamboiiferam peduucu* latam (235.)« Terminaliam Benzoin (l56.4 • • Term» Che*. bulam Ci94*> • • Am yridem Kataf C^Auri^ arfro* rem iS^.)* • • Aegleu Mar«ielos Correae (Cydo^ nia indica 233. )• Mangiferam indicam (228.)« • • Garcimant Mangoitanam (253.)« • • Eugeniam lambos (233.)« Averrhoam Carambolan^ (2340* • • Annonam znuriQatam (laea 227.^. Viticem Negundinem (2260* Phafeolum Mungo (236.)« • • Indigoferam Anil V'23g. ). Durionem zibethinum (^Si.). • • Arecam (^- techu ( 18;.). • • Excoecariam Agallocham (172.). • • Smilacem ' Chinam (2o80« • • Mimofam Ca< techu (i63.). ' • Imitatus cft Garclam et faepius plane exfcripfit Chriftophorus Acostjt, chirurgus Lufitanus, in Africanatus, literarum rudis> cuius „Aromatum hiftoria^* ab feodem Clujio exoticis adiecta, eadem fere continet^ quae Garcias docuerat. Ligni ta- soen colubrinidefcriptio dif&rt* Habet etiam paiv^ ca peculiariai •8a LHLIV. CAP.IV. ^EREGRIN.ET Pavettam indicam (Pavate 266.). . . Cerbe* ram Manghas (Mangas bravas 2840* • • Hyper- antheram Mteingaiii (^^S*)* • • Mimefam pudi- e^m (290.). loannes Hugenius Likschoten, Enchula* BatavuS) adlit Indiam orientalem et Chinam ab an- no inde zS^Q. f^Itinerarium" ipfius (Amfteld. 1644* fol*) ^ ^* Paludano commentariis dotatum, , complectitur fructus A aromata Garciae et Aco- ftaei praeterea RhizophoraeMangles (Arbor de^ rays p. 82.)» Daturae Tatulae (Duiroa 'p. 860, Aquilariae ovatae (Palo d^aguilla p. 96.) defcri- ptionem. Paiudanus addidit primam mentionem Polianthis Tuberofae , guam iSg^* Simon de To- var Hifpanus cum ipto communicaverat. « « « ' Summa folertia et indcfeffo ftudio Profper Al- PiNus plantas Orientales examinavit , pluresgue veterum, ante ignotas, clare expofuit. Marofti* cae natus i553., cum Confule Veneto Eno i58o Aegyptum adiit» Calri triennium commoratus eft. Gracciae inrulas etiam^ maxime Candiam perquifi** vit| poft rediium Principis Doriae medicus» dein profelfor Patavinus fuit, denatus 1617« Celcberrimum opusculum eft ,> de plantis Ae- gypti^% cuius editionem Patav. i64q« 4- coratt habeo* Flantae nondum guin^uaginta deCcribttn* BOTANIOA. LINSCHOTEN. ALFINUS. W tur diadogice) delbicatae more faeculi illius: inter cas novae fere funt : Cynosurus aegyptius (Meiem el mfalib p4 S!22*)« • • Gjperus Papyrus (-p. \\\.\ • • Planta<> go fqoarroia (Kalti 3. p. 127*)* Vahlius babefe Schoenum mucronatum , fed valde differt. Zizyphus SpinaChrifti (Nabea p. ig.). . . Pe« riplpca Secamone (p* i24«)* • • Cynanchiun vi« jninale (Fel/eltavil p. 96. )• • • Rhamnus divari- catos Forsk* (Agihhalid p, Sg.)* • • Afclepias prot cera (Beidelfar p* 86.)" • • GaiSa Abfus (p^QjO^ •« • Cafll Sophera (p. 84* )• • • Lycium europaeum (Uzeg,p.4^.).l' _ Aniyris 'Oppbalfamum (p. 60.). . • Corcho^ rus olitoriufi. (Melochia p. gS.). . . Origanum aegyptlacum^CZarar/^/7^£ /^vd^O* • * Sefamum orientale (plxoo*)^ • • Piftia Stratiotes ^^ lo8.}* • • Adanfonia digitata (Baobab p. 67.). Goffypium arboreum ( p. ji.). . . Hibifcus ficuLieus (Bamiah /9.91.). /• Abrus precatoriui} fjp.77.), • • Goronilla Sesban (p.S2.). . • Trl- gonella hsLmofsL (Alchimelech p. 124-)* • • Acacia fienegal (p. i5.)* In libro, qui huic adnectitur, „de balfamo^^> Amyridis Opobalfami et gileadenfis hiftoriam natu^ ralem uberrime exponit, veraene autem iint fpe^ cdes an .varietateSiduntaxat, ambiguum mittit« Co- Ivk tameii in hoUo frutzcem* ^ , : Saf £IB. IV. .GAP.IV, PEHE0IUKATI0I9ES * ' »> Praeftantlfnmum ei^ novaraDs.j^Iaiitartnti loeut pletiflimum opus eft pofthumum .ffdejj/kuitis exoptii Cis "> quod Venetiis. 1627. 4*. prodiit. . Amplecti- 1 tur eas,. quas a Cap^Ilo^ proconfule Veneto Cre^ tae » a Palmerio Anconitono , Cairi re&iente et ab aliis amicis acceperat et in horjto ditiffimo Patavin<} ophierat. Inter eas .praecipuae fttnt : Syringa perfica' lacini Aa ( l^gufmtm nigrwn 178.). . . Certchrus frutefcens ("Atundo grami^ fi^a dculeata p: 1 o4« )• • • Scabiolfa' *iimouifoIil (Sc, arborea p> 34» )• -.,.>. *j Galium graectimY/^» 16G.). . / tiithofpermura fruticofum (Anchufaarborea.p»68,).. • Onofm^l fimpIicifBma' (EchkirfL creticum 129,). • . Con- volvulus pafiiculatus (arabicus i85.ji. . • Campa- xiula Alpini ( pyramidalis minor^O^o.y. • • Ferula Afa foetida (Laferpitium cii'o,\ . . Statice Echl- nus (5i6.). . . Linum arboreum (18.). • . Oeiio- thera biennis ( Hyoscyamus virginianus 524» )• Daphne oleoides ( Chanuiedaphnoides creiica 43« )• • • "^^^ creticum (1). * - 9 • • • « Saponaria cretica ( Saxifraga aUerxt 231.)« •» Dianthus iuniperinus ( Caryophyllus fylo. arbo* r^w* 58.). . . Euphbrbia aleppka ^ ( 7 u^jrina/M Cypariffius 64« )• Pyrus cretica (Cerafus ida^a tz.^, • ,« . Nymv phaea Lotus ( p* 2i3.-?r2zg.)« Uberrjma eius t . • « ET ITINERA BOTANICA- ALPINUS. 385 plantae hiiloria. • • Cifius cretiGiis (Ladanum cre^ ticum p. 88.}* • • Ranunculus muricatus (p^ 262.}. Teuerium creticum ( Rosmarinum ftoeohadU Jacie /9. Io20« • • Satureia graeca ( Clinopodiutn creticum p. 264* )• • • Nepeta Scordotis (p. 283.)* • • Origanum Maru (p. 2880* • • ScrofuJaria fam- bucifolia (Sideritis p. 202.). • . Celfia Arcturus ( Verbafculum fylveftre creiicum p* it.ol.'). . • Bu- Dias fpioofa (Brafjfica p. 200.)* Alyffum creticum (Leucoium luteum^ utricor lato Jemii^^ p, iiS.). • • Cardamine Impatiens ( Sium minimum 33 1.). • . Qeome pentaphylla ( QuinquefoUum ftliquojum 322.)« • • UibifcuS Abelmofchus r/>«ig6.)* Genlfta lufitanica vel Spartium horridum (EchU nopoda p. i40* • • Anthyllis cretica (Ebenus p^ 278« )• • « Anth^ Hermanniae ( Spartium fpino* fum p* 26.). • • Coronilla argentea (Colutea fcor^ , pioides argensea p. iG.}. • . Coron. globofa ( He* dyfarum arg^nteum /;.3i40« • • Ailragalus echioi* des (Tragacantha ahera /^ 54-)« • • Trifblium clypeatum (p. 3o€^). . • Trif. uniflorum (Spica trifolia p. i68.), • • Lotus edulis^ (Trifolium cor* niculatum p» 268. )• Catananche lutea ( Ssoebe plantaginis follo p. 286«). • • Acaraa gummifera (Carduus pinea p. 2 24*}« • • Ac. cancellata { Carduus minimus /u 264* )• • • Staehelina Hrborefceng ( Cyanus arbih TOM, L 2^ :386 LIB. IV. CAP. IV. PEREORINATIONES refcens dhcra p.ZzJ. . . Balfamita agepatifolia ( Bellis Jpinofa p. SaG,)- • • Chrysanthemuin trifur: catum Fontan* (Buphthalmum peregrinum 320.). * . Achillea cretica ( Stradotes millefoUa <:renca p. 83.)' • • Centaurea fpi^ofa ( Cyanus fpinofus i63.)» . • Cent» babylonica (lacea maxima 281.). . . Cent. eryugioides'( Carduus i58.). Datifca cannabina (Canapis /w^fasgS — 3ol*X . . Ephedra fragilis ( Equifetum montanum creti' eum i4o*)* • Pteris loDgifolia ( Phyllitis 66.}. Plura etiam infunt huic operi nondum btis de- terminata. Cum Profpero Alpino iungendus effc Hoaoriiis B £ L L u s ' Vicentinus , medicus Cydonia- Cretenfis, qui Belonium et Alpinum imitans, plantas Grac- ciae ftudiofe examinavit. Epiftolae ipfius ad Clu- fium datae ( Cluf hift. 2, p. 299 — 3 14*) verfan- tur maxime in ventilandis Belonii et Alpini expo- fitionibus: fcriptae autem funt ab «ido inde iS^ Explicat Echinopoda, Baobab, Afclepiada proc^ ram, Sopherani, Cytifum veterum, Stachyn fpi- nofam ( Gaiderothymo)^ Scandicem auftralem ( Zilimonida ) y Scutellariam peregrinam (Scordo- tin Plinii 2.), Abrum etc. £x eiusdem Belli literis Pona ejqpofitiones non paucas montis Baldi hiftoriae inferuit: e..g. de Sta- hdina Chamaepeuce (Stoebe capitata), de Cicho- rk> fpinofo, de Loto edoli (/«fO^wvO» de Phytw ET ITINERA BOTANICA, BELLUS, 58; mate pinnato (PetromaruloX de Verbafco fpinofo ( Cala/iividajy de Satureia fpinofa» Teucrio bre* vifulio (Poliumerectum creticum) ctc. CkP. V. INSTAURATIO, COLLECTIO ET DISPO- SITIO INVENTORUM. Expofitio veterum critica, hortorum culturi et itinera botanica thefaurum rei herbariae iatis am- plum aperuerunt. luventa vero colligendai coni- paranda qum cognitis et ventilanda erant: neceffi* tas etiam urgebat tot varias res in ordinem quem« dam disponere, acj ni <ema conderetur, fpe« ciem guamdam dispofitionis melioris introducere. Id confilium primus> nifallor, Conradus Gb«« ifERus cepit, vir omni literarum genere cumula- tlffijmus, atque tum animi dotibus praeclaris tum incredibili plantarum amore idfignis* Humili loco. Tiguri i5i6. natus^ patre pellione in bello civili occifo , victum tenuiflimum quaerere in puerorum inftitutione debuit» Imjnaturo etiam matrimonio magis deprelTuS) adiit tamen Calliam meridiona- lem, Argentoratum) Laufannam et Bafileam) ubi demum fummos in arte medica honores adeptus» patriae poftea inferviit, alpes Helvetiae) maxime xnontem Septimum etPilati, et Vallem Tellinami 25 * 3i58 LIB.IV. CAP.V. INSTAURATIO lo. Bauhino comite, percucurrit, hortum proprium coluit, veterum monumenta diligentiffime emen- davit,' plantarum vires experimentis in fe ipfo, te- mere faepius, inftitutis inyeftigavit , pictorem aluit, qui piusquam" MD icoues nitidiffimas et exactiffi- inas , ad opus infigne , hiftoriam plantarum , para- ret, artem medicam ipfe exercuit, eanrque labo- jiofam vitam^ad annum i565. usque produxit, ubi pefte ereptus eft *). E t4nlis tanti viri meriiis , quae Hallerus civis ipfius et Schmidelius uberrlme, expofuerunt, me- inoranda praecipue eft iplius perfpicacia, quae &- cile vidit, e feminibus, fnictibus et floribus planta- rum potius quam e foliis naturas ftirpium et cogna- tjones apparere. .Undi^ monuit amicum Tbeod. Zwingerum (epift. ed. Wolf. /. 1 13. a.) femina ct fructus plantarum delineari debere. His enim no- tis facile deprehendi, Staphidem agriam et Confo- lidam regiam Aconito cvfi^pvkovg flvai fiordiw. Ita etiam ad Ad. Occonem (f 65. b.) fcribit, co- gnationem plantarum e feminibuis praeprimis deri- vandam effe. Eo etiam nominc icones Gesneria- tine prioribus omnino multo praefbintiores funt, quod partes effentiales exprimuiit. No vas complures fpecies detexit , tum alpinas, *) UbeBrime de ▼Ita Gaeiwn comnentetne eft C» C. Seimi^ . <• INVlNtORUM. OESNERUS. 389 quas ipfe vel in venerat vel amici > Aretaus Berne»* fis, VoUatus, Zwingerus et ^i miferant, tum exoticas, inhorto fuo cultas aut ab amicis exteris cum ipfo commujiicatas. Plerasque diligentiffimje pictas cum defcriptioue reliquit Cafp. W^olfio, qui VTTOj^fW cum fpecimine iconum , Simleri vitn Gesneri acliectam (Tigur, i566. 40 edidit, At promiflis Wolfius morbis vexatus non ftetit, ven» didit thefauros Gesnerianos loach. Camerario (pre* tio 1 5o flor. J, qui iis ad epitomen Matthioli ed^ii- damufuseft, ut, quaenam verae fint Gesnerianaj^ icones, haud facile determinari pof&t. Cefferuiit aliw icones Trewio, a quo acoeptas C* C. Schmie* delius titulo „Operum botanicorum ^^ tom. i* a» Norib. 1754* >77i* fol' numero 72 vel aeri velU- ^no incifis partim etiam coloratis edidit* Coram eft ^Hiftoria plantarum C. Oesneri, Pa- rif. i54i« i6.'* iuvenile opus» e veteribus con- fcriptum, nil pecullare aut novum coptinens. Multo uUlior eft „Moutis Fracti f. Pilati hiftoria,** quam Sclieuchzerus in hifi. nat, Helvet.y Tigur. 1716. recudi curavit. Ad Tragi etiam hiftoriam et ad Valer. Cordi opuscula adnotationes et addita^ menta iunxit» praecipue celeberrimum tractatum „de hortis Germaniae,*^ ubi plures novas plantas recenfet. Infunt eae etiam epiftolis, tum iis, quas Wolfius Tiguri i577« 4«> ^^ ^^ Baubinus Bafii# Sgo LIB.IV. CAP. V. INSTADRATIO iSgi. 8. edidit, tnm etiam libro quarto epiftola- tum, Wittebergae i584* 4- impreiTo. Ut pauca tant^ummpdo e tot d^vitiis clariffimi viri adducam, Cannam indicam (epifi. Wol/. fi 02. b. ) fere primus habet. PalBm occurrunt prae- terea : Salvia ceratophylla ( iah. lign* 12. /*• lo^*^ calycina SibtK fl* graec. z6. (iab, lign* 12«/« io3.). Lappago racemofa ($ab. Ugn. 3. f* co.). Scabiofa prolifera ( tab. lign. 4- fig* 56.)- • • Potamogeton ferratus (Lapathi genus fylveftre mir nus^ hori. 6erm. f. 263. b.)« Nicotiana Tabacmn, cuius foBa ipfe expertus «rat ( epifi. Wolf f 79. b.), • • Androface villofa (opp. tab. aer. g. f 76. )• • • Primnla Auricula (hort* y^ 274« ^0« • • Pr* marginata (opp^ tab* ^^''•'S* / 77»)" • • Lyfimachia nemorum ( Num* mularia fylvatica hort. f 268. b.). . . Convolvu- lus Nil (hort. f 2:55. a.).. • • Lobella Dortman» na (tab. lign. iS* /. ii7*)« Rediit primum in Cluf cur. poft. yS" Gladioli laciiHris nomine* • • Lonicera alpigena ( Chamaecerafus ad VaL ConL y. 2i3. b.). • . Solanum Pfeudocapficum (hort* f d82.a.)« . • Rhamnus infectorius (opp* t. x^. n- a 67.). • • Svtrertia perennis ( opp. prima picta )* • • Gentiana i>avarica (qpp. t» 22. y. 84*)« • • Gent. afcle* piadea T^ n*/** 39*)» • » Gent* piinctata ( t» 28» /. ^2.)« • • Gent* purpurea (ib.)* • • Eryngium INVENTORUM. OESNER0S ' Sgi alpiniim (mont. frMt*)^ ••' ^ Ligufticum pelopon- Befenfe (ib.). Tulipa Gesneiiana (ad Cord, /, q.i3.) f559* primnm adlata Auguftae Vindelicorum floruit. Spilobium angaftiflimum (ad"Cord*/»zi5* b.)* Rhododendron ferrugineum ( iab, lign* 21. /1* l8i.)« • • Saxifraga aummnalis (Sedl mlnoris ge^ nusyjloribus luteis maoutojisy moni./iract. ). • .' Euphorbia dvlcis' (E/ulaihort*/ 280. b.) • . Dian- thus barbatua (Lychnii monachorum hon* /. 266. a.). Mefpilus Chamaemefpilus (ad Cord. / zs5.\ . • Comarum fragarioides (Trag monuit', iit meri* tiffimo viro parceret, neque (MtcUov nominaret, ut adfectus iuvtmUesi exuille videretur (ib^f 1 4o« )• INVENTORUM. TURNERUS. SgS GratjfBmus erga amicos prjmus eonfilium^ ct* pit) nomina plantafum ab iis petere vids, qui ex* perimenta de earum viribus inftitueriut. VoUa^ tam, Aretiam, Occoniam, Calceolariam » Cortu^ fam optlma cenfet nomina» fi modo plantae veteri* bus plane incognitae fuerint: alioquin enim vete- rum appellationes delendas non elTe (epift.f. ^S. o» |20. b. )• Sequatur Gesnerum amicus eius, GuIielmuS TuRNERvs, Morpetha-NorthiimbrenfiS} Canta^ brigiae» exemplo Tragi et ipfius Gesneri, medici* nae fimul et theologxae operam dedit , cumque re« formatorum partes nimio defendiffet ardore, ex« iiio multatus eft. Id fapienter toleravit rei herba- rlae ftudiofus vir: moratus eft Coloniae Agrippi- uae, Argentorati etBafileae, ubi in familiaritatem Gesneri venit, Patavium denique fe contulit, ubf «ledicae artis doctor renunciatus eft. Redux Du* cis Som^feti archiater , decanus Wellenfis et cano* nicus Wincifori creatus eft. Hortos plures aluiti Kewi etWellae» feminumque ipfi adfiduumfuit com* mercium cum Gesnero, Matthiolo» Ghinio et Oui- landino (f i568.). Edidit magnum opus alphabetico ordine; y^A new herball ?• i. Lond. i55i. foI/% cuius nova edjtio) tribus tomis comprehenfa Coloniae l568 fol. prodiit. Duo priores tomi complectuntur plautas vetdribus cognitaS; quas caute et docte ea(* 394 LIB. IV. CAP. V. INSTAURATfd ponit , ven^tis FudhfiS , Matthioli et Tragl com- ment^riis: icones autem e Fuchfio fumtae, additis circiter nonaginta. Tertius vero tomus novas ha- bet et v^teribus incognitas plantaSi tum exoticas tum britannicas tum etiam rhenanas. Inter eas Afperula arvenfis (Alijfon). . . Sedum refle- xum ( S* }iunus). • • Crambe maritima (BraJJica fylveftris). . . Aftragali^s glycyphyllos (Glaux). ^ • Medicago fativa. Rembertus Dodokaxits^ lankema-Frifo, ar« chiater Caefareus, dein prof. Leidenfis, nat. i5i7« f i586., innumeras contulit fymbolas ad augendam rem herbariam. Typograph? Antverpienfis amici iiiafu Xuscepit primum opus bdgioum, „-Cruyde« boek) Antverp. i553. fol." quod a C. Clufio gal- lice 1 557. Antverp. et ab Henr. Lyte anglice Londr 1578. verfum fiiit. Praxi licet medica obrutus au- ctor, amicorum tamen divitios tanto itudio in fuum coBvertit ufum» ut iS^g. »,de ftirpium hiftoria ,>commentarios^' voluminibus duobus edere potue* rit. Icones praeter Fnchfianas ddiecit i33 pro« prias nitidas. Auctum denique et emendatum opus, titiilo „ftirpium hiftoriae pemptades VI. Ant* iiverpiae i583« foL^' prodiit, cuifis pofthumam editionem i()i6. pdnimper auotam poffideo. Ad« iectae huic etiam Lobelianae et Ciufianae plantae (unt, ut nonnifi e prioribus editionibus eluceat, ^uid ad amplificanclam. rem herbariam ipfe conttt* ' INVENTORUM. DODONAtUS. SgS *lerit DodqnaetiSt Ordinem fere fervat naturalem : •plaotas veterum docte et eximie epftponit, adductiili •iconibus codicis Diofcoridei Vindobonenfis. Sunt autem, quas primus obfervavit ac delineavit} plan* tae praecipuae ba^ : lafminum fruticans (Trifolium fruticans 5jo*), • • Veronica longifolia et tnaritima (Pfeudotyji* machium coeruleum 86. )• > Iris graininea ( ChamaeirU 247» X • • Aegi- lop« triariftata Willd. SZ^.). Heliotropium fupinum (70.)* * • Campanula Speculum (arvenjis minima 168*)* • • Celofia coc* cinea {Amarantus purpureus i8^.)« • • Atr^plex f ortulacoides (Portulaca marinaj^rji.^. , . Cy* nanchum aeutum (Periplocu prior 4o8.)* • • Hy« ilrocotyle vulgaris (Cotyledon paluftris l33.). • . Bupleurum rigidum.CjB* alterum tatifoUum £33. )• • • Bupleur. iuneeum et £alcatum ( anguftifolium ib.)* • P Selinum Oret>feIinum (Veetgutta 696.). -• • Ferula Ferulago (32i.). ,. • ? Laferpitium Cki- » . ronium (Panaces peregrinum 3o9«). • . Cicuta vi" rofa (Sium alterum 689. ). • . Sifon Ammi (Anu mi alterum parvum 3ol.). Allium Ampeloprafum (690.). • • Fritillaria Imperialis (&02*) iSyG. Viennae inootuit. • • Fri- tiil. perfica (Lilium ferjicum 220. )• • • FritiIl.Mo- leagris (233*). • • Tulipa fylveilris (minor nar» honenfis sSs.)» » • Onutbpgalum narbontiife (2224* SgS UB. SV. CAP. V. INSTADRATIO • • Ornifli. ftachyoides (Afphodelus bulbo/us Gct» leni 209«)*.* • Lanaria plumofa (Bulbus erio» phorus 692.)* • • Antbericuin oflifiragum (Af* phodelus luteus paluftris 208»)« • • Hyaciuthus non fcriptus (2i5. 2i60< • • Hemerocallis fiaya (Idlium non bulbofum 2d40* ' • • Hemeroc. fiil* ^ (Im obfoleto eolore rubens ib.). . • Rum« (co* tatus (Oxalis rosundifolia 649« )• • • Rumex to* berofus (Oxalis tuberofa 6490* Erica ?ciDerea (E. alterajSy.}. . » £r* ?me" dtiterranea (M. tertiay68.). Gbryfofplenium oppofitifolium (Saxrfraga au* rea^iiG.). • • Dianthus virgineus (Annerius flos niy i^SO^ • • Lydicis cbalcedonica (Flos con^ fiantinopolitanus lyS.)* • • Ceraftium vifcofum (Alfine fpuriaiYy 3i«.). • • Ceraft. vulgatum (AU fine fpuria iii , ih. ). Capparis ovata (74^- )• • • Glaucium phoeni» ceum et violaceum ^mith* '(449* )• • • Delphinium elatum (Lyaoctonumfiore delphinii 44^0« «^ • Ane- tnone trifolia (436. )• • • Ranunculus Flammula (432.). Teucrium Achaemenis (Polium i, 283.)« • • Teucr. fupkium (Pol. tenuius ib.). . • Teucr. gna* phalodes (Pol» repens ib.). p . Iieonurus Galeob- dolon (Urtica iners nt^ ^.^3|)^ • • Phlomis Lych- nitis (Verbafimm fylveftre i45.). . • Thymus Mafticbina (Marum vulgare 271.)^* • Mentha ro- INVENTORUM. DODONAEUS. 397 tundifolia (96.). . • PedicttlariTi fafciculaU (Filipen^ dula mtyntana 56*), . . Linaria purpurea (i85.X • . Anarrhinum bellidifolium (lAnaria odorata aS^*)' • • Acanthus fpinofus (A.Jylvefcris Ji^*)* Iberis umbeilata (Draba f. Arabis aut Thla/pi Candiae 7 1 3. )« , • AlyfTum clypeatum (d* Diojco» ridis 8g.). • • Lunaria rediviva (Viola lati/olid i6i.). • • Dentaria pinnata (yiola dentaria aUe^ ra 162.). Ferraria pavonia (Tigridis /los 6g3.). • . Hi- bifcus pahiftris (AUTtaea honenjis f« peregrina 653.). Ulex europaeun (Geni/ta fpino/a ^Sg.). . • Anthyllis lotoides (Coronopus e cod. cae/ iog.)« Paludanus invenerat ad montem Libani. • • • Oro- bus niger (Afifagaloides 55i.)* • • Vicia narbonen- fis (B"ona /ylvejtris 5 1 6« ). . . Scorpiurus fulcata (Scorpioides i, 71.)* • • HeJyfarum coronarium (Onobrychis altera 549* )• • • Aftragalus ariftattis (TragacanthanSt'). . • Trifolium rubens (Lago* pus maior 11, SyS.), . • Trif. agrarium (576.). . . Trigonella polycerata ( Foenugraecum /ylv. ahe* rum 547- ). • • Trig. corniculata ( Tri/olium cor^^ niculatum u, Gjd,). Lactuca perennis (Chondrilla prior 637.). • • Crepis ?tectornm (Dentis leonis iiij /pec. 636.). . • Hypochoeris radic^ta (Hieracium iii, 63g.). • . Catananche coerulea (Chondrilla 111, 638. )• . « S^S LIB. IV.' CAP. V. INSTAURATIO Coicus moiispefliilaDas (Cirjion /Sj.). • • Cno- pordon Acastfaiuin (^ai.)* • • Cacalia Anteupbor* biiun 378»). . • Artemifia camforata (Abrotanum odoratum humile 22.). • • Artem* maritima (Abjinthiumferiphium 25* )• . • Gnapbaliam arven- fe (Filago minor &&• )• • • Senecio vifcofus (Eri* geron maius 64i*)« • • After Tripolium (379.). • • Inula crithmifolia (Critkmum chrysanthemum 706. \ . . Centaurea nigra (lacea nigra 124*)*. • • Cent. mmicztSL ( Cyanoides fios 2.5u'^* . • Echi* nops fpinofus ( Carduus fphaerocephalus acutus 722.). , Orchis hirclna (Tragorchis aS^.)* . • Cypri- pedium Calceolus (Calceolus Marianus 280*). Thuia occidentalis (Arbor vitae 858. ). Fran- cifco L Galliae rege e Canada advena. • • Momor- dica Balfamina (Chafantia 670» )• • • Cucumis fle- xuofus (oblongus 662.)* Salixfufca (pumila prior ^^Z^). . . Stratiotes aloides (Sedum aquatile 589. )^ • • Myrica Gale (Cluimaeleagnus 780.), Afplenium lanceolatum Smithm (Dryopteris can- dlda 456.). Fucus nodofus (maritimus m» 480«) filiquo- fus (iv, U}.)i, loreus (11, 4790* Dodonaei civiS) Matthias Lobelius» Infulis Belgii i538. natus, iconum praeftantiflimarum tan* tam copiam edidit> quantam nemo ante eum : qua- INVENTORtJM* LOBELIUS. 899 ruxn licet iQgentem numeram in bpenbus ab anno 1.576 eilitis (ftirp. hi/toria et icones) e Clufio mu- tuatus fuerit, parem tamen copiam ( praecipue iu. adverrariis) tanqaamfihi peculiarium atque notrarum repraefentavit. Fuit enim Lobelius vir peregrinatio- sibus , lectione , ingenio , doctorum hominum com- mercio et amplilBma plantarum cognitione clarus^ uno faltem GesnerO aut Clufio fecundus. Galliam auftralem praeprimis ftudio fummo peragravit» Nar* bonae Petro Pena in amicitiam recepto, quocum poftea opera fua edidit. Helvetiam dein , Gerraa* ziiam , Italiam borealem » patriasque provincias per- cucurrit: poft verp artem Antverpiae et Delphis exercuit. Turnerianiicitia Angliam adlectns» hor* ti Haknevenfis curam fuscepit, ipfiusque regis la* cobi botaxiicus vocatus fuit. Ultimos vitae annos degit in Higligate prope Londinum, ubi 1616 obiit. Primum opus fiftunt ^ftirpium nova adverfa- ria^^Londin. 1570» fol. Elizabethae reginae dicata» Acceffit deinde adverfariorum altera pars. Lond. i6o5. fol. Antiquiffimum autem et clariffimum complectuntur exeniplum methodi cuiusdam natu- ralis. Incipi.t: a graminibus t quibus ixxwgit frumen- SUy arundines: transit ad ^coro^» fub quibus mi- jitant IrideS) Scitamiueae ; fequuntur lunci cuni Cyperoideis; Jfphodelij Hyacinthi, Narciffi, Li- lia, ipfaeque Orchides, iit facile videas» plerasque IVIonocotyiedones iidem cohorti adnumerari. Eas 4oo UB. IV. CAP. V. INSTAORATIO excipiunt SUiguoJaey fine notniiie generali, guibitv tamen et Refedam et Senecionem adnumerat: tum Cichoraceaey Serides dictae; Brafficae (quibus me- lior locus inter Siliquofas fuifTet): Atriplices: GIaucia> cum Anemone: Lapatba, cum cohorre disparium plantarum : Leucoia> Tithymali, Perfo* liata et iterum Bupleura: Labiacae pleraeque, or* dine iatis iafto: Afperifoliae item: Nymphaeae: Oucurbitaceae : Rubiaceae: Filices: Leguminofae: Rofaceae et aliae Arbores» fine certo quoddm or- diue. Haec prinia fiimiliarum naturalium rudimenta plures fcriptores Lobelio pofteriores imitati funt. Zpfe autem fingularum plantarum adiunxit icones aeri niditiffime incifas, exiguas quidem fed novas plerasqucs dumi quas Dodonaeus, qnas Fuchfius aliique iam habeant, fide fumma indicaverit» De* fcriptiones haud optimae, dictio etiam afpera ac impedita* Nova fere haec funt : ' Schoenus mucronatus (luncus maritimus 44»)* . . Poa dura (2, 461. )> aipina (2, 463.). . . Aira canefcens (2, 4^6*)* • . Melica unifiora (2, 4^6-)» quam Villarfms ideo M. Lobelii vocat. Scabiofa aipina (233.). ••. Plantago maior, var. rofea (128.). • • Plant. albicans (Holofieum mons^ pelienfe 2 8. )• • • Alchemilla Aphanes (Percejner An^U 524-)« Anchufa lempervirens (Bugloffum 247« )• .• t ♦/ INVENTORUM. LOBEUUS. ^at Ulecebrum capitatum (Polygdnum montanum nU wum \8o*)* • • Apocynum venetum (Efula ra* ra e Lio Venet. i6o.)* • • Heracleum ?tauricum (tn/erpit. maf/iL 3i3.). • • Statice oleaefolia (U* mdmum maritimum i23.)« • • Radiola MiUegrana Smith. (HerbuTurca i8o*)« Aphyllanthes monspelienfif (igo.). • • Fran« kenfa laevis (Polygonum alterum pufiUum i8o»y. Daphne Ta^tonraira (x6o^)r Gypfophila Saxifraga (Saxffraga anUquorum Cactiis mammillaris (Sehincmelocaetus S^S. )» • • Pyrus Aria ( 435. )• Aiuga Iva (ha mofchata 164*)« • *• SideritlS fcordioides (225.). • . Marrubium creticum (222^)« . . Phlomis italica (Verbafcumjylveftreti^t.). . , Molttccella fpinofa (Moluccaafperior 221.). Glypeola lonthlafpi (Thlafpl alterum minuf etypeatum y^ )• . • Bifbutella coronopifolia (Thlaf pi parvum hleracifolium ib. ). , • Iberis plnnatt (Thlafpimlnus umbeilatum yS.). . . Aiyffum ma* ritimum (Thlafpi narbonenfe jS.^. . • Sifymbriuin Iri9 69.)- • • Chelranthus finuatus (Leucoium ma^ ritbnum maius t4x*)« Lavat^a oH>ia (Alchaea 2940« ^ Trifolium angultifolinm (Lagopus 384« )• • « Iiotus fiHquofus (385.). . • Lot. hirfutus (Oxy^ triphyltum alterum Scribanii 3 81.). . • Dory* ToM. h a6 4oa LIB.IV. CAP.V, INSTAURATIO cniuni monspelienfe (SS^.). • • Medicago mariioi (383.). . • Medic. turbinata ( Medicae fpea u^ Hieracium bulbofum. (Chondrilla pujilla ma» rinabulb. 830« * • Carduus acaathoides (37lO- •• Cnicus tuberofusf (Carduus bulbofus monspeL ib^X .Cnic. .eriophorus (3}o.). • • Carthamns Cardun- cellus (374- )• • • Stahelina dubia (Stoechas ch srina ahera 2o3.}. • • Gnaphalium fyJvaticum (ser^^ ^ium anglicum 202^.). • • Erigeron graveolens /Co* nyza minor vera i^S.\ . • After acris (mingr narbonenfium i^J.). • • Cineraria maritima (la* cobaea marina 8o*X • • Inula montaoa (Afier mon» sanus hirfutus i4^ ). . . Anacy clus aureus (Her* hariorum Anthemis chrysfaithemt^ Z^Z.).^ • • An- themis maridma (Cotula f. Parthenium marinum mininiumZ4^5.). . • Centaurea conifera (Chamae* leon non aculeatus Z6j.). • • Cent. pullata (la* cea humills ferpens 235. )• • • Echinops Ritro (369.}. • . Echin. ftrigofus (Spinaulba ib.Jj. Typha minor (4^0* • * Ofyris alba (Cajia poetica Monspelienjium i85.)« , Pjfta^ia reticulata ( Terebinthus maiof piftar' chiae folio 4^ 1 J'). • • Coriaria myrtifolia (Rhus flinii myrtifolia /^ia.). • • Fueus natans (256^). Sequuta eft „Plantarum f. ftirpium hiftoria» Antverp. 1576» fol^"^ guae paucas novas plantarum flefcriptiones , fed earum, quae in adverfariis ex* 1 • INVENTORUM. tOBELIUS. 4©? |)onni\tur, icones et ilhiflratioD^s continet, inino« ris pretii opus> icones etiam rudiores. Hae qui^ dem, tum ex hoc libro tum ex adverrariis repetun^ tur in }, Iconibus ftirpium , Antverp. iS^i* 4* ^h-^ long/^, additis figuris Dodonaei, Clufii aiiornmgue) ut plusquam 2000 icones numerentur. *) *Nulla defcriptio, nomina fola, qualia aetasamabat» indi« ces autem copiofiffimi feptem linguarum; Quodfi discefferis ab iis » quae mutuo acceptae ab aliis funtj fnperfunt Lobelio peculiares aut novae fere fe<* quentes : Lemna trifulca (Hederula aquadoa 2 > 360* • • Utricularia vulgaris (Millefolium aquaticum 2, 791. )• • • Salvia glutinofa (Colus iovis 1 , SSj,)* • . Nardtis ftricta (Spartum noftras parvum x^ go*}« .,. Alopeeurus geniculatus (Gramen aqua* sicum fpicatum i, i3.). • • Holcus bulbofus (Qra* mcn bulbofumnodofum 1» 23.)* • * Poa aquatica (Gramen maius aquaticum 1 > 4*)* • • P* fluitans (Gr. aquis innatans i^ 12.). • • Avenanuda (i|' 32.)- Afperula taurinenfis (Rubla laevts taurlnen^ fatm 1 , 800.). • • Plantago fubulata (Serpentina omnium minima 1, 439« )• • • Camfbrofma acuta (Anthyllis marina Narbonenfium 2 , 468. }• w .*) Hallen ntimtrm 1191 nimigs ajft^ qottm pagiflAHUtt dia* plicAtua iltx battd tamta qtiatvia pa^iiia diiaa «ontiott » • _ • • • «COAtt« " a6 » 4o4 LIB.IV. CAP-V. INSTAURATIO Cynogloiluin omphalodes ( Symphytum pumir lum repent j» Syy.). • • Symphytttm tufaerofum Ci,584*). . • Cyclajnen hedera^folium ( 1 s 6o50* • • Verbafcura virgatum With. ( i , 564* )• * • Sa- molusVaXermdi (Anagallis aquatica tertia i» 4^7')* • • Heruiaria fruticofa (Polygonum hewniatiae fo^ liis 2 } 85« )• • • Tordylium fyriacum (Qingidium foliis bauciae i , 725.). • • Bunium aromaticum (dmmi creticum i> 724*}* • • LigufticiJm auJEkria- cum (alterum Belgarum i > y&G»)* • • Chaero« phyllum aureum (Myrrhts altera i > 735.). » • ?3efeli montanum (Meum atterum fpurium i> 778«)» • • Linum ftrictum (Pafferina liaariae fo^ lio 1» 4^^0* • • Lin. campanulatum (Campanula luted lin\folia x, 4^40* Tillandfia utriculata (Peruviana aJiay aloes Jacie 2| 2o4*)« • • AUium carinatum (Ampeloprar fum proliferum 1, i56#)* • • Tulipa fuaveolens (T* pumilio i) 127.). • • Scilla Liliohyaciathus CHyocinthui ftellaris liliifolius i> loi.). • • Ker* nera oceanica Willd^ (Alga marina 2, 248. )• • • Ihincus conglomeratus ( laevis glomerato flore 1« 84» )» • • iunc. glaucus (acutus vulgatus i , 85* )• • • lunc. pilofus (Gramen hirfutum nemorofum i# l6*). • • lunc. adfcendens (Gr» aquaticum altC' rum 1 , 120' • • lunc. campeltris (Gr. exile hir^ futiim cyperoides 1 , i5.)* • . Triglochin marili- mam /(?/*. fpiaatum alteruin t ^ 1 ^ , }• • • Aliihui > \ «NVENTORUM. LOBELm 4o5 I 'Damafonium (Ptanfago oifuatica mmpr altera i» 5d I • )• • • AI. ranuDCiiloides (Plant» dqu. humtiUf, i^ 3oo.)> Tolygonum maritimum (i, 4i9*^» P. lapathi« loUum (Hydropiper j, 3i5.)» • • Coccoloba uvl* fera (Populus novi orbis 2, i^S.)* Rhododendron hirfutum (Batfamum alpinum 1 1 367. . . Saxifraga Burferiana (Sedum minimum gernum i, 376.)- • • Diantbus pro]ifer (Arme^ ria priflifera 1, 449* )• • • Dianth. deltoides (Ca^ ryophjllus minimus pulchelius l> 444«)''» • Si- lene conoidea (fylveftris altera i ^ 338.). . • Sl!# xnaritima (Lychnts marina angllca l, 337. ), ReTeda alba (maxlma 222.).- Cactus peruvianus (Euphorhli arbor 2 , aS. ). Papavcr Argemone ( 1 > 276.). . • Aconitum ^ariegatum (Lycoctonum coeruleum parpum 2| 678.). . . Ranunculus gramineus (i, 671.). . • Rannnc. falcatus (PerpufiUum Melampyrum it 37O. Phlomis Herba venti (1 , 532.). . . Origanum. fyriacum (Marum fyriacum 1, 499)- • ♦ Meliffa cretica (Calaminihatz incana 1, 5i40* • • Antir* rhinum Afarina (li 60 k). • • Scrofularia canina (Rutacanina 1, 55.). . . Digitalis ferruginea (i^ 573.). . • Vella Pfeudocytif«s fCy^^ /«cto AlyJ^ 4o6 XIB.IV. CAP.V. INSTACltATIO 1 CocUearia danica ( Hederaceum Thlafpi if 61 5.)- • • Cochl. anglica (briuinnica 1, 294«)* ** Alyirum fpinofum (Thlafpi fruticofum fpinofum i, 217.)* • • AI. campefire (Thl.fupinumluceumi^ m 220«)« • • Eryfimum diffufum (Eruca fylv* angu* fiifolia ly 2o5.)* Erodium gruinum (Geranium crecicum an^ Muum 1 y 662. }• Genifta anglica (Genifiella aculeata 2» g3.). • , ^Ononis antiquorum (Ononis Aegipyros 2, 28.). • • On. rotundifolia (Cicer fylv. verius 2, 73.), . . Cytifus argenteus (Lotus afperior fruticofaii , 4i*)* « • ?CoroniIIa Emerus (Colutea fcorpioides 2, 86.). • • Pforalea americana (Trifolium 2, 3i,). . • Medicago radiata (JLunaria radiata Italorum 2, 38.), Hypericum elodes (tomentofum x , 4o<>* )* • • Hyp. ferpyllifoUum (Jyriacum et alexanirinum 2» 390.). Apargia crifpa (Hieracium Jlore et folio denr tis leo^is i> 238.). • • Helminthia echioides (Bu* gloffum echioides luteum i^ 577* )• • • Cnicus disfectus (Cirfium maius i> 582.). • • Cn. pra* tenfis (Cirf anglicumif 583.). « • Cn. Cafabonae (Acarna Theophrafd 2, i6.). • . Staehelina firu* ticofa (Cyanus repens i , 54^- )• • • Artemifia ar- boirelbens (Abfinthium. 1, 753.)^ • • Gnaphalium dpinum (Lsoi^topodium parujum i^ 4^4* }• • • ^^ INtriNTORUM. LOBBLIUB- ' tftisrifeiflorum (Lfoiftopodium Ib.)* • • Xeranthe* nuin orlentale (lacea pujilla incana i> 545.)* • • Cineraria paluftris (Conyza helenUis foL lauinla^ iis 1, 547 •}- • • Gio. ?canipeftris (Conyvi hele^ i^ds meirua incana ib* ). Orchis vsLviegatsi (ftraieumatioa mlnoriy i84-)- . . Orch. militaris (ftrateum* maior lA. ). . . Ophry^ Monorchis (OrcJus minor leodienjis x> 187«). • • Ophr. apifera (Melittias l , 1 80. )• • • Ophr. ara« ufera (Teftieulus vulpinus fecundus i» i79*)« Carex oTalis (Grchnen cyperoldes parvum aqua» ticum 1 ,' 19.X • . Car. vulpina (Gr.- paluftre cy» peroides ib. ). • • Car. elong^ta (Gr. paluftre maiue ti 11.). . • Car. Pfeudocyperus (i, 76.). . d Ambrofia maritima (Jatb>a hortenjis 1 > 76(:.)l Afplenium marlnum (Chamaefillx marlna an^ glica 1, 8i4*)« » • Fucus barbatus (2, 254*)* F* aoinarius (a56.). Ulra Lactuca (JUft» 6470« ^^ umbilicalis (Uchen marinus io. a ^ 246.).' Pofthumas ,>ftirpium illuftrationes'^ OuL Howe Lorid. i655. 4* edidit)'ubi variae rariores occur** runt» fiue iconibus: e. g^ Aquilegia canadenfisii Anamenia Ventenati etc, * * •• « ExcSplat Lobelium vir omnino fummus et tm« noirtalis, Carolus Clusiu;:» qui omnes faclle fut aevi botanicos , cognitione fere immenfa plantarum^' jndicH Muuiiiie» «rte «L^fcribeadii experieatia et 4o9 UB-IV. CAP.V. IWSTAURAtlO t doctrina fuperavit.. Cuius vita cutn laborum ^t for* tunad varietate , i^regrinatio.mbus. maxime abund^ verit, repetere eam hic libet. Atrebas fiait» niitus 1 5^5 y in disciplina apud Lovanienfes et Marpur* genfes permanfit, donec Mon^elium adiret, ubi 1559» fummos in arte medica honores adeptus eft. Redux Aotverpiae, Lovanii et Augufiae Vindeli* ^ corum commoratufi eft. Inter aniicos Fugget-orum receptuS) cum his Belgium et Germaniam borea- lem persigravit» dein oras Gidliae occidefitales, tp- tam Hifpaniam et Lufitaniam jpfam. Rediit ]565» quinquennium confumfit in diger^dis itineris fru* ^tibus: i56o. adiit Angliam: iSyZ, vocatus eft Vi« enuam » ut hortis Imperatoris praeeifet Quo mu^ nere &nctus eft ita, ut totam fimul Auftriam et Hungariam perquireret. AagBam iterum i58q. tendit: 1587« FrancoAirti adMoenum liabitare coe* pit, uU a Lanilgravio Hafliae fustentatus, Leidam denique iS^S* vocatus fuit> ut rem hdrbariam ya" Uice doceret (f iGog.)* Valetudine adwfii et ▼ariis morbis luit immenfum ardorem in re herba- \i^ Brachium ^ alterum femur itactum» altemm luxlEitum cum fracto malleolo cofgerunt Senpm^ «t bacuiis fe contlnuo fustineret: his aoceflit hernA cum alxi^ morbis^ qui tamea animum fummi viri Wmquam diepcimare neque minuere amorem plaa» tarum potueruut* Harum immeniam fero ccqpiam 0x itmfrjim i^et^t^ ia naturalei quas.dM» fieBuiiaf .HmNTORUM. CLUSIUS. 409 «iigd&t, ftudio fummo discretrit noTts a cognttis, fllas diintaxat ut fuas deferipfit, iconibusque iUu* firavit. Non iudicii folios ade excelluit, fed eru» ditione etiam nou mediocri * cum et veterea et re* centiores plerasque linguas calleret. Quibus ani« mi virtutes accefferunt non vuigares: pietas in Deum pariter ac in homines* Cum enim maior natu dominium ac feudnm Watenefii hereditatis iur 're a patre accepiffet , ceffit eo ultro fratri natu ml* nori» victum fibi quaerens e dlligentiae et doctx^i* xiae emolumentis (Cf. Ever. Vorftil orai. d» viia Cluf* ad calc» cur. pofier*). Tanti viri fcripta monuraenta aeterna ingenii funt ac doctrinae , quibus et tiro et qui ad maturl- tatem pervenity etianinum carere nequit. Edldit autem» praeter Garciam, Monardem, AcofUm/ Dodonaeum et Belonium^ ,,Rariorum fUrpium per ^Hifpunias obfervatarum hiftoriam^^ Antv. iSjG» 8. cum 229 iconibus, dein ^^Rariorum flirpium ,,per Pannoniam obfervatarum hifloriam'^ Ant* verp* i583. & cum figuris 358. Utrumque li* brai^ conlraxity additis alilS} m ^Rariomm ptonta^ ^mm biftoriam" Antverp. i6o>. foL QaibM poft obitum apcei&ruBt „ Curae pofteriores *S Ant** verp* 161 1, 4* Complectuntur autem haec operA tum eas plantas» quas ipCe detexerat, tum quatf amici ipfi tmdideranty inter quoe grate nomlmil ThMi» Fewmeum Loadininfem# %vi 10 plinMt 4i9 LIB.IV. CAP.V. MSTAURATIOF m helTeticas ingwfiverat et in thefanro GesoeriaiK^ fumxnam fiudium coUocaverat; lacobum Plateaw Turnacenfem: lo» Dortmannum Groningenfems Bernarduiii Paludanum Frifiumj qui Orienten» adierat. Indicem exhibeo plantarum a Clufio inventa:* rum ordine Linnaeano: yeronica fpuria (recta vulgaris hifi. i, 347- )• V. fpiqata (reaa minima ib.). V. alpina (Teucrium 6, 35o.)« V. aphylla (Teucr* minimum ib.X V. la- tifolia (Teucn 4> 349» )• V. dentata f TVucr. quartl tertia fpec. ib.)*^ V. proftrata (Teucr^ quintum, 35oO- • • Salvia fylveftris ( Horminifylv. 5»Jpec» priQr hift. 2, 3i»). S- auftriaca (Horm* fylv, 4* fpec. altera 3o.). S. verticillata ( Horm, fylv* 3, 29.)- S. glutinofa (Horm,fylv. 2, 29.). S. trilo- ba (cretica non pomifera hift* i, 343.). . • Pin- guicula vulgaris et alpina (hift.iy 3io.). Parpu- reo enim et albo flore habet : primus autem npjni* naverat C» Gesnerus in hift. montis fracti. Ixia Bulbocodium ( Crocus vernus angufii/o^ Jius hifi. ]» 208» )• • « Iris variegata ( latifolia ma^ ior. XV. hift.iy 221.). L fufiana (latifolia maior 2)7.). I* aphylla (fpee. xxv. 223.). L Sifyrinchium (216.). I. iuncea (mauritanica eur. poft* 116. 47« )• L lutefcens (Chamaeiris latifoliayiu hift. ?> A^7i)* .*. » .Lygeum 'Spartum (Sparuun u* INVENTO&m- CLUSIU& 4^^ hift*!!^ 220.). • • Pamci|in langtiinale (Ifchaemon Plinii hift. 2 9 ^lj.). • • Pan. Dactylon (Gramen legitinium ib.)* Arundo are^aria ( Sparium in« hift.2f 221.). . • Stipa pennata (Spartum au^' ftriacum pennatum ib^)* St« tenacifliina (Spar^ tum I. hift» 2, 220. )• . • Meiica ciliata (Gramen montanum avenae femine ^ hift.Ut 21 g.). • • Poft megaftachya Schrad. (Gramen Jmourettes, hift. 2, 21 8.). . . Ortegia hifpanica ( luncaria falmanti^ €en/isy hift. 2, 174- )• ^ Globularia cordifolia (Seabiofa x. hift* 2 , 5. }• • • Scabiofa fylvatica (Sc. ni. hift^ 2 ^ 2.). Sc. fiel* ]ata (Sc. I. hift. 2, i.). Sc. atropurpurea (Sc. ru 5.), . . Galium rubrum ( hift. 2, lyS.). . . Plan- tagoBellardi (Holofteumfalmantic. minuSy hift, 2^ 111.). Pl. cretica (lAontopodium creticum ib. )• • • Cof nus fuecica ( Chamaepericlymenuniy hift* ly 6o.)^ • . Fagara Avicennae (exot. \S5.)* • . Potamoge* ton denfus (Tribulus at/uaticus minus alter fufe^ a^ 262.). Cynogloffum . cheirifolium ( creticum i , )Uftt>^ ^i 162.). €• pictum (ii. ib*). n • Cerinthe afpe- ra (hift. 2 2 167*)« C. minor (i68.)* t • £chiun^ violaceun^ ( rubro Jlloire 9 hifc. 2» 164.)- E* creti» cnm (ibp). • . Androface Chamaeiafme ( Sed^rn, minus , X. luft. 2 , 64* )• A« lactea (Sedum minus ^ Juft. 2> jS3*). • i^ Primula integrif oljia (4urkM^ 4ii LIB.nr. CA?.V. INSTAURATIO la urfi iv.) fuji. f , 3o4.)« Pn gbtinofa (nr. ifr. Jb Pr. mibima (3o5.)» Pr. &rinofa f^pr. wm rt^r# Jlore 3oo. ). • . Lyfimachia thyrfiflora ( lutea 'i^ hi/t. 2, 53. )• Lyf. punotata (altera 52.). • • Ana* gallis Monelli ( app. ah. exot. ). . • Azalea pro* cumbens ( Chamaecifeus riu hi/t. i5f y.)* . . So- lanum tuberofum (hi/t.2.y 79.) x588 tubera ipfi mifit PhiL de Sivry. • . Convolvulus althaeoidet (hiji.29 49-)*' C. Cantabrica (ib.). - . Iponioca Bona nox (Buenas noches exot. 44* )• Ip* Quani>« oclit (cun po/t. 8. 9.). • • Lonicera nigra (Fe* ridlymenum reatum n. hi/t. 1 , 58. ). • • Lycium afrum (Rhamni u /pec. ii. hijt. i> 109.). • . Rham« nus lycioides (xii,, iio.)« Rh. Alaternus (5o.)..» Evonymus latifolius (hi/t. 1» 56. )• £v. verrucofus (57^). • • Viola grandiflora (montaaauu hi/t. 1, Sit).). V^pinnata ^/aciiiia/cyb/io 309.). . . Gynan» ehum monspeliacum ( Apocynumiy. lati/ol. hi/t* 1, 126.). . • Gentiana pannonica (malor purpu* reojlore hijl. 1, 3i2.). G. verna (vi, 3i5.). O^ Divalis (xi^ 3i6.). • • Eryngium pufillum ( hift^ %y i5S.). • . Twdylium maximiim ( Cauemlis maior, hi/t. 2» 201. )• • • Caucalis pumila (cuTm foft. 7 1 • )• ^ • Laferpitium Archangdica ( tii/i. o» 195^ male)^ . . Chaerophyllam bulbofum (Cicu^ iaria vulgaris hi/t* 2 , 200. )• • • Sefeli Hippoina** rathrum (Saxi/raga pannonica * hi/t. 2 , 1 96. )• . » inMC0danttiA afenarkini (ptumonioam ib*)% • r INVENTORUM. eLtJSRJS. 4i5 ^apfia viDofa (hife.^% xd^O* • • Pimpinella peiv fgrina (Selinum montanum pumilum, hifi^ 2$ 200. )• • • Caffine capenfis (Cel&firus ffjjlieophr^ $ur* pofi* 4')* • * Telephium Imperati (hifi. 2% 67.)- • • Linum hirfutum (fylv. 1. hiji»i% 3|;,)» L* tenuifolitim (tv^ 3i80* L* alpinum (vj ib*)» • Leucoium aeHimm (bulb^fum maiuSi h^ i, i68.)« L. autumnale (bulbofum fero^. cenuifar lium 170.)* • • Narcifrus minor ( ffi^donarc\lfu(i minor hifp. hifi. 1 9 l65.)* N. triandrus (iuncifor lius albo fiore rejhxo^ upp. ah. aucs. in exos.X N. ferotinus (i6a.)- N. Tazetta (latifolius i55.\ . N. mofchatus ( J^udpnarciJJiiS m, i66.)« N. cat lathinus (ix ang^ftif. i58.)* • . Papcratium marit limum ( Hemetf^c^His valentinay hifi. 1, iSj.)^ . « Bulbocodium varnam (Colchicum vernum app. als^ exot. ). • • Amaryliis lutea ( Narcijfus autumna^ fis maior, hjfi. X) x64«)« • • Am. formofiffima (Nar^ snffus latifolius fiore rubro i57«)« . • AHium rot tuadum (Mofyr* hift.i, 195.). All. oleraceum ^MolyiUi 194« )• AIL vineale (ix, ib.). AIL pa^ ' l^culatum (tv^ ib.). Ail. fenefcens ( narcijjinis^ foIUs 1» ib.). All angulofum (n^ 296.). AJL Clii^ fianum (Moly minus 1^92. )• AU» nigrum (Mol% Theophrafii i9X.)* AIl. Moly ( app. alt.). . . LU liam pomponium (r^brum praecox, hifi. 1, x33.)t IiiK chalcedonicum (byiS(ant* minifitum 1.32,.), LH«; l^rejaai<;mp QoMan. ( mfinsimm Jkff^Hm W^ ^^ 4» 4 IIB.IV. CAJ.V. INStAuRAtlO f a56.)* • • FritiUarfa pyrenaica (htje* 2, aS^.)» • • Ornithogalum pyrenajcum ( app. alt. ad exot.)* O. co(0lfum (pannon. albo Jlore hift^i^ 187.)* O. arabicum (i86*). O. nutans ( neapoVuanujth app*aU. ad exot^). ^» • Scilla italica (Hyacinthus ftellaeus cineracei ooloris hift. 1, iS^.)- Sc. peru- viana ( 182.). Sc« verna (Ornithogalum hifp* mi* / nu^ ]88.). Sc. hyaciiathoides (Bulbus eriophorus 1720* Sc. autumnalis (Hyacinthus autumnalis mi'- nor i85.)- • • Afphodelus ramofus (1, ig6.)« A. al^ bus (xi> 1 97- )• -^* fiftulofus (mlnor ibj. • • Afpara« gus acutifolius (Corruda i. hift.a, 177.)» A. aphjl« lus (11, 178.)« A. albus (iii, ib.). m • Convallaria Ia« tifolia (hift. 1, 276.). . . Polianthes Tuberofa (Hya* eintkus indicus hift.iy i76«). • . Hyacinthus cer- nuus (hifpanlcus hift, 1, i77.)*'H. romanus (como* fus albofiore 180*) • • • Lachenalia ferotina (Hya* cinthus obfoleti coloris hift* 1, 177^)^ • • Yucca Draconis (Tacori exot. 4^»)* • • Tofieldia palu« ftrlsHudf (Pfeudo^afphodelus iu hift.i, i^S.)^ Sternbergia colchiciflora Kitaib* (Colchicum pan* nonicum igg.)* • • Colchjcum montanum (hift.i^ 200. 20 1.)- • • Fraiikenia pulverulenta f^#uAj'/< Ks valentina hift. 2,1 86. )• Chlora perfoliata (Centaurium parvum Jbi* vumhift. tZy 180.). • . Erica viridi-purpurea (co* rlsfolioZ* hift*Xf ^^O* ^r. arborea (coris folio ii 4^0* Eir. m^diterranea (ii^ 4^*)* Er.fcoparig : INVENTOilUM- CLUSICS. : 4^9 ^Tv, ih.). £r. eioerea (v, 43*)* En purpurafc^S (vii, ib,)» Er. berbacea (vm, 44* )• Er. ciliaris (xri, 46« )* • • Pafrerina hirfttta (Sanamundauu hifi. 1, 890* • . Polygonum viviparum i,B\fkort% minor hift. Hy 69.). Laurus Pcrfca (Tuft» 1, 3.). Ruta montana (hift, 2, i36.). . . Rbodocteh* dron Cbamaecjftus (vin. hift.i^ 76.). . .Arbu- tus alpina ( yitis idaean. hift. i, 62.).. A. Uva tirfi (63.). . . Pyrola fecunda (hift.2^ ^i?-)» P. umbellata (111, ib,). P. uniflora (iv, ii8.\ . • Saxifraga caefia (Sedum minus ix. hift* 2, 6i.)« S. Hirculus f cz^r. poft. ii.). S. aizoides ( Sediim jninus vi. hift. 2, 60.). V • Diantbus alpinus (Cd'^ ryophyllus fylv. m. hift. l» 283.). . . Silene guih« quevulnera ( Lychnis fylv. vu hift.ty 29^). S* conica (Lychnis fylv. 11. hift. I, 288.). S* Mufci- pula (iti, 289.). S. polypbylla (vm, 290.}. S* Armeria {t, 288.). S» alpeftris (x, 291.). SL pumilis (Caryophyllus fylv. yn, 286.). Sedum Anacampferos (TelepJuumyu hift. 2j, « 6.7.). S. villofum ( Sedum minusui^ ^9)* • • Ceraftium dichotomum (Alfiae qorniculata hift» t^^ Refeda CJlufii mihi in cent. (Sefamoides parvunt falmant. hift.t, a^S»). • • Euphorbia ferrata (Ti^ ihymalus myrtit^s valw* hyi^z^ l^S*)* • * Eup^ 4i6 Lffl;iV. CARV. INSTAtJRATlO biberna (TUTu pkLtyfhyllos 190.)« E. Characiat Ci, 188.). ^ Philadelphus coro^arius (Trutex coronariui fci/^.i» 55.). . • Pyrus Amelancbler (Fitis idae» tr. hifs. 1» 62.). • • Spiraea falicifolla (hift. i> 84 )• Rofa. Ipinoiinima ( campejcris odot. hifi. i» ttS.\ R. ferapervirens (s6pp.ah.aucs.). . • RabusCha* xnaemorus (ii8.)« • • Potentilla fupina (Pensa» phyllon fupiaum hifccL^ io7«)« ^* opaca (ir. fpec.z^ 106.)» P, aurea (iii» ib,). P. Clufiana (n, xoS.). Sarracenia purpurea ( Umonio eongener hifs. Sj 8a.). • • Bixa Orellana (fructus echinasus exoc 73.). . • Ciftus lavandttlifolius (hift. i» 72.). C. ocimoides ^ (fol. fampfuci ih. ). C. thymifolius (ih.). C. oelandicus ( Chamaeciftus n , 73. )• C. canus (Chamaec.iUy 740* C pilofus (iv, ib.). ddufii (v, 75.). GFumana (vi, 16.). C. ledi* fcdius (annuus 76.). C. laurifoliiis (Ledon. i, ly»)» C populifolius (latifolius Uy 78.)« C. laxus (^L^ don, IV, i6.^. C. monspelienfis (v, 79* )• C* Li« banotjs (vi, ib.). C, umbellatus (x, 8i«)« C crifpus (masYj 68. )• C incanus (masuj i&)« C. albidus (ma^i, 67.); • • • Delphinium amhi* guum {elatiusfimpUciflorehift.2,9 2o6.). D. in- ibrmedium (Acomtum Lycoctonum fiore Delphia* 2, s4*)- • • Acomtum lauricum ( hift. 2, 96.)». Alc*. neomootanom (neiAergenfo 97*)> Ac cer*' 1 INVENTORUM. CLUSIUS. 417 ntitim (ym, 97.). Ac« 'Caxntnaniin (iudenber^ genfe ib.X • . Rhizobolas butyrofus GSrtm (Caftanea peruvianay hift. i^ 8.]^. . • Anemone palmata (hortenfis lati/olia, hift. 1, 248.)* • • Ctematis cirrhofa (altera baetica, hift. 1, I23.> C integrifoltft ( coerulea pannonica 16. j. . . Ra» nunculus ampIexicaulis'C;>/re/ia«i/j alboflorej ap^ pend* alt. auctar. ad exot.J, R. buliatus (gru* mofa radice 1, hift. J> 238.). R. creticus (239.^ R. illyricus ( grumofa radice ir , 240.). R. alp^ firis (montani fpec. t, 2340* * • Ifopyrum tha* lictroides (Ranunc. praecox n^ hift* ), 2.Z2.'). Teucrium fhiticans (m, hift> 1, 348.). T; tnontanum (PoHum vn, 363.). '• . Nepeta tube- rofa ( Menthaftrum ni 9 hift. 2, 33.). . . Lavan-' dula dentata (Stoechas crifpojhlioyhlft. 1, 345. X li» multifid^ (ib.). . • Sideritis ^irfuta (m, hift» 2 9 4^0* S' hyffoplfoUa (vii, 4i-)* • • Lamium Ofvala (Galeopfis maxima pannonicay hift. 2» 36.); V • Betonica Alopecuros ( albo florcy hif^ •^j 39» )• • •• Stachys birta (Ocimaftrum valehtt* numy hifi.iZy 42*)- • * Marrubium peregrinum ( alterum pmnnoriicumy hift. 2, 34- )• • • Thy- 4iius pannonicus (Serpyllum pannon. iii, hift. i» •36©.). Th. Zygis (358.). Th» aipinus (CHnopo^ ^iMm-aufiriacum35^»)* . • Dracocephalum au« -firiacum (Chamaepitys auftr. hift* 2, i85.). . « Pttfilella.grandiflora (i^ hift. sl, 43*;. . • Pedictt- Toii. L 27 I 4i8 LIB.IV. GAP.V. INSTAURATIO larisfoliofa (Ateccorolophusalpina, W/i. 2,210.% P. roftrata (m, 22i.)* v . Antirrbinum triphyllura (Uaaria hijpan.if hift. I, 520.). A-.fupinum (hifp. y^ 321.). A.fimplex (iv, 323.)-* A. alpinum (iix, 522. ;• A. genift^efolium (pannonicaii ib,)» . . Scrofularia tanacetifolia WilldL* horu heroL t. 55. (creticai^ hifc^y ^09.). Vella annua (Nafiurcium fylveftre valenei* nwrty hift. 2, i3o.). . . Thlarpi montanum (11, i3i.). T. alpeftre (m, ib.J. . . Iberis odorata (Thlajrpiiyy iS^.J. . . Peltaria alBacea YrA/fl/Jii 1, i5o.)* • • Carclamin^ trifolia ( lUfi. 2, 127.). .• Cheiranthus eryfimoicles ( leucoium fylv. ^ hifi. i, ^99")* C. litoreus ( warinum 7?2i«xij 298.X . » Arabis alpina (Hrabaiii hifi. 2,, it25.). A* bel- Jidifolia (Piantula Qardamines aherius aemula s jiag.). A. Turrita (nmior Plateau 126.). • • Braf- iica arvenfi^ ( catnpefiris n y 127.). Geranium phaeum (i, fc(/i. 2, 99.). O. no- dofura (joi.). G. fylvaticum fii, 99.). . . La- ^atera maritiina ( AUhaea frutex ^ hifi. 2,.'240. •• Althaca cannabina ( hifi. 2, 26.). . . llibifcus Sabclariffa (Alcea americanay hifi. 2> 26.). Polygala maior (hifi- 1, 524*). . . Erythrina Corallodendron (Coral arbor, hifi. app. 253.). . . Spartium fpha.erocarpon (ii, A//^. i, 102.). Sp. Scorpius (Afpalathus aher m, 106.). . . Gcni- fia florida (dnccoria hifpan.^ hift. ij lo;[,). G. fa* INVENTORDM* ClUSfUS. 4^9 gittalis (Chamaegenijtei tty lo4*)« G.-canarienfis (Cydfusif 940^ • • Gytifu^ divaricatus (ix, A(/i. ly 94*)* G. capitatus (v^ 9^0* ^- auitriacus (v, fpec. aZ^. 96.). G fupinus (vii, lA.J, C. trifioms (i#i> 940* • • Aathylli^ cytifoides fCy- /i/£/x vi^.gS.)- A. Erinacea (aoy.). . . Vicia pi- MQxmi$.(Pifumfylv.9 hif$. z, 229.). V. oroboi- des (Orobus pannon. iXf 23 1.). V. amphicarpa (TheophrafiU d^dxcg ofiotev ,exot. 88.)- V. fordi- da (f^iv. albo Jlorey hifi. 2, aZ5.)* -t • Coronilla valentina (Polygala^ hifi. 1, 98.). C. glauca (Colupea fiorplqides it 97»). C. coronata (11, 98. )• 4 • Phaca baetica (AfiragaluSy hifisZ, 253.). Aftragalus hamofus (monspeliacus, hifi.Zy 234*). A. Glaux (233.). . . TrifoliuTn alpeftre (maius XII, 245. )• T. mojptanunx (maius 1^ ib,J. T. fragiferum ( cur. pofi. y^o.). T. fquarrofum (La* gopus angujiifolia Jiifp^i hifi.^, 247' )• • • Lo- tus tetragonolobvis (filiquojusrubelloflorey hifi^ 2, 244.), Hypericum balearicum ( Myrto^cifius Pen* naeiy hifi. l, 68.). H« hurnifufum (fupinumui^ hifs* 2, 181.). Scorzonera purpurea ' (angufHfoUa i v. hifi* 2, 139. )• Sc»humilis ( pannon. ii^ i38.). Sc. rofea (angufiifolia 111 i i380« • • . Apargia incana (Hie* racium vi. mlfntanum hifi^ 2.^ i4^0* • • Hiera« <;iufl(|i viUofuca^V) i4<*)' • • liapfana pufilla (Hie^ 27 * 42b LIB; IV. CAP. V- IWSTAURATlO racium ix. minimumhifi* tts^ x^^O* • • Scolymui inaculatiis (kift.^y l53.). So. hifpanicus 0'^*^* • • Serratula discolor { Carduus mollior lu Jufi* 2> i5i«). • • Carduus defloratils (Cirjiumiiu hifi*2f j490* C. pannonicus ( Cirjium pannomcum i^ 148.). C; ttiDllis (mollior 1 , 3 5o.)« • • Carlioa racemofa (fylv, minor hifpanica hlfi» 2> iSj.).. . Carthamus coeruleus ( Cnlcus alter hifi. a , i52.). * • • Cacalia Kleinia (Arbor iavandulae foiio exot.j,)* C^alpina ( glabro folio hifi* 2, ii'50* "^G. albl» frons ( incano folio ib.)J . • Santolina fquarrefi (Abrotanum femina vutg. hifi. i , 34 1*)* S. rof- tnarinifolia (iv, 34^0* • • Tanacetnm annuiim ( Elichryfon hifi. 1, 526. )• • • Artemifia fcoparia (Abfynchium tenuifolium hifi.i, 3^9 )• • • Gni- |ihaliuni margaritacenm ( amerioanum hifi. h 327.). . . Senecio carniolicus ( Chrysanthemum alpinum i, Jiifi. I, 383.). S. abrotanifolius (H| 334.). S. alpinus (lacobaea ifi/ hifi. a, a3>). S. Doronicum ( Doron. aufir.i^ i7*)« • • lnula Oco- lus ( Conyza in. nufir. hifi* 2, -2^.); In. Bubo- Aium (Afier montanus iv. hifi. Hi ^40* ^^' ^^ folia (Afier vi, i5.). • • Arnica montAna ( Dero- nicum V. VI. hifi. a,' i8«)* A. Dor^ftiicum (nt 17.). A'. glacialis (iv, ib.)* . . Chrysanthemiim coronarium ( cretwitm hift.- 1 y -?k5S.^* • • Pyre- thrum alpinum ( Leucantltemum ih^), • « AchiOei Clavennac (AbfintUi ulpinum-umbellifbhan MfL h ; IN^NTOltUiyf. CLDSrOS. ' 4«» 54o*)* Nomea faabet a Ni
    2, 48). . • Garica Papaya (h/lar moera Lujuanorum cur. poft. 78 — 81.)- • • Schi- nus Molle V c^* poft* 94- )• Polypodium calcareum Smith. (Filix pundla faxatilisiy fcf/r. 2, .2i2,). P. fragile (11, W.). P. quercifolium (iniicum exoc. 89.). . . Botrychium rutacemn Sw. (Lunarm minor ramofa 3, 119.). .. Lycopodium denticulatum (Mufcus terrefcris lu' Jit> hifc.^y 2490- • • Fucus^ veficuloftts • f ^i/^r* eus ifiarinUf hift. i> 2i.). ^P. Plocamium (Mu^ eusrnarinus ^y 25b»). . . - Id ifungis etiam ^defudavit praeftantif&mtis Clih fius » efculentos geneVatim a - iioxiis df scernens. Ceterum Pezizsl Aurxcak) f^Ai/^. 2, c"6.}. . . Phad* lus impudicus (288.). • •• Merulius lobatus fFiiA* gi alii E: 294*)* * • Morchdla efculenta (2640- • * Glatbrus ruber ( Fungtisoancellatus-in app. ah ier. auetar. ad exot. ) novi funt^ • *-•• ■* Andteas CAESALPivtrs,. quem prfanam Sy- ftematicum Orthodoxiim praedicat Linnaeus, Are- tinus^fuit^ natus i5j^^^ Lucae Ghini discipidos» dein pontifioia imaaumi archiater f 1 6o3. Quem primus inftaurayerat natnralem ordino INVEPJTORUM. CAESALPINUS. 4a3 Lobelius, Clufius autem duxem et exornaverftt, Caefalpinus legibus firmis ac £dbilibus ftiperftruere conatus eft. Vir enim perfpicaeiffimus fatile intet lexit, cum indies plantarum pumerus augeretui^ difficiJlimam fieri cognitionem et ufum librorujii fere nuUum evadere, niii principia guaedam fia^ tuatltltf ac deglfs > iuxta quas examinandae fint plan« tde/. fimilitudines eonferendae et genera ftabilieat da; Molifus id eft> irf • opere . „ De plantis ^^ r Flo» rent. 1*683. 4« guod omniAo fyftema quoddam na< turale complectitnr , fed artifieiallbui fundatimi icharacteribus; Orditur autem praeclarifltmiis vir ab.examiaie partium et loci lUlus,. qui «principatumi. animae hst* bere videatur* • VehJs' iis, qoibus animalia, .haud quidem infttructas efte^plantas^. efle tdmen ductu^ ^uosdam fuccd nntritio pleuoSy^igttos in lactefceotiT ^ tius manifefto obf(rirvalnus. Attrahi autem bumor res e terra vel atlre tieque fenfu quodam» quo omnir no careant ]^a»ta^, neque ineremeclianico^moda^ ob fbgam vacui vel ob magnetieam vim , fed, calo<> Tis ope vim altricem agere Jta» . ut humores intrent , etfurgaat. Foliii e odrtice orlri,. ven^ etiam et nervos e«rum e libro.. MedtilLimi najU»taati.deCr# inotn^nl) tn plantfe/ qnam corticem:' plures enitit fine meduUa vivere I «mori etiaii.cJFpiin1t;ifa$ 424 LIB.nr. CAP.V. INSTAURATIO diamnuni exercet: differre antem arbitratur *ut foetum' vivum ab ovo: feroen enim tanquam otum effe, in quo fit principium vitale, at vita nequa- guam : fobolem vero vivere primo iuxta parentem, nt eius germen, poft vero per fe ipfam , fuis radi» eibus humorem attrahere. Quae quidem dUfifereo* tia tantum abeft> ut rem exhauria^ ut potius quali- tatem quamdam complectatur et (eminibus et gem- »is peculiarenL. Maris et feinioae djstinctiQM plantas non egere^ ob fimpUclorem ftructurain et paudbrein fpiritum. -• . Seminis effentialem particulam Caelalpiaua iurt quaerit in «o ioca» unde cotylederire ob* fervavit. Flores oil eife nifi in^iklcrafiructauiDb qui cum fpirttHpotios quam humore.abundent, efii verficolores y nea vifides i ut feha* Inefle floribm et ftamiiia et floccos: illa (|nfttlla) ePa femioum proceffus: bos (ftamina mfai^). apbttratur etiaiy feminum propagiaes efiie. Calyoemi. Xeu exterios floris jnvolucrum> > niitriri e .cortice > hlnc bqh dsp cidere cum flore, fed fruotum ptorutnqne v^^ii^ Ib ^mbttsdam firmiter flori.adhaerere) «it tplerAC floS) externe calyx nominari poffit, 'e.|^ Ornitho^ gjllsm* Fatetur , in quibnsdaDi efiie fexum di^tiuc- kim, uft 4a Qmnabi| Urtica> MercBriali» rO| Tax0;eta. ' :•'... ^ \ «nrENTO&UM CAESAItHNUS, 42^51 > : Disiiibiitidnem: . jlkBtatvan adgrodiens > tmii pMnejro fatcftur > e niodo froolifieaAcli optime «t l!0Mmodifluii0 peti gieoerum obaracteresi in nuBli eoite alii3 piHrtibos taotam orgaooruni vairietateiil xnolitam efle et distinxiCTe naturam , quam ia iii^ qvae-ad fructificatioiiem pertiMMt Y/tfi* i. c. i3.). Quae iex ab jp£o ftahflita licet optiitWk fit et ratioAl pgngraa > labitnr tamen eximius vir , dttm ita finga- kfc ox{jpatiatur. ^ Eteoim aiias cQe perlsibet lilantas, quae dum nuUum feraot femen , e putredine orian- tur , quoflrCum fbbgos pertinere anjtumat» alias vero imperfectuin:praducere» quod atianim 'platotarnm vefattaborfus.fintaiit morttt> ut multa ia geaere fru* meiitorum^ quibus.fpioi inanis ot fere iuncortrm genera et orclttdum , O^obanobe et . Hypociftis : pomque in hie pro femine mucum aut pulvifculQm ^oceptaculisL contifleri Quosdam aliquid ferre» quod propolrtione refpondeat femini: nam per id vifas ejfe ptopagari: effe autemlamiginem quani'** ckam foliis infiflfentem y cau)e vero et flore et femine farere j velut ^iiees orones. - ^- ' • ^ Partium fi^uctiicaBtium autem et aumerum et £tum et figitf^a;» in cenfnm vootre, dum conftlt^en* 4w fint clalles plantarum* Semintim itaque fitiim ; 4ve corculum exterias fpectet five interius ; fedeiAL Cuyra aut inlra csJyeem; oonceptactdoriim formam ^. numerum: ita etiam fioris et oalycfs- figuroift ^tumqua confideraty' ut plantarum genera distrt* ^ 4 ■ I 426 L1B.W. CAPiV, INSTAVRATrO bmit- Qiu^tmque (^autem noqur ad totitA pldntaf sieqae ad fruolas conititutionemiaciaDt, ut colores^ QKtores , (apores et alia huiuseiddi , accideotia efle, iaepiusque e guIau aut locorum eeielique jEariari. Vulgarem orxlineizi feguena» priraum arbores | tractat^ dein herbas , utcasque hab^t vel liinplicio- res , qiiae fub udo flore « A*> unitnimijimefi ferunti aut unum fstminis conoeptaeulum'; vel magis com- poStas^ quae plura habent in uno caiyoei.femina. Subdivifiones autem petuntur. e fede feminis et cor« culi, quod vel exterius vergit^ utrin plerisque ar- lipribus, veLiaterius: aut^ quodideih elt, eoreu* ium ex apice vel e bafi leiainis prp|lit# > a. GIan« diferae et nuciferae arbdres^ omne^^axi» prSuspvrti* nent genuS) quas primo Jocb traptit Caefalpinu); lot^r has Quercus Pfeudofuber.f4Sii^er^//a''C4r«/2v/^ ;», a.) et Oftrya vulgaris (a,*7i).- Immirpet ta* nfen etiam: aiiefia»9-*ttb Aeera etFrasdnos et Piata* MS- • r A .Qu^i,^ericarpium<{armit» i. femlnis corculo exterius vergente-j oliae quidem fiorem in fummo £ructu> aliae veto ih bafi-geihint. Ad priorem claffetai reiert Amygdalas;, Perfica^, Pru* jioa» Perfeam. (quam cum Ajaacaecllo 4>onfbiidit), Laurum> Piper, Cnbebas, aliasque plantas guHi- miCeraSy ut BenzoSn, Styraoem; etallas^ quamm iemen haud examihavbrat, ^d £imo6iBmarm us* que Lotum* . Dein pef fequij:iir eofr^ quanim fe- Biina 2. cor m wferiore parse habent^ gua lci* I ' -INVENTORUM. GAESAtWNUSL 4^j hcet aut pedunculo aut concepmctilo nectuatur^ anagna ex parte plura hae feVufit femiiKa» aot.ln communi conceptaculo aut in^plinribus* -Hutf^^Fi^ cum, Morum, Sambiicum, Hederatti, Liguftrumv Syringam ipfemque Rofam ; deirt Vitim, Arbutuhli Gaaiacum) ErmelVmam (Diospyros t^otus): .lega» . nJnofas, ut Caffiam, Ceratoniam, Tamarindam^y Cytifum,' Genifte^, Emerurti, refert B^ Stint qui* bus feminis fedes biparnta eit^ ut duo cdtt^epVH^ cula videantur^ quibus iiemina^l^nugine involi^^a funtj qilorfum Periploca pertrnet,- StaphyIo flos interius: quorfum Tbyme* , iaea, Daphnoides it lafmtnum pertinet; vel fios in IiBniii0 fructu et i^eimnis cor pariter) ut in CaiBii ligoea (Daphne CneQrnnu). AUie pro iemmia tiegkaaie datfcim jd& floris inv<^itornm > femi^ibas fo«- JitarJis exiitentibus fub fingulis floribus > utinQ^i- jiabi» Lupulo> Ambrofia, Chenopodio, Beta, Atri* jpliee, Blito^ Trib%|lQ, Spinacbia^ Rpmicej Oxa» lide,' Poljgono, Salfola et omnibus irumeiMis ao leyperoideis. 7. Conceptaculum fimplex ac •uni- eum fttb UBO floresgerunt» qtiae flerein habent, fru- 4:tui pulpofo eduli injjidentem , ut Cupurbitae et Ci^- .cameres, Bryooia^ SambucuSy Solanum, Smjlar jces, Rufci, Dictamuus, Arum. Huc Autem le- ^mina ouuiia, inter quae receufet etiam Caflian^ ^ennam italicam (o» 3b\), quaein agro Piftorienfi irat^ens ferituf : aduumerat his etiam Lj^chnides, Dianthos , Afdepiades et alias. B. Secu^da dapb . ^on^plfctitur eas, quae bina femina nuda Jub fingu- li$ flprjl^s genint, aut concoptac)ila (MMPum bi- partita. Ad priorem ordinem pertiqent ambelli- .&rae imimB (imw eas PaDoafeolu«.f;Btti»iiim Bul- • «•AM Vv ..tp 4«k«v Agrimoniaey Mercm^ialis etXanthium» Pko* tago etiam etEupbrafia, Orobanche, Cufcuta, Tor* xiaebona (Nicotiana)^ Hyoscytmus> Verbafcnn^ 8crbfulai>]aj Huc etiam reiert filiquoOas, quippe quae bipartitum habent conceptaoufaon. . • C. Teiif tia claffis continet plantas , gniae terna; femina ge« runt aut nuda, utThalictnim (quod cum Pegano Harihala confundit), afit in conceptarculis, ut £u« pborbiao (inter guas Eophdrbia.Cajogala ii, 8«) et Croton (Heliotropium) » Convolvuli etiam , Set iamum, Afarum et Cardamomum, .Cyclamen, Hy^ |)ericum. Huc refert etiam bulboias omnes, AX* ]ia, Scillam> Hyacinthum, Crocum, Narciffum^ Alogo» Qrcbideas omnes. • • D. Sdquuntor, qiiao quaterna habent femina; eaqne plerumque nuda» ut Afperifoliae et Labiatae pmnes. • . £. Quae mnl* ta femina geruDt, dividuntur A. in Compofitas^ obi flos fuperus efi:> et femina vel pappofa vel na« da, receptacuhim .etiam vel foliaceum (paleace^ lun) vel nudum^ His adntmierat Scabiofas, in« ter quas Sc vel cretica vel limonifolia (i3, Go.)^. /B. in ea5> qvibua fios inferua e&, qnalis apparat in Ranonculis > Anemone> Geo > Butomd > Potent tilla, Alohemi]la> Oeranio» Malvis* 7. in eiis^ quae io fingaMs.canceptacvtis plura geftaot femiaai Mt Ojudis^ Goiryp\umy Bamia (Hibifeus^ e/oulen^ / ^ 43o IIB.IV. CAP.V. INSTAURATIO i tus)^ Papaver, Ruta, Helleborus, Aconituini Paeonia, Aquilegia. Supereft plantarum familia, quaie nuUum profert fenien, quorfum Filices (in- ter has Polypodium avenfe, i6, io.)> Mufci fron- ^ofi, Equifeta, Licbenes, Algae et Fungi* ' • En priraifyllematis carpologici fyllabum, quod ticet imperfectnm fit, ingenii tamen fummi mo- nunientum et aliorum oninium ad Oartnerum usque exampiar eiV. % % % Ni inter fyfiematicos» inter coUectores faltem inventorum numerandus elt loachimus Camsajl<- Kius., medicus Noribergenfis (nat, x534. \ iSgS-)» Gesi^eriani thefauri poffeffor et horti praeiiantiflivni cultbr. Ufus eft iconibus Gesneri ad edendam ^De plantis epitomen utiliffimam Petr. Andr. Mat- thioli'^ Frcf. ad Moen. i586. 4* Egregium opus, ob mutatas et ejnendatas plerasque Matthioli ico- Xi^^-i, relictis pauois.deterioribus, ut Auricula mu« ris (4o8.)> Rhabarbaro (4ii4*)> Chamaeleonte nigro (4290* Keliquae funt elegantiffimae, niti* jdiffimaey quales nec maiores ipfius nec pofteri un- qiuam ligoo inciderunt; pleraeque habent partes ef* fentiales 9 ut facillime et genus et fpeciem definire |K>ffis. Ordo ceteroquin nuUus» nifi is» qui .ia Diofooride Matthioli pbfervatur. Adiutus fuerat a nepote loach. Ivic OEAMA.Nifio» lipfienfi, pofc Cuilandini fucceffpre ncminato^ qui Oriehtem ad* INVENTDR. CAMERAR. lUNOERlf ANIT. 43 1 greffums, obiit Corinthi i5gi. Praefiaotifliroas et novas prorfus icones > inter plusquam M^, quam hic occurrunt , exiftimo fequentes : Ecliium italicum (Jlore alho ^SS,). • . Celofia cafireniis (Amaranius cri/catus y^a,.}. • . Sefeli tortuofum (maJfiUenfe nonnullorum 5ii.)* • • • Agave americana (Aloe ^Si*^ miilto melius redit in koreo a5. . . Ballota alba (572.). • . Cardamina hirfuta (Siffymbriuip aquaeicwn alterwn 2.J0.). .-• Sifymbrium ftrictifijmiim (Arahis quihusdamZ^o.). . . Tragopogon orientalis (Barbula feirci 3 12.); • • Soncbus cocruleus Snt. (281.). . . Artemifia gallica (Abfinthiumferiphiumvulgodictum 458.). -. . Tuffilagb alba (Petafitesfl* albo SgS.). • • . Ulva plicata Roth. (Mufcus marinus aher Plin. 8jz.'). • Mox fequutus e& „ tiortus medicus et philofo* phicus^* Frcf. acl Moen. i588, 4-> primum et fplendidum quidem exemplym defcriptionis plan*- tarum, quae in hbrto ditiffiino colebantur; icones adiectae funt nitidiflimae, aliae propriae, aliae • Gesneri thefauro. Novae funt fere: Montia fontana (Portulaca exigua p. i3i,). Sherardia arvenfis (Rubeqla arvenfis i49*)* Phyfalis angulal^ (Halicacftbum s. ly.)* • . Gen« tiana bavarica ( t. 1-5. )i • • Gent* imbrscdta./ifr* ^1«).^ • Eryngium aiqethyftiiium (totufn coeru* lewn, p. 53* }« •' •' Biipleurum longifolium (Per/or 43« LIB.Iir. CAP. V. IMSTAITBATIO montana t. 38.). . k Tordyliiiinperagrianm (Caucalis tufpamca ^ ll.)* iSilene fnitieofa (Ocbnoid&s /ruiicofum ^33.). • • SiL ^ioctiflora (Oc^.nocHflorum ^Z^). . • Eu- pfaorbia Gerardiana* (Tithymalus linifolius X^o.)* Scrqfularia peregrina (e.^,). Bunias fyriaca (Rofa hierochuntioa alia s. 42*)- ^ • Cheirauthiis tricufpidatus (Leucoioa^ marinum f. 24*)- Sida indica (Abudlo^: s* i.\ . • Hibifeas if riacus (Alceaarborefcens t.^^. * AnthyiJis tetrapbylia (Trifolium halicacaburn ^.47*)« r • Trifolium italicum (Melilosus italica ^. &9.V • • Lotu$ oraitbopodioidfs (s. 2S*}. . • Medicago maculata (t. 27.). Hieraciuin/ dubium (Lactucella fylvefiris re- pens ;ei. 82). . • Cnicus fyriacus (Carduus lacteus Jyriacus t. 10. Neotlia repens (Orchis radicerepente t. 35.)« • • rhoenicis dactyliferae germinatio (t. 36.). * ♦ * • » * • Invcnta coUigere ac in meliorem disponere or- dinem fategit etiam lacobus Dalechamp^ medi- cus Lugdoncnfis 'fnat. i5i3. ti588,), fed, licet adiutus a loanxie Bauhino et lo. Molinaeoy incoD- ditilm tameit opli^ rfeliquit ^ quo- aegerrime utimuis cum eaedem plantae diverfis nominibus occurraot ^vl^iftoria genecnlis flsMm^ak/*' voU. i* 2.. I^ifdL INVENTORUM. DALECfrAMP. 4S3 1 SSj. fol. Rouillius bibliopbla iuftb iactantius praei-* fatur. Ordo fingularis: i. de arboribus fylveftri- bus; 2. fruticibus ; 3. arboribus fructiferis; .4« fcf getibus et leguminibus; 5* oleribus et herbjs; 6. plantis urabeliiferis; y. flore placentibus; 8. odo*. ratis; 9. paluftpibus; lo. de plantis in afperis lo* cis et faxofis; 1 1. de plantis in udis locis et pin* guibus ; 1 2* de plantis maritimis et marinis ; 1 3« d0 parafitis; i4* de Garduis et fpinofis; ;i6. de hvl^ bofis; 1 ^. de catharti ds; 17. de renenatis; 18. ds peregrinis. Plantarum defcriptiones pleraeque 0 Matthiolo, FuchfiO) Lobelio, Dbdonaeo et Clufioi icones indidem mutuatae, paullo inferiores illis^ fed appofitis interdym» more Gesneri» partibua «Qi^tialibus» Quae propria funt Dalechampio aut mellus abi tfo expofita, fequcnti^ videntiuV:: Veronica urticaefolia (maxima 11 65.). Anthoxanthum odoratmn (426.). • . Saccha- riim cylindricura (Gramen tomentofum 43o.). . £Iymus arennrius (Ovtyagroftis maritfima 432.). • Knappia agroftidea 5m. (Grameti inlnimum ^Q.^*)i . • Dactylis glomerafa (Gr. fpicatiim 4^y»\ • t* Polycarpon tetraphylium ( ParonyMa aheYa\ >2l3-). > -• \ . r . . . . Olobulatia nudicaulis (AphyHanthes itu 864. )•" . . Piajntago aifim' (f^olbfteum qnorumdam 1 183.). • -• Q&mSoto{Tm^\^}^x^{ChaniaepeuaePlinii 1 179*}« Tox. 1« 28 454 LEB.IV. CAP.V. INSTAURATIO Canvolviilus faxatilis (Lychnidis fylvefrrls fp&' cles Myconi Siy.)» • • Verbafcum Mycoiii (Auri^ cula urji SSj.). • • E^yngium Bourgati (Spina alba i^G'2.). • • Bupleurum Odontites (Odontites Jutea loGZ.y* • • SifoTi verticillatuin (^Dai/ce/^ pra- iwjis yiS,)» t , Oenanthe peuceclaiiifolia (Bulbo* eaftanumfemina 778.). . . Aethufa Bunius (774*)» # • ChaerophyjUum hirfutjm (Cicutaria all^a ^Sg.). • • Sefeli elatum (PetrofeUnum 702. )• Ornithogalum latlfolinm ( magnum Myconi l.5ii3.). Mohringia mufcofa (Alfine mufcofa 1255«)* • • Acer monspeffulanum (95.). Sclerantbus polycaipos (444*)« • • Saxifraga 'Aizoon (Phyllon thelygonon iigS.). . « .Gypfo- phila rigida (Tunica minima 1 J 91.). Sedum dafyphyllunx (Aizooa dafyphyllum ii33.). Enphorbia verrucofa (Tithymalus i6oo.)» Sarracenia flava (Turis limpidifolium i^o^-)- •. • Ciftiis Tuber^ria /iHoior Mjco/i^ 1099.). • . Anemone apiifoha (Pulfatill^cnu 85x*). • • Ra« Qupculps hederaceus Cio3i.). R. plalaaifolius (f^ontanus albus ib. )* Lamium incifum (Ballote crifpamaior i:^53.). •. • Erinus alpmus (Ageratum purpureum 1 184*). Cakile maritima (Eruca maritiMa x394-}« • • Lepidium ^\yimmXThIafpi monmHum miuimum INVENTORUM. DALECHAMP. 4^5 (iiSo.). . . Iberis feihpervirens CT%7a//>i moiUt»* 111/771 candidum iioo.). Althaea hirfuta (Alcea villofa Sg^. )• PoIyga>a xnonspeliaca (Onobrychis uu 49i*)* • « Ononis pinguis (lutea nonfpinofa 449« )• • • Co- Tonilla: minima (Lotus enneaphyllos 5 lo*^. • « Ornithopus comprefius (Scorpioides leguminojk 493.)« O. perpnfillus (Ornithopodium tuberofum 436.}« • • Aftragalus montanus (i347*)* • • Me- dicago minima (Tribulus minor rectus 5i3.). Arnopogon Dalechampii (Hieracium magnum 569. male.). •(. Sonchus picroides (Crepis 662. )• • • Prenanthes muralis (Sonchus dendroides SjZ.)* • m Amtryala integrifolia (Sonch. lanatus iiiSO* • • Cnicus Erifithales (xog40* • • Conyza fordi« da (Ageratufn aliud quorumdam 778.)* • • £i'i^ geron glutinofum ( Conyza montana 1^01. )• • ♦ Anthemis maritima. (^ CAomaame/i/m i394«)* • • Chr ysanthemum >Iyconi? ( 87 3. ). Orchis globofa (rotundus i556*)« . Polypodium ilvenfe (1221. i23o.).. Marfilea quadrifolia (Lemma \0i4* 101 5. )• Haec quidem certiora funt* Plurima dubia aut variis nominibus^ ]icet eadem, infignita) de quibus lacobus fons egit in ,>animadverfionibus inhifto- „riam plantacum generalem/^ Lugd. 1600* 8; Edidit etiam C* Bauhinus animadverfiones in hiflo« riam plantarum Lu^duni editam; catalogum pIaA« 28 * 436 UB.IV. CAP.V. IKSTAURATIO tarucn 4^0 eo in opere bis terve poitanim. Frc£ iGoi. 4- ' ♦ ♦ ♦ ' . lacobus Theodorus Tabeiiwaem«ktakvs, Aifatusy medicus Epifcopi Spirenfis et principis Palatinatus, Tragi autem discipulus» praeceptoris KifertL continuare moiiens, impenfas ab Epifcopo ^irenli accipere fperavit, fed intermortuo hoc> llaffaeus , typographus Francofurtanus magui her« barii lomum primum i588. edidit. Defuncto i5oo. 'auctoro ipfo , Nicol. Hraunias reliquos tomos 1 5g2« ciiravit: iiovam autem editionem C* Bauhinus: ,j*Ncuw voUKommentlich Kreuterhuch" Tom. x. •2^ Frcf. ad Moen. 161 3. foi. quam coram habeo* Coutiuet» ordine~ quodam arbitrario, plusguam 58oo fpecies plantarum^ ^uarum 2480 iconibus Oixprefrae funt> rudioribus iis> quam quae Camera* rlus curavcrat, plerisque mutuo acceptis a Glnfio, Lobelio aliisque, nonnuilis pcffimiS) aliis tanien inelioribus» imo novis et peculiaribus. Nimius uiitonuin vir^bus medicis^ rnultus in nomenclatura otnnium fere linguarum. Propriae ip/i aut me« Hus defcriptae funt fequentes: • Veronica tHphyllos (Aljiherecia ^ , 4^10,). .. Ver. hederaefolia ( Alf. hederacea 2> 4^i»)* • • Ver. arvenfis (Alf.foL veronicae ib.).^ . Ver. agre- ilis (Aif foU triffaginis U>.). . • Salvia hifpanica (^clarea 2, 97» ). INVENTOR. TABERNAEMONTANUSL 487 Valeriana dioica (Phurnlnus 1 , 4^9* )• • • ^^^^ pallida (dllute eoerulea .2. ^ SSg.)- • • Sclrpus Ta- Lernaemontani GmeI,Jll bad, n. 69. (luncus Jylva^ licus 1, 554«)« • • Phalaris anindiilacea (Craiheh harundin. maius 1 » 53. }• • • Panicum verticiila*' tum (Gr* genlculatum iiu l^ 532.)« • • Andro* pogon irchaemum ( 1 > 555. )• • • Stipa capiUata (Aegilops ly. 1, 564-)-' • . Polycnemum arvenfii (Camforataiu 1, S^,). Dipfacus laciniatus (n* a.Sg^.). • • Afperu* la tinctoria (Gallium album iiu X , 44^')» Campanula patula (Rapunculus fylv. minor a^ 225.). • • Chenopoditim murale >(ii. 2> I^^O* • • Chaerophyllum temulum (Cerefolium fylveftre i, $k88*)« . • Pimpinella nigra (Tragofellnum minus 1 , 258* )• • • Linum auftriacum (fylveftre iii. «> 526.). luncus fylvaticus (Gramen iunceum i# 1, 553«)» Epilobiumtetragonum (Lyfmachia uh 2, 554- )♦ ^ . Epil.'paluftre (Lyf rtu 2, 555.). • • Polygo*» num aviculare (ii, 2» 535.). Scleranthus annuus et perennis (Polygon. tv, T. 2, 534* }• • • Stellaria uliginofa (Alfine fonta^ na^f 4'iO» • • Ccraftium aquaticum (Alfine pa^ luftris 2, 412.). Erodium pimpinellifolium (Geranlum ttrvenjh 1,1 24. ). . • Althaea ficifolia (Malva rofea ftm^ flex 2, 4^S*)' ^ 438 LIB.IV. CAP.V. INSTAURAtlO Spartiam multiflorum (Genifta alba 3 > 824«)' • • Vicia dumetorum ( Cracca maior 2, y 220* }• Hieracium paluclofum (xiv. i, Sog.)* H. fyl- vaticum (Pulmonaria gallica tenuifolia i^ 5ooO« • • Crepis Diofcoriclis (Hierac. u ij 5o6. )• • . Cr. nemaufenfis (Hier. vi. 1, Soy.). » • Cr. virens (Hier. II. i , 5o6.). • • Heliantbus indicus (Cdro' na folis i. 2, 4660* • • Uel. multiflofos (Con folis IV. 2, 4^7' )• ♦ ♦ ♦ Immortalem meretur gloriam fplendidom inge- nium indefeiraque induftria Fabii Coluukac, ,Neapolitani. £ nobiliflima gente circa annum 1 067. natus y ab infantia inde^ diro morbo comitiali vexa- tus> licet iuris fcientiam fibi elegiffet, vetcres ta- men medicos adfiduo legere coepity utremediuin aliquod expeditiflimum inveniret» quo morbmii fuum fugare poffet. Incidit in Phu DiofcoridiSf quod Valerianam officinalem fignificare credidit (phyiobaf 97.) eaque a morbo per aliquod tempus ' liberatus fuit. De ea planta poftea contentio oru ell inter Columnam et Evaugeliftam Quatramioio (ecphruf 1 » 210.) j ubi nofter defendit fuam fen- tentiam ^ licet a veritate alienam. Haec tamen ftu- dia adco iuvenem delectarunt, ut in iis etiam aeta- tem confumefet ac confenefceret. Edidit enim pri- mum, quum annum XXVageret» ^, Phy tobafaimm quem lani Flanci ca&igatione Mediolani 1744* '^ INVKNTORUM COLUMNA^ 43$ tdiiuni coram habeo* Plngendi arte ipre Columna perituS) aeri incidi icones primus curavSt^ quae qni^ dem artis initia fatis fpedoia palmam tamen lig- oeis iconibus Camerarii haudquaquam praeripittnt. Quum poftea Aequicolorum iudex et proprlncept ' nominatufi edet , otium omne in Campoclarenfium tnontibus et Apuliae campia plautarum feracii&mif conrumlit; multo curatius» Gesneri ct Caelalptaii exemplo accenfui, ad partes efli^ntiales confiUum transferre didicit; immenfam rariorum vegetabi* Jium copiam ccllegit, quarum praecipnas et novas in >,£cphrafifiirpium^' tonu i. 2# Rom« 1616. 4« defcripfit ac delineavit« Eodem fere tempore Jo« Bapt. Portae fuccefTor , feu prof. Neapoiitanus vo- catus fiiit) ' fractus autem paene viribus ac animum (tefpondens vitam protraxit ad annum u^que 1 640f iibi vivere defiit* Quum de veterum plantis agerem $ faepius iam Columnam citavi) unde patet> eum operam prae* primis dediCTe, ut Diofcoridem et Theopliraltum explicaret, haud fatis felix Initio: namque iu phy« tobafano pluries labitur, fibique ipfe contraUicit* Multo maturius ac verc eximium opus^ eft ecphrafis, quae climatis florae perquam faveutis plaiitas innu- TTieras fere continet, quae nec antea nec etiam poft itudiofius obfervatae fnerunt. Inciicem adiungo plantarum novarum aut Columnae pecuiiarium ; Circaea aljina (7mnini.i ecpSu^ 2» 8a0« « « 44o LIB.IV. CAP.V. INST^AURATIO Vffronlca monUDa (Alyffum nnmtanum ecphr. i, 288.)* Fedfa echinata ( Valerianella ecphr. 1, 20G.). F. coronata ( femine fcabiofae ib^ 209« )• F. den- tata (aher^ ib. ). Scabiofa palaeftina ( Phyteuma fninus phytoh t. 22.)«. • • Sherardia muralis (Afperula ecphn 1, 3oo«). • ^ Afperula cynancbica (Galium rrr^aCpuX^ \ov 1) 297.)* . . Valantia muraiis (Cruciataib.)» PlarrtagaSerraria (pilofa laciniata apula, ecphr,\y Lithbfpermum apulum (Echioides lutea nniur may ecphr. i> i85.)» • • Cynogloflum apeunlDuzn (ecphr. X y 170. ). C- Columnae mihi (ib. 178.)- • • Aretia Vitaliana (Sedum alpinum i. ecphr* 2> 65*). i . Androface carnea (Sed. alpin. zi. ib.Ji • • Cam- panula graminifoiia (Trachelium montanum phy* tob. ^ 34*A* • Phyteuma orbiculare (Rapuntium corniculatum , ^cphr^. 1, 224«). • • Ciiironia mar ritima (Centaureum luteum novum, ecphr* 2, 77.)' • • Oentiaua ciliata (Gentianella coeruleti Jimbri' ata, ecphr* i, 221). G. utriculofa (altera coer. eordata, ib.)* • » . Bupleurum tenuiffimum (nuni^ mum^ ecpttr» i» 247* )• • • £chinojJiora tenuifo- lia (Paftinaca edunophoray ecphr. 1, 10 1.)* • • Tordylium apulum (ib. 124* )• • • Gaucalis Ialif(^ lia (EchMophora iv. ecphr. 1 , 97.)* C platjcar' pos (Eckiuophorm it}\Mnwm^o^, ifr.*94*> • • Dao- INVINtORUM. COLUMNA, »ia cus TnQricatus (Echin.icvxvem^og^ ib.). . . L-i" - ferpitiu^ hirfutum (Panax Afclepiicm apulum^ t ecphr. d , 86. )• AUium pallens (Gethyoides fylveftre , ecphr.^it^ 7.). . .. A. Cbamaemoly (1 , SaS.). . . Rumex bucephalopborus (Acetofa^ ecphr. i, i5o.). S^xifraga bryoides (Sedum alpinum it. ecphr. 2, 67.*). S. aBdrofacea (in. ib.). S. bulbifera (ecphr^ I ,' 317.). . • Saponari^ *bellidifolia (Glo* hularia lutea montanoy ecphr. 1 , i53.). . • Se- dum ftellatum (Sempervirum lu. phytob. t. 11.). * • Ceraftium repens (Ocimoides LycHnitis phytob* i. 3i.> Agrimonia Agrimonoides (ecphr. i, i44')**<^ Refeda -Pfayteuma (Erucago apula^ ecphr. i, 269.). • • Euphorbia Epithjmoides (Tithymalus y ecpkrp 2 , 5 1 •,}. E. fylvatica ( lunato flore > ib. 5j. ). . . Sempervivum arachnoldeum (ecphr. 1, ^Si*)* Ranunculus chaerophyUus (montanus lepto^ phyllusj ecphr, 1, 3ii.). R. parvulus (mitjdmus apulus!^!^). Teucrium Pfeudbyffopus (Hyjfopus apulus^ eephr. % , 67. ). . • Sideritis montana ( ecphr. r, 196«). ^^ . Scutellaria Columnae (Cafftda, ecphr. X, 189.:). • • Rhinanthiis Elephas (ecphr. 1,^188.). R. Trixago (ib, 197.); . . Euphrafla latifolia (ec^ phr* ly 202. )• • . Tozzia aipina (Anonyma & Gre^ gs^rU, '^phr. T^ So.); , ' 44^ MB. IV. CAP. V. IN$TAURATId ^ Lepidium petraeum (Cardamine pujilla Jaxa^ iiliSy ecphr. i> 2730* • • Draba muralis (^ifr. 272!^ » . Thlafpi perfoiiatum (ib* 276.)- T. faxatil» ' (lonthtafpi montanum o.jj.^ • • Alyffum deltoi- deum (Utoreo" leucoium fupinumy ecphr. I9 284.)» • • Bifcutella auriculata ( Leucotuni montanum Jlo* re^pedaiOy ecphr.o.^ 6i.). B. apula (londrabm apula^ eephr* i» 2850* B. laevigata (Leucoium alyjfoidesy ib.)*»* Sifymbrium Irio (ecphr^if d65.). S. Columua^ (Rapiftrum fylvefrre, ib^ 5568.). s * Erodium ciconium (Geranium aptilum ecphr^ j, 235.). Spartium radiatum (ecphr. 1 > 290.)* Ononis Columnae (ecphr. i, 3oi.). • . Orobus vernns (d* firagalus^phytob* t* i^.)* • • Hippocrepis comofat ^(Ferrum equinum capitatum» ecphr*ij 3oi.). •• Aftragalus fefameus (Ficiafefameaapula, ib.J, Hypericum hirfutum (Androfaemumy ecphr, i> 74*)* H. montanum (ib.). Geropogon hirfutus (Tragopogony eophr. t^ 23 1.). . . Tragopogon cr ocifolius (ib. 23p.}. . , Scorzonera hirfuta (Tragopogon stpujlumy ib. 233.). • • Prenanthes viminea (Chondrilla vlfcpfa» ecphr. I » 24o. ). P. hieracifolia (Hieratium lep- ^ lomacrocaulon ly a490- .• . Thriucia birta (Hie- racium montanum faxatile , ecphr. i, 245')« • • ^ieracium cjmofum (Filojilla macrocfiuloSf €o \ • • • <• INVENTORUM. ZALUZAN1U5. 44» }phr. i^ 249* )• H* aurantiacuii\ ( germanicum h Mphr.Zy 3o.). • • Crepisfcariofa (Cichorium pra^^ tenje veficarium^ ecphr* i> s.Zy.). Tolpis barba* ta ( Hieracium calyce barbaio, ecpfin 2 ,. 27.). Lapfana foetida ( Hieracium ui ^ ecphr*2,f 3i.). Carlina lanata (Acamhoidesy ecphr. Xy 27. )• C. corymbt^fa (Acarna apula umhellata, ib.)^ • • Ar" teuiifia coerulefcens (Jbfinthium latifoUum^ tfc- phr* 2, 76.)- • ^ Carpefium cernuum (After, eo» phr. if 252.)i • • Anthemis montana (Abfinthium montanum phytob. ^ 33.)* • * Heliaathus tubero- fiis (Flos folis Farnefianus, ecphr. 2y i30/ - • Gentaurea Crupina (Senecio' Carduus apulus, ec- phr.i, 34- )• C. folftitialis (Spina fol/iitialis mi- iior, ecphr. x, 3i«}. C. centauroides (lacea laer vis maximay ecpjir. i> 35«). Orchis anthropophora (ecphr. 1, 32o.). O. te« phrosanthes ( cercopichecophora , ib.). . . Sera«« pias Lingua (Orchis macrophyllay ecphr.-ip 322«)« Syftematicam transire nequeo » qui naturalem JLobelii methodum ulterius eIaborare'ftuduit, Ada- mum Zalvzakium a Zaluzaniisi Qohe- mumi cuius ^Methodus herbaria libr. 3/' Frcf. s6o4* 4* coram eft.' De fexu plantarum c. 24« longe aliam ac priores profcrt fententiam: pluri* mas enim hermaphroditas effe et androgynas > non« nuUas vero fexum feparatum habere» Ugulam «p« I • 444 tIB.IV. CAP.V. INSTAURATliO pellat filamentum» apicem antheram: ftamen au* tem piftillum. Fanrilias naturales ordine Oaitis con* gruo percurrit) ab imperfBctis ordiens: Fuligos^ MufcoSi LicheneSy Gramina, Scitamina, Lilias HyacinthoSi %poft eosOrchides tractat, quas memo- rabili elenoho complecdtur: Orchides enim funt: i'. Satyria legitimdy nobis mlnus nota, Monox'- chides , quorfum Erythronium et Hyaciii- thus orlentalis. 2« Cynosorchides , polydactylae, a. Oreades, folio laevi et maculofo (Orchit maculaia. ). b. Nereides, paluftres. ' »» folio acuto> laetres et nuicttlofae, /3« fdlio lato et iacrniofo* 3. Serapiades, rotundis teftihus. a» Duobus- (Orchis vari^gata» mlliiarU: .• Ophrys myodes etc. ). b. Tribus atit qtiatttor» 4. Mediae, ,Dactylidw. * Seqnuritur Leguminofae, quibus et Rutam etSefa* mum actnumerat: Ferulaceae, inter quas UmbellU ferae, Filices, Artemifid, Filipeft(iula: Compofi- tae: tum congeries qiiaedam, ubi Sempervivurii cum Plantagine, Rheum cum Oxalide coniungit. Banaceae plantae dicuiitur Aroideae, et Caltha et Ranunculus Thora etc. INVENTORUM. . BAUHINL 445 Oamtanf agmen ^fratrum Banhinonim fydera l^cida^^y quorum tot tantaque funt in promovenda et perficiencla re herbaria meritai ut ab uno fere X.innaeo fuperfentur. Bafileae) patre loanne medi« co, natus utercjue, alter natu maior loannes anno 1.541« miuor alter Cafparus i55o. loannes a Fuch- « £0 primum» d^in a Conr. Gesnero haufit discipli- ^amy huius comes indefeffus in itineribus helveti- cis. Foll Galliam Narbonenfem, Italiam ipfam, Alfatiam totam et fylvam Martiam peragravit, Ebroduni per aliquod tempus commoratus eft) do- nec Bafileam i566 vocaretur; quatuor vero poft annos princeps Montisbeligardenfis medicum fibi eum elegity Montebeligardi etiam denatus eft i6i3. Ediditis primum ),hiftoriam admirabilis fontis ct balnei BoUenfis**, Montebeiig. 1698. 4- cuius liber cjuartus, feorfim editus, ftirpes plerasque in viciuis montibus et fylvls proveuientes tractat. Inter eas paucae quidem novae, ut Peplis Portula (Aljine mini- ma p* 1 g4«)) Alnus incdna p. i^4^elc.\ quae redeunt in biftoria plantarum. Molitus enim erat abineunte aetate vir doctiffimus et ftudiofifSmus iogens opus, Gesneriani aemulum, in quo colligere ex omnibus auctoribuS} quaecunque innotuerant) melius de» ieribere, icones repetere et fynonyma diiudicare jktegit. Prodromum eius operis, in quo a lo* Uenr. CAer/ero,genero adiutus fiierat , pofthumumt editum habemus Ebrodim. i6ig« 4*> ^hi claffes na- 446^ tlB. IV. CAP. V. iNSTAURAf 10 turales fere eaedem, quasLobelius delideaverat, re« petuntur. Tandem ipfum opus, quadraginta fer» poft obitum auctoris annos> a Dominico Chabraeo Ebroduni tribus voluminibus i65o. i65i« foL ti« tulo: „Hiftoria plantarum univ^falis*^ editum fuit« Laudes fummas merctur ft-^dium auctoris io coUi- gendis et defcribendis plantis > in diiudicandis fyn- onymis» in indigitandis locis natalibus: quae ta- xari pofTunt^ verfantur fere in iconibus multo mi« noris momenti, guam ea aetate, poft Gesneri et Gamerarii fpIendidiOima exempla, exfpectari pote- rant. NonnuIIae etiaiti , ut Pulfatilla 3 , ^io. ipei* limo loco pofitaew Sic 3, 290. loco Chamaedryos Salvifl picta eft, Centaurea 3, 754- Joco Tricho- manis aut Polypodii, Gramen 2 , 927. loco Thla- fpeoS) HypericumS, 344« I^co Lychnidis, Coro- liilla Securidaca 2 , .4^9* ^oco Graminis. Ordo potiffimum naturalis : Arbores primum pomiferae, nuciferae, exotjcae, bacciferae, glandiferac, co- niferae, fylveftres, leguminofae: tum Cifti, Hofa- ceae, fcandentes, cucurbitaccae, herbae* leguroi* Aofae, frumenta, gramina, cyperoideae, bulbofae etiuberofae, rapunculi et eampanulae, filiquofae et fiiiculofae, oleraceae: denique cichoraceae, ca- pitatae , echinocephalae , corymbiferae , umbelli- ferae, labiatae, coronariae: peculiaris cftiam daf- fis nervifoliarum, ut plantaginum^ gentianaruniy I I INVENTORUM. BAUHINT; '447 yolygonatorum : rotiindifoliae et cognatae, ut Afa- runri} Viola etc. afperlfoliae : veaenataej craffifo* liae, ftellatae, filioeSi aguaticae, mariiiae, coral^ litia et fungi» Quae ab amicis Felice Pktero 9 Cherlero» Nie. Agerio prof» Argeutinenfi et aliis acceperat aut ip*» iie xioVa iuvenerat, funt fere quae fequuntur: Veronica auftriaca (CJuimaedrys tenuijjime la^^ cuiiata 5, 287,), Plileum ^licbelii (Gramen cum cauda muris furpurafcens tx^ 473* )• • • Crypfis aculeata (Gra-* mtn fupinum aculeaium 2> 4^1 •)» • • Alopecu- rus utriculatu^ «Sc/tra<£. (Gramen ienu^ duriuscu^ lumsiy 4^3» exQluf fynon. )• . . Oalium rotundifQlium ( Rubia ^uadrifolia 3^ 718.). Anagallis teeelk (Nummularia ruhra 3, Zji .)• • • Campagnla fpicata ( Traehelium altijjimum fo^ IJlis angvfeis 2, 8or.). C. linifolia (2, 797. )• G. rhomboidea ( alpina glabra z ^ 8o6.). C. bo« nooienfis ( 2 , 804* )• C. hederacea ( 2 , 797. ). « . Phyteuma pauciflorum (Rapuneulus alpinus par^ vus2y 811.). • • Uerniaria hirfuta ^3, S^g.)... Ajnmi glaucifollum . (Daucus petraeus glaucifo* Uus ^9 58. )• • • Peucedanum alfaticum (Umbelli* tera alfaticd magnddy loG.)^.'. • Ferula glaucd i3; 4^0* • « Laferpitium anguftUBmum (Lafer^ 448^ LTOJtr. CAP.V. InSTAURATIO « • -pitio LoMii Jimitis angvftifolia 3 , . iSj.). ': . So« feli glcnicum (Daucus giauco folio Z^ z6.). Scilla unifolia (Bulbus monctphyllus flore albo 2, 622.). . . Calamus Zalac,ca (Baly lnfulaefrw> ^us 1, 4oi.)* • l^IutKTUs acutus (pungens 2, 520.). L maximus (Gramen Luzulae maximumo.^ 49^* )• I. capitatus (foliatus minimus 2 ^ 523. )• . . Ru- mex pulcher fLapaihum pulcrum bononienfe 2, 980.). R. Lunaria (994')» Andromeda polifolia (Viti idaeMddfinis poli- folia*iy 527.). . • Saxifraga ftellaris et cuneifoLa (Cotyledon aUeraZy 684« )•* S. mofchata Wulfm (Tridactylitesalpina Zj' 762.). S. afpera (Se^ dum alpinum hifpidum 3, 695. )• . . Arenaria tri* nervla (Aijine ptantaginis folio 3 , 364» ). A. te- nuifolia (Aljine, ib.). A. ftriata (Auricuta mu" ris pulcro Jlore 3 y 3 60.). . . Secknn faxatile (lu^ teum minimum non acre 3 , 6g5. ). • Lythrum TUymifolia ( Hyffopifolla nunorO^ 792- V • ' . . Prunus femperflorens ( Gerafus racemoja i^ 223. ). . . P yrus PoHveria ( r , 09. A patria PoH* ■wiler Alfatiae dicta.) P. dioica (Malus nonflori^ daiy 21.). • • Rofa tomentofa SmzVA. (2, 44- )• Ciftusnummularius (2, 20. )• C famp&icifo- lius (ib. )• ? Ci glutinofus (thymi foiio Incano ^y. ^9.). ... Ranunculus plantagipeus -( anguftifoHuM hulbofusZ^ 366. )• R. pyrenaeus (pumilus grth mVENtORUM. BAUHlNf. 44^ minehfoUisy ibj. R. glacidis (3, 86i.). ^ tnontanus ( minimus alpinus luteus ib»)* Teucrium Martim (5, 243.). . . Nepeta nuda (Mentha Cataria hifpanica 3, &2 6.)« • • Side-* rids.romflna ( Sideruis genus fpinojis verticilUs 3, 428. )• • . Ocimum monachorum (3, 260.). • . Scu* tellaria albida ( teuctii facie 3 ^ 291.). . . Antir- rhinum Pelifferianum (Linaria coerulea caleari^ ius longls 3, 46xt}« Thlafpi peregrinum (ji> 9227.). T. alliaceum (folio alllarlae 9.^ 932.)« • * Sifymbrituil obtus* angulum (Eruca inoddra 2» 862.). • . Cheiz^anthuS maritimus (Leucoiumo.^ Byy»)* Spavtium purgans (i^ 4o40' • * Oenifbi tyU Veftris (Geniftella ntontis Ventojt fpinoja ]| 4<>o«)» • . Ononis Cherleri {{29 394*)* * .'Orobus canefcend ( Aracl vel Apios leguminofae fpecies 2$ 526.). • » Lathyrus fylvefti^is {inaior narbonenfs 2y 3o4.)i L. hirfattts (2, 3o5.). L. Niffolia (Catananch^ leguminofa 2, Sog.)» . 4 Vicia platycat-pos (Aracut fabaceus 2 9 286.). « . Cytifus biflorus ( glaber$ fillqua angufta i , SyS. )• Cox^onlUa iuncea ( Co^ lutea caule geniftae fungofo 1 j 383.). Aftfa* galus monspeffulanus (2, 338.). Trifolium to« xnentofuifi (21 S^g.). T. refupinatum (folll^ culaceum ib*)* Lotus anguftiffimus (2^ 356.)« • • Medicago coronata (29 386.)« M. tuberctileta (magna turbinata 2, 38 J.). M* turbinata (fcH^^ 45o UB. IV. CAP.. V, INSTAURATIO tellata 2., 384- )• ^ rigidula (hirfata, echiais rigidioribus 2, 585 *)• . Lactuca auguftana (longo et ungufro folio 2| 999* )* Hieracium fiaticaefolium ( ChondriUa foUo non dijfecco 2, xo^i-)* • • Crepis Sprenge- riana ( flieracium pulcrum ramofum 2» losG.). Rhagadiolus eduiis ( Hierac. ftellatum 2 ^ 1 o 1 4* )• Carduus crirpus (3> 69. )• ' C. tentiiflorus Snu (acanthoides 3, 56.). Cnicus canus ( Cirfium tomentafum*^y 440« C. ferox ( Carduus lanr ceolatus ferocior 3 , 58« )• Conyza ficula (fo^ liis virgaurede 2 9 1049«)« Inula fpiraeaefolia (Conyzae mediae monspeL adfinis 2, lo490« Senecio nemorenfis (Virgaurea latifollaz^ ]o63.). S. aqua ticus f/aco6a^a latifolia cl ^ loSj*). Co- tula aurea ( Chamaemelum aureum 3, ii^*)* Ai\themis repanda ( Chrysanthemum latifoliumOj 2o5.)^ AchiUea herba rota (3, i44-)« A. na* na ( MillefoUum alpinum 3 , 1 38. ). Geotau' irea galactites (Carduus 3, 54* )• C. nigrefcens (5, 28.). Epipactis cotdat^ (Bifollum minimumZj 534« )• Cauliuia fragiiis et Naias monofperma Willd. (Flu* vialis pifana 3, 779.). Salix Amaniana Willd. (latifolia non hirfuta i| 2l60* 3« arbutifolia (pumila folio utrinque gh" brot, 217.). &reticulata (pumila folio rotun* do ib»). iNVENTORUM. BAUHINI. 45x Afplenium Trichomanes rambfam (3, 755. )< Pteris crifpa (Adiamum album tenuifolium 3, 743- )• • • Afpidium fpinulofum Sm. ( Filix te^ nuijji&ie fecta 3, ^Sg.). Fucus falicifolius Gmel. (Salix marina 3,^ 8o5.). Fuc. Erica m^irina (/>, -99.). UJva Linza (3, 789.). Eius operis compendium edidit Doniin. Cha-^ braeus „fciagranhiae" titulo Genev. 1677. foL uhi p. 389. Selinum Chabraei nomine Carvifoliae prt mum occurrit. Fratre multo fuperior et divitiis herbariis et amicorum liberalitate et egregii pictoris arte fuit natu minor Cafparus B a u h i n u s • Is Italiae mon- tes, agros et hortos multo diJigentius perfcrutatus erat> aclierat Monspelium et Galliam narbonenfem ; He^vetiae alpes et Oermaniae feraciffimas regiones benc cognovit; redux iuvenis discipliuae graecae et anatomiae» denique hotanicae etiam provinciam in academia Bafileenii fuscepit (f 162^4.)« Commercium aluit adfiduum et fumme pro* ficuum cum fratre? cum Nic. Agerio, prof. Argen- tinenii, Ferr. Imperato Neapolitano, Honor. fiello ■ Cretenfi, Franc. Pona Vcronenfi, cum loach. Bur- m fero Camentia-Lufato, qui per totam fere £uro- pam peregrinatus erat> * ) cum lo. Fieiijero Vra*- *) Burferttfy deia in Academia Sorana ilationem obttauic, ivii^c «uttm Tifiati^uinqat toIiuiuia plantarujpft (ii^M. 4Sa tI8.IV. CAP.V. INSTAtJRATIO tislavien(i> lac* Albino Hamburgenfi)^ lacobo Caf^ gillo Scoto, Fabio Columna» £afi]. Beslero Nori« bergenfi, Vcfpafiano Hobino ParffinOi multlsqua aliis. Notandum vero , patriam plantarum non ri« te indigitari. E Brafilia enim et Topinambutioi^uia tegione derivat> quae ex America boreali funt. Immenfu^i opus et immortaie moliebatiir ^ om« DiunA) quotquot innotueratit, plantarum coUationem et in certos quosdam ordines digeftionem ; hactenns diverfum a fratris opere, nt multo curatius ne uUum quidem omittere fcriptorem vellet. Eius operis prodromum exhibuit in „phytbpinace, £ enumera- tion^ plantarum ab herbariis noftro faeculo defcri« ptarum", Bafil. iSgG. 4« cum flguris 8 et defcriptio^ nibus 160 plantarum xiovarum> quae redeunt ia j^ptodromo theatri botanici" Frcf. 1620. 4- «t in editione MatthioU, qifam citavlmus, et in „theatri botanici patte prima /* quam pofihumam filius To. Caipat, BafiL 1 658. fol. cdidit. Prodromus ducen* tas fere et quinqtiaginta novas contjnet plantas cum iconibus ligno in^ifis iisque praeftantiflimis: thea* trum erat initium magni operis et ablblutiflimi, quod ad ordines naturales plantas omnes complccti « taruib, qnae» b Aoxko Coijet ad acadenuam Il|ifalieii« fein tramsieruntf ubi tria volumina magno iocendio i^oa. peritnint. In cinerea reductae etiam funt tabhlae p qaaj #x thefauro paraveralit Ritdbekii. Linnaeua tandero ra« viorea Xlirpea huiiu hcrbarii dtwniiaaru fAmfigm* mcoA *, 144- f)- 1 INVENTORUML BAUHINt 4^^ debebat* Sed praematura xnorte interceptum fuit ? pars haec prima nil continet nifi gramina) cyperoi* «leas et liliaceas. Tandem edidit „ Pinacem thea- ),tri botanici*^ Bafil. 1620* 4- indicem locupletifli* prodr. iio.> Valeriana Tripteris (alpinaprUnoy prodr.^S.)^ V- montana (alpina profulariae folip p ib* 87.^. • ^ Fedia G>rnucopiae (Valeriana peregrina phycop^ jh »9^. t. u prgdr. 87.). • . Cladium germanif CWtt^.^chrqd* (Cyperus longus inodorus sheatr. 454 Lre.IV. GAP. V. INSTAURATIO 221.)* Schoenus mucronatus (tjramen cyperoU dps maritimuniy theatr» 91 ). • • Scirpus .cae- fpitofus (Gramen lunceum, fbllis et fpica iunci mir nus, theatr. 79.)- Sc. acicularis (luncus inuti-^ liSi ib. j85. '. Sc. lacuftris (luncus m^ixbnusw ib. 178.). Sc. Holofchoeuus (luncus aeiuus mor ritimus^ ib. l"40» Sc. triqueter (lunc. acut* marit. caule srianguto^ ib ijS, prodr. 2a.). Sa fluitans ( luncellus 27. prodr. 28.). . . Eriopho- rum caefpitofum Hoft. (luncus alpinus capitulo lanuginofoy theatr. 188. prodr. 23.). E. latifa» lium (Gramen somentofum pratenfe panicula fpar^ foy ifr. 61.). . • Alopecurus agreJlis (Gramcnij* phoides fpica anguftiore, thea^n 5d.). . • Phleam pratenfe (Gramen typhoides maximumy theacr* 49- )• • . Aira caryophyllea (Caryophyllus ao, prodr. jo5.). . . Andropogon djftachyos /Fip/^- ca iunceo folio y prodr. i^.)* A. Gryllus ( Feftu* ca dumetor-umy theatr.i^d»)* A. Raveunae (Gra^ men plumofum album^ prodr. i4*^. • • Holcus la- natus (Gramen pratenfe paniculatum^ theatr. 27.)l . . Arundo epigeios (Gramen arundinaceum fpi^ catum y theatr, 94* )• • • Polypogon monspelienfis (Gramen alopecuroides y theatr^ oS.),, . Lagqrus ovatus (Gramen alopecuros fpica rotundiore, ib. 56. )• . . Sefsleria coerulea (Gramen fpica iMiria» iheatr* 1 58.). S. echinata (Gramen fpica fubro* iunda ecbinata^ prodr. i6.)k r % Poa comprefia IPJVENTORUM* BAUHlNI^ 455 (GramenYy prodr. ^*}* P, bnlbofa (Gramen ar^ venfe panicula cri/pa, prodr. 6.)* » • Cyoosurut eriitatus (Gramen pratenfe^ prodr, 8.)- G, echi*- natus (Grdnien alopecuroides^ fpica afperay theatr* ^ 590* • • Briza maxima ( prodr. 5.)* • ? Bromua' velutimis Schrad. (Fefiuctt graminea glumis hlr^ fuuSf theatr, 1^0.). » • Triticum rigjdum Schrad^ (Gramen anguftifolium fplca triticl muticae fimillf prodr, i7.)- T. pinnatum mihi (Gfcmen fpici$^ brizae maius , f A. 1 8. )• Globularia fpinofa ( Bellls fjjtnoja co^ruleaf prodr. I2I.)- p • Scabiofa graminlfbttii ( drgentea angufto foL phytopin. 528. t» 4* prodr. 12.7»). . 9 Afperula pyrenaica C/l^Wa vnr; jtjrod/-. r46.). A» laevigata (Rubiam^ ib, i45.)- . / Galium pufil- _ lum (Rubeola vi, prodr, i45.)- G. glaucum (Ru^ hiai) ib.). ^ G. boreale (Rubiau^ ib.X • * Va* lantia glabra (Galium luttfolium glabrum^ prodr. 146« )•• • Crucianella fpicata (Rubiavsr^ prodr. j45.)» • • Cornus canadenfis (Pyrala alfines folio hrajiliana, prodr. loi.). p • Alchemilla penta- phylla (prodr* i38.). • • Potamogeton pectinatus (ji, prodr. 101.). P. fetaceus (r, ib.). P. pu* fillus (m, it.j. . * Ruppia maritima (Granien maritimum fluitans eornutum, theatr. 4'*)* Pulmonaria fuf&uticofa ( Lithofpermum angu* ftifolium umbellatumy pin. 52 1.). • • Lyfimacbig Linum ftellatum (linum m» prodr, tQ;^)* # r iJ56 LIB.IV. CAP.V, INSTAURATIO Aiaagallls tenella (Nummularla purpurafcent9 jlore^ prodn i36.)- • • Convolvulus copticus (iiu pfodr, i34.}. . C trictilor (n, ife.J. . . Campa- jnula ftylofa iom. (foiusfubromndisy prodr.^oo*)* C. caefpitofa Scop. (v, iZr, 540- C. barbata T/o- liis echiijloribus villofu^ prodr. 36. )• • • Lobelia urens (Draba ii., prodr^ 55.). . • Mirabilis diclio- toma (Solanum ly y prodr» Qi,^* • • Chironia fpi- cata ( Centaurium minus fpicatumy prodr^ l3o.). • . Rb^mnus alpinus (Frangula ahera^ prodr* ^6o.). . . Ribes alpinum (montana^ ib»). . . Her' «liaria lenticuJata ( Polygonum i v , prodr* i5 J .). . . Chenopodium ambrofioides ( Botrys ambrofioides mexicana pin. 5 20.). . . Velezia rigida (Lychnis II, prodr. io3.j. . . Aftrantia minor (Hellebo' rus niger faniculae folio^ prodr. 97-). • • Bupleu- rum ftellatum (Perfoliata ^i^» prodr. to.^.)* B. petraeum (Perf iv, ih.). Bi, angulofum fiis ifc.J- B. janunculoides (v^ ib^). . . Caucalis nodoia ( prodr* do. )• . . Cachrys ficula (Hippomarathrwn crecicums prodr. 76.). . . Laferpitium aquilegifo- lium (Libanotis t^ prodr. 83.). • • Heracleum anguftifolium (SphpTidylium i, ib^). H. auftria' ..cum (xi> ibf)^ H. alpinum (fii> ib,). • • Sefe* li pyrenaeum (Carvi alpinum^ prodr. 84« )• • . Rhus typhinum (virginianum pin* 5 17.). Biius gla^ brum (Sumach anguftifolium, prodr» Xj8. ). • • Corrigipla litoralis (Polygonum ^ti , prodrp i3i^X f mVENTORtnVt fiAUHfltf; 4^7 ^* Statice cordata (Umonium i, prodn 99*)* ^^* xninuta (ii» i&,J«.. • Linum Tifcofuni (vi> pin* 2i40* L. narbbnenfe (ii, prodr» 107.). # . Craf* fula rubens (Sedum vi, prodr^ l32.). . . Sibbal- dia procumbens (Fragariae adfinis, prodr. iSg.)» • Tradefcantia virginica (Alliumf. Moly virguu 771/1.5 16«). . • Uvularia pcrloliata (Polygonaiunt II, prodn j56.). • • luncus glaucus (acumine re« ^exo maior^ theatr. i83.)» L trifidus (acumine reflexo trifidus^ ib* i840* I* albidus (Gramen xLVii, prodr. 16.). L triglumis (11, prodr. 22.). • . Frankenia hirfuta (Polygonumu, prodr^ i3i.)* • . Rumex veficarius ( Acetofuy i, prodr. 54*)», H. tingitanus (Lapathummaricinium^ prodn 56*)* R. cligynns (Acetofa 11, prodr. 55-). R. fpinofus (Beta cretica 67.). R. aculeatus (Acetofa ir, prodr. 55. ). . • Scheuchzera paluAns (luncus ix# prodr. 23.). • « TriUium erectum (Solanum iii# "prodr. S'»)» Epilobium anguftiffimum (Lyjimachia in. /^r. ii6.). E. parviflorum (Lyjlmachia 1. ii-J. . • Daphne Thymelaea (Sanamunda viridis pr. 160. Jt l^ • Elatine Alfinaftrum (Equifetum x. pr* 24« )• Moifotropa Hypopitys (Orobandie iii. pr. 3i.)# • • Saxifraga GotyJedon (CotyledonminQr. pr. i35.) S# oppofitifolia fiS^e/ii/m ni. p/\ i32.J. S. petra^a Vahj. (i. I. ^r. i3i.). S. caefpitofa (11. ib*). . • Pianthus fylveltris ( Caryophyllu^ lu. pr. lo^.). - 45« LIB. IV. QAP. V, INSTAURAtlO D. arborefcens ( i. ib, ). . . Silene rupeftris (ta^ Tyophyllus vii. ib.). . • Arenaria tetraquetra (Ca^ Yyqphyllus ni. zA. io5J. A. juniperjna (Aljineiv. ib. ii8J. . . Sedum alratum ( vn. ib. i32.). . . Ceraftium latifolium (Caryophyllus iv. ib. lo^.)» C. tomentofum (Caryophyllus ix. 16- )s . ^ Sper- gula nodofa (Aljine viii. ib. 118.). Euphorbia rubra (Tithymalus nu ib. i33.). Spiraea hypericifolia ( Pruno fylv. fimilis pia. 517.). . . Potentilla intermedia (QuinqupfoUum iii. pr. iSg.)- P. cauiCfcens (1. 16. )• Papaver alpinum (Argemotie alpina\ pr. gS. ). P. cambricum (erradcum pyrenaicum ib. 92.). . . Delphinium peregfinum (Confolida regalis la- tifolia pr. 74« )• • • Aquilegia vifcqfa (lu ih. 7.5.). A. alpina (u ib.). . . Nigella hifpanica (i. ib.). , N. orientalis (11. ib.). . . Anemone patens (Pul- fatilla V. pr. 94- )• A. vernalis (n. ib.). A. bal- denfis(iT, ib.)^ . . Clematis maritima (pr. i35.). . • Thalictrum anguftifolium (pr. i46.). ,T. foetidum (ib. 147.). . . Ranunculus lanugiuofus (vii. pr.g^.). . • Kopyrum aquilqgioides (Aquilegia n. pr. 75.). Teucrium fpinofuib (Chamaedrys fpinofa pr. 117.). . . Stachys cretica (Pfeudoftachys i.,pr, ji3.)« St. arvenfis (Sideritis 11. pr. Iii.). . • Scutellaria alpina (Teucrium alpinum Inodorum pr* u6.)» » . Melampyrum criftatum (luteum pr. INVENTORUM. BAUHWI* - 4% Ai^O* • • Antirrhinum monspefrulanilm (iy*.^n -loG.)* A. arvenfe (v. 107.)* A. eriganifolium (^ruirrMnum faxadle 106.X A* dalmadcuni (i. ib. ). A. Hnifqlium (11* ifr. J. * . Scrofularia trer- naUs' (i. pr» iia,.)* • • Linnaea boreafis (Cainpa* nula ferpjllifolia pr. 35. )• Myagrum perenne (Ijiapifcrum monofpermun^ pr. 37.). M. perfoliatum (iv. 62.). M. panicur latum (xii. ib.). • • fiunices Erucago (Erucariu pr. 4^'. n • Draba ftellata (Burfa pafioris iix. pr. 5i.). . . Thkrpi hirtum (iii. pr. 470* • • Alyt fum montaiium Y7A/a.//'^ viu /r.^sO* • • Carda* mine refedaeiblia (Nafturdum iv. pr. 450« C. par- vifiora (11. 440- •* • Sifymbrium terreftre (Ra* phanus aquaticus foL laciniat. pr. 38.). S. am» phibium (alter ib. )• S. arenofum (Eruca v. ^^-X S. afperum (Sinapi parvum Jiliqua afpera 4i») • » Eryfimum hieracifolium (Leucoiumnu pr. 102. )• • . Cheiranthus trilobus (Leucoium vi. pr* io3.)* * . Hefperls venia (Rapiftrum u pr. S^.). . . Ara* bis Halleri (Nafturtium vii. pr. 4^» )• • • Turri»- tis harfuta (Eryjimo fimiUs Jurfutapr. 4^»X Lavatera trimeftris (Malva u, pn i32.). Genifta hifpanica (Geniftella monspelhaca fpi" nofa pr*\5j.). . . Orobus inteus (alpinus latifo- lius i490» • .,Lathyrus fetifolius Y;>r. 148.). • . Vicia onobrychioides (pr. i49«)* ^ * Hedyfarum Caput galli (Onobryehis 11. ib,).,. Osytropis pi* 46b • tm:W, CAP. V. INSTAtmATlOr lola Decmd. (Cicern. I^^O* * • Aftragalus ini canus (Onobryvhis iii. i49*)* ^* exicapus (Cicer *r. l470« • • Trifoliuin creticum xiv. ^r. i^^^X T. Cberleri (xvni. i43.)- T. faxatile (vn. i^o»)* T.,fcabruni (viiu ib^). T, -fpumofum (iv. to.Jr T.Iappaceum (phycopin. ^.5.). T^ fpadiceum (iii* pr. 140. )• • • Lotus diffiifus (TrifoUumxxi. pr. l44*)* •• Medicago orbicularis (Trifoliunt ix. pr, Hypcricum Afcyrum Cpr. i3o.). H. xiummii* larium> (ib*). Arnopogon picroldes (Sonchus u jtr. 6o. )• • • Sonchus maritimus (iv. pr* Gi.). $• tenerrimus (iiT. ib*). • • Lactuca faligna (Chondrilla ix. pr» G8.). . . Hieracium fiorentinum (xzn. pr. 67. }• H. choudrilloides (xii. 64)*)^ H. grandiflorum (xvi. 65. )• H. glutinofum (iv. 63. )• • • Grepis foetida (Chondrilla m. /ir. 68. )• • • Andryala ckei» ranthifolia (Sonchus vi. pr. 61.). • • Hyoferis ra* diata (,De/is leonis iii. pr. 62. )• • • Hypdchoeri$ b?lvetic«i (Dens leonis u ib.)* • . Carduus Perfo» nata (1. pr ]55.}. • • Artemifia glacialis ( Ab* Jinthium nu pr, yx.). • » Gnaphalium orieatale (Helic^ryfon. pr. 1 23. . • Conyza faxatiiis (Helh chryfofylv*Jimilisib*X* . Erigeron alpinum (Co^ jiyza I. pn i24*). • • Senecio linifblius (tinariae aureae adfinis pr* 107* ). . . After alpinus Cpn i;t^ ad lAmttjupU ^iB„)^ * 4 SoUdago mexicaiij INVENTORUM. BAUHiNI. 46i t « ipiu. 5i7*). • • Clneraria cordifolia (lacobaea ah pina pr. 6g* •' • Inula britaDiiioa (Conyza nu prg 1^4')* !• provincialis (lacobaeau* /T* ^SO* • » Clirysanthemum atratum (B&llis u pr* X2oO* • • Pyrethrum Halleri (Bellis lu j^.^* • ». Anthemis mixtSi(BeIlis Y* i2X.)« A. altlilima ( Chamaeme^ lumu 70.). . • Achillea magna (MUlefolium u 72.)«- A. tahacetifolia (ir« ib.). A. m^crophylla (Dracunculus alpinus pr. 39* )• • • Rudbekia la* ciniata ( Doronicum americanum pin» 5i6.)« • • Centaurea alpina (pr, 56. )• C. pectinata (lacea v* pr. \28,)- C. Cineraria (tacea vii. iA./ C fon- chifolia (iv* f&.^« C. axiUaris ( 11« 127.). • . Fi- lago pygmaea (Gnaphalium rofeum 122.)« Orchis viridis (viiu ibj» • . Ophrys alpina (Cha^ maeorchis ly. ;?r.29.). ZannichcUia paluftris ( Poiamogcton iv. pr% joi.). • • Chara hirpida ( Equifetufn foetidum fub aqua repens pr. 25«)« Carex balden£s (Gra^ t me/A XXXVI. pr^ i3.). C« digitata (xxiii* 9.). C* ornithopoda (xxii* /6«^. . C. ai^pullacea (Gramen ^yperoides IV. cheatr. 84« )• • • Myriophyllum fpi-^ catum (Millefollumiy^ pr.jZO* • • Thelygonum Cynocrambe (pr. Sg.)^ • « Bryonia eretica (pr* i35,). Salix herbacea (vii* i^g.)* S. retufa (vi . Afpidium aculeatum (Filix o» x5x»}% . # Adian-* 46* LIB,IV. CAP.V, GQMPILATORES. tum pedatum (fruticofiim hrafilianum iSo.). • Sal* vioia natans (Lenticula paluftris phylopin. t. 7. multo melius pr. i53.). • • Necktera pennata (Mi^ fcus 1. i5i.). Trichoftomurn ericoides (Mufcus vxi, ib.). Mmum rofeum {ynuib.), • . Fuci a Cargillo Scoto aecepti^ inter quos R bulbofusTura (11. i54->- F- faccharinus (iv. ib.)* F. palmatus ( VI. 1 55. ). F. Filum ( vti 1. ib. ). Ulva pavonia ^(Fucus VII. ib.). ^ GOMPILATORES. Tandem, ne omififfe atiquid videainury enume> randi funt fcriptores, qui faeeulo decimo fexto alio* mm labores in fuos convertenmt ufus » neque pro- prii Hliquid addiderunt. Eorum primus fere eft M. Caef. Scaligery W ronenfis> natus 14^4* Stipendia multa iuvenis ba- buit, quibiis coiifectis ad bonarum artium discipU- jiam et ipfius artis medioae fe contulit, quam deia Agenae exercuit, f i558. Quum Hieron. Carda* nus in libr. 21; de*fubtilitate, plantas novi orbiSj ex Oviedo, Monarde et aliis defcripferit, nofter, pariter alienus ab ipfa naturae cogoitione, iUum re« fiitare conatus eft in libro XV. ,, exercitationum ,,exot6ricarum de fubtilitate^^' Frc£. i582. 8« Ce- teri libri non prodierunt, neque quidquam» licet celebris admocfum fit> ad ai^endam leoi^herba* J LONICEH. GASTAEUS. DURANTES. 465 riani hic contulit. Ii^ errorlbus enim verfatur, qiu>» ties de plantis veterum disceptat* Epithymum cr»4 dit ilores Thymi, Nardum indicam Crocum efTe: in gno refutatur a lo. Fabro difp. de Nardo et Epi- thynio. Rom. 1607. 4« Commentarii Scaligeri in Theophraftuni de cauflis plantarum grammatici fo- lummodo nequaquam rem herbafiam ipfam com«. plectuntur. Adamus LonicsRj poliater FrancofiirtanuSy foccfroEgenoIiio obtemperavit> quum antiquum her- barium, ab Euchar. Rhodione emendatum (p.zgy»)^' et a Dorftenio commentariis auctum , iterum recu- deret ac variis nuperiorum obfervationibus illuffcra- ret. Sic.prodiit „Krauterbach** Frcf. iSyS. fol.^ quod et i^Sy* foL iterum a Balth. lo. Ehrliarto edi- tum elt; fnutile opus et erroribus plurimis re* fertum. lo. CosTAEus, Laudi-Mediolanenfis, Augu-% fiae Taurinorum medicinam dociiit » f 1 5o3. ' Ad- notationes edidit in Mefuen, Venet. 1602. fol., parnm utiies , quiim neque arabice doctus effet, ne- que plantas ipfas omnes cognofceret ^De univer- ),fali ftirpium natura Aug. Taurin. i^^S. 4*^' opus e Theophrafto potiflimum hauftum, peripatetice caufEiis plantarum , absque naturae cognitione enu- cleat. Caftor Di7RAiiT£&y Gualdo-Italus, pontifi*- fis maxiuu medicuS| f 1599. I^iJtoriam pkntarum 464 LIfi.IV. CAP.V. C0MP1LAT0RE& t e turbidis fontibufi, antiquis herbdfiis» Matthiol<> tamen etiam, haultam edidit. ,,Herbario nuovo.^ Venet. i656- 4* Ordo alphabeticusj icones fere peffimae eius aevi, me]iores e Matthiolo» plurimae ex faerbariis^ aliae fictae; defcriptiones mancae, fu- fiffimae vjrtutum enumerationes* Fumaria minore p. 194. eft Umbellifera, Phalaride p. 3«6. eft Irisi repetita p, 607. fubXiride, Phillirea ib. Oxyacan* tha, Zaccon d*Hierico p. 5io. planta forte fictitlay Cortufa p* 14S' quam potuiflet e Mattbiolo omnino cognofcere, eft UmbeUifera, Amomo p« 24« ^ for«* te Chenopodium, Ammi ib^ Crucianella etc» * lo. Ba^t. PoRTJL Neapolitanus, nat. i545* f }6j5. , in patria urbe phjficaoi docuit, miraculo-' Yum ftudiofus et myfticarum comparationum, cuius documentum praeprimis eft ^ Fbytognomonica. " Neapol. i588. fol. A Paracelfi \l^svio(ro(pU^ haad longe abefti dum fimilitudines ubiqne plantarum €um animalibus earumque partibus quaerit, ac in^ de earum vires deducit. Noftri omnino aevi efb tias nugas fapere, fummamque putare fapientiam» Marcus Uazbdowa polonicum herbarium ^Herbarz Polski^^ Cracov* xoqS^ fol* confcripfit e veteribus. Icones pleraeque e Matthiolo : nomi« iia corrupta* Sic p. 25* Antipater eft Dianthos Caryophyllus : p- 4^* After atticus — Ranunculu9 Imlbofus : p* Ii4« Cuminum idem ac Carum Carvi: ^. 124« Filix femina locp Dryopteridis ; p« i36; UhZEDOWA. OEHARDUS. ' 4S5 Epaticus flos eft Alchemilla vulgaris: p. i38. Fa- ba aegyptla eft Zygophyllum Pabago: p. 238. Pa- rietaria eft Melampyruin nembrorum : p. 293. Sta- phis 'agria eft Bryonia. Fictitia plura , iit Levifti- cum p. 186. Lanaria herba p. 180. Paliurus p. 23i. SiBapi"; p. '286. . . Rariffimum librum ia* Gottingenfi bibliotheca vidi. loann. Gerakdus, Nantvicha^Anglus, nat. i545. t 1607. Chirurgus fuit Lo;idini, fed prae- fiiit etiam Burleighiano horto, ipfeque Holborni hortuin aluit. Edidit plantarum hiftortam titulbi „the herball or general hillorie of plante.*;. Lond. 1597." fol. , <^[\\am Thom. JohWfbnlus dein novis additamentis infigniter auxit Lond. 1 6*33 fol. Ma- nifefto e Dodonaeo haufta, neque ipfa interpretatid Gerardum habet auctorem, fed Prieftium^ quo defuncto nofter fuam fecit (Lobei illuftr. p» 100.). Ipfe LobeliuS plures CDrrexit errores, vel invito Gerardo, literarum rudi homine: icones ipfae e Tabernaeinontano, qui iterum e Dbdonaeo mutuo eas acoeperat. Neque tamen plane alienus a p^cu- liaribus obfervafioiiibus : Utile ['raeprimis id opus reddidit'Johnforius, primum feplafiarJus, tum uii- les, denique medicus Oxonienfis, qui Bauhinorum ipfiusque Besleri laborey aillifbuit , ut perfectius retldcret Gerardi opus. Quae peculiares aut novae Gerardo emendato fout, fequuntur: ToM. L 3o 466 LIB.IV. GAP.V. COMPILATORES. Kynchofporaalba VahL (Grameniunceum leuo anth. 3o.}* • r Panicum verticillatum Ci5> f* !•)• ' P. viride C*?-)» • • Feftujpa Myurus ,(29-). . . Arundo arenaria (Spartum anglicanum 4^.). .. Hordeum fecalinum (29.). Campanula latifolia (448.). C. bybrida (Spe- culum veneris minus 4^9« )• • • Chenopodium polv- fpermum (325.). . • Afclepias variegata (Vincetoxir cum indicum loo.). « • JBunium flexuofum Witk (Bulbocaftanum minus io64^)* • • Sifon fegetum (SeHnum fii folio 1018.). • • Drofera longifolia (i556.). Polygpnum minus (Perfcaria pufilla repens 446^)* * * Arenaria peploides (Anthjllis lentifih lia 622.). . . Rofa rubiginoCa (1269.). Mentha gracilis (680.). . . Stacbys fylvatica (Galeopfis verayB^'^* St. paluftris ( Panax Co' loni ioo5.). • . Scutellaria mioor (Cratiola lati' folia 58i.). . • Iberis nudica\ilis (Burfa paftoria minima 276.). • . Trifolium maritimum (ftella- tum glabrum 1 208. ). T. filiforme (1186.). Cnicus eriophorus (ij52.^. • • Guaphalium minimum (Filago minor G^i*)» • • Salix aurita et acuminata C^^d^*)* MVMaVMMMMHa» 46? XNDBZ I. VOGES H£BRA£AE« T08t 17. aittt 14- nnfit 7. bn):)')^ 154 nHit 18. pSn 17- «»i ia 15. ma «5. M04 7«! ■w 17. o^ftnn «7» |m 9- •rm «fr onn 14%' ff)Svan it. pnn !•• non 9. waSn iin Vnn ioh noD^ 9« nta !!• naaS la. i<< nS 15% eS 14. wpS «6^ niSo i+i inoM W4 TU S. mo 14. OMtfW if* 3o ^ 46| INDEX IL # mp "• «nop i5« nap 7. II. ]^D3p 13. nxp 14- mr^^p «a^ tai^wp 17- ' — h.* » * 4 '>X Dni 18* niuntt) "• notf 18. nptt).i3- nann g- nmn »6. non 19. mon 15. nnn »7- « VOGES ARAiBlCAE, UT ENUNCIANtCR. AbdelaTi 269. Adchar 346. ■ Agalluchi 261. a^U Akhlil almelech 267 Akul hJSG. Alhahh 2G6. Alvah 372. Andrchedan 355* Aran 14. Ardafui a6r« Aud 271. Aumeli 268« Ai^aderacht 261 •r 'V*'* ^ i' ,• Badendfchan 250. BaderudTch 265* Badifchran 266. Bahman 243. 267* Bakam 260, Bakhah 257. Balafan 257. Baiut 267. Bamiah 265« Ban a6r. Bafcham 257» Batikh 269. Bedeward 267« VOCES ARABfCAE. f^ BeUdhar ^. Beliledfch 36», Berabefa 373. Bifch 264. .' ' Boodfck a5o« Bonduk a6f», Bufeiden 367»' D«f fchifch^ a6fl* Deleb 244« Dem Alachvin 957* ' •^ aUfoaben 3*56. Dend 350. a6g» ' Diudar 356, Dochn 9. 346» Dtal %&2, ' ' Dfchaua 367. allaki 2ip. kav» dem 265* DfchebaUkexskh aS», DCchedovvar 24 r». Dfckommeii 344. Dom 372* Dorrah . 246^ Emledfch 267« Etfanedfch 370. ^agarah 347« * Fakilafut 348* Faufel 269. Fel 268. Felfel 344. Feloadfckemefcbkh ' fl6f 2 Gabriak a5i* Garb 970. GuicbtaalK 97S. Heliledfch aSa. Uhab ii kelkel 36«, Hhadak co. a5«« Hhaltits 355« » Hhamamah 347- Hhandakuk 367. Hhantal 369« Hharmal 365, Uhafchifck 370. Hhattmt a65^ HhelaT 370. Hhennak a^t .;« Hhornaog a57» . labmhh 350, lafmin a^s» Kahwek 349, « Kakelah a65* Kakelatk a^a*.. Kali 353. Kankham a^a, Kannab 370. .1- Karonfal 365. Kafab S56, Kefl 354. Khadi 370» Khafor 251. Khalidumenon a^S^ Kliarpas 265. Kharub 260. « ♦ I I r ^^^6 mUEX TL Kheifertn 9^6. Khefcht her khefdie «66. Khearudaru 242. KhiAr-dlchamhtr a6o« Khobbae %^S*^ Kbobebah a^S. Khondor !k57, Khtlendrchttr lk\%, Khuantdrch 273. Koton a6ji. Lehtkh 351. ' ' lioben 357« Lebleb 366. Leftn tltfafir ^^ Lotbth 349* * Lohith 249» Lubith af)6. ^ Lnfihhth a5o« Mtheredfch 371« lOthhtleb 364.. Mahhruri 355. Mtktl 373* IStmitft a6i(« Mtrbat 150. Mafch a66. Matfti «49« Mtut «54* Mechel 344- Mehudeoth a€Si Meifch a53« Meluch ai53* Melnchitli 364« Merkh 959. Miah 268« Mifant 970» Murdeftfram 95'« ^Ntbkth 951. Ntrdfchet 955* Ntfrin 955« Nerdfchil 968- Nermtfchkh 9^1. Nil 966. Ofcher 959. Ofntn 955« Beabah 969. Ribtt 959* Rihhan tfTolimttt %4k, Riwtnd 959. 8tbtr 955- V Stkhr 945.« Stnbtk 149. Stnbtl 946. Stndtl 948. 966» SanntjL 953. ' Strntb 970. . Stronbtd 94*. Scharbin 967. • Scheh eden edfch 979» Schektkul 954. - Scherzehre 98S* Schihh 967. Scbit kh«{diUi 45i- VOCES ARABICAE. 471 SdCTef 470 , Segar 26S. Sel a65. , Selem »5a, SeUcbah a58. Sendfchebil a4*« Sennah a6o. Senc 370. Senubar a68* Seradfcb jilkeUob »65, Sittah 19. Such 367. Sufa 15. 365« Siftktttun «67. Surendfcbaa ^44« Sofan »56. Taleafar 272^ Tamar bendi »6^« Tanub a68* Tebarfed 245. Tebafchir 25& Telhh 270. Tenbul 245.' Terendfchabis aM\ Torbed 249. i;fah 364. Ufedfch 259, Wira SS$* INOE^. III. VOCES ORAECAE. $iymcv^^ l66« flCY(iefiV^«$ l3o. 179. A^^u€ri% 8i. 159. i68* afX^wm 38. 82. 129. 160« ^iiotvr^f 49* i^* ^9^ ac/^«»«v 92. 174« 176. ftiV«(e^ 28) 48- 10& itJyAM^.So. 159. 104« V aci7/;rv(oi> 127* mtyoxf^K^ 4^* aci5/Miri4 i57* . ttlfA^imqo9 96« «/(« 80. aiWx«A<< 174* OlKOLxh l83* 191* i%tthj^n 47« ^90^ otttiv^ioif i86* aeiMtv^a 101. 181. 186. l86i» ffMCif^ec 49« 97* 107« lBr« «xocve^ 100* ^ .. ^^7^ INDEX: IL Khttr 96J4 Kfaeifertn 9^6. Khercht ber khefdlt j66. Kheariidani 24^* Khiar-dlchAinbtr a6o« Khobba* %Ss,^ Khobebah a^S. Khondor 257, KhaLendrchatr lk\%^ Kbuanedfch 273. Koton a6ji. Lebakh 351. ' ' lioben 357. Lebleb 366. I Lefan alafafir 3^ Loabah 349* * Lohiah 249» Lttbiah a66. « Lufihhah 350« Maheredfch 371« lAahhaleb 364.. Mahhrun a^« Makal 373* ISamitfa 3(^ Marbat 350. Mafch a66. Matfal «49« Maua 354* Mechel 344* Mehudeoth 36$^ Meifch 359. Meluch 3i53* Melnehitli 364. Merkh 359. Miah 368« Mifant 370» Murdefafram 35'« -Nabkah 351. Nardfchet 355* Nafrin 355. Nerdfchil 368- « NermaCchkh 3^1. Nil 366. Ofcher 353. Ofnan 353. Beabah 369. Ribat 359* Rihhjitt affolimttt 34t. Kiwand 359. 8abar 3^ V Sakhr 345* < Sanbak 343^ Sanbal 346. Sandal 34S. M^ Strmt}^ 353. • Sarnab 370. Stronbad 34 V. Scharbin 367. -. Schehedenedfch 379, Schekakul 354. ' Scherzehre 3S5, Schihh 367. Scbit khdiiUdi %Si^ VOCES ARABICAE. 47t Sedar 2S^» Sddef a^jo, Segar aSS. Se\ 263. . Selem «S^* Selichah a58* • Seodrchfbil s^i. Sennah a6o. Sent 370. Sennbar a68« SeradfcJi jilkeUob affS» Sittah 19. Such 367. 8ufa 15. 3B5. gfkkutau 167, Surendfchaa a44« Sofan »56. TaUtfar 27«^ Tamar bendi a6jf« Tanub a68. Tebarfed 245. Tebafchir zSS* Telhh 270. Tenbul a45/ Terendfchabtn a66^ Torbed 249. l^fah 264. Ufedfch sSs» Wira SJS» INOE^. IH. VOCES ORAECAE. •Afi^iww 102. i86* eiY«^v'X^< i66« drfi^f^^ f88* a^Tve^ 4S* l8l* aTgiojJYKiriC l3o. 179. a^^tMTi^ 8l« tS^. 160. ayzov99L 38. 82. 129. l6o, if)/ayrev 49. 108. 192« dsi^ttcv 92. 174« 176« aiiY^i^e^ 28« 48- 10& iftlYAti^.So. 159. 104« mlytftvfov 127» ab27i(x#^flc( 4^* a(i5/M7ri4 i57» > ttlfjJittqow 96« «V^ 8o* ffX»»c«A^ 174* e^Mflix/flc l83. 191* ti%ah!^yi 47* 19P* fl^xffvSiev i86. ^Xflcv^fli 101. 181. 186. 186« «x«y5ec 49rS7< 1<^' '0^' «Xflcvo^ 100* 47« INDEX IIL axivo^ l8o. dKovtrov 43, 77. l30. 177. «XQ^ 102* axo^ov 170» «xo^oc 102» O^XT^ 41. 87. 168. «xwAa 27. flWflt?» 97. 182I «^Xixacx«/3o« 127. 162. . aXifjiov 97, . «A»/tAO< »64. V «A«T/Lt« 171. ofA/^Ao40^ 104, clXxfx 182. CiXxi^ixitov i60t «sAojj i6j. «Ao-iVfl 1^4. aAvTTov 159. £ku*f** 164. •^ftTTfAoTr^a^ov i^. ' «^iTTcAo^ 48. 106 108. iqf . a^cujuov 140. 247- • OLvJyKXXi^ 38/ i6i- OLVxyv^i^ 173» aWju^is 171. • a90^ff^«(ic 40. «(vd^oaaipov i85*; o^iij^oo^axe^ I93. ava 176. a^^voYAiHflro-ov 8^. i6o» ot^ov 47. lo3. 190. otfTifAtaix 46. 18^. i&OL^v 127. 174» ao-xA))7ri«4 i63» aorxv^ov i85* otoTTaAotSo^ 45* l£* aWaA^ B^ vocjss oraecak: 47« c^ffTj}^ i88. •ctf-r^aTviXo^ l83* flcV^'JfAo4 24« 4^* 88* 169 • «>«x}) 98. 100. i83. cr'^«px>; 78» •tx*^«4« 28. dxS>JkuoL i88* «^'Jkaioir 46. 186. 187* Bxx>$a^<( 46- »*97» PxXoLve^ 27. 90. 173* /3aXX<#T? igp. /3«>.ffaftov 89. 172. /3a/x/3^xx; 171. jB)ix'W46. i86* pX/rov 37. xo^ i68« piXfioy xnJitfOv 87, /SoT^uov noyrio¥^ 109. ficr^v^ l63. /SovjSwMOv, 205t jSouYAftiacev 160* Pouxtga^ 46« ^oJxivo^ 177. . ^ow/o^ 128* jSouviov 164* j3oJ?r^))vri< 38« 84* /SovTOfio^. 90« /3oi/95a^fiov i88* jB^tt5v< 191« |3(#ravvix)) 171; /S^vov 49* 193*^ * PpWfAO^ 80. 159» raX/o\}/i^ 179, ^aXXiov l6o« 7fvTiav)j* l64- ^c^avfiev 109« l83# 7)jTi/ov 87. ^/•'Yil/ov i64* 7/^«. 172. ^Aawi 184« Wa:«» 44* iSg. ^XIvov 89. ^Xvxoxa AajLio^ 21 8* • 7Xvxi;^^/^a 08* l84* ^Xvxvor/if)! 43. 177^ ^vafjcXiOv l86> ^r^qvh^ 97. iiavxo; 39. 8$. l65. 168* impyyi Wj. 109. 192» Ja^vo«idf( 178. «fAi^/viov 177* . dfvd^oX/j3avo( 217* 3/xra|uvo4 45.. 96* 180*, dio^ «vdo^ 91«. 4:4 INDEX flt. ii^^tato^ i59* iiXixo^ 97. iiv€il 20» 159» ^(Jxy<«v 127* 129» ^ifotfin 182. t^ocKOvriov 47* ^^3* 190» ^(»0'4o]3dT«yo( 21 8« l^v^Trrf^K 192« ifvnU 86* IfSf 27« U>9> ■*i8«^ 97t . l/3m< 46. 99. a83. 'IX«/« 19. IX«i«Y^04 ip5. ikini 28. 105V I08f IA«nf(iov 19 U IXftr/»! 181, . dX^fojSo^ov i6S« lAiX/^^ocxoy 37. 77. IX«C09fX/V0V l68. iXmov 47, 95* 179. i88. §Kix^^^ 102. 187. ^XXc^0^/v9) 189. iXX//3o(o< 44. 95. 49. 88* .17S. 171. 178. A|/v)} 89. l59- 172» 2Xv/iof 208- . Cfi^crfoy 164* ifr/Hfiov l63: i7r;iov 129. r6i« |;tfivo9rov« i34* Zoe^vflc/Si 217* ^fx, ^ffi« 20. 81. \5^ ^tvT07«Xjj 217^ ^rfm 139. i*rt^'^^^ 157. ^f« 42* 172. K«rav«YX}] i83. 184* 9eauk«Ai4 129. 164* Xflc^ov^a 217. 2t8. xc«vw3oc 101 • XfVXJfov 38. 79. xfifU, xid^e^IoS. 191. Mffvrott^^iov 47* ^^^* mvTfOfjku^^Iifr^ lo6* Xfjaffo^ 92. 9efp«r«yia 83. xcfttuwov 109, X£(xlc 90« XtfVr^ov 179, X}fX«0-r(ov 76. -xi)ff*7« 174» x/xi 48. ' HtwufjmfAOv 41, 172. xi^xmTx i63» oti^tov l3l. 18&V x4tf5o< 43. 94' 177» 9it^tfioi¥ 161, xirro? 83. i63. »i>SW(ioy 100* xXyjfftxri^ l63. xX)}fixrrri( 178» xXivo7ro%9v i8o* kkvfigyoy i83« xv£«(oy 89* xviiixo^ 4^« ^^* xv^ffr^ov 41* xv/8)j 47- * xooijLi^rov 21 6. xoxxX^ 2l8. xc(xx«Xo< 48. xoxxo^ 4'* 9^* ?9^* » %OK%uv(x ,91* xexxt/|bU|Xf« 82. 92» xex:'.'-*vff( 4^* xoXoxvv3)f 191. xoXexvv3<{4S* ^9* lo5. 191« xeXetrrff« 98. xeXtift0«4 -^^O* xoXurf« 92. KeX;i^iX6y 171, xojua^; 90« xovS^AXi) i85« xovAi) i3o« 179. xow«^e( i34* xevu^« 46. 102. i88« xe^/otwev 84> xo^iev 129. l66« xe(i( l6l» xo^wVoTrei/^ 82. 182* uiatoQ iS6m "1^^ VOCE^ ORA£CAE. 477 xfalfjifivi 161« i8a* Xflxvc/a 21. 8l« ic^fltr«i07 o»ov' 41 •. 17^« »(<5>} 20. 38.. 8o. »^3ju«v 39. i65« »^ivxv5<^oy ^2* ^ff2/ 82. * xvTra^CTTOc 128« xuiriifov 20. 87. 78. l58. xJir^o^ 171. ^ ^ xJtkto^ 99. i84i , XMVfflO» 3gf.^65.. . ik«7ai7roi;< 184* . AflcSu^K 175» iia^v^oc 9|8. >flac«'5)i 76. A«|Li\]/av)] l85» A«'7r«5ov 89» 171* A^iov 177. Af/^iov 87. 88. Afi;^JIv 1J2. XfovTeTTFTaAov 171« AfO»T09rodioy 187. XoTridiev l8l« ♦ Xfvx«x«v5o< 100. l86. A«ux«4 179. AfVKoiov 38. 45. 87. 182. Aij3«vttrl4 8& loo. 157. i65«« 167. . hPotymi^ 69. 172. AiYvoTixov 166, Ai3oa^«(|U0v 1 6o. Xiv0^«^9yx^Ti^.l8i). 192. Avx«\)^e4 129. . Avxiev 162. 191. Xvxe^^s 160. htaifAaLxioL 174« . Avx^K 174« A«To« 22. 26. 49« 83. 177. 184. M«7vd«^/^ 85* ^Xfdi»yiViov airif^u 2l8« , |*«A»Pflt»{oy 194. • k 47« INDEXnL lAouri^oLyoqx 38. 82« lAtl^ot^^ 39. i67t lulaniTov 64» ftfX«7X(avf( ^y» fMAKftvn/^ 96» |MX«v5iOV 4^. 177» ImA/k 19« liiAivov 79« fifAiovo^oro^ l3o* fCffXio^o^o^uXXov 18O0 |tfju«/iii;Aov 90* 7«fov i65. iu9nt}^ 92. 93* lirrtim^r i66. fujdixiy 99. 184« ft^xMv 25; 4z* 94« 102. i3o, 176. 177. 189. |*>lX/« 76. 99. , . f*?Aov 25. |*^'iravao4 82« |*7^0< 106 M/i'*'»^ 44- 95. Ii¥oifftov 7g« l^eJov 39. 48« lAOo^^o/SoVavo^ 2t8» |*J«7fov 182, fiv{gcf lov 3o. fAyo«Mri4 i6o. fttf^/iu} 22. 44« l^* fw^fo^AAov 168. fiv(o|8otAotM( 2i8« IMyi^^iinii 42. 48« 192« |M?^^'ov 77. 158. Sv(i< 158. ''OT^ftWj 25. ^owtf i88. •<>j 93. • oiWvdu 86. 16& oivodiifa 89« ohro< 82. ^Ai^riov 160. eAe9>;oiv»c 78«^ ^58« ikii^ 20. 8t. i33. i^: iyotyfm 171. • ^K iSo. t80|l 1 VOC£S GRAECAE. 47d d*oym^eov 4a* ^73. X74« ^rsfXixivo^ 98. 'Tr/xfif 100. ffiflro< 98. TriaTftxic ] 3o. trirvo&TO 175. vtTV^ 28. 105. 9rX«T«vAffTei 27« «TrXox^fio^ 79« W5o< 91. 9roAif(Mviov 161.. ^o'Aiqv 44, g5. ij^ mAvYovocrov 169. 9roAti7«A« i83. mAy^ovov i3o. 1721 2d3. ffoXJx«^7rov 41- mi^^m 192« «* 48<> INDEX m. ^rmj^iov l84- *n^J[atwt 45« 95* i8o« p^ai^ov 87. l68« ^rflt^jtiixij 188* me/JoL 23. 1TT^5#^ 192. 9rr(^i{ 10I, ^rJio^ 106. ao^.. jvrJ^f^^oi^ 188. «rv^o^ 21. 8a« • *P« 173. ('aV^o^ 36. 83. 162. ^a^avi^ 97. 182. ^iioy 208. ^'^a ^oFVKi) 41 • (^«9i 4t- 106. ^;i5oivo< 20. 38* 78. i58. 159. T^^H»$04 48. io6, igi* rovx^/ov 179, riuTAov 40. 83« TOM. 1« t)iA*^;ev42. 174* Ti5t//watAAo4 91, 175, Ti^y\ 80. i33. r(«7«4«va« 99. 184. Tfmyiov 167. 185. rp«7ov 173. t^tiyoniiymv lOO. i85< rf«*yof/7atvo< i3o. Tfciyo^ 164. re//3o>o« 82. 91. i6o, 174. 9((troAioy i6i.^ re/4>vAAov 46. 184. Tfiz^H^yfi 107, 192« *Ta)eiv9o< 3i!. 169. 177« t(r}vev lO^. t/ifoittrrtfi I72, iie(xt;«|iio< 38. 162* »«_» VTTf^XOV 46. 186. t^'?ri/xoov'i6o« iSnoniffTii 47. igo^ ti7roxo7^i< 100. Saamfroi 44. 179^ ♦«»o< 46. 190« f«Aoey]fiov 169. #a'A«^K 159« ^SLoyuvov 77« f«AAo< 104« (P>nr»< 27. io4< ^iAAuf^M 157. pi^fx 94« fi9r«xiii 128« f A) 40. ;^Kjxa •\|^(v}oSixTafivo{ 95. l80» ^^iXitfd^ioy 4^* ^vAAidv iGO. 'nxi/utofffSi^ 174* ii»xi|uo» 49. 344« 377« Scnegal 107. 383- Caiecha 107. 191. Sl«- latronum iko6. gummifera ^70« Acanthu» Di^fcoridis 3"^. jnoUis 35* >45- >8(- 4^ nofu» 97. 18». 397- Acarna gummifera lot. KS cancellata 101. 585* Aeer monopoiTulaiittin 54$» 1 PLANTARUM SYSTEMATtCA. 483. «dmpeAro ^tuf^ Pf«udo* |)latanus 89. creclcum 89. 5S4. Opalus 151« aga. pla* tanoidei aoj. AchilUa aegypciaca S45. 'c^ tica 386* xnorcbaca 392, Herba roca 450. nana 450. magna 461. macropbylla 461. Clavennae 4ac« acra- ta 4,21. nobilis 131« Age« racum 188. 3ao« tomento** fa 188* 4ai« tanacetifolui 188* 4ai. 4Gf* Ptannica 188- 3ao. Aoonitum Antbora 34 '• py- renaicum 341. volubileS^c. variegacum 405« tauricum 416» oeomontanum 41C4 cemuam 416« Cammarum 43. 417. Napellui 130. 144« ' 541. Lycoctonum 177. 319« 54<* album f« orthroleucum 364. 35 f« Acortu Calamui it« 41. 8^. 170. Acroftickurti Marincae 544« Actuca fpicaca ao^. Sgt. Adar^ania digitaca 56H4 383* Adlantum pedatum 461« Ga« pillui 49. ro8. 19S4 Adonid Temalii 341« Adoxa Mofcbaceliina 548« Aecidium Eupborbiae 55^ Afg^opM tnvjftata 59$« Aegie Maoneloi 265. Sjti, . Aegopodium Podagraria 518« Aefoulue HippocaIlanum/34o^ Aetknfa Cynapium 518« Me^ um 55a. 339» Buniua 434« Agaricu* deliciofui 109« if^flveamericana 431.^,1^ CaJhtSi IV. nominA 9to. tepA 13. i^. PoT* grulo a3. 87« «6». 4*5- 44«* ffttivum 87. 1S8. Scorodo». prafum 87. »68. Scboefto- yftrafum 87* »68» a^io» -^w»- peloprafom 168. 395- «rc- siariam f 68* Victorialis SSq* rubhirfuium 539. il/iiui incaiia 445« oUongata 37. 103. i1/o'e perfoliata 166. ^55' AlopecuruM geniculatu» 405. ' titriciilatua ' 8chrad« 447* hgrcftia 454* Alpinia Galanga a^a. Atthaea hirfuta 435. offici- nalis 97. 146. 220. canua- bina i8a. 418. rofea aao. 505. ficifolia 2«5. 437. - Ahingia excelfaNoroflfae268. Alyffnm cretictim 365- cly- peatum 397. maritimum 401 < fpinofum ^o(j. cam- ' pelbre 306. deltoideum 44^* montanum 459« fativumg^, 18«. «^7. alpcftre i8t. Amaramtts tricolor ao6^ 9*7. Blitum aao. AinarylliM formolinimi 413. ' lutea 413* Amhrojia maritima 190. 407. Ammi glaudifoiiom 447. co- ' pticiim 164. maiuv aao« 3ft6. Amot^um Cardamomttib Sf^ ^57. Zingiber 57. 157. a^o^ hirfutum 156^ Z^eroicibei a^r. Zedoaria 24 ti Amygdaltu communi» ij. g^ Perflca 176. Amyris baUamifera 569. 375^ gileadea£s laV 89* '73. ^57. Opobalfam%m ^57. , S4<^ 383- Rataf >a. 89- ^A^V *7^ 457- ^80. Anahafii aphylla a55. 379- Anacardium odcidentale 375. Anacyclus aureu» 4oa. Anagallii arvenlla 38. «61- Monelli 4ia. 'tenella 447* 456. AnagyriJt foeiida 175. 5-4©- Anamenia Venten. 407* A narrhinum bellidifoliairi 397. Anchufa auguftifolia 518. of- ficioalit 38. fempervirena 400. tinctona 8^. 160. 554« italica lag. i6o.> 336. Andrameda polifolia 448« AndropQgon Ifchaemum 437' diiiachyos 464. GryUua454- Aaveunaa 454* «roadina- ceus 8- Nardaa ft. 38- ■59' ~ 246. Scho#aaxithaai59«a4& Androfaee Chamaejafoie 411* l«€t«4.4iii c«raM44« PLANTARUM SYSTEMA TIGA. 48^ Jkndryaia i^egrifolia 455. cheiranilKfoUa 460^ Antmonm praten/Ia 319. bal- ci6nlis 351. 453. utfoJia 396. PuiratiiU 314. Apn- folia 45/1 . RanuncnloiHea 537. patexis 458. aarcfffi- llora 341. palmata4i7. Ue<> patica praef. coroiiaria 4j, 55. ncnforofa 94. 314. 327^ bortenCi 177. Ternaliia 453^ apennloa 173^ Anethum Foeniculum 39. 167, giaveoleus 136. 4$. 167;. ^ngtlica ArcbangeUca 91^, fyivedris pratf, AnnoHA miiricata 371. 331« AnthfmU alti0iro4i 461.. piixta 461. Cotula 47, 314* Cou IB8« oi^riuiQa 403. 435. inontaiia 188* 44S Pjf^ ^rum 133. 545^ rcpaad^ 450. vialentina 133. Anihericum graecuKO 3$. lir liailrum 169. 340. o£(ifrt* giim 39(3. Aiuhoxanihum odora^m453, Anthyllit HeoxiftnBLae 385* lotoides 397. vY^tifoidaa^f^. Erlnacea 419. tetraphylla 45a, cretica 46. 97. 133/ S35» Barba jotit aP^. Vul- A nMirrhin um £i a tine 543 . U* naria 314. Pelifferianum 449. Qxiganifolium 459^ dalmaticum 459, }ini|blium 459- triphyllu/n 413. f^n pinum 4ff3, iimplex 413^ alpin u m 41 3. geui (laefoliunt 413. malus 96. fpuxium \%lf 542. purpureum 131. 397^ repens f. mQnipefrulanuiji^ i3<* 459« Afarin^ 131» 4^5. Apargia autuQmalii 323. tuv Urofa 543. hifpidji. 556^ crifpa 4o(>, incaii^ 419^ Aphyll0juke0 mon$f9]x9^S§ 4pr* Apium fraveoiei^ 40. 3S. iM^ - 149- '^^ PvtrobUpan^ 40; 86^ wmi$9ttim 40ff^ A^uiU§im lupnadenlls 407. aly IMj^a 4^ vifcofa 453^ vul;'. ilr«&/r Thaliana 355, Hal- lerl 459. alpina 413. belll^ dlfolia 413^ Turriu 413^ AmthiM byppgaea 93. 374. Arhut^M alpina 4^5« Un^do 90. i44f Andr4chn(i QO^ Uva urC 415^ Arctium. Lappa loi. '135^ Atdifm hfuoiiif a$l» . 4S6 INDEX IV. NOMINA Areoa Gatechu 269« 38 1* ole* Ticea. 371. Arenaria bavarica 353. te« nuifoiia 44g, trinervia 44$. ilriata 445. iuniperina 455. tetraquecra 453. pepioidet 466. Aretia Vitaliana 44^* ^ . Argemone mexicaita 353. Arifioloehia cretica 47* '^^. ' Clematitis 190. ratunda ' «90. longa 190. Pillolo- . cbla A05. baetica 377. 4ar, mauroium 3$o. Arnioa cordata 3^1, rcorpi- qidea 351* montana 4^^* Doronicum 420. giacialis^M, Amopogon Dalecbampii 455* picroides 4^0* Artedia fquamata 379. • • • Artemijta ' iudaica 16. 367. 379. Apfyntliium 46. 187. cbamaemeliro)ia " 4^> '8^* Santonica 136. aib. 343« campellris 187. gallida 43 *• camforau 187. »i8- 39?. pontica 187. 343. fragrana ' <87* glacialis 460. raaii* tima 187* 398* Dracuncu- lut 317. aao. fcoparia 420, indicA 267. Abrotanum i6« 186. coerolefcens 343. 443* Mutellina 353. Tallefiacft 393« arborefcenf 406» Arum maculaifci 47* ^^* Dracunculus 47. 103. 1901. 390. $06^ Colocalla 103, 147. italicam 190. 306. 344. Arifarum 190. 306. 344. 351, tenuifolidm ao6. 344. pro- bofcideum 344. Arundo Donax 8* s'» >59> . Calamagroflis 159. arenaria 411. 4t>6. epigaioe 454. Afarum europaeuna 174. aso. Afciepiai procera83- ^^ SSS* Viocetoxicum 163, 313. 323. 314. nigra 163. gigantea 353. variegata 466. Asparagtu apbyllus 88- 4i4- * illbus 414. acntjfolins 414. Afperugo procumbena 30 x. Afperula odorata 313. «r. ' tenlis 394* t^rineafis 403. tinctoria 437. cynancbica 440. pyrenaica 455. iaevi- gata 455. Afphodelue ramorus 34. 41« 88. 169. 4^4. albas 414. fiAulofus 414. Afpidium Loncbitis 193« 344- alpinum 352. fptnulorua 451. aculeatum 461. Afplenium TricbQmancs 107. 193» 333* 337. Hemionitia 108- «93. Ceteracli 193. 331. &ttU muiaiia 514. 390. 533. PLANTARUM SYiSTEMATICA. 487 fBpttntrionale Sat. lanceoo' ]atum 598. marinum 407, ramorum 451. After Amellua 146, i88^ S^Sf Tripolium 39S. «crit 4oav alpiflUf 460, Jkftra§iUu» creticus <^» 184* Potehum i84> 34^* pugni- formis ig^. rtsfamoidea ig4* 44a. Glaux 184, 419. emari- gioatuf 167. Cieer 541. mi- crophylltts 555. cbriHianui 579. denilfollua 579» co« luteoidei 379. •chioides 585- Eriantbua 59 1, %\y» cypbylloa 394, ariftatus 397. moDfipellulaBua 435* 449» incanus 460, exfcapus 460^ hamofui 419, /ifiraniia maior 51 8» £pi* paciis 339. minor 456. Jitkamanta cretenCs 59* ^S-^ i&S* 3^6. 35tr Meum 39» MattfaioU 165. 338* ^ba- notis 316« Jilhyrium Filix foembi 107, 192. fragtle 4aa» A^riphm borteDlis 40. 149. zo%, 320, aia, Halinoiif 164. ^53* portulacoidoi 395. Jitropa Mandragora 38. 82> a^o, BelUdonna 238. Av9na ii^riiii 90« 14^, 1^9* fatua 80« 3^7. fativi i5gt uuda 4o3> > Averjghoa Carambola SS* 38'* AzaUa pontica 391« proa cumbani 4»r Wacckmris Diofcoridit 18S4 379. Baari^ raaior 370* Baliofa Alba 431. nigra 180» Baifamita 4geratifolia 586» Tulgarii 319. 320. Bamtii/a aruadinacea ij^ 356. Guadua Hun)b. 37Sr Bart/ia alpina ZS^» BelliM perenwii do5. 3<95» Beriferlf vulgarii ao3* fitffa vulgaris 4^, 83* pJtoniea Alopecuroi 417, «|r ficinalia 179, orientalii aif, Betula puberconi 356» Bixea Orellani 416« Bideru uipartiia prae/, Bifcuiella coronopifolia 401« auriculata 449. Aptdt 44SU laeyigata 44^' Biferrula Pelecinui 98. BUchnwn borcale $21. 344^ 357' Biifum capitatum 37* 453» Bfilciu* fuaveoleni- 206. \ Bomhaap Celb» 369. gofly* pinum i5' >4^* ^^S* BQragQ: offiqa4i« a& 48S INDEX W. KOMINA $ SomatffuMBMbMihtoTwu i8. ^s. Botrychittm LunArui 3ai« la- tAceiun 4». ^ Br^fficm «rvenla 419. Em- ca 97' i3>> I^apobra£Qcft 97. 13$. Naptu ass. JUr««iii«di4^i8. aiaxnM455. Bromeiid AoaxiM 569* Sromus raluiinus 455. Brottrm corytnboia 47. lAa» 189. aa6. 343. 377. Bryonia olba 191. 4:retica 461. dioica i^i.~. Ac^oA gmnmiferum ii. 143« 166. Galbaaum 40, ma* codonicum 'ai8< 339« Buibo^odium Temum Sy» 413, Bunioe fpinofa 585. Eruca- go 39^- 459- fy"«ca 45V Bunium BulbocaAanum 164» «romaticum 164. 404. !!•» SLuoium 466. Buphtha^mum fpiaoiiUB 545* mariumum 4ai*. fftiictfo» liom 421. Bupi^urum pcrfoUattiB 5r8^ lalcatum 318* 396' gramt- pifolium 35t. iuuceum 395« ri^idum Sp5. Odontitea 434. tenutfiimum 440. ftei- lacum 456. petraeum 456^ ranuncuioidea 456. anga^ lofum 456» rooindifolium 38* 64* Ipfl^oiimo »6^, baldeefe - aoi. Butomuu umbeUatve 90. Biupitffempenrireac 16. 99.106^ Cmemlia alpiu 345. 4io. mipborbiam 398- Kimnk 430. aibifirona 4S0» Cmokry* cmcica S9. -iiGiiJa 59. 456. panecifoita 86. Moo' foni 165. Libanotia tSS^ 339* Cmcin» coodoaeiiifitr 371. mammiliaiis 401. p«nivi&- nua 405. Opuntift 9». T«- ne 37»- Cm$falpbiia pai^^errimB 305. Sappan s6o« s88- CoibVe maritima 2^» 4$4. . Caladium •fcuieaiuai S75. CmlmmuM Rotang 171. 356. 2^alacca 156« 448» radeor jtkm 956. Ca^ndfa/a oflicinalie 147.905, Ca^lba paiuilrii «04. 3^9. C4U»p«viii/efaxattiia55i. Cer» ▼icaria 352. thjrfoidea 354, ^lomerata 554. Aipini S84' Specuium 395* petula 437» ^raminifelia 440. fpicau 447. iiaifoiia 447. rbom» botdeia 447.. bononieDiii 447. bederacee 447. bacr bau 456. caefpitofa 456. Ifyiofft 456. Ttv^dtim PLANJARUM SYSTEMATIGA. 48f ^piHmf* ' periicifblU jn^atf* , rapuaculoiiloa prmtf» Aa« puncultts 129. 326. latifo* iia466. bybrida4fi6. Me. «liua 161. 53B* Eriaue i6i* Camphoro/md mootpeliaca 534. acuta 4oa. glabra 433* Canarium commune 270. Canel/a alba 571. 576. Canma indioa 890. CanHohit fatira 191, ata. 270* Capfiari* ovau 396. fpino£i 14. 43. 17^ 3»9. Capficum aonoum soi, S^^* 396, baccatum 3^6. ^of- fum 326, friuercpna 576, Cardamine patenlis 3« i* 3^» Xmpadena 385 refedaefo- lia459. panriftora 459. ui- folia 418. fairluta 451, Cardiofpermum Halicacabum 5«9- Carduus Aellatus a88- iou- cographua 100. i85« >o5- arvenfis ia«, acanthoides 402. PerfoQata 460. par- yifforus 131. ib6> de3orA- tua 420. molUa 4^^* ^^" bicua 186;. crifpus 450. pan- IBonicus 420. maiianus 186/ tanuinorui 450. Carfx elongau 407. iOTalia' 407, .P£tMdof;yp«rii8 407, ▼ulpina 4^7* bald enfia 4612 dtgitata 461. ornithopoda 461. ampiilUcea 41^. acu- ta 147, <^arica' «auUflora 371. Pa« paya 4aa* Carfjja Carandaa 391 • Carlina corymbofa 443. ra» cemofa 430. acaalia »pi« 186. Tttlgarii 3ag. laaa- u 443. Carpe/ium camuum 443* Carpinue Batuiua 103. 151. Caf«Aa/n«« Carduncellua 403. £06ryletti 4ao. tinctoritte 46. loo. mitUHmua 100. 186« arborefcens 100. U» aatttf 100. i8(>, 543. Carum Carvi 167. 220. Caffia Fifluia ai8. 160. 307. Sya. ^eoaa ai8. a6o. To^* ra 160. Abfua S83. So- phera 383. Caffine capeofU 413, 4 'Cajfyta filiformls 91. Catanancht lutea 385, co«« rulea 397« Caucalit orienulis 129, 1644 377, graodifloral^ig* nodofa 359» 4.S^« Anthrifcuj s>7^ daucoiJcfs 354» pautiU 413^ ]atifolia44o. pUtyc«rpoi44o« P/mlimia fraAUs 4^0* 450 INDEX IV. NOMINA Cearepia peltata 373« Cekffia criilata aoa. eoccinea .595. caArenfit 45U Celfia Arcturus 3^5. Ceitis AuRralu 49. 83> Cenchrue fruterceas 384* t Ceniaureu Centauriuih 47- 147. aar. benedicta loa. Sag. Cyanua xoa. 189. 8>o* ^9^. CrocodiUum i89* ni- gra 305. 398* Behen 267. 38o. Rbapontica ao8. %og, S52. ^ Calcitrapa aa6. 42'- 'montana 330. 356. pbrj- gia 356. paniculata 356. rpinofa 386* muricata 393* . cenifera 402* puUata 4^^* Crupina 443* Ceatauroidea 443. folIUtialit 443. 8«* lactitec ^j5o. nigrefcenc45o. ftlpina 4^'« pecti^ata 461. Cineraria 4t>ii foncbilolia 461. axillarit 46 !• tru* caefolia^ai, fplendena 4ai* Verutum 421. falraantica^ai. Cerajtium arjuaticum 174, 437. . Tifcofura596. vulgatum 396, dichotomum 415, repens 44 u latifolium 458« to» mflntorttin 453, Ceratonia Siliqua 85» Cerhera Mangfaa» a^a» 58a« Ahovai 375. C$r$i4 SiUfttaftrw goh Cerinthe maior i43* 41 1. afpera 4>>- Ckaeroffkyllum fylveilre 527. birfutum 355. 434. annmm 404. bulbofum 41 a« ' tca mulnm 437» Ckamaedffrea gracilis 371« Ckamaerope humiiia / 106. Ckara hifpida 461« CAeirim^Aiw incanua 146. igs* Cheiri 45. 096. anauuf 296. iinttatua 4^>* man* timua 449* trilobua 459. eryfimDides 418« litoreua 418- tricufpidatua 433« Cheiidoniu,.i maiua 94. Ckenopodirm glaucum prae/^ album .163. 3a6« Bocrya 163. Scoparia aoa. hvbri* dum 3i8» murale 437. am- broIioideft456» Bonut HeQ- ricus3i3. oVidam proi^. ni- brum prdef- poljrfpermna 466r ^ roaridmum praef. Ckerleria Sddoides 35a. Chironia Centaurium isg, i6;t. m4iriti.ma 440» rplea* u 45^* Cklora perfoliata 414. Chondrilla iuncea 3^. Ckryeantkemum coronartom 188* 4^0- monspeUeore i88* legetum 205. Leucanthe- Biufla 3a8» italiaim S4S .» PLANTARUM SYSTEMATICA. 49» trifareatum 5S6. Myconi 435- atratum 46'* ChryiohalanuM Icaco 57'» . Chryfocoma LiiiofyrU 156. 5ao Chryfofpltnium oppolitifolU um 396, Cicer arietlnum 98. Lexit 15. 46* Cichorium Intybaa 100. 146. 135. Eudivia 14G» t%S* ^pi" nofum 553. 386. * Cieuta virofa 143. 354. 395, Cineraria maritima 402. cam« peilria 407. palujftda 4^7« - cordifolia 4^r. Cirdaea alpina 459* lutetia* na praef, Ciffua.yxu^xn^tL i^a, 347* ro- tundifolia 248» Ciftu* creticuf r4* 43r 94« 385. ladaniferua 177. vil- lobis f. incaiioi 177, 340. 416. falvifoliua 177. 340, HeUantbemum 540. I%- clon 340. guttatus 352. 591. balimfifoliua 391. linearis 591. lavandulifolius 4'^* ocimoidea 4>6. tbymifolius 416. oelandicus ^tS. ca- niif 416. Clufii 4*6* V^ lofus 416« Furoanft ^xS, ledifolius 4*^* laurifolius 416. populifoHus 416. la* xu«4i6. raonspelieniis 416. Libanotii 416, mnbtUatui 4t6. crifpus 416. «Ibidui 4t6. Tuberaria 434. nnm- mularius 443. fampfucifo- liu^M|8. glutinofui 448« C/Vr^BKedica 99. 146.' Cladfuni gemtanicum Scbrad. 158. 453. Claihrus ruber 421. Ciematie Vitalba 178. 5^7« Viticella 17S. FlammuU 277. 232. 34 T. maritima 458- cirrbofa 417. inte» grifolia 417. Cleome pentapliyila 385« Clinopodium vulgaxe 130, Clutia lanceolata 277. Ciypeola lontihlafpi 40^. Cnicu9 Carabonaa 186. 4^& Erifitbajos 205. 435. Acar- na ^55* monsperTulaiius • 598. tttberofus 402. «rio* pborvs 40^* disfeccus 406L pratenfls 4^* ficox 450» fyriacus 432« canns 46^- Coceoloha uvifert 405. Cochiearia Armoracia 18 r. Draba 182. 342« anglica 406. danica 406. Cccos nucifera 103, 268. 37 »• fuHformis 371, > Co/fea arabica 249. 38o# Coix Lacrima 592. Colchicum autumnalA 89. 129, «71« 319. monUo^ 414, 49» INDEX IV. NOMINA Coiuiea cruenta gg. Comarum paluftre 348* £ra» ^arioidst 591. Conftrva gioroerata.^|^ Coniwn loaculatum ^mF ^3* 165. 226. Convallmria laufolia 169» 414* bifoiia 202. multiflora 294* maiaiit 309. 314. v^rticil- . lau 319. Convoivulu^ ScammoBia 3$. i6i« fepium ga, 161. Im» perati 16 1* ai6. Doryc- nium 127. 129. Turpa* tbuip 249. 53 1. Cantabri^ ca20K4i2. Soidaneiia 533. Batatas 372. platanifoiiut 575. M achoacanba 376. p^— jdiculatuf 3^4. Nii 390. al- tbaeoidet^r^. raxatiiit^s^. copttcus 456. tricoior 456. Cony^a fquarrofa 35& ^or- dida 455. 6cui« 450, fa« .zaiilit 4^' Copai/era ofticinalia 375, Corohoru* olitoriue 14. 94^ ^64. 383. aeUuant 264, Cordia My<,a 30.. 32. ifia. a5t* 338« Sebefteaa 93, aS^- 358* 1 Coriandnfin tejdicuiatuu lac^. fativum' 11. 54. 166. portaria mfrtifoiia'4o!|. C0rU WQA^jMlmfii »6o. S33, Corntu mafcttia 21. S^- ^S' fanguioea gr. 282. fuecLca 411. canadeada 455« CoroHiila S«curidaca i85* argencea 385. globofa 385» Emerua 406. Talentina 419. glauca 419* coronaiA 41^ Sesban 333. mioiaia 43^ iuncea 459. Coronopus Rtteliii iSa. Corrigioia litoraiie 456» Cortufa Matlbioii 53g. Voryiu* . AreiiaBa 47. i«S 134» tubuiofa 105. Co» lurna 42 c, OotyUdo.^ Umbilicua i^. 174, 21 3* 34k>» 377» r«rrata 17^ 340. Crflnibe Liaricima 3194^ Craffuia rubene 457. Cratat^Uf Azarolna %s* 4^ 9$. -Oxyacantba 31S. (%epi9 virent 135. 433. biennle 135* tectorum35(>^ 397. Oio- {)ooridis.438. nemaufeniis 433. Icarioft 443. SprcB* geriana 450« foetida 460» Crmfcentia CujeCe 371. Creffa cietica 164. 333. Crinum aiiaticom 87. Cridmium maritimum 3^^ i^, 282. Crocu9 i^fttinjia 7, ao. 77. 14S PLANTARUM SYSTEMATICA. ^gS 'Cfoeon tincioriua 19 1. Tig- lium 369. Crucianella montpelicca 353. fpicati 455. mantiinn 439« Crypji* aculeata 337. 447. Cueuhafu* Otitea 355« Cucurtth Propbetirum 17« 4S« 191. 369, Melo 17. 48. 59. 105* i5r. 191. 269. Chate 17. 269« Dadaim 17.^269« rattvttt 4S. 59*105. 191. 269. flexttofoa 398« Cucurhita Citrullut 48« 105. ii&^, Pepo 105. 191. 169. Melopepo 269« Cuminum Cyminum 11. t66. »19. 317. CupreJJlu» feropcrTirena a8. »47- Curcuma rotunda 241« Cu^cuid europaea ' $3. thymum 163. Cyathu» Olla 275. Cyoa» cireiDalts 106. 37 t, Cyciamen hederaefolium 1684 404. eoropaeum 58* per* licnm 349- Cymbidium Corallorthiaa^ai* Cymodocea aeqndrea 103* ^ynanchum viminale 152« 963* erectum 338. acutum 595. montpeliacum 412. Cynara Cardnnculua loifl * Scolyn^ut 150« 89* «7' Epi- CynoffloJJum officinala i6«» omphalodei 4^4« cheirifo- lium 41 r. pictnm 411. apenninum 44<^* Colttnl« nae mihi 440* Cynoeurue aegyptiut 383. cti- ilatuft 455. echinatua 4551 Cyperue Papyrut '7. ao. 583. loirguc 8. ao. 57. 158. ft. fligiatns 8« mloticua 8* mii« cronatua 20. Cypripedium Calceolua 134« 356* 395* Cytinue HypociALa 47. 190. CytifuM Laburnum aoj. a8>^ 34a. nigrleant 348. aQ'« Hriacua 348* 4^9. argen* teua 406. divaricatna 419» capitatua 419.' fupinua 419« triflorua 4194 biOortta^^^* Daay/is glomerata 433. Daphne CneOTum 39. 41. 144« 172. 340. G^iom 41« 172« feiicA 39. Mezerettm/;ra^« oleoides 59. 129 384* Thymelaea «03. 457. Laji- reola294'. Tartonraira4oi« Datifca cannabina 336. Datura Mttel 127. 249. 338* Stramonium 326« Tatula 58». Daueue Carotta 149. ^22. lu- aidttt 354« - Gtngidiam 164« 494 iNDEX IV. NOMINA' 'inauriuniAif ifiio VUna* £«167« 326. S39* tturica- tus 441« Dtlphinium Suphit tgria 43. 177. Aiacii t45- 177- Con» falida 177. 327. elatum 3g6. ambiguum 416* >"" termedium 4^^* peregri* num 458* Dentaria enneapliyllft 305« 348. pentaphylla 342. bul- bifera 348. pinnata 307, Z)ian^A«>^Caryophyllua 298. Cariliufianorum 514* 327« fupcrbusSi^. barbatus 391« ,' irlrgineuf 396. iuniperinua 384. . prolifer 405. deltoi- i)et 405. alpinus 4i5* ^y^- Tellri«457. arborefcens 458« Dictamnui albui 3^9. agi. Digilaiit ambigua 3ao. purpu* rea320. 327. Iutea328. Z9t* Thapli 341. ferruginea 405. Diofcorea fa|^ 3<»9. Dio*/7y ro* Ebenum 12 , i44« 172. Lotui 89- >43' Z^^' Ebenaller 89*- ^ Dipfacus fuUonum 159- 221. piiofua 201, laciniatui 437. Dolichoe Catiang 98. LabUb a66. 307« ' Doronicum fcorpioidei io2« 130. 343. 39?. PardaliAn- chea 343- plantagbieaii 343. auXlriacnm 543. Dorfttmia Contrayerra 571. 576. Drakena 422. Doryonium monipeliacioii 4^^ Draba verna 3t4> ^SS^ niura< lii 442. Aellata 459. Dracaana Draco 366. Dracocephalum MoldaTic^ 341. aullriacam 417. Drofera rotundirolia y^ longifolia 4^^' Dryae octopetala 3^1« Drypie fpinofa 86. 534« Durio aibethinui 38i« Echinopiora fpinolk 96. 338^ tenuifelia 440« Echinope Kitro 102. 4o>- Q^* nofus 267. 398« -ftrigofiu^oa* Echium creticum 44. inbram 129. 160, italicam i6o« 3791 431. violaceum 411. ElaeagnuM anguHifolia 337^ fpinofa 380, Eiaie o ^o- Uumi;!, angiifflffimnm 3^ PLANTARUM SYSTEMATICA. 49S ' 457* tetragonnm 437* *n> guAifoIiuin 54». paluRre 434. parvlflorum 457« Bpimtdium alpinum 338«' Bpipacti» Nidua avi» 320. oyata 344, UtifoUa 343. pallens 356. cordata 450. Bgui/eium rylvaticum 192. pratenre 192. Ericu arboroa f» fcoparia ^t, 89. 172, cinerea 396» 414. mediterranea ^H, 414. vi* TidipurpureA 414. herbacea 415. purpurafcena 415. ci- liaria 415.^ Tulgaria praef. Brigeron acre 320« tvberofum 579* gfAveolena 4oa. glu- tinofiim 435. alpinum 460. Erinus alpinuc 434. Eriophorum anguAifolium aoo. alpinum 354. caefpi- tofum 454. latifolium 454. Erodium malacoidea iga. 342. . mofchatum aig. 222. 323. cicutarium 325. gruinum 406. pimpiDelliFolium 437« ciconium 442. Brvum £rvilia 99. 146. f83« 327. * hirfutum prtuf* Bryngium planum 83. 164. maritimum 339. alpinum S49* 391- puiUlum 4i2# Methjrilinum 4^1; Bour* Bryfimum oHicinala 45*^ Al- liaria 320. Barbaret 310. diffurum4o6. bieracifoUum 459' Erythrinm Corallodei&droa 4»8. Erythronium Dens Cania 89^ itig. 550. Erythroxylon Coca 574* • Eugenia caryophyllata 217. 222. 263. 3^,0. Jambos 38i. Evonymu4 europaeua 338. la- tifoliua 412. Tcrrucofua4ia« Euphorbi^ Cbaraciai 42. 176. 3/{0. 416. Apioa 42. 175. S4o. 377. Feplia 42. 91«, 175. Paraliaa 4^, 91. 130. 175. 340. orientalit 91. aa« tiquorum 91« ofiicinanim 175. Cbamaefyce 175. Pe- plua 175. 348« Lathyrit 175, Pityufa 175. Helio* fcopia 175. platyphyllos 175. CypariCQas 176. 355. Myr- ilnites 176. 340. dendroi- dea 176. nereifolia 263» mauritanica 353. amygda* loides 355. aleppica 384, dulcis 391. ferrata4i5. hi* berna 4^6» Cajogala 429. Gerardiana 452. verrucofa . 434. epithymoidea 441. fyU ▼atica 441. rubra 45^. Euphrt^a Odontites ao5« >> t 496 INDEX IV. NOMINA 555« ofBcinali» 314. liitM 555. UtifoliA 441. BvanymtueuTqptiBUB gS« 147« Bxcoecaria Agallocha 1$. 271«. 581. Pagara Avicennao 247* MU fagonia arabica 13. cMCica 91. BaguM fylradca 3o€. CalU* nea 16. 104» tedia coronau 440« dentati 440. achinata 440« Cor« aucopiae 455« x tertda ungitana 35. 39. S4' 165. Afa foetida 40« $4« 165. 2^- 384- commnnif •t ^eodes S4« i^3* >65« 359, gUuca 85. 447. P«'- lica 165. 353« nodiflora 351« ' FaruUgo 395. Feftuca Mynnii 466. Ficii^ Carica et Syconiorus 9. II. gi. 944* i^igi^ra 2144. &enjaDuna ^44« ^^^' gaUnlis X45. Filago pygmaea 461. Forfiera mufcifolia 4^1« Fragaria vesca 2io4« aiS* Frankenia Uevia 4o«» P'*^ TeruUnu ^i^"- hirfuta 457. Framinue excelfior 19. , Or- nus 76« 142. a43. fotan- difolia 76, triiiliaria ImpariAlU 3^ MeUagria 39^» perlics 319^ pyrenaica 414. Fucue aculeatua log. ^93. a]a« tua U7* bulbofiia log. 463* ctrtilagineus iog. 195. meiB« branifolius 109. jaatnns 353« 4oa^. barbatua 355. 407. lumbricalis 353« lorttns ^gg. sodofns 39g. acinarias 407« Erica marina 451. Filnm 46ak. palmatos log. ^4fia« Palmetu uy. Plocamtimi 353. 4aa« faccharimis 10$. 193. 463« -faiiciroliaa 451. Iangiiltt«os 193. fiUqaofiif 108-398- tamarifcifoliiis logs tarbinatus 109. ▼•ficaloCaa 413. Tolnbilif log. Ftfmiir/a ofificinalis ig^ Vul* bola ao3« 32g«> Galantkue aivalis 314« Galega ofBcinalis 341. Galeopjie LadinoMi prmef* Tetrabit 277« Gaiium Aparine g^ t&^ aai. Terum i6o. fyUaticmn 51^ graecttm 384« rabfom 411« rotandifolium 447- pnfil* lum 455« giaacum 455« bov 1 reaU455. uligiaofam/MBtA Moilttgo preuf^ Oarcinim MaagoiUnc 38>* Garienim fommifera aS^ PLANTARUM SYSTEMATICA. 497 Gfni/^aaspalatboides 45..iS5« lu/itinica 154. 535. aoglU ca 406. fylrcArii 449* Iii* fpanica 459. - florida 4ig. fagtttalia 4tg. . canarieniit 419. tinctoria 317. pilo- fa praaf, gerniaoica pragf, Centiana lutea 164. 390.326. Cruciata 318. 296. bavarU ca 390. 43f. ardcpiadea 590» punctata 390. pur« purea 390. Pneumonanthe 538* pannonica^ti. ver* na 4<3* BiTalis 4'^* ^^* liata 44r. utricblofa 441. imbricata 431. Ceranium moUe I8a. 3 28« tuberofum iS^- 342. Ro- bertianum 314. 528* ^lt" fectum 328« pratenfe 328« fanguintum 328« lotundi* folium 34^« reflexum 342^ argenteum 352. lucidum S55» pbaeum 4>8« nodo- fum 4ig. fylvaticum 418*^ Ceropogon birfutus 442/ Ceum rivale 204, 222. ur- baoum 204. - montanum S53. CladioluM communif ao« 77» 142. i58. Claucium pboeniceum 94. ' 396. yiolaceum' 396. lu- teum 177, 264. Tox. h Olaux maritima 353. Qlobularia Alypum 159* 338«' vulgaris 334. nudicaulit 433* cordifoiia 411. fpi*« nofa 455. Clycyrrhiza asperrima 98« glabra 184. 226. S42. ecbi- nata 342. Cnaphalium fanguineum 4^^ '87« 379* Stoechas 102. 187* Leontopodium 187* S43* gallicum 205. are- narium 32o.'montanum 320* germanicum 320. dioicum 320. arvenfe 398« fylva- ticum 4^^' alpinum 4^« aHerifciflorum 407. orien^ tale 460. margaritaceum 420. minimum 466, Compkrena globofa 319. CoJJTypium arboreum 15J 146. 383* herbaceum 265,1 5a8. Cratiola officjnalis 288* Ouaiaeum ofEcinall» 372. 376* Guilandina Bonduc 261. Cypfophila Struthium 42« 174, 355. faHigiata 174. 355. Saxifraga 401* rigida 454. Hedera Belix 83- t43.'<63* .Hedwigia balfamifera 372. ItUdyfarum Alhagi 15. 205« a66. 379.. Onobrjrchis I84« 49» INDEX iV- NOMINA fal- eorodariiim 397. Caput gtl- U459. tJelianthus annuua 57^ *°- dicus i^38. muliiflorut 4SJ|. tuberofus 44? • HeHconia Bibai 37^- KeUotropitim europaeum ga. 160'. fupinum 5g5. Melleborus onentaHs 44. 9J. 178. ' nigcr aaO. foetidus •praef* byemalii praef, Uefminthia ecbioides 100. 406. iJeiveila esculcnta 109* lUmtrocalliM flava 396. va 39^* tJeracleum Spondylium 1G6. guramlferum 166. tauri- cum 401. anguflifolium /,56. aullriacum 456. al- pinum 456. Herniaria glabra 3«8' fr«"- .co(a4o4. birfuta 447« len- ticulata 45^. Hesperis triilis 97. «atronar bs 3*8. v«rn* 459- Hibisous ficulneus a65. 383- efculenius 265. Trio- num 3«o. 379' Abelmo- kbus 385. paluftris 397- «abdariffa4f8- fyriacus432. Hieraeium alpinum 36^- ^t' mofum 356. 44». muro* rum 356. paludofum 356. 438. fabaudum 356. prte- morfum 356. bulbofum 4. muri- num 301. (ecalinum 4G6. Hottonia palullris 161. 358. Humulus Lupulus 151 4 ao6. aa6.- Hura crepitans 411. Hyacinthus comofus iGo. 319. oricntalis 149. 169. botryoldes 3 '9- racemo- fus 327. Mufcari 559. non fcripius 396. cernuu* 414. romauut 4 '4* PLAP?TARUM SYSTEMATICA. 499 HydrochariMorffis ran«e 344« HydrccoiyU >u)garia 395« Hymenaea Courbaril 376. Hyoseyarmu «Ibua 38« 162. reticulatus i6a. a^o. «u- . teu$ loa. pufillua a^o. routicut «50. Scopolia 338« Hyo/eriM ludda 100, radift> ta 460. Hypseoum procumbe^a i6o. 338. 350. Hyperamhera Moringa 90. 173* 261. 589. Hyperieum Cori# /|6. i83. 34'» Aadrorae>nuin iS5* 342. bircinum t85* mon- tanum i85« 52o. 443. bir- fatum 3ao« 442. pulcrum 390. elodea 406. ferpyllt* folium 406« Afcynim 460« nummularuim 460. balea- ricum 419. bumifurum 4 '9* Hypochoerie glabra 35^« iqa« culata 556« * radicaca 397, belvetica £fio. HyffopuM ofHciDalia 179. lambpli/era pedoncnlata 38c« la/tone montana prae/ la»minum Sambac »43« bu« mile a49« • fniticaas 395, iatropha Manibot 370. Cur« cas 376* muUifida 57G. IHrie ttmbeUata 349«. 397. pinnata 40 r. fempervirenf 435' odorau 418, nttdir cadlii 466. Ignatia amara 951« « llex AquiPoIiiim 901. 337. Ulecebrum Paronychia iQ^ capicatum 401. Imtratiens Noli tangere 318« Imperatoria OArutbium 3184 fylveftrif 315. Indigofera tinctorla i84. a(56«( Anil 58r. Inga fagiioiia 379. Inula WfcofA 46. 109. 543«» Helenium '47. ^150. t88« Pulicaria loa. ' 1^8 < 343« fpiraeifolia ii8- 45o« Ba« bonium ao5. 420. germa- nica 3ao. dyaenterica 328* critbmifolia 543. 39$. odo« ^^ 343* britannica 46f«i proYincialig 4||t« Ocului 490. enfifolia 490. /j^i9ioeaBonanox4t9. Quam^ oclit 419. Irie ilorentina 37. 77« Sifjr' rincbium 77. 4*^* tubero* fa 77. aiS* 944« germani- ca i58. foetidifQma t58« fufiipa 956. 41^* gfiii* nea 395« Tariegata 410* aphylla 410. Pfeudacortti 989* S^S* jancea 410« lu-i tefcina 410« pallida 457« Sdo INPEX IV. NOMINA \ ^ IfatU tinctoria i^S' »8'* . ^fopyruni fum*noides 178« tlialictroide* 417. «quile- gioidet 458* Juglaru regia 17* 104. »67, tuncut maximu» 303. 448* efFurus 319, bufoniua 339. triglomia 355- 457» *^"' fcendens 404. conglome- ratui4o4. pilofua^o^. glau- €ut ^04. 457- campelWl 404. fylvaticus 437» «cu- tus'448. capiwru» 448. «1* tidtis 457- trifiduf 457. luniperus Oxycedrua 18. ro6. 191. Sabina 191. com- munis 106. nana io6< phoenicea 344. lycia 344. Jxia Buibocodium 410« Kaempfera Galanga 243« . Kemera oc||rHca 404« Kna/y/y Linum uiiutifliumm 11, ma* ritimum 339* tfnuiruliui|& 539* 415» catharticum 355. arboreum384. ilrictum^o^. campanulatum 404. hirfu- tum 4 '3* alploum 41J» auilriacum 431. narbonen* fe 457, vilcofum 457. Lithofpermu^ ofHcinale 160« firuticorum 160. 584 • pur« pureo • coeruleum 354. aptt*- lum 44^' Lolfelia Do rtmanna 390« u« rena 456. Lodoicea rechellcnfia Labil^ lard. 368. Lolium. temulentum 8o« '43- 327. perenne i59* Lonicera Caprifolium 161. Po- riclymenum 161. alpigena 390. aigra 412/ XyloAeum prarf. Lorantkus eairopaeus 88> Lotue corntcttlatua 143* 184^ reaua i84- eduJia 385* 386« hiriJima 401 . iiliriuorua 401.1 aoguAiiiimua 449. diffii- jua 460. ornithopodioidei^'' 432. tetregonoiobua 41^. Lu^aria annua 127* rediyjr va 555. 597» iMpif^uj albua 46. 146« m 5o2 INDEX IV. NOMINA Lycknu chalcedonica 91. ^196. fylveAris 203. Flos, cuctili 319. Vifcaria 355. Lycium barbarum £. euro- paeum %%, 16^. 383« Afrum 4121. Lycopodium Selago ao6. 357. clavatum ^ai. coxnplana- turo 5ar. denticulatum 422» Lycopfis pulla 338. Lycopus europaeua Sig. 337. Lygeum Spartum 4io> Lyjimachia Nummularia a88» 3a6. Ephemerum 33$. ne- morum 390. punctata 4<3. thyrliflora 41 a. Linum Ael- latum 455. Lythrum Salicaria 174. Thy- mifolia 448. Madrepora Aceubulom 193. Malope malacoidea 182* Maiva rotundifolia 45. 365« fylveiiria £. mauritiana 18^ Alcea 189« 3i4* ,Mamm§a americaxia. S70. 371* Mangifera indica 3$!. 'Manicaria faccifera 411* M^rohaniia conlca 192. po- lymofpha 5*i* Marruhinm Pfeudodicumniu 45- 95' »80. 34». c"^»^- c&A 4^ 95» 401* AlyEbxi 131. album 180. peregri* num 4<7» Marfilea quadrifoUa 192. 344' 435» Matricaria Parihenium 47, Cliamorailla 47- Medicago fativa 99. i84- 394» arbArea 99« 146. i84- 34^ lupuiina 328. marina 402. turbinata ^02,, 449- radia* ta 406, miBima 435. co- ronata 449. tubercaUta 449. rigidula 450. orbica* laria 460. macuUta 43». Melampyrum arVcnfe 96. Pfaef, crtftatum 355, 458. nemorofum praefi. fjUaUr cum praej* Melia Aaedarach 26?. 540. Melica uniflora 400» xiliatt 411. nutana praef. MeliJJa cretica g^, 130. igo, / 405. Nepeu 130» ofEci- nalis 130. i45' 'S^. ^ lamintha f8o* Jtf e/i^^rJ^ Kelilfophyllum ytj. Memeoyion dnctorium a58- Menifpermum Coccolua 271. Mentha Pulcgium 44. 179. fattva 44, 95. >79- h^^^ ftria 95» »79. c^rvina 179. fQi, ttputic» aab, mif* <»LANTARUM SYSTEMATICA. 5o5 itS7* nxhtH 314. rotuaili- fol^ 596. gracilts 4616. Menymnthes triFoIiata ga. 54 g. Merutiiis lobatus 4^:2. MereurialU annua 4g. 19T. perennia JaS. tomentoU 4aa. MespiiutCotonekiier 95. Pyrti* cantlia fi^. 176. Cliamaeme- fpi!u8 39i, gcrmanica/77*n^. Michauxia campanaioidei 579. Mi4tropiu erertus 421» Mimofa polyacantha SS» ^^7* ^ pudica 37a. 58a, Mirabiiis dicliotoma 456, Mithridatia quadriBda la^, 'A//i/iim'^ofeum 46». Moehringia murcofa 434, Moluccclla laevis 341. fpi* Bofa 401 4 Momordica Elat eriu m 1 9 1 . »69. Balfamina 598. Monotropa Hypopitya 457' Montia foniana 45 <• Morchella cfculeuta 109, 423, Morue nigra 105. Muja paradifiaca SS^ 357. 338- fapientum 375, MuJJaenda frondofa a^q^ Myagrum faxatile 353. peN enne 459. perfolUtum 459. pAaicoUtuoi 4^ Myosoti» fcorpioides i6*o. LjippuU aoi. 513» palur ftris 354. Myosurus minimus 319^ . Myrica Gale ao6. 593, Myriophyllum fpicatum 190, 461. /veriicillatum 4ai. Myriftica mofchata 19», 373.* 544. Myrtus communis 14, 43. VU msmf 567, SaioM moaoiperma 45^* Narcijfus orientalis fi. 87«/ 163. 355^ .calatliiniu 1t. B7, 306, 413. lopquilU if. 355. poetiGus 33. 4f. 144. if>8- ferotinus i4.:j. 413. biflorus 306. Pfeu» donarciiTas i68* 314» ™i* nor 4^3* trkx^drus 413, I TajsettA 4^5« mofchacuf 413. Nnrdus ftricta 403. Neckera peiinata ^S^, Neiumbium fp^ciofum 39. 4f» . 94, 177. Neottia fpirii]it 189^ 3 '4- r^ , pens 433* N^fjenthes deililUtoria 574« Nepeta NepetelU 18 (. nu« da fl8f. 449* italicA 304^ Scordotis 304. 385- (ubi* fot$, 4 1 7. Cmm firtusft 5o4 INDEX IV. NOMINA ffertmm Oleandcr io« 163. NiooiianaTsiyutcum 369. 37S* 575. fruticora 373. gluli- nofa 373. ruAica 373. Nigella lauva 14« 43. 177. 541. arTanii» 341. dama- fcena 341. birpanica 453* orientalia 45g. Nyetanthes Arbortrlilia 3So. fiympkaea alba 94. 177. Lo- tua .94, 177. 384» kitea Ocimwn BaOlicum 49. 96, 18 >. 223. 227* 265. monacbo- rum 265. 449* OenUfuhf pimpinelloidef S^. 166. 339. crocata 339. ^' Aulofa 339. ' peucedanifo- lia 434* OtfnotA^a biennis 384» OUa europaea 7. 19. 37. Ononis antiquorum 97. 12J* 130. 183* 406. Natrix 205. rotundifolia 406. pinguis 435* Columjnie 442. Cber- leri 449, Ono/Hirdon Acanthium 100« iS6. Qiiofmtf orientalif 129« ecbioi- dea i6«. 33g. fimpiiciiSr nu 384. 0/;AforrAi«a *Mun|os 347. Ofikioxylon ferpenlinum 38x. Ophpys myodea 344* antbro- -pophora 344. 443. apife- ra^oy. aranifera 407. Mo- norcbis 4^7* alpina 461« Orchi» Morio los. 151. 189» 267. 344* pyramidalia 189. bifo^ia 189« 356. mafcola 343. conopfea 544. , nza- culata 344« coriopfaora 344, nigra 344. odorattf&Bi $49. bircina 598. varie- gata 406. miliuris -406. gtobofa 455. tephrotinibei 443. viikUia 461. lambi- cina 421* Origanunt creticam 44* ^* igo, Dictamnue 45, 96. 145. igo. 341. acgyptia- cum 383* heracleoticum9> iSo. 341- maioranoides 95. 180. TournefortiigS. Oai- tea 130. 180. 341. Maiv 385. fyriacum 405. Ornithogaium fUchy oid etiGS- 590« nutaaa tSg. 414* ^ teum 327. aarbonenre 39$. comofum 4i4* arabicoiB 414. pyrenaicam 414* ^ tifolium 434* OrmthopuM, comprafliM sSS^ PLANTARUM SYSTEMATICA. 5o5 • 455* fcorpioidet 543. p€r- pufillug 455. OroboHcke diietona ^. ela*^ tior isi. 541, OrobuM ▼•fniis ig?. ZSS* 443< tubtroruA ZSS» nigor 397. canefcent' 449. lateua 459. Ort€gia hirpaaica 411. Oryza fativa 88. »71. 559- Ofimtnda regalit 32i, O/trya Tulgaris 105. OfyrU alba 403. OataiU Acetorella 150, S23* Xlricta S05. Ox^ytropU pilofa 459» monacea 3a^ RoccelU 55S> fuciFormis 353. famaffia p^aiufiris 168. 548* fajjerina hirfuta 415« FaffifUra coerulea 57S. ia^ earnata 576. Faftinaca Opopanax 40. 8^^ 1C7. 338. fativa lap. 149, 167. Secacul Rud. 354. 379. Pat*0tta inclica 3gs« Pedicularis fyUaticaSx^. flam* xnea 391. fafciculata 397. foliofa 4f8* ro/trata 4ig. Pgganum Hannaia 174« a63* Pcltaria alliacea 418. \ « Ponaea mucronata 159. Paeonia officinalia 43. 177. . PepHs Portula 445. '^ 2^7. coralUna 177. Peripioea aDguIlifolia 163. Paneratiian maritimu« 87* graeca 338. Secamone 383- 413. illyrtcum 168. 339- Peucedanum ofBcinale 39. 85. Pandanue odoratifiimua 370. Panicum Dactylon 201. ^27. 411. verticiUatum aoi. 437- fanguinale aa^. 4^1, Itali- cum 38« 2w>o. 208 • milia- ceom 200. . viride 4^- Papmfer fomnifemm 25. 144* 176. Rhoeaa 93. 176. du- hfum 176. hybridum 177« . Argemone 177. 4^5- •Ipi" num 458* cambricum 458« Parietaria ofiicinalia 159, 213. Tarie qnadrifolia 319. 327. Parm^lia iabau 195* pul- 165. Silaus 164. ao3. . ara- narium 4<>* airaticum 447. Peziza Auricula ^as, Phaca baeiica 4'9* Pkalangium ramofum 348. l.irtago 548- ' Phaiarie aquatica 159. ca- narieniis 317^ arundina^ cea 437. Phaiiue impudleua 432. Phafealua yulgaria 97. i$> sa6. 366. multiflorut a66* Mungo a6& 38<. Pheiiandtium MatelUnA S^, 5o6 INDEX IV. NOMINA i€6. 339« 549- aqiucicuiii prae/. TkilatUipkut CQTonuiUB 134. 4t6. fhillyrf laiifoliA 76. 157. ' 357. anguiUro^u 76. 537. Phleum Mich«Ui 447. pr«- teof« 454- Phlomu fruticof* 180. 34'« italica igo. 401, Lychm- tis 1^0, 3961 Herba ▼«nti 405. Thoenix dactylifera 19, a^. Phucagrofiis maior ag. 103, ^ i48- fkyllanphut . Emblica af 8« S67. Phyfali* Alkekeogi 1621* fom.- nifera 82* 162. angulata 43«. Phyteuma comofum 35^. pin^ natum:355» orbiculare 440. pritclflorum 447. fpica» tum praef» fifirU bieracioides 330* fimpinella Aiiifum 40, 167. Saxifraga 1&7. S2i* dioica f67,. peragrina 167. 4»3» nigra 3^6. 437- finguioula alpina 410^ vnU' ^ris 4^u finua Cedrua 16. 266. Canu ' bra i6. ao6. 268. 344* pi* ce» i& d7» lo^* ^7» J^ fix 28. 105. Abies 25. 105« Pinea 48- 105. 147. 268- balepenlis \o^ 265. 344. maritima 105. 544« orien- talia 268. Finailer so6u Mogbai 344. Pnmiiio 421. fipor nigrum 37, 77. 157- 244. Batle 195. 337. Ca- beba 217. 243. Ifalageia 217. 243. loagom 2144. fiftaoia vera 18. lag. 130. Lencifcus 18* Terebinibtta 18. 48. 148. '9«- 344- '•► ticulata 402, fifiia Straiiotes 182. 383- fifum Ocbrua 98. fativani 25. 46. 98» flamago maior 83- ai3. 400. Cyjiopt 83. CoroDopua S^* 160. media i6o. aitiHiaia i6o. . Piyllium 160« aiira 334. WullTenii 337, 551. Lagopus 379. fquairofA 583. albicana 400. FuIjb. lau 403. Bellardi .;ii« cr^ tica ^iu alpioa 433. Ser* raria 440. lanceoJata praef* ferpentina Vill* pra^. fiatanm orienuUs 17, 27« 377- flumbago auropaea t6t. aoa^ foa alpina 400» dnra 400, is^aiUcbya 4u. a^uatiM PLANTARUM SYSTEMATICA. $«7 403. fluitant 403, c6ai- prelTa 454. bulbora 455. Po/emonium coenileum i6i, Folianthet Tuberofa 58a. 4i4« Polyoarpon tetrapbyllum 433» Polycntmum ix^onio 437« Polygata ainara 193. rulga* garis 320. Cbamaebuxua 391. maior 418* moDspa- liaca 455. Potygonum Perficaria ^i. 172. 227. 314. maritimum 89. j3o. 17». 405. Hydropiper ' Z7a. incanum 173. ilu- metorum 173, Con^olvu* lua 314. aviculare 222. 437« Ampbibium praef^ divan- catum 89. Biilorta 315. lapatfairolium ^oS» ▼i^>pA* rum 4i5< mious 4^6. Polypodium vulgare 107. 192. Filix maa 193. Dryopte- rii 193. ^uercifoUum 4^3. catcareum 422. ilvenfe 435. Polypogon montpelienlis 454« Poputu» aiba 18. 38. 148* ^'^- gra 28. graeca 48» baU famifera 376. Portulaca oleracea 97, Ppiamogeton ferratns 8^' S90* satana 160. pufitlua aox. 456- crifpua 3*8- perfo- iMittl 5M# Am»&x% 411» feracena 455. pectinatii 455. Pofntilla argentea 45. pratf. reptans 332. recta 287. 314. alba 319. aurea ^iB. Clu/iana ^iG, opaca 416. fuplna 416. caulefcena 458* intermedla 45$. An- ferina pra«f, verna praef. rupeilrit pratf. Poterium fpinofum io3» 190* 38o. Prenanthrs purpiuea, 100. 35^* muralis ^'435. htertcifolui 4^3. viminea 44^> Primttia vulgaria aoi, 228. Auricttla 338* 39o« veria 305. 326. flatior 326. mar- ginata 390. farinofa 349. 413. integrifolia 349. 411* glutinofa 412. minima 419* Prunue Cerafna 92. domer ilicji 92. iniititia 92. Pa- dus 92. CbamaacMrafua 203. Z^o, 351« Mahaleb 305. 2()3^ Armeniaea 54. T76. fpinofa 293. Laiuro^ cerafus 377. luiitanica 340, fempttrflorexu 448« Prunelia grandifloi-a 417. PJidium pomiferum et pyo^*- xum 371. Pforalea. bituminAfa 46. 184^ 542, amaficanft 4^^' 5o3 INDEX IV. NOMINA Figru loBgifolU 386« creti- ^ ca 392. crifpa 451« Tierocarpiu fantalinuf 15. iBG* fulmonaria oiHciaaUa aoi; 0^7. fufrniticara 455. funica Granatum 13. 25. 4^* Pyrethrum cdrymborum 530. Hallen 461.. Partbenlum i88* alpinum 4^0. Fyrola roiundifolia 3(9* ^** cunda 415* unillora 4^5* umbellata 415. Pyrus Cydoaia. 13. 92. 2^8. Malua 25* communia 35. AmelaBchier 92. 4ib. cre- tica ga. 584- torminalis 92. ao3. Aria 92, aas. 4o«» dioica448. Pollveria 448- QuMrcuM Aegilopt 104. sJ^. Bailota 104. 267. Cerxls 104. coccifera 104. 190. Erculuf 17. 27. 104. 334* faginea 104. Xlcx 17. 27. 103. 147. Pfeudoluber 104. 344. Robur 147. Suber 104, Tourneforiii le^. fa- licifoUa 371. humiUa 421. aiiftriaca 4^,'^ Jtmdiols Millegrana Smitb.- 401. Manuneulut craxicui 44. 417. grandifloxuft 4^- ^« caria 95. 178« liirrocve 145. 178* 34»- acoBiti- foUua 178. 355- (cele- ratus 178. 3*7- Seguieri 178. Tbora 204. aay. 34 r. polyantfaemos 204 • 3^7* 341. acris 327. auricomuf 327. buibofue 597. 34S- erveniis 348- Fiammi^ . 548. 396. ruuefoliue 35»- illyricus 353.417* muricatas 385. Gottam34i* gramineits 405. fakaius 405. hedera- ceus 434. platAnifoUns 4>f. cbaeropbyUus 44 f» par- Tulus 441* plantagineQS 418* pyrenaeue 448* g^ ciaUs 449. monuotts .^ lanuginofus 453. «mplcz^ cauUs 417. buVlatue 417. alpttftris4i7. aquatiiieipm^ HuviatiUs ftraef. repeaa praef, Lingua pra^. Raphanu* fativus 97. »0. Reaumuria vermiculau 379. Hefida Luteiaa i44.5io- ^^V teuroa 174. 350. alba 175- 405. CluHi 415, Rhagadiolue edulis 450. . Rhamnu* in£ecioiius202. i6>. 390. faxaiilis 163. 202. Ala- ternus 83- s^^* 4i^. ijcioi» dw 83^ 4^2, dirAricisBi PLANTARUM ^STEMATICA. So^ S8S' alpinut 456. Fraogala prar/, cathArticuf ftraef,^ ^keum Afaaponcicum 173. aio, 222.227. Rbabarbarum2i5« . ^Sy^ palmatum 259. Bi* bes a5<). 379.. Rhinamhus Grtlla galli 204. Elephas 44t. Trixago 441. Rhizohoius butyrofus Gartner. 417. ' ' • ^hizophora Mttngle gt» ^ga. ^hodiola rofea 191. 320. ^hododendron ponticum 90. fernigineiim 391. birftttam 405. • Obamaeciilua 415. AAu^ Cofisri^ 41* 86« t68« Cotinuf 9T. 202. glabra 456. ty|>faiaa 456. ^ihtM nigrum 202. rubmm 297. aipinum 456« Hicintu commuDts 17, 48« '9^- Ho/a canina 45* >76. mo- fcbata 59. centifolia 93. damafcena 144« ^oS» ^r* Tenlia 348« fempervirena 416. fpinofillima 416. to- mentofa Sm, 443« rubigt- ' nofa 466. ^osmarinuM officinalia 15^ ^ubia tiDctorum 38* 8i« 160, 220. ^ubus fanctua 14. fmtico. ^"* 93. 176. 228. caefiua 93* 322. idaena 93* 176. Caxatilie 555. Chamaemo. ms 416. Rudhskim lacintata 461. . Rum9x Fatientia 39. 171«; 319* acutua 171. 220. a27K Obtufifolius 171. pHi^f, di- v^ricatusi^i. aquaticua.i^i» prae/, fcutatus 396, • ta- berofua 39^. bucephalo* pboruf 441. Lunaria 443« pulcber 449. digynoa 457., tingitanua 457, veiicaritt» 457* «culeatttf 457. fpi« nofue 457. crifpue prae/, Alpinua prat(/. fanguiiieus pratf. Rappia maritima 334. 455^ ili 34^. Vaocariii ao3. ^S48> oBicti nalij 3a7. cretica 3;^ Sarracenia purpurea 416. flai va 434. Sdtureia capiuu 45. 95« 145. 150. 341. Thymbra 95. 145* 179. graeca 150. 179, 385». monuna 541. \ti^ na 341. fpinofa sgT. Saxifraga Gotyledon 4^ 340. 457. Hircuiua 175« j^ soon 54S. 434« granoUsi 314. 397. adfceadcBj VaU. 351* 352- tridactylites 5^5. autumnalia 391. Burieria- na 405. caeda 415. Hirca» lua 415. aixoidee 415. brr- oides 44^* aadroracea 441. bulbifera 441. AelLaria 4«$> cu n ei foiia 4^8* mofctoi Wulf. 44g. afpera 4^ QppoiitifoLia 457« petn« . Vahlv 457. caefpitofa 457. ^oa^/q/a Coiumbaria 31$. 3^4* arveniis 354. ochroleBca 354. iimonifolia 334. pco- lifera 390. alptoa 40& fyivatica 4fi. Itellatt 411. atropurpurea 411. paiae- jQLina 440. graminifoUa 4>S* Sttccifa praef. Seandix Gerefoliuia 149. i^ 5a6* odorata it>6. Pecitf ^aoa* au&alit 339. PLANTARUM SYSTEMATICA. Sii Schtuchz^ra pa]uflrif 457* Schinns Molle 4aa. Schoenut nigricans 77« f^g. xnucronatus 7S. i^g. 4^0« ScHlu maritiniii 3o. 4i' 5'* 169. hyacintboides 88. 4*4* amoena 319. bifolia 327. LiliobTacintbus 404* •"* tumnalis^i^. peruviana^i^. ▼erna 414* unifolia 449. Scirpus articulatiit 8« niart- timus 8» p^^^f* Tabernae» montani GmoL 457* *^''' cularia '454- caefpitofus 454* Holofcboenna 454* triqueter 454. fluitana 454. lircullris pratf. fylTaiicua praef^ ScleranthuM polycarpos 434. aniiuus 457- perennis 437. Scolopendrium ofiicinale io8< 192. Scolymus macnlatttS lot. 420. bifpanicus 420. Scorpturtu fulcata ig4 . 1397. ^cor^on^fl tuberofa 185. 379. glaflifolia 343. 35^* hifpa^ nica 343. purpurea 419. rofea 419. bumiiis 419* birfuta 442. Scro/uiaria aquatica 328« fara* bucifolia 335. canina 405. tAnaceiifolia ^ig. perfj^i- na 45s* vernalis 459« ^^ dofa praef Scuieilaria galericttlata ^S' Columnae 44 <• ^lpina 458« mlnor 466. Secale villofum $0. cerealo 80- i5'« Stdum Anacampferot 42. 174« 91. 415. album f. acre 4>* praef* Cepaea «74. 34®« Itellatum 174. 44'* dafj« pbyllum 540. 434* refle- xum 394. Tillofum 415« faxatile 448. atracum 458,. Telephium 313. Selinum Oreofelinum 165* 348. 595. Carvifolia 313. Cervaria 326. 355* paludro 3/|g. Cbabraei 451. Semtcarpu* Anacardium 209^ 255. Sempervivum tectoruni 4^. 93. 176. arboreum 176. 340. fedijforme 176. arach» noldeum 441. Stntcio vulgaris io3. 314« lacobaea igg* incanus.35a« farracenictts 356. paludo.' fus 35G. vifcoftts 39g. ne« moreniis 450. aquaticus 450. linifolius /fiO' abto* tanifolius 420. carnioiicus 420. alpinus 4^^« Doro« nicum 4^0- ' 5^12 INDEX IV. NOMINA Liogna 1S9. 445- Serratula alpina 345. tioc- toria 556, discolor 4ao. , Sefamum orieotale 45* ^. 383. SgfM elatum i66. 434- ^or- tuofum 167. 431. Turbitb 3149. Ammoidoc 339. 4219. annuum 355. montaniim ' 404. Hippomaratbrum 4ia. glaucura 448* pyrenaeum 456. Stfsleria coenilea 454' 'Ccl>i* nata 454« Skerardia arTonfia 43 1. >A¥* rali« 440. Sibhaldia procumbenf 457« Sida indica 433. Sideritie fyriaca 341. fcor- Jtoides 40 '• birfuta 4>7- byilopifolla 4'7* montana 441. romai^a 449* Silen» baccifera ao3. Saxi- fraga 340. acauUa 35a. conoidea 4^5* maritima 405. conica 415. Mufci- pula 415« quinquevulnera 415. alpellria 415, Arme- ria 415. polypbyUa 415. Pumilio 415. fruticola 432. noctiflora 432. rupefiiif 458. Sinapi* oigra 4^ Siron Ammi r€6. 39^5* TmU , cilUtum 434* fegetum 466« Sifymhrium Nafturtium c8i, 2^7! Sopbia 3^* Lofdii 3a8. tenuifolium 5aS« P^ lyceratnm 34a- obtnaaa* gnlum449. ampbibiam^S^ Arictiilimum 542. 431. liio 401. 44^* Columnae 44^ arenofum 459. aTperam 459. terreAre 459. Sium Sifarum 149. ifiS. aes« AsB.Si^. anguftifoHmsso. 137. j66. 396. Falcazia 319. ^mi/ajr alpera ro6. i^r. 310. Sa rfapaiiia 344. 576. nigra 412. Pfeudocbina^a^ Cbi- »* 575- 376. 581- Smyrffium Olut atrum ^ |C •49* 167. aao. perfoliicai 167- 339. Sbianum bfanom 10. g^ t£& aa7. 250. nigrym 3g, ifa. Melongena g^* sag. 350« 379. Dulcamaia ^7. 319. aecbiopicum 250. JLrce- perficon 334« tuberofua 369. 37«. 4131. fanctnm 379. Pfeudocaplicom 390. Solidago mezicana 460, Sonehue maritimus 100« 4^* oleraceut igS* alpinut 356« coeruieus Sm. 43'* "" yenfil prae/* tenemmBf PLANTARUM SYSTEMATICA. Si% 46o« picroidet 435* P>* luilris pra#/. ,Sarbtu domeiUca 45« 95, Sparganium rannorum aai. Spartitun (coparium go. prtttf. Scorpiuf 96» 413. horri- dum 134. 595. junceum i5o> 146- iS3* 366. rpino« fum igs. a66. 542» mono« fpexmttm Jag. fp1i«erocar* pon 415. multiflorum 438« radiatum 44»« pai|piilt 449. Spergula nodofa 45g. arf en« Sx» pratf* Spinaohia oleraceA ^i6. 370« Sffiraaa (alicifolia 93. 416. Ulmaria ao4* Filipendiiia 977. 3a7* hypericiiolia 458* SpondioM Mombin 371« Stadky^ gormanica 179« he- . radea igo. recta 341. pa- luilrif 391. 466. hirtA 417. cretica 45$. anr^niit 459. fylraticA 466. StagMina Chamaepeuce i86« arhorefcena 385- dubia^oa, fmticofa 4^6. Staphyiea pinnatft %a%» 519. Statiae Armeria aoa. ai6. iinaata 579. Echinua 384«, oleaefolia 401, cordata^S^, minuta 457, Limonium pra^^ ^tteliaria namocu 174« «•• dia 996. Holofta* (27. uliginofa 437, Sialiara PaiTerina 519. Siarmbergia colchiciiDora 4M4 Siiiiiniia febifera 963. Stipa tenaciilima 79. S004 411, pennata 411. capilla* t* 437* StratioteM aloidet 353. 398* Stryehnoa Nux vomica 950« 38o. colnbrinuf a5e.-38o^ Swertia perennif 390. Styrax ofiicioale ^73. 340* Symphytum offipnale 1604, tuberofum 404. Syringa rulgarif 337, perilv ca345. 465* t Tagetee patula i88* 5io, 328* Tamarindku indica 218* 2165. Tamarix gallica 22, 143. 168« orientalif 354* Tamue communif 48* io6. i§U Tanaeetum valgar • aio, ^j^ annuam '4^0. Targionia hypophylla praef^, Taxue baccata 106. 191, Teiephium Imperati 355. 413« Terminaiia Chehula a^a* Sgi. Vernix asS* latifo« lia 370. Bensoin 3S<. Teucriam Scordium 44« 179« Pfisudl^iropuf 44* 179. 441* PoliuBi 44« sS* X79* Cb*^ 33 5i4 INDEX IV. NOMINA tnnadr^s o5. 179. aaa. 519. creticum 95. 127. 179. 58i5» Scorodonia ^204. Botryi 178- 519. 317- Pfcwdo- Cbanaopityi 178- Marum ' 179. Ittcldum 179. moB- tanum 179. 541. 417. ca- piutum 541» brovifolium 587. Acbaemeaif 596. gna- pbalode»396. fupinumS^C. rpinofum458. frnticana^i^. Thaliotrum miaut 178* 'S4f« anguilifolium 4S8* foeti- dum 458- a({uilegifolium pra^f» Aarum prae/. Tkmpjia Afdapium 40. 86. X67. 539- garganica 188* 55 f. 353. foetida 359. vil- lofa 415. T%ea viridif 264. Thelygonum Cynocramba 103. 190. 461. Theabroma Gacao S?^^ Th^um LinopbyUum ao2« 354. .niaepi campellte I8t* S^o, B^fa Sa6. faxatile S4>. 441. alliaceum 449. pcr- foliatum 442. peragrinum '449. bimim 459. monu« num 418* alpeliro 413, TIHnax parviflora $71» ThlnQia hiita /^ artitttlata 105. otd* dentalif 398^ Thym$bra fpicau 14. 45> ^i- vertlcillau 265. Tl ^mu^ vulgarif 96. i45. 180. Zygif 130- »80. 4»7- Tragoriganum 150. igo. 541. Serpyllum i45- «So- ^o- no» 180. Mailichina 3^ alpinuf 417. pannonicoi 417. Tilitt eoropaaa 94. 144. ^ ba 94. Tillan4/ia utriculatt 404. Tojieidia paloftria 414. Tolpis barbata 44S. To/vi>eraBalCamum ^7^ ST^ Tordylium ofiBciiuile 391 %S> 164. 351 • ryriacnm^o^. m- zimufti4<3« peregruiofli4Si> Tormentilla erecta 43. 93.1^ Tozzia alpina 441, Trad^cantia Tirgtnice 457. Tragopo^n cmafoliBa iooi 185. 442* lanatna S8o^ ^ rientalta 43 1. pnuafis prae/, Trapa naunc' t6o« Trianihema fniticofnm 174 Tribulue terreflrib 91. 174» Trickojiamum eriooidef 4^ Trieniolie eoropaea S55- ' Trijolium eryen^o 46. i84- icf eticum i^ 134* 4S^« "^ PLANTARUM SySTEMATlGA. 5i5 iicQm %oS, 439« iiidiciim 267. fragifenim 507. 419. ochroleucum 538* alplnum 559U clypeatuxn SSS» ^i* ilorum 5S5* rubent 597. agrarlum 597. angullifo-. lium 401, «IpeAre 419. fquarrofum 419. monta- num 4^9. refupinatmn 449. tomentofum 449, Cherleri 460. faxatile 460. fcabrum 4^o« fpuraofum^Go. fpafli« ceum 460. lappaceum 460. filiforme466. maritimura466. Triglochin palufire 519« ma- ritimum 4<>4* TrigQnglla Foenum graecum 46. polycerata 343. 597. hamofa 335. comiculata 397, Trillium cernuum 457. Triiicu/f^ Spelta 9. 21 r. 8l* 151. 159. Zea ai. 81* i59. aefliTum 9. 8o« hybernum ao. 80. repens 8'* <59* aa^. rigidum 45^. pinna- tum 455. Trollius europaeua 34'« Tropaeolum maiua ot minui 576- Tuber dbariuni toQ» Tulipa Getneriana 391. fjL veibria 395. fuaveolene^o^. Turritu hirfuta 459« glabra Tuffdago Farfara 47. i^ Peiaiitea 188. alpina 343, alba 431. Typka latifoUa 103. 147. 1904 minor 4oa. t;/e4;nanua 391. europaeu^ 397. VlmuM campeftrii 2f. Vlva Lactuca 109. 407. In<( teifinaiif 353. umbilicalic 407. plicata 431. Linx* 45 r* Pavonia 463. Vniea dioica 47, urena 190, , baleariea 310. Vtricuiaria vulgaria 403. Uvularia. amplexifolia lofl*: S39* pexfoliau 457. Vaceinium. Oxjrcoccoa 343^ 555. uliginofum 355. Myr- tillus praef. Vitia idae« pra^, Valaniia muralia 440. Crv- ciata pra^, Valeriana celtica £ tuberofa 1^9. 144. 158- aa7. 3374 551. Saliunca 143^ Spica 159. Diofcoridif 157. ita- lica 200. 553. ofiicinalii 3^6. dioica337.437. mon'- tana 35 1 . 453. Tripteria ^SSi Vete^ia riglda 456. Velia Pfeudocyttfttf 405. UL% 33* SiB INDEX IV. NOMINA PLANT. SYST- Verwum album 49. S3« i?'* 518. nigrum ^ttoi/. Ffrftaybacm BoerfaiaTii 5S. nU gniB «1. 558. Lychmti» lag. i6a. 358. farrugineum 162. iinaatum 161. 558. Tbapfua 16 1. plilomoidet 51$, pulvtrulentutnSSS. fpU tiofuin387« ▼irgatumWiili. 404. Myconi 434. Verbwu orficioAlii 127* >4S' 179. fupikia 179. aoo. no- diflora 353. Veronica ferpyllifolia 5«5* Beccabuaga 318- 5^* ^^*^ vaedryi 3*8. agreftU 5*6. 436. Tax»rilii5Sa. trip^y^ loi 554. 456. longifoUa ' 595. maritima595- *P^y^* U 410. dentata 410. la- cifolia 410. proftrata 410. •Ipina 410. fpicau 410. Ipuria 410. urdcaefolia 433. bederaefolia 436. ar- .Tenlii 436. montana 440. auftriaca 447. bellidioidef 453 fcutellata 453* l^ifrttriiiim Lantana 143* "n* nui 20%. Opuiui 539* Faba i5- 25. 4^- 98* dumetorum 510. 438^ la- •byroidet Sa8* narbonen- £■ 597* platycMpoe 449. onobrydiioidea 449* boidei 419. ampbicarpa 419. fordida 419. pilifo^ mii 419. Cracca prmif^ Vinca maior et minor t^ rib/a^dorau aa. SB. tS- s^ 313. tricolor 515. pah^ ftrii 3«3. biflora 349» P™" neta^ta. ^andiflon^is. ViMCum album io6. Viiex Agnua 45. tSi- ^ uifolia 2104. Negiuido 5ii. VhU vinifera 10. tt. Wulffenia Buoaama 551. Xanthium orientale 47. ftm- marium 190. Xeranthemum annnaat yg^ orieatale 407. Hicca Dracoaia 4'4« Zaeyntha ▼errucofa S4S» Zomui furfuracea 575. Zanniehellia paluftria 461. Zea Mayi 5>«- 5a8- S^ Ziii^i&er^Malaguetta 367. ZUyphue Tuli^aria 10. 55. 88- i6fi. 25a. 538. Paliaraa lo. 83. 148. i6a« ^a. Lotae a^. 83- S45- ^ii. ^a. 538» luiabai54. Spina ChiiftiSgS. Zafiera mariaa 99. 49. ZygophyUam Fabago «61.57^ , / INDEXV, SYNONYMA. 5i> XND S Y NO Abim* t47. 355. Abrotanuin 3^. 4m. Ablinthitijn 545. 398. 407. 443* 4ao. 431. 460* AbifciLon 4S^* Acacia 376. 393. 343, AcAntkoid^t 44^ Acanthai 147. Acarna 407. 445» Acetofa 441. 457, Acinaria 355- Aconitum 327. 541. 343. 41&' Acornt 393. Acna moCehata 313. Adiantum 45'* > ^doreum fmmeBtiim i5t» Adripia S20. Aegilopa 5ia. 4S7* Aegoleihron 20 f. AfTodillut 393. ilgallo^ttm S30. Ageracum 454. 43&i Agrifolium 287. Agrollit 3^7» Agttl 577. Aieoon 434^ Alant ai5. Alcea 530. 418. 4Ss- 4S5* Alectorolophua 904. 418. Alga X48. i3S* 35S* 4M* Pf^' EX V* N Y M.A. Alifma ^no. 34S. S4S« 3f^« AUeluja iia. Allium 457* AloS 293, 4Si. AlHnwhemum 555* Alllne 326. 396. 4>5. 4S4» 436. 457- 448- 458. Althaea 397, 401. 418» Alum S13. Alynum 395* 4<»5- 44^* Amarantut aoa. 320. 305» 4BI* Ambrofia A93. 343* Ammi 339 S95* 4«>4* Amomum 140. 393, ifkti Ampeloprafiim 404. Anagallit 405. 453; Anagyria 35a* 'Anblatum 348» Anchufa 338. 384' Androfaemum 441, Angelicae Titium 31S. Auime 376» Anifttm 51. Anonyma S. Gregorii 441. Anthemia 4^* . Anthora aS7. Anthyllit 405. 4i4« 4^' Aphace 323. Aphyllanthet 334* 4S& Apio# Sa8« 449* Apium «95. 5«6. SiB INDEX V. 'Apocpmm SJg. 4^%t Apoliinarii ai3, AquilegiA 458. AMbtf 54»- 597« 45«. Aracut 449* _ Argemone 45t* Arillolochia 3915. %aS, Anaeriut flot 596. 40$. iArtbodca 355. Arundo St4. Afarimi 345. 'Arpalathua 41S» Arpenilm 440. Afphodelua 337. S9& Afplenon 3ai, Aflyria radix 149» Ailer ao5* 319. 543. 401. 4so« 42'- 443* Aflragaloidaa 397. Allragalua 355. 4i9- 44^' Athanafa ayG. Atractylia 5^8* 345. Atriplax 326. 453« priuf* Auricula 411. 434. 443» Avellana 37^* 4^'' Avornua a82« Baccar 149. 1 Bactbaria 34(. 377* fiaditia %\\^ Ballote 434. BairaBnira alpinam 405» Baly iafulae fiructua 448» BapliDBfuU 310» Barbola birci 4Si* Vf^* Baromots aSo* Bamce ^^t. Baucaa 35 1* Baucia vfi* Beben 378* Beilan 57B. Bellia 318. 386. 455* 4^'' BelliunL ao5. Bemice a83. Betie 195. Beta 457. Betonica 527, Bifolium 450« Billorta 415. • BLida aao. Blitum pra^. Bona fylveftria 397« Botrya 456. Bradca urlina 190^ Brafilicum lignum sGr. BraOica 5'. 64. ^% pratf. Britta 220« Buenaa nockea 4'^* BuglorTa^SfS- Bugloffum 338. 400. 406. Buibocallanum 434* 4^' Bulbua eriopboruf Sd^* k^* monopbyllua 448. ^P^ Aria 337. vomitorios $59* BuphtbalfAtam Smk SS^* Burdunculue ^ai4* BiirU ptftoiif 4S9- 4^« STCNONYMA 5i9 Calabrlet tos^ Caltinagrollis 519.^ Calamir^tha Jag. 4^, Calceolus 39S' CalciFraga aij. Callicia 51. Calihji 147, aoSp Camforata 437. CampanuLa 3ao. 4594 Canapii v3g6» Caaaria aoi^ Cantalis 3^6» Capillua Veneria a^4 Cardaminp 441« .Carduua 394. 3S5* 386. 398* 4oa. 4ao. 433. 450» Cartafilago ao5» Carvi 456. Canrifolia 45r. ' Caryophyllata 55a» Caryophyllua 384* 4^5* 4 '5*' 457- 453- P^^Kf' Cafia 144. 199. 4oa* Calllda 441« Callaaea 417. Cataaancbe 449« Caucalt» 4ia. 432U Cava 553. Celallruf 415* Centauroidea 556« Ceni^arium 414. 4j0. 456, . CentUDimorbia 3a6. Centunculus ao^.- Cerafua 13^^ 384. 448* Cf ratia t^^ • • • Carefolium 457^ Cerruf 535^ 4ai. Cervicaria 354. ^rat^, Cbamaecerafuf 390, Cbamaecifittf 413. 41^» Chamaedapbne 340* Cbamaedaphnoidea 384* Cbamaedryf 3^7^ 447. 458, Chamaefilix 407. Cbamae|;eiiii{a 4 '9* Chamaeiris 395. 410. Cbamaelea^nuf ao6. 3980' Chamaeleon ^43. 377, 4oj« Chamaeleuce ao^* Cbtmaomelum 337, 4^5^ *45^ ' 461. Cfaamaeorcbif 461. Cbamaepericlyraenfim 4115 ChAmaepeuca 334. 433« Chamaepitya 338^ 4'/* - Cbarantia 398, China 331« C^ondrilla 356.377. ly^.itM^. /|43. 450- 4i6o. Chriflopboriana 391. Chryfaothemv^ 337» 4^** 450, CkryloUcbanum aoa. Cicer 34a. 355. 406. 46(U Cicborea 3ao. 343, Cichorium 443. v Cicutaria 4121« 434» Ciicaea 3*19. Sao WDEX V. Ciriitim 8^. S4S 598* 4o6. 4ao. 450. Clematit 559. ' Clinopodium 2$%* 535. 41 7- CBeorum 54^* Coicut ^^^^* Coccygift loa* Colchicum 415. 4<4« .Colocafia 33 1. Coliu lovia 4^^* I * Coltttea 385- 4<^' 4i9* 449* Combretum ao3« Coadurdum 203. Confiligo aoi, CQnrelida 295. 394* S^Z* SS^* 458. J»r«/. Conysa 343, 356. 377, 403. 497. 420. 435. 450* 460. 461. Coracefia 51, Coral arbor 413» Coralloidef 343. Coronn Tolis 438. Coronoput 519, 333. 55,. pratf. ^ Corruda 149. 414« Coftu» ai9. 331. Cotula 4oa. Cot^ledon 395. 443. Cracca 453.- Crauropbiion 355; CrepU 435. CraUBiii ajS» Criumua 319, Grithmum 593« Crocut 4* Geranium 328. 40^- 457* 44^« Getbyoidet 441* • Gilarum 214* Gingidium 326. 377. 4<4» Gitb 220. Glaux 394- Globularia 44'* Gnapbalium 345* 4^'* 4^'* • Gramen 337. 354* 4<>5* 4M* 407. 4". 435- 4S7- 447* 448. 454- 455* 457- 46i. Granadilla 376» GralTula 268- Gratiola 4G6* Grompbaena 206» Halicacabum 451. Htlimui 509. pMuJfp Halum 2i4* HedcruU 403» 52£ INDEX V. Belichryram S^ S4S« 4>o* 460. Helleboriii 4J6. HemerocaUia 415« • « HeptticA 321. 54g« Heraclea pratf» Hfrba folte 37^. Herba turca 40T. Hermodactyli a44 994. 3«§* Hibifcue 146» Uieracium 3a8» 397* 4o^« 4*9* 435- 438. 44»- 443. 45®- Hippomarathrum 45^' Holofteum339. 400. 411. 433« Horminum 410. 453. Hyacintbui''!^!. 3^7- 4<>4* 4M» Hydrppjper 337. 405* Hyotcyamus 384« Hyofiris 205. Hyrundlnaria 313* HyfCopifolia 445. HylTopu» 44i» I^ica 38». iacca 386. 4oa, 4«r. 443« 46»» lacobaea 402. 420. 4^0« 46r. Xetoraria 321. Impia 205. Intubut 146, 356, prtuf» londraba 44^' lontblafpi 44:^ Irio 342. Ifcbaemon \iu lucCA 3^70« lancana ii'» - Ittncttt 4^.497* 454» 4C7' prmtf* Ixocauloe S$S». Ixopue S4S« - Labntm Veneija 994* . Lactuca. 356. I^ctupelia 452., Ladanum 14. 385« Lagopua 520. 397. 4^ Laftathum 443^ 457. prmtf» Lappa 3i8> prae/. Laferpitivm 384« -401» Lauy-eola 294* .^. Laurua alexandrina 559» Ledum 340. Lemro^ 435* Lena paUiAnl 344» Lenticula 4^3w Leontopodium 4*6. 4^» LencantbemuiQ 4^0. Leuco]Lum--385' 4^1* ^^S* 43^ 442. 449« 459- Libanoiia 339. $55. 45& Lichen 407» Ligilticum praef^ m Ligudicum 339. Ligill(jbrum 384- 4SS» Lilac 537, Lilium 309. 39S-. ^* Limeum 104* l^moniuin Jr^. 401, ^j* SYNONYMA. $2i Irfaftria 5ao. S54. Jg^ 413. 449. 460. Linocarpoi 555» Linum 455* Lolium 3aj» Lonchitit 544. 556. Lotus 143. 406. 435« • Lunaria 406. 4aa« Luparia 319. Lupus raiicurint ao& Lutum 144* Luxiolae herba aoS* LychnaAxh»mum 355» Lychnit Sgot ^^^- 4i5« 454« 456. Lychnita 333* Lycoctbnvm 396. 405* Lylimachia. 437. 4^7« Malundrum 20$. J^Iaiva, 437. 459- Mamoera 4^- Mandragora A94. 50% Margaritum 3^5« Marrubiiim protf* Mirum 597. 4^5* Matrifylva »13. 3i8a Medica 133. 4oa» Medium 377» Me.tampyrum 4^5« Melanthinm 341» MeHlotui 43a« McjUfTa 341. MelilTophyllttm 14^. 8^7« Melitttai 407« Mella 315. Mentha 449* pTHf^ MeBthaftrum 417* M«um 339* Miliaria aor. Mitlefolium4o3. i^xi^ 45^*46'' Mithridatica 350* Molucca 401» Moly 413. 457. Morgfani. 377. Morfus diaboli prt^f. Mofchatella 348. Muniacua aga. Mufcuf 3aT. 4aa. 431« 4^^ Myrica 143, MyriopfaTilum 333, prof/, Myrobalaoi ag3« , Myrrhii 337. 355» MyrtiUilt praef. Mjrto-ciilui 419. . Myrtui 355» KapMlui 341* NarcirTui 319. 339. 41]^ Katt^aa- aoo. 331. Nafturtium 413. 459.^ Nervalii 213. Mummularia 390. 447. 456, I t Nyctegretum ao3. Nymphaea 344, Occhi 305. Ocimallrum 417« Ocinioidai ;43a« 441^ ^ r. ' it^ INDEX ' Ocimuitt 157. 158* Odocoa 114. Od,onme8>454« Oenanth* 317. Oleafter 349. Olfenichium 348« Onobrychia 397. 455. 4S9» 4^« Ononit 4o6»* Orchit^ 407« 431, 44S. OratihogAlum 414* Ornithopodium .4S5* Omtts i4s. Orohanche 457* Orohus 419. Ofmunda Sao. Ofteritium 308* OxaUs 396. Oxyagroftia 475* Oxys 203. Oxytriphyllum ao^, 40 f. Paliurui 557. i>»lma 4ai. Chriili 544.. Paimv^a mtrina SS3* Panax 338» 359* 295. 44^ 4^ Papas J69. , Papaver 553- Paralylla 5o5. Parietaria prurf. Paronychia 435» Parthenium 4ai, PafTerina 404, PalUiiaca 440.^ PffdicQltfdA /n»/. Pentaphylliim 31^ 34. M 416. pTWf. Percepier 409. Perfoliata .431. «456^ Periciynrenum 4U. Peripioca 39^. Perfea 538. Perficaria 466. PeruTiana 4o4* Pea leobit 316. Petaiitea 431. Petilium "^^o^* Peuofeiini vitinin V^ Petrofelinuin 339. ^M* Phalang^ufti 340. Philanthropoa 201. Phu 3ae. 337. 457- Phyllitia -368. praif, Phyllon 422. 434« Phyteuma 440. jfrarf* Piiofella 355.- 356. 44«. PinaHer 421. Piperitti 20i« Pifum 4x9* Plantago ifiS* pt^* PoHum 841.' S96. 4>7' Polychreftnm $48« Polygala 419W Polygonatum 457* Polygonnmi^oi. 404. 4S7' ^ Populua 405« Portulaca 3t5*-4S'< Potamogeton 461* STNONYMA» Sa5 FrefinttBi ligiMiift sgg. Pfeudo.- Aconitism 34i< . Pfeado - Arphod«lttt 414, Pfeudo - CoAaa 318. Pfeudo-Cytirut^ 54^. Preudo*£lUl>oruiii 54'* Pfeudo-L^iiiiocloitiin ^n, Pfeudo • Lyliinacbiam 395« Pfeudo « NavcilTnf 415. Pfeado-Sucbyt 458* Preudo-Struthium 54** Pfeudo - Sycomorut S4«* Pfyllium 554. Purmica 345^ Pulegium 391, Pulicaria-Si4. Pulmonaria 328* 4S8* Pulfaulla 434. 458* Pyratlirum 343« Pyrola 455. Quercuf marina 4^1« Quinquefolium 319. 385* A6^ Quititana 997. Rabo - pola sSy. Eanuneulna 327. S4t« 4x7. Rapbanuf 459« Rapiibiim 459. Rapum fyWeftro 316« Rapunculus 553, 447, Aapuntium 44** Bbamntti 4tt. Kbodora ao4«. Rbus 4oa. Rbincus 98s^ Robur 4at. Rofa bierocbunticift 49^ Rofa laurea 163, Rubeola 4St. 455« Rttbia 353. 403. 447- AU^ praef» Rttmpottnnm 151. Ruta canina 405« Saltunca 307. Sos* Salix 45t. Sambuctta 319. 339. Sanamunda 415. 457«t ^angninam 98^. Sardoa harba 145. Satyriom 390« Savina 39 1« Saxifraga 328- S4<- SS^* SSC^ 4ot. 411« Scabiola 411. pMi»fm Scbeba 377, Sdarea 436. Scolopendra 3at. Sc9pa*regia aoa. Scorpioides 397. 4J5. Securidaca 343. Sedum 353. 398. 405. 411« 415. 440. 441. 457. Selinum 413. 466. S4«. 44«» . $26 INDEX V. Senecio - C«r^M '^iSi Seripliiitm Jao. SerponUiiA a^. jSerpentlDa 338* 4*5* N SerpTllum 4<7* Sefamoidee 4 '5* Sereli 316. 339- ZS*» Sferra caTallo 343, jBkbrids 337* 34'* S55* 585« 458- ;»•««/• SigiUum Salomonif aiQX Sm^. Siler 990. 518» Siligo 215. SiliquaHnim 5^ Sinapi 51. 459. Sifer i49* ^o^* .S^» Sifymlinttm 43'* Sium 31 8« Z^ 585« 8^5* Smymium 323, 318. 339* ^Solanum 5<8* 338* 45^ 457* Solidago 3ao. Sotia fiof 34o- Solfequia MO. SoBchut 435* 46o, Spardum 385* Spartum aoo. 403. 410. 4n. 466. Spartua 3>8> Speculum Venerit 4^«. Sphonilylinm 456. Spica trifolia Z$S» Spina appendix M^. alba 4oa/434- foUtitiaUf 443t Stacbyt 341. Staph jUntt^ x4<|i ' Stapbylodendroii Sog^ Stoebe 385- 386. 4au Stoechaa 403. 4' 7« Stratiotea 336. 421» Sttperba 519. Sycomoma -aga. Sympbytum 358. 555- 4^ Tacamabaca 376, Tacori 414; Taeda ao6« Tanacotnm 590« Telepbium 4'5« Tembul 195. Terebinthttf 409* Teiliculut 343. 407. Tetrabir aga. Tettcri^m 4^0. 458^ Thamecnennm 348*- Thlafpi S4a. 55s- 4^3- M ' 4«8. 454. 435. 459- Thlafpidtnm fao. Thora 087. Tbymna i4S« Tibulua ao6. Tiniaria 313. ac4. Tithymalut 353. 415. 4So«4S4< 44t- 458. Trachelium 551« 440. 447« Tragacaniha 377,' 58S| Tragium 377. Tragopogon 44aw Tragorcbb 398. yragofeUnum 4571 SrNONYNTA. €2^ Tribnlat 4ti. 4S$. TridaotyUm 448. Trifolium 340. 348- 3S5' 395* 406. 45». 460. pr^f* Trinitatia herba 515« Tripolium doa. T^nica 434. Tanicnm 198« Turbith 510. Turifera arbor 144, Turi» limpidi foliom 4S4* Ulmut atiDin 151« Ulpica 149. Ulva 147. Umbellifara alfaticA 447« Urceolaria 213. Urtica 514. 396« UyuUria prmef, iVacciiiiam i45« * Valeriana 453« yalerianelia 440» VMl^utu 303. Venti berba 319« Verbafculum Sa6. 885, Verbarcum 341. 397. 4^U Verbeuaca 329. Verbena 314. prmttf* Verflg «B2. Veiicaxia 319. Vicia 44s« Vincetoxicum 4^« Viola 146. 397. Virga paHoria 201. 294* - Virgaurea 450. Vifumarum 314. Vitia idaea 415. 416. 44ft nigra 327. ^ Vitrago diS. Vul^^igina Aao« Volnerarift Sig^ Warentia aao. Xylon Sat.* Zisulua aga* Zuber sSa. INDEX Vl^ A U G T O R E S. AbdoUadr aS8. 'Abulfeda 233. Chriit Acofta 38r. Actor aa^. Albornu.Magnui aso«i Altxiaa 6Si. Alfredoa aa5. ago. Prolp. Alpinua 38a Ebn Alram aS^. Ebn Aiyardi aSS^ Aly Abbat 336. AaoriM 133*^ -38€. «2« INDEX VL AaacrfMfi GS» » Andreas 151. Androtion 65. AL.AnguilUnt SJj; Antoniut Rhisotomua iSi* ApoUoniua MemphitM ia4« Apuleius aa5, jftened. Arettui 849« jlriftophilua 64* AriAotelea 55— 6s. Ardepiade^ Myrleaant bM« Ardepiodorue ija» Atbenaeue 154* ATerrhoSe sj^. Avicenna a56, Badigerius a54* Baktti a33- Hermol. Barbarua 3e4* lul. BarTue Tjrliue iS^. Cafp. Bauhia 4£i— 462. lo. Bauhin 445-^451« Ebn Beithar aSg. Honor. Bellua 386. Petr. Belonina 377- Ant. Muf. BrafaTolui 339; Otho BrunfeU 3ii^5i5« ^ Hieron. BnuTaiceniia %qS* Andr. Caefalpinua 4m^49«« Franc. Calceolariua ^9. Xo. Camerariua 4So— 43^ Sygiphor* GAmpefiaa 3;»^ Hier. Cardiani ^fiaU Carolui M. 319— 'MS* CaHiaaus Bairoe 316. M. P. Gato 135. 136. Bern. Qenfuegoi S59* Clearchaa 134. CUidemna 64. Car. Cluiini 407— 413« Pand. CoUenntiai 503. L. I. M. ColameUa i4g— iSv Fab. Columaa 45S— 44$. CoaAaatinas Africaaaa 37^ SimoB de Cordo 3S5» Eur. Cordua 331. Valer. Cordua 546-** 949. Coflaeai 354. ^ lo. Coftaeui 463. Crate?ai Bhiiotomaa 13& uj, Petr. 'de CrercentiU agi, lo. Cubi 393* lac. Dalechamp 4S^-*~4I^ Dalion 133« . Democritui 5S> DiocUs CaiyAiui 133^ Diodotuc 133. Diogenei Qs* Dipiayilus pticenSi i5a« Diophanea Bidiynua iS^ P. Dtofcoridei 151 — 195. Remb. DoAonaeua 394-^S98« Iac« dq poadii ^^si^U paft» Duiintei 4/5§^ * J i^ veh>r€6 52J) £d3riCaa iSJ. ' Empedoclds 5a. 5S» EpicQiut ia4* Jae. Pet. EfteTe 358* Eudemua 6S« Eumachue 65« Etttbydemue l^ lo. Febricius 549* Abul Fadli 236. lo. Fircban S57* lo. Fragoa 35a^ LeoD Faclillae SM*"?^* Galenus ao6^aio. Gardaa «b Orto 38o« Theod. Gaea 3oS- lo. Gerard 466. Conr. GeBuer 3S7 — 395* Luc. Ohinius SS^* Barth. Glanville as6. Glauciaa £mpiricua~i3S* . Melcb. Gttilandinua 378* A Abu Hanifa 235« X Hcraclidea Tarentioua 151. Bildc-ardi» aa6— aaS* e Hippocratee 55-^49- Hippon Phyflcua 65. Hobaifch aS5. Homerua 19 — 29* Hoaain a35* Chr. de Honeftia 293. Sim. lanuenfU aSf. lo. JaraTa 345, IceCua iSr; Ferr. Imporatiia S5s. lolaua Bithynua 151* Illdorus HifpalenCs ai^* lo. lungermann 43o* . Andr. Lacuna 344» Leo Africanua 334« ' Nic. Leonicenua 306«' Leophanes ^S* Gaufr. Linbcieroi 376« lo. Hugo Linfchoten Sgi, Matth. LoLelius 398 — 407« Ad. Lonicer 4G3. Amatus LuHLAnus 330» Aemil. Macer saj. lo. Manardus 309« Hanfredue de Monte Impi riaii 298« lo, do Manliis 293. Barth. Maranta 345. Marcellus £mpiricus iij, Andr. Marinus 335« Maferdfchawaih ^35« MaflTudi J133. Conr. de Megenhcrg 391. Meneilor 64. , Menodorus i3S* Ahu Merig 255. Mefue fen. aS4- iaa. 335. MictoB ^S* Miihridatea 114. Mnefitheua Cysiceflus i3a. Nio. Monajrdes 375* ' 34 S3 INDEXVr. ' SYNONYMA. Al. Mundelia 330^ Nic. MyrfepficD» ai^. lierm. a Ncuenaar J-zJ. NicanJer Colo|)hoiiais 117—; 150. Nicerttus 133.. Sext. Niger 133« Crpbeiis 51. OrtolfiM de Bararift ag^. OonB. Ferd. OviediM 971. Aug. P«IU 5^«- PalUdiiis RutilhiS 214. Psmplirius iS^* Pctr. Pena 599. Laur. Pere* 34^. Coni« Petri 3ii» Petronius 13^» Pbaaias ErAfiua iss. Mattb. PUteariua fen. ^76. iun, »97. prmius 195 — 306. Plioius VaUrianus aaj. lo. Pona 351. lo. Bapt. Porta 464. Pythagoras 51. Leon. Rauwolf S78— 58o« J\basetis 135. lo. Rorlerictis lac, Tbeod. Tabernaemonti* nua 436—438. Tbalcs MUefius 50. lo. Tbalius 354—557- Tbeopbrailus Erefius66— 119» Andr. Tberetius .374. Tbrafyas 65. Leon. Tburneif'" 357. lo.TplUt ▼. Vocn Dbergig;. Hier. Tragua 3i5- P. Virgiliui Maro 139^ i4t* lo. Wiganrd 555. Ad* Zaliuaniuf 443- ^3 SPH ALMAT A. 333. la. infer. loco audenint 1. iitiflejr^^tit , 3oe. 4. loco HcUeri 1. Halleri, '/ ' 506. 17. -,- Yineam 1. Vincaqi. 507* S^ mfer. loco Clianiaeleuai 1, C^M$l^fmf. 3o8* II* loco Storsa 1. Sforaa. 309. 9. iiifer. loco Halikon 1. Halipfiqn. 313. 7. — — Exfra^ja l. Eufragia. 3» 5- 6- — • — Kandeliam L K.aii4&Uaqi^ 316'. a. — — inveiligafunt 1. i?V?Aift»rW» 3*9« !!• loco hotryoidea 1. botry<^^^l 319. ,3. — Triglochia.k Triglochin. ** 310. 4. — Cardamiiu L CaxdaAun«» 3*20. la. — liceracioides I. hieracioideir. 3^0. 3. infer. loco baiearia I. balearica. 521. 7. loco Saccina I. Savina. 322. 5. iafer. loco Damo I. Dauco. 313. 10. — — NoTonaar 1. Nevcnav» 324. 8. loco Not, L voL 325. ult, infer. loco ar L ut. 326. ir. loco Songhum 1. Sorghum. 327. 5* infer. loco Ezanthenum I. Eranthemttm. 329. I. loco £ccipiat 1. Excipiat, 537* i4« *"* Plantaa 1. Plantarura* J4r. 17« •— Macrubium L Marrubinm, 34a, 8« — " Frio L Irio. 545. Tit. et 6. loco laxava I. larava, 350« 14. loco Olicea I. Oliva. 35«, 17. — Beraco I. Beaaco» 362« 3* ~~" Veronica faxatiiia L Vtronicae faxatili^ 354. 7. — Hial 1. HieL 557* S. — Ipi« L Ipfa. ZS7» 3* infer. loco moifchlieher L menfchlicher. 561. ia« -^ — Gahrichia 1. Gabrielii. 364. 8- lo<^o «ult. I. calc. 31SS* !<• — Merua L Mercet» 34 * \ 55a 567. S* — S^eixa 1. Stqueira. 567. lo. «- ViiMianU L Pianeau. ' 969. 7. infer. loco Veau L Uenae. 569. i4* — — eh 1. eL 874« 7. lOGO CoraiB L Cocavu 554, 7. ittfer. loco Aor L Acer. '415. S* *^ ~*~ pumilis L Pamilio. 441. II. loco Sempenrirum L SemperTimnii 445» la. infer. sloco Orchii L Opbryi. 443. la. loco 0. L Orchii. 533 mt AUCTORIS SCRIPTA HUCUSQUE EDITA. 1. BeytrSgezur Gefchicbte des Pulfes. HaHe 1787* 8» 2. Apologie des Hippokratet und feiner Grundffttze^ Leipzig 1789. 17^1« Tom 1.2* 3« Verfuch einer pragmatiCchen Gefcbichte der Arz- neykunde* Zweyte Auflage« Halle 1800 — i8o3« Tom. 1 -^5* 4« Handbuch der Pathologie. Dritte Auflage. Leipzig 1798 — i8o6, Tom, 1 — 3. * 5. Beytr^ge zur Gefchichte der jVIedicin* Halle 1794» 1796« Tom. 1 — 3. 6. Handbuch der Semiotik. HaHe i8oo. 7. Kritifcbe Ueberficht des ZuAandes der Arzneykuih de in dem letzten Jahrzebend. Halle 1801 • 8. Gefchichte der Medicih im Auszugt. Halle 1804» Tom. !• 9« Gefchicbte der wichtigften chirurgifchen Operatio« nen. Halle i8o5* 10. Anleitung zur KenntniCs der Gew&chfe» HaOf 1802 — 1804. Tom. 1 — 3. 11. Andquitatum bQtanicarum fpecimen primumt Lip* £ae 1798. la» Der botanifohe Garten der UniTerlit&t zu Halle. i8oo. i3. Florae halenGs tentamen noTum, Halae i8o6« i4* Gartenzeitung. Halle i8o3 — 1807. Tom.i — 4* i5» Mantiffa Borae halenlis, addita novarum plantft- rum centuria. Halae 1807« 534 4 INTEAPRETATIONES. x.^ Galixs Fieberlebre. Breslau 17SS* (E graeoo icliomate.). 2. Sendrdireiben uber den thienrcben Magneusmitf, Halle 1788. (Efuccico.)- > 3. BucHAN^s Hausarzneykunde» Altenburg 179 1. (Ex anglico.)* 4. pKAKiroTTi Bi CiGLiAffO von der LuftTeadie. Lcipz»g^i79l. (Ex italico.)- 5* KiNSBERGHEir*s B^rchreibung des Archipel» gus. iloftock ^79^' (K bataTO.), ' 6* Tmunbbrg's ReiFe in Africa und Aiien. Berlin 1791. (E fuccico.). 7* BsROius von Leckereyen, Halle 1792« IJS^ Tom. 1. 2. (Efuecico,). 8* Jacksoit uber die Fieber in lamaica. Lcipzig 1 796 ( Cx anglico. )• 9. A.oscoB*s Leben LorenzT von MedicL Berfia 1797. ( Cx anglico. )• '10. SiLLii 1il>er de curandia hominum morfais. Bt» rolini 1798. (E germanico:). 11. Saatkbz neue Mechanik der wiflkfilirficfacA Bewegungen der Menfdien und Thiere. HaUe 1800. (£ gallico.). ta. SwBDiAUR von der Luftfeuche* ^*!. 2. Ber* lia 1801. (B g«]lteo.)« ' ..i] /